Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 40, 6 October 1888 — HE KAAO NO HAPAIKALA-Hapaikamahina KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu. I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii. [ARTICLE]

HE KAAO NO HAPAIKALAHapaikamahina

KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani

Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu.

I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii.

l 'nuhi ia e //. Kane. Hkll 2. IKONA lohe ana i na elelo a kona makua, manao iho la oia he oiaio na olelo a kona makuakane, nolaila, ua hoo[>au ae nei oia i kona manao ninau, a mahope lohe hou aku la no oia i ka leo wawa, a o kana hana no 0 ka ninau mau no i kona makuakane, a o ka hana no hoi a ka makuakane o ka hoolei ka ninau a ka laua milimili. A i kekahi la, lohe hou aku la no ia nei, a ku maoli iho la keia i ka uluhua ika lohe mau i ke a leo wawa me he kanaka la, a o ka ninau aku hoi i ka makua, a o ka hoole mai hoi ka kamakua me ka olelo pu mai he holoholona, noia mea ua hele aku la oia e noi i kona makuakane, e hele oia e nana i kahi a keia leo ana e lohe nei i na wa a pau, ua hoole aku kona makuakane. Aole au e ae aku ana ia oe e hele, oiai aohe kanaka aku o keia wahiaku nei, oiai aole i lawa kou hele ana aku ina keia waonahele oiai he opiopio oe, he nut na holoholona hihiu e hoopoino mai ana ina mea e maalo aku ana ma keia waonahele, ia manatfa i hoopau ae ai oia i kana noi ana aku, oiai ua paakiki loa ka makuakane i ka hoole. I kekahi la, ua noi hou aku la oia e hookuu mai iaia e hele holoholo maloko ona malapua no ka honi ana aku ina ea maikai, aua ae mai kona makane ia noi a kana keiki, no ka manawa he elima minute. la wa i hele holoholo aku ai keia ilo ko o ka lakou wahi malapua, me kona hoomau ana ika hele i mua, me kona honi ana iho ina pua, aia ia nei e kilohi ana i ka nani o na pui, ua hiki aku la keia ma ke kae o kekahi muliwai e kahe ana, aia hoi ua hooouiwa la mai oia, inamuli o kona ike ana aku i kekahi mea e lana ana i luna o ka iliwai, a iaia e nana pono ana 1 ka mea e lana ana, ua hoomaopopp aku la oia he owili lauoho i hooluu ia, ua lele aku U oia īloko o ka wai rae ka au ana aku a loaa iaia, a 1 ka loaa ana iaia, ua hoi maila keia a kula me ka nana pono ana iho, ua hoolele ia ko ia nei hauli 1 kono ike ana iho he owili lauoho gula. Ia wa oia i huli hoi mai ai a hiki ika hale, roe kona huna ana aku i kana ukana ma!oko o ko lakou #ahi pupupuhale me ka ike ole mai o kona mau makua

Ua kahea maiia kona mau makua iaia nei, no ka hele apa aku e paina ikolakou wahi paina kakahiaka, hele aku la no hoi keia a noho iluna o ka papaaina, a i ka pau ana o ka Ukou ai ana, hoi aku la keia a loko o kona lumi, a noho iho la ota nanea me kona noonoo pu ana i ke anoo kana ukana, t laUe nanea ana ua hoopuia ia oia mamuli o kona lohe ana aku i kekahi leo manu e kamailio mai ana iaia nei Inaokekahi pua rose o keia kihapai. e hui j>u U me ka p«a pomaratga o ko'ō lupuni. alaila, ua o» aku ka maikai o ke kuahiwi o FaranL i j li nei lohe pono ana i keia leo j kanaka, ua kiei aku la keia ma ka pu- , ka aniani, me ko ml h* «*aao Ia

he kanaka ka raea nona keia !eo ana e lohe nei, eia nae aole ina kanaka i ike aku ai. he manu kana mea o ka ike aoa aku e kau mai ana iluna o ka laau, e ku koke mai ana ma kona puka aniani, nalu iho la oia i'.oko iho ona. he leo kanaka hoi ka'u i lohe ai eia nae ka mea kupanaha, aohe kanaka. No kona ike kanaka ole, ua hoopau ae nei oia i kona manao*nana hou aku, a hoi aku nei a luna o kona wahl moe. hiolani wa\e iho la no ia maluna 0 kona wahi moe a hiki i kona hiamoe ana.

