Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 7, 16 February 1889 — Page 1

Page PDF (1.50 MB)

This text was transcribed by:  John Budisurya Luckman
This work is dedicated to:  to my parents who gave me the chance to study abroad

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HOOLAHA LOIO-

 

WR. KAKELA.

LOIO A ME KOKUA MA KE KANAWAI

He Luna Mooiaio Palapaia.

tf

 

WILDER & CO. (WAILA MA.)

Hea kiai papa a me na lako kukulu hale na ano a pau, a me na me ne pono a pau no ka hale.

Kihi Alanui Moiwahin me Papu. tf

 

CECIL BROWN.

LOIO A ME KOKUA MA KE KANAWAI?

ke agena hoeiaio paiupala no ka @ kupuni o oahu

KEENA HANA: Ma alanui Kalep@. tf.

 

A ROSA. (AKONI)

LOIO A ME KOKUA MA KE KANAWAI

Me Luna Hooinio Palapaia.

KEENA HANA: Ma ke Keena Loio Kahina.

tf.

 

VOLNEY VAILLANCOURT ASHFORD

AKEPOKA.

He Loie, Hoakaka, Pale ma k@ Kanawai, Kakauolelo, Lunahooponopono a me ka hana a na in a Palapaia Hoolalo.

 

LA WELAWE ILOKO O NA AHA A PAU O KE AUPUNI.

E hana ia no na Palapala pili Kanawai a pau. Keena Hana Hellu 21, Alanui Kalepa, Honolulu Hale (2150 ty)

 

WILLIAM C. ACHI.

Loio a he kokua ma ke kanawai imua o na Aha a pau o keia aupuni.

            He  Mea Ana Aina a he Boroka ma ma wai wai Paa.

            Keena Hana, Helu 15, Alanui Kahumanu Honolulu, oia ke Keena mua iho nei o Kini me Peterson. 2114-y

 

EG. HITCHCOCK.

(AIKUE HIKIKOKI)

LOIO, A KOKUA MA NA MEA A PAU E PILI ANA MA KE KANAWAI.

E ohi ia no na Bila Aie, mie@ka awiwi HILO, HAWAII. 2114.tyr.

 

 

GEORGE P. KAMAUOHA.

He Loiao a he Kokua ma ke Kanawai.

-A HE MEA-

ANA AINA.

E loaa no ma Kohala Akau, Hawaii.

2091 ty

 

JOHN MAHIAI KANEAKUA.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

HE MEA UNUHIUOLELO MA KA OLELO

BERITANIA A ME KA OLELO HAWAII.

Keena Hana, maiuna @ o ka Banako o@

tyr.

 

HALEKUAI BIBI HONOLULU

(Hope o W@n. Me@ es.)

HELU 6 AI NAUI MOIWAHINE, MAKEKE MA ULAKOMEO.

Na Bibi momona, Hipa, Puaa me Ia, na la-ko ai ulu & co.

O na kauoha a na ohana a me na moku mai e hooko koke ia no me ka eleu a me ka hiki-wawe.

O na holoholona oia no na moku e hiki no ke hooko koke ia.

Telepone Helu 212. 2185.tf

 

OLEO HOOLAHA.

            E ike a@anei na kanaka a pau ke nana mai i keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo ke hoike aku nei au, o ka mea a mea paha e loaa ana kuu mau Lio elua, oia hei keia: t lio (k) ulaula lae kea, eha wawae keokeo, hao t lio (k) hakeakea, hao like me keia a he 8 kekahi hao ma ka a@i. F. hoihoi nuai a loaa au ma Kaalaea Mill. Keolaupoke, a i ole, oia ka Hal Raiki o Aki ma Ewa, e aku no au t lio he $6,00

Akana Pake,

Kaalaea Mill, Keolaupoko

Dec. 10, 1888 2211-6@

 

Hookapu Aina

Na Moku Manu,

Mawaho ae o Mokapu, Koolaupoko, Oahu.

            Ke papa ia aku nei na mea a pau, aole e komo a ku ina Moku Manu, Mokulua, oia na moku i oleloia maluna ae, a o ka poe e mala-ma ole ana i na kauoha a keia hoolaha, e hoo-pu`a ma ke Kanawai.

J.A.CUMMINS,

(Keoni Kanaki.)

2212-ym

 

NEDE NIKONA

KA

Puuwai Haokila a Hooko Kauoha Poina Ole;

A O KA

Holapu Hope Loa

A KA

“ALABAMA,”

KE

Ahikanana a Puhipuhiahi o ka Moana Atelanika.

 

“Elua Kupueu o ka moana, A na O-I`a e makau nei; O ka Alabama me ke Senedoa, I ka uhai loloa mai mahope.”

 

KA NIUHI HOLAPU MOANA.

MOKUNA V.

KO NEDE LANAKILA MUA LOA.

            Nolaila, i ka manawa a Nede i hoike aku ai ia Kapena Semisa i ka hele ana o na daimana iluna o ka moku Sepania iloko o na kamaa buti o Belodina, ua hoopuiwa ia oia me ke kahaha, a pane ae la—

            “Ma ka inoa o ke diabolo, pela io anei?”

            Hoomaha iho la oia, a pane hou ae la no—

            “Ina pela, ua hala aku la lakou, a o ka hopena ia. He mea hiki ole ke alualu aku i ka moku Sepania, ua hala loa ka manawa. Aka, malia o loaa no he wa kupono ma keia hope aku, e hiki no ke panai aku ia Fegusona me kekahi haawina no kana mau hana o ka maalea.”

            Mino aka iho la o Nede, a me na helehelena huhu, huli ae la o Semisa a hele.

            Oiaia o Nede e komo ana i kona mau aahu mahope iho o ka hala ana o ke Kapena, e moke ana oia i ka akaaka lala iho no keia mau hoohoka o Fegusona.

            I keia manawa i wehe ia mai ai ka ipuka o kona keena, a komo ana o Lusanela Balea.

            Iloko o keia mau la o ko Nede noho pio ana maluna o ka Alabama, ua hui a launa maikai oia me ua ahimoku oluolu a kulana keonimana maua o ke Kapena.”

            Ua lilo maoli laua ma kekahi ano, he mau hoahanau e kapalili ana puu wai no ka aoao Akau, me ka hoowahawaha i na haha kipi heleluulu a ka @oao Hema.

            “Aloha kakahiaka oe e Lutanela Balea,” wahi a Nede i pane aku ai i kona hoaloha.

            Ua haawi pu aku o Balea i ke aloha kakahiaka.

            Mahope iho o kekahi mau minute, ua pane aku la o Balea i na huaolelo o ka pakele ana o ke daimana mai ka mana aku o Semisa—

            Ua neo ke daimana iloko o ka pahu, a ua huhu lea o Semisa i kona hoopunipuni ia ana.”

            Me na helehelena mino aka oia i kamailio aku ai ia Nede, a pane hou ae la no—

            “Owau kekahi malaila i kona wa i wehe a@ ia iloko o kela wa. Noke no hoi i ke kukahalake me na olelo oolea, a ua wawahi ia ka pahu a kupono iwa@ hoaa no kapuahi. Ua ake nui au e@, mahope iho o ka uumi ana. Ano, i komo mai nei au iloko nei e hookuu aku i na mea a pau e paa nei ma ko`u umauma.”

            I keia wa laua i hoomaka ai e akaaka malu.

            “Ua haupu mua no au i ke aloha ana mai o Belodina,” wahi a Ralea i pane mai ai. “Mamua o kona kau ana @ o ka Isabela, ua hai mai ola, mahope hiki mai ka manawa no Samesa e kukahalake ai. Aole i maopopo iki ke ano o kela mau olelo a hiki i kuu ike ana i keia kakahiaka, ua hoomanao ae la au.”

            Ua pane aku la o Nede mah pe o Kana aka ana—

            “Iloko o kela wa e kamailio ana ia oe, ua komo mua na daimana iloko o ke kamaa buti.”

            “O kahi hope loa ia a Semisa i poina ai, a ua nele makou i na pine daimana ole,” wahi hou a Balea i pane mai ai.

            Ua maopopo ia Nede ko Balea ano, aohe ona mau manao enemi pilikino nona, a he oia no na kanaka o ka aoao Akau.”

            Mahope iho o kekahi mau minute, ua pane hou aku la o Nede i hoaloha Balea—

            “He loihi na la o ka iini ana e lohe i na mea pili i ka Alabama, kona moolelo mai ka hooholo mua ia ana a hiki i keia manawa.”

            “Mai a wai mai kou loke?” wahi hou a Balea.

            “Mai kekahi mai no o ko`u mau hoaloha.

            “He pololei kela mau olelo,” wahi a Balea.

            “Aole i manao i ka wa i haalele aku ai ia Bomabe, e lilo ana au i pio na keia Semisa. A ano hoi, o kou lokomaikai a hai mai oe i kekahi hapa o kamoolelo o keia moku, e noho aie auanei au ia a hookaa ia aku no i ka wa kupono.”

            “Ae, ua holo pu au me Semisa mai kona wa i palau mua ai i na ale o keia moana maluna o keia manu aliiwahine nene aukai.

            “E hai aku au ma na mea wale no au i ike a me ke kamaaina, a oia mai keia:

            “I ka makahiki 1862, ua hooholo iho ke aupuni Hema e kukulu i mokuahi holo loa, nana e poai a hoohalua keia mau moana, no ka hoopoino aku i ka oibana kalepa moana e holomua ana o ka Akau.

            “He mau moku no ko makou e holo ana ia manawa, aka, aole nae oia kai makemake ia no keia ano huakai. Noila, ua kuka pu na poo aupuni Hema me John Laird, he hoa no ka Hale Ahaolelo o na Makaainana ma Enelani, a oia hoi kekahi kanaka kapili moku kaulana.

            “Ua hana ia he aelike me ia, no ke kukulu ana i kekahi moku a makou i makemake ai.

            “I ka wa i kukulu ia a@o keia moku, ua hoomaopopo koke no ka enemi no makou ia moku. Kauoha ka Akau i kona Kuhina Noho ma Enelani e papa a e paa i ko makou holo ana. Aka, o na Kuhina Pelekane, ua huna loa lakou i na hoike kupono e lawa ai ka mana i ke Kuhina Akamu o ka aoao Akau e Paa ia makou, a ua hiki ole iaia kehooko.

            O ka inoa o ka Alabama i kapaia ai mahope o ka paa ana, oia o—290; a ua maopopo no i na poe a pau, ua kukulu ia oia no ka oihana kaua moana o ka Hema, aka, aohe nae he mea hiki ke hoolaio pono ia a pela i hoohoka ia ai ka Akau e makou.

            “ I ka paa ana a makaukau no ka au aku i ka moana, ua loaa mai he lono ia makou, ua hoolimalima ia kehahi loio loea o Enelani me na hooia i lawa pono no ke kaohi ana ia makou aole e hiki ke holo.

            Ua nui ko makou nauki no keia mea a @aolelo makou e holo no ka 290, me ka nana ole i na hopena e ulu ae ana mawaena o na aupuni o Enelani a me ka Akau

            “ua hoopuka ia@he olelo kauoha ma Ladana no ka hoouna ae i Livapulu, e Kaohi a hoomalu ia makou, aka, ua loaa e mai nae ka lono ia makou no keia mea ma ka uwea teregarapa, a ua hooholo koke iho la makou a pau e mahuka.

            Ma ka la 290 Iulai, ua niau palanehe aku la makou maluna o ka iliwai o ka moana, me kekahi poe maka hanohano lehulehu, o na keonimana a me na lede.

            “He helo boao wale ana no keia, wahi a makou e olelo ai imua o ka lehulehu, a e hoihoi hou aku ana no ka 290 i kana mau ohua holo lelea me ka maalahi iuka o ka aina.

            (aole i pau.)

 

 

 

 

KAU LIO MAZEPA

-A I OLF. IA. KA-

NOEAU I KE KII`NA KIPUKA-ILI.

 

KE KAMAHELE MA NA KULA LAULA O NUBARASAKA

 

KE KANAKA KAU LIO O NA KUAHIWI O TESETA MALOKO O KA PAKA HOTELE.

 

            Mahope iho o na hora maa mau o ka ai kakahiaka, aia ma kekahi na rumi moe o ka Paka Hotele, e noho hookahi ana he kanaka opiopio ma aoao o ke pakaukau a puhi malie i kona kika.

            Ua lalau ae oia he nupepa puka kakahiaka, a naa i na mea hou o ke kulanakauhale no ka la mamua iho.

            Ua ike iho la oia ma ke poo o kekahi kolamu, i ka ahaaina i malama ia ma ka halehui Uniona Club, a me ka haunaele i ulu ae ma o kekahi kanaka malihini i kipa aku i ka wa e hookani ana o kekahi kaikamahine i kana pila gita.

            Na kona mau lala no o ke kino e hoike maopopo mai i kona ano, he mau aa koko kona o ka ikaika, a he mau helehelena kona o ke koa a me ka wiwo ole.

            Aia malalo o ka papahele, e waiho ana he noho paniolo nui me ke kaulawaha, a ma ke kihi o ka rumi, e ku ana he mau kamaa buti me na kepadala e paa ana no.

            Maluna o ka papakaukau, e waiho ana he apo-ili i kinohinohi ia i ke gula, a e paa ana no he mau pahi uhai holoholona a me kekahi pu raifela.

            Ma na ano a pau, he hiki ke hoomaopopo ia aku e kekahi mea okoa, aole ua kanaka la no ke kulanakauhale o Bosetona, aka, he kanaka ona no kekahi mau okana aina mamao o ka hele ana mai.

            E hoomau ana no oia i ka heluhelu nupepe a me ke puhi malie i kona kika, a hiki wale i ka manawa ana i loke aku ai i ka halulu wawae kanaka mawaho o kona rumi, a kikeke ma la i ka ipuka.

            Na ia mea i hooki koke ae i kana heluhelu nupepa ana, hoohuli ae la i ka noho a nana pololei i ka ipuka me ka pane ana aku—

            “E komo mai!”

I ka wa i puka aku ai o kela mau huaolelo, ua wehe koke ia aku la ka ipuka komo, a ku ana kekahi kanaka opiopio.

            He mau naanina ano e kona i ka wa ana i ha-lo mai ai iloko o ka rumi, a nana pono mai la i ke kanaka e kalele ana ma ka papakaukau.

            Aole he mau olelo i heopuka ia i kela wa, a liuliu iki, ua pane aku la ke keiki malihini—

            “O oe anei o Mr. de Leona?”

            “Ae, --o ko`u inoa ila, --o Lusiana de Leona.”

            Ua hoomaha iho la laua no kekahi ma u minute a pane hou aku la o Lusiana i kana malihini—

            “E komo mai iloko nei, ina he manao kekahi ou e pili ana ia`u.”

            Ua komo aku la lua kanaka opio nei iloko, a me ka wehe ole i kona papale, ua pane aku la i kena mau olelo,--

            “Ae, he manao nui ko`u i kipa mai nei, me ke noi pu aku i kou lokomaikai e ae ia mai.”

            “We-e, e haawi no au i na ano o na kokua a pau, i na me ka hoohana a ko`u lima, a o ka wehe paha i ka hipuu o ka`u eke dala, ua makaukau mau au e haawi i ke kokua i na poe iloko o ka pilikia.”

            Ua hoomaha iho la o Lusiana i kana kamanio ana ma kela wahi a nana pono aku la i ke kanaka malihini. E like me kona ane mau o ka huli i ke kumu o ka makemake ana o keia kanaka opio i kokua, ua pane hou aku la oia me na olelo hoomakeaka—

            “Ua peku ka paha oukou i na mana aupuni ma ke kue maluhia?”

            Na kela mau olelo i hoololi ano e ae i na helehelena o ua kanaka opio la. Make ano nui o ka Lusiana mau olelo i hai mai ai, ua hana oia i kekahi uhaki kanawai, oia kana i pake aku ai—

            “Ua kuhihewa oe e Lusiana, aole au i kipa mai nei no ke noi aku ia oe i kekahi dala, oiai. Aole au he kanaka pili waiwai.”

            “A, e kala mai oe ia`u no kela,” wahi a Lusiana. “He maa ko`u i kamalii o ko`u aina o ka loaa o ka pilikia mana aha hookolokolo no ka pili waiwai. Alaila, he wahine hoi ha ke kumu o kou pilikia, e like me ka rula maa mau o ko ke kanaka ola ana?”

            “Ae,-oia. He hakaka keia malalo o ka lilo ana o ka wahine i kumu hookaka.”

            “Ua hoomaopopo mua no au i ko wa i komo mai nei. O ka wahine,” wahi a Lusiana e hoomau nei i kana kamailio ana. “Oia ke kumu a me ke kahua o na kee a pau, a ua ulu mai na hakaka a me na pepehi kanaka mawaena o kekahi poe. Aka, e hai mai e kuu hoaloha opio i ka mea a`u e hana aku ai, oiai, he puuwai ko`u i hamama e kokua i na poe iloko o ka pilikia i na wa a pau.”

            “Ua lohe au, o kau hana maa mau ia a me kou ano; he oluolu a me ka lokomaikai.”

            “Kahuu—e kuu keiki mailihini,-- aole i oi aku mamua o ka ekolu na poe i kamaaina ia`u maloko o keia kulanakauhale o kanakolu tausani kanaka, a pehea e loaa ai ia oe ka lohe e pili ana i ko`u ano?”

            “He elua hoi mau kanaka i puka ae mai kou rumi nei he mau minute mamua o ko`u komo ana mai nei,” wahi a ke keiki opio

            “Ae, he oiaio ia,” wahi a Lusiana i pane mai ai me kona mau manao o kekahaha. “Ua kamaaina anei oe ia laua elua?”

            “Ae, ua kamaaina au ia laua elua. O Rosoko Hume ka inoa o kahi, a o Benetona Vail ka inoa o kekahi. O keia mau kanaka elua, e iho ana laua ilalo loa o ke kulana keonimana me ke dala hope loa ma ka pakeke.”

            “Me he mea la, ua koho oe me ka pololei loa. He hiki anei ia oe ke hai mai i ke kumu o ko laua hiki ana mai ia nei?”

            “Ae, ua ike au. O laua na hope o Cata Conarada, ke kanaka au i ku`i ai i ka po nei, i hele mai nei e hoopaa i ka hakaka pahikaua me oe.”

            Na kela mau olelo a ke kanaka opio i hoopuoho aku i na aa koko o Lusiana he kiu oia a o kekahi mea like e ae paha ma ka aoao o ke aupuni, no ka hopu ana i na poe hakaka pahikaua, oia kana i pane hou mai ai i ke keiki opio me ke kupu ana ae iluna,--

            “He oiaio, o kuu ku`i ana iaia i ka po nei, aole ia o ka hopena o ka`u hana i koe me ia. No ke kanaka i hoopiha i kona puuwai me ka manao o ke apuka a me ka hohe, ua ahona oia e kanu ola ia iloko o ka luakupapau.”

            Ua hoohakui ia ka puuwai o ke keiki opio i ka lohe ana i kela mau olelo oolea loa, a ua hiki pu iaia ke ike aku i na helehelena o Lusiana, ua holopuni ae ke koko ma kona mau papalina me na onohi maka.

            Mahope o ka hoi peno ana iho o kona mau noonoo, ua pane hou aku la oia i keia mau olelo,--

            “Ua ae aku nei anei oe i ko olua hakaka pahikaua ana?”

            “Ae,” wahi a Lusiana i pane hou aku aui. “Ma keia wahi e ke kanaka opio e ike ia ai ko kaua kulana. O oe kekahi o na kanaka niele loa a`u i halawai ole ai mamua, i ke komo pu ana mai iloko o na hooponopono pili oihana ana o kahi poe. A oiai, o Bosetona nei aole ia o ka monuaina o Teseta, ke hoole mei au i ka pane hou aku i kau mau ninau, a hiki i kou hai ana mai i ke kuleana o kou kipa ana mai nei i ko’u rumi.”

(Aole i pau.)

 

Lutanela Roge

-KE-

Kiu o ke Kaikuono

O MOBILE.

Ke Kiu a Adimarala Faragata i hoouna ai e Ana a e huli i na Topido ma ka Papaku o Ke Kaikuono o Mobile.

 

He Moolelo iloko o ke Kaua Kuloko o ka Akau me ka Hema.

 

O NA minute keia e pouli pu nei ka papu me ka uwahi pauda, a e ki like ana na aoao a elua me ka hoouna i na poka wela e poha ana i ka lewa, ma ka aoao o ka papohaku o papu Mogana, a iluna hoi o na aumoku o Faragata iloko o ke kaikuono.

            Ua ku iho la na koa i koe iho mawaho @ ka halepaahao, a o Kapena Venona kai hele aku a ku ma ka puka, a hui pu aku la kona mau helehelena me ko Roge e ku pololei ana iwaenakonu o ka rumi.

            Ua hiki ia laua pakahi ke hoomaopopo like ia laua iho, he hoaloha a ua kamaaina mai na la kamalii mai.

            Na ke kaua i hookaawale ae ia laua malalo o na hae a elua, a he mau enemi laua e hoao ana kahi e lanakila maluna o kekahi.

            I ka wa a Kapena Venona i kauoha ae ai i kekahi koa e wehe ae i na kau lahao i hoopaa ia ai o Roge, ua pane mai la oia i keia mau olelo—

            “Eia au malalo o ke kauoha, e lawe aku ia oe imua o kenela Page.”

            “we-le—ua makaukau au e hele aku i keia manawa,” wahi a Roge i pane aku ai. “Pouli mai nei hoi o waho nei o ka papu i ka uwahi.”

            Aohe i pane ia mai kana olelo e Kapena Venona, aka, ua hoopuni koke ia ae la oia e na koa a maki aku la no kahi e kau ana o na pukuniahi mamua pono o ka papu.

            I ka wa no a lakou i haalele aku ai i ka rumi halepaahao, a he mau anana wale no ko lakou kaawale mai kahi a lakou i ku ai, ua kapalulu ae la kekahi mau poka pukuniahi a komo iloko o ka halepaahao, a na kona ikaika i wawahi liilii loa aku i kona mau paia a helelei i ka honua, oia ka Venona i pane ae ai me na olelo o ka puiwa—

            “Bai-Love! Pakele maoli kakou!”

            Ua nana aku o Kapena Venona i ke pio a me ka halepaahao, oia ka Roge i pane aku ai—

            “O ke ano iho la ia o ke kaua, a e hoomanao ke kanaka e lilo ana i koa, o na pilikia ia mamua o kona alahele.”

            Na kela mau huaolelo i hoaui ae i na koa e hele ana ma kona aoao e nana mai iaia, a pela iho la lakou i hele aku ai a hiki imua o Kenela Page.

            E ku ana no oia mahope pono o na pukuniahi a haawi i na kauoha, a o na pale kau aoao o ka papu ua pau i ka helelei.

            E mau ana no na poka a Faragata i ka lele mai iluna o ka papu, a oia ka wa a lakou nei i hiki aku ai i kahi a Kenela Page e ku ana.

            Ua hele ae la o Kapena Venona mamua o na koa a pane aku la i keia mau olelo—

            “E ke Kenela: Ua loaa ia’u ka hanohano o ka hoike ana aku ia oe, --eia ua kanaka pio nei.”

            Huli ae a o Kenela Page a nana pololei aku  la ia Roge ma kona mau maka, a liuliu, ua pane mai la oia i ke pio—

            “We-Le, sir! Heaha kou manao e ke kanaka pio no ke kulana kaua i keia manawa?”

            “O ko’u manao?” wai a Roge i pane aku ai. “O kekahi keia o na puupuu ikaika i loaa iko oukou papu. Aole anei pela?”

            “Alaila,” wahi hou a Kenela Page i pane mai ai. “Ua manaoio oe e haulehia ana o papu Mogana?”

            “He manaoio ko`u, aole e hooki ana o Adimarala Faragata i ke ki i kana mau pukuniahi a hiki i ko oukou helelei ana i ka honua?” wahi hou a Roge i pane aku ai.

            Na kela mau olelo i hoopuiwa aku ia Kenela Page, a wiliwili ae la oia i kana pahikaua mamua o kona alo a pane hou mai la—

            “Aole loa e hiki mai ia hora.” wahi ana me ka leo nui koikoi a ano haaheo. “Ina aole o Faragata e hooki i keia kaua mamua o ka napoo ana o ka la, e hoouna no au iaia a me kona mau aumoku imua o ke aupuni o na diabolo! E ku ana makou ma keia kulana me ka haawi pio ole.”

            Ua alawa aku o Roge ia Kenela Page i ka wa ana i hoopuka ai i kela mau olelo, a aole nae oia i pane aku he hookahi huaolelo.

            He mau minute pokole ia o ka Page nana ana`ku imua o ke kulana kaua, huli hou a e la ia a pane i ke pio,--

            “He kiu Amerika oe e Roge, a nolaila, e haawi ana au i kuku hoopai nou i keia manawa. He li ia uku hoopai mau no na kiu, aka, ma kou hihia, e hoololi ana au i ka li ia oe maluna o ka amana a e kau hoolewalewa mawaho o ka pakaua nei, ma kahi a na poka a ka enemi e ki mau nei, a e make no oe i ka oukou mau poka ponoi. Oia la i lohe oe e Mr. Roge.”

            Ua nana maikai aku la ke kanaka pio i ka lohe ana i kona hoopai, a oia hoi ka wa e pinapinai mai ana na pukuniahi a Faragata, a e lele liilii ana na pohaku uinihepa o ka papu ma o a maanei

            (Aole i pau.)

 

 

HOOLAHA HOU

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

            Mamuli o ka mana i haawiia mai ma kekahi moraki i hanaia mawaena o Kaukini ia Jno. Hind, ma ka la 24 o Maraki, 1887. Nolaila, ke hoolahaia aku nei, e hooko ia ana ka moraki i olelora mamuli o ka uhakiia ana o na olelo, oia hoi, no ke kaa ole o ke kumupaa me ka ukupanee. Ke hoolahaia aku nei mahope o ka hala ana o na pule ekolu mai keia hoolaha mua ana, e kudala akea ia ana aka waiwai i hoikeia mai ma ua moraki la i ka mea koho kiekie, mamua pono iho o ka halekuai Hawaiian Mercantile Co., ma Puehuehu, Kohala Akau, ke hiki i ka la 2 0 Maraki, 1889, ma ka poaono, ma ka hora 12 o ia la.

            No na mea i koe, e ninau ia H.L. Holstein (Linekona) Loio.

            Hanaia ma Kohala Akau, Jan. 31, 1889.

JOHN HIND,

Mea Moraki.

            O ka waiwai i hoopaaia ma ua moraki nei,

 o kela apana aina a pau he 63 e ka e waiho la ma Haena, Kohala Akau, i hooliloia ia Kaukini e Napua, oia kekahi mahele o ka palapala sila nui 2583 i haawiia ia Kamawae.

2219-3t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

            Mamuli o ka mana i haawiia mai ma kekahi moraki i hanaia mawaena o Kaukini ia Geo. Rento, ma ka la 23 o Augate, 1887, (a i hooi loia mai ia Jno. Hind ma ka la 4 o Dekemaba, 1888,) i kakau kope ia ma ka buke 108 aoao 225 me 226. Nolaila, ke hoolahaia aku nei, e hookoia ana ka moraki i oleloia mamoli o ka uhaki ia ana o na olelo, oia hoi, no ke kaa ole mai o ka ukupanee. Ke hoolahaia aku nei, mahope o ka hala ana o na pule ekolu mai ka la o keia hoolaha mua ana, e kudala akea ia ana ka waiwai i hoikeia ma ua moraki la i ka mea koho kiekie, mamua pono iho o ka halekuai Hawaiian Mercantile Co., ma Puehuehu, Kohala Akau, Hawaii, ke hiki i ka la 2 o Maraki, 1889, ma ka Poaono, ma ka hora 12 o ke awakea o ia la.

            No na mea i koe, e ninau ia H. L. Holstