Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 42, 20 October 1888 — Untitled [ARTICLE]

O ka hojkk hapaha a ke Kuhina W'aiwai no na loaa 3 me na l.r*oliio o ka Waihona Aupuni, no ka napaha ekoiu e p»'j ana 1 Sepatemaba 30, 1888, oia keia mau huaheiu maiaio iho; Koena . ma ka Waihona,, lune .30 $204,203 00 Na 10a.3 \upuni 229 614 54 Loaa Haie Leta ... 70,573 32 Hooiiio no na mahina ekolu 35 294 Koena ma ka Waihona U403& 01

Ma ka Poalua i hala, ma kahi noho o ka Hui. A. S C!eghorn ma Waikiki, ua malama īa ka piha ana o na maka hiki he umikumamakoiu o ke Kamaaliiwahine opio Kaiulani me na ike hoolaulea, ahaamn. hu!ahu!a a me lee* kahi mau lealea e ae. Ua hiki ae ke Alii ka Moi a me ka ohana alii, na I-una Au{juni na aliimoku 0 na mokukaua e k 1 nei iloko 0 ke awa a me ka heluna nui o ko kakou poe koikoi i hiki aku a 1 na hoo maikai 1 ke Ainwahine oj>io n<»na ka ia hanau

I k\ nti, i noho ai ka Popa Hoopii Auhau malalo o ka noho l'eresiflena ana o I.unakanawai H(»o--malu I). h<iyton, maloko oka Hale Hook«jlokoIii Kalakaua Hale. He eha wale no mau heupii i waiho la ae i ka Pjpa mo keia m.ikahiki; heemi hoi i ike ia 110 kekahi mau makahiki i hala, a he mau hooiaio ana mai hoi i ka helu pono la o na waiwai e ka Luna Helu hou a piha uwila o ka eleu, Hon. Kikila Halaunu. He poe Pake wale no eha na poe i waiho ae i na lakou inau ho()halahala 1 ka Tapa, oia hoi, ua like ole ko lakou manao ma ka waiwai o ke kalo a me ka poe kanu main me ko ka Luna Helu.

O kki-a I'ake 1 make mai nei ma Ki ueolu, Koolaupoko, i ka Poakolu nei, mamuli o ka hopu ia ana e Hope Makai Waialeale a ine Ahaula, kekahi 0 na makai o ia apana, ua iho aku ka llope llainuku Hapakini a malama ia he aha koronero no ka ninamnau ana 1 ke kumu i make ai 0 ka Pake, a ua hoomaopepo ia a hooholoia e na kiurc, ua make kela Pake mamuli o ka I>ili ia ana 0 kona poo me kekahi 00-kope, ua lawe ia aku no ka halepaahao o Kaneohe, a make aku la oia me ka loaa ole o na lapaau ana.

L'* hahana ke ala ana mai ona Pake e paio me na makai, aka, ua lawe nae o Waialeale i ke kulana o ke pale i ka pilikia, oiai na omole lehulehu j nou ia mai ia lakou, aole no nae ia he mea no ke kanaka e malama ana i ka maluhia o ka aina e hooi loa aku i kona ikaika hoohana a oi loa aku ma mua oke kupono. Ua lawe ia mai o Waialeale a me Ahaula i Honolulu nei a hoopaa ia ma Kalakaua Hile. no ke kali i ka manao o ka Loio Kuhina.

M,\ k.a hoike a ke Kahukula Nui i ka Papa Hionanuao mahope iho o kona hele makaikai ana aku nei i na haleki la ma na mokupuni o kaknu, ua hoike ae oia, aia ma ka apana o Kona, ke holomua la na lawelawe ana o keia lala hoonui ike oka lahuikanaka. Ua ku ae nei he niau kula olelo Beritania ma Kailua a me Pahoehoe, a ua pii aku ka heluna mahuahua o na hau mana ma ka avariga ana mai ke kanaono a i ka haneri i keia manawa, oia no na hoohoihoi ana o ke Kanawai Ao Kuia i hooholo ia iho nei e ka Aha olelo i hala, ma k:< hoonui ana i ka haawina e pi)> ana ika Pa|>a Hoonaauao. Ua haawi ia aku na kauoha no ka hooniaemae pu ana na ha'ekula a puni ka Pae Aina, a ua pakui ia ka halekula o Hookena, a ua loaa he hale nui me ke akea kupiona He halekula hou ko Makapala, Kohala, a ma ka Mokupuni o Maui, aia ma Kipahulu, Kaupo, l.ahaina, Halehaku, Haiku, ame Kapaa, Kauai. Ua ma naoia, e hoolilo ia aku ana ka halekula 0 Lahainaluna i wahi e hoomaamaa ia ai ona kumukola, mamua o ko lakou lawelawe ana i ke kulana alakai no kekahi halekula a me ka loaa pu aku hoi ona hooia kupono no kona makaukau. £ia iloko o na halekula o kakou nei 1 keia manawa, he 12,000 keiki hele kula, a oia ka ka Papa Hoonaauao e j haawi nei i na hoohana ana a pau ma | ka hooholomua 1 ka naauao iloko o Hawaii nei, a na keia inau makahiki aku e nee nei c huike mai i ka hua o keia hana noeau a ko kakou Papa Hoenaauao.

O na hooponopono pi)i Aupuni ana 0 Geremania Hoko o na la i hala ae o«i, eia ou ma ke kulana mokua hana iloko o ka aioa aoe na hooponoI omo pili Aupuni kuwaho ma na kaha*

[kai hema o At\r;ka a r.-,e iia l akipika nei. Ma ka hookahu'ii rupuni ma San«oa i lohe īa n»ii nei, ua hau'e waie ka lakou mau ake ana e kukulu i |aupuni maluhia ma ka ikaika o ka |lakcu roau pukuniahi, a o Tamasese ke Alii nana e rula u iahuikanaka, ua |like ia me ka olelo kahiko—" ua hiki |ia ot ke !a*e i ka !io i ka punawai e ihoehamu, aka, aele nae <»ia e inu ana/ oia ka kakou e lohe nei i keia la, aole | i inu ka lahui o Samoa i ka wai a na auin'<ku kaua licremania i hookikina | rnai nei. j He mea hiki wale no ika ikaika o kekahi aupuni naauao o Europa ke kipaku ia Ma'ietoa mai ka nohoalii ae a hoonoho akn ia Tarn?sese ma kona wahi me ka lokahi ole o ka lahui no ia mau hana lima īkaika, aka, ua kali |lakoua kukakuka a h >oholo me Va puuwai hookahi, a hooauhee aku la i ka Moi Tamasese a me kona mau uka'i imua pono o ke alo o na aliikoa (ieremania Aia ma na kahakai hema o Aferika, ua pepehi hoomainoino īa mai nei he heiuna nut o na kanaka Gcremania e na kupa o ka aina, a o ka huuena o ia, he hana weliweli loa ia me ka pili kaumaha o kona mau makauinana

Ma ka aina makuahine i keia la, aia he mau manao o ke ku'ike oie maw2ena o ka Einepera Winama opio me Hisimaka ma na hooponopono e piii ana i ko Ck-remania kulana, a ua koho ia aku ka wa no ke Kuhma Xui e haa lele mai ai i ka oihana, ke kanaka hoi nana i hapai ae ia (ieremania iiuna ma ke kuiana aupuni alakai no Europa i na makahiki i hala ae nei.