A iaia hoi e hiolani ana me Niolopua i ka aina moeuhane, ua halawai aku ia kona uhane me kekahi kaikamahine ui, e noho ana iwaena konu oka la, me ka mahina, i hoopuni ia e na.onohi melemele o na pua ro*e, ike aku la ke|ia he elua mau pua aala loa eku ana |kona mau aoao, me ka upa hookani- | kani e waiho ana malalo o kona mau wawae, e kani ana i kela me keia manawa a huli ka makahiki, a he 24 anue nue e hoopuni ana i kona nohoalii, a he hookahi hoku e kau ana ma kona poohiwi hema, a oia kona uhane e nana ana, ua hoopuiwa ia oia mamuli o ka nalo honua ana aku. Puoho ae nei keia mai ka hiamoe ae, he moeuhane ka paha keia i loaa ihonei ia'u, ia wa i kahea aku ai keia i ka makuakane e hele mai. I ka hiki ana mai o ka makuakane, ua pane maila oia, heaha keia e kuu )ei, pane aku la keia, heaha mai hoi kau, he moeuhane hoi paha kau, heaha ke ano 0 kau moeuhne i ninau aku ai ka makuakane? Ua hai maila ke keiki mai ka mua a ka hope, e like me ka mea i kuhihuhi mua ia aku nei maluna ae. Pane maila ka makuakane, ma keia mua aku, e halawai ana oe me na owili lauoho guia eono ma keia mua aku e hiki mai ana, a e loaa aku ana la oe ka pomaikai ma keia mua aku. Ia manawa i hoopau ae ai oia i ka laua kamailio ana, a hoi aku la hoi ka makuakane no kana hana oka mahiai, noho iho la ke keiki noonoo i ke ano o kana moeuhane, olelo iho la keia ilo* ko iho ona, ua ike no ka paha kuu makuakane i ka owili lauoho gula au i lawe mai ai, pehea la i pololei ai kana hoike aua mai nei, manao nowau nana no paha 1 lawe e kiola iloko o keia rauliwai. aka, he kuhihewa ia manao ana ona Dela, oka oiaio, he mea okoa ka mea nana i lawe mai keia owili lauoho gula iluko o ke kihapai pua, i mea hoowalewale i keia keiki.

Ua puka aku la keia mawaho oka nanai o ko lakou wahi hale, me ka ike ole mai 0 kona mau makua, a la ia nei e nanea ana i kn holoholo maw*ho o ka nanai, ua hoopuiwa ia oia mamuli o kona ike ana aku i kekahi lio wiwi e ku mai ana mamua o kona alo, ia wa i hoomaka aku ai keia e hele aku a kokoke i kahi o ka lio e ku ana, i ka īke ana mai oka lio e hele aku ana keia, ua kukuli iho lā ka iio ilalo, a 1 ko ia nei ika hana aka lio, uapane iho !a keia iioko iho ona, kupanaha maoli ka hoi keia lio, me ko ia nei uiinamina ana aku hoi no ka wiwi, a pane aku la o Hapaikala Hapaikamahina i ka lio, pehea la oe i wiwi ai, 'ne hanai ole ia paha nou i ka ai. Pane maila ka iio ia Hapaikala Hapaikamahina, o ko'u kumu i wiwi ai, ua makemake au e heihei me ka lio helu ekahi oka moi o Farani nei, i hlo ka mana o keia aupuni, ao oe ka moi o keia aupuni. • _ ' Pane aku nei . keia, pehea e lilo a; ia'u keia aupuni? Pane nuila ka lio ia Hapaikala Hapaikamahina, roe keia oe e hana ai ia'u, e pepehi oe la'u a make, alaila 10-1e 1e oe i kuu ih a pau; kaulai oe a maloo, a o kou kapa pouli la e hele ai, a o kuu

maa kapuai a pau o kau eke kalena ia, a ma keia mua aku he mea ole na maaa kupua i niua ou, a o kuu iwi kuamoo, o kou lio ia e hele kaapuni ai ma ka honua a hala loa aku ika leva Y a e kapa oe i ka inoa o kuu ivi kuamoo, o Kaooai Keteave, a o kuu koko» e auau oe i mau ai ko nanī rha na «ahi a pau, au e hele ai Eia' kau makana hope loa ia oe t oa kuu pepeiaO nei, oia kau ohe hoonui ike, a e kapa oe i kona inoa, o Kaohe pamilionaia ka ike, ua hiki ia ia ke ike ma na mea pohihi a pau loa ke makemake oe, ao ka toea iho e koe ana ma kv/u kino, e heakoakoa oe, a e kanu ma kahikina o ko oakou wahi hak. (AoU i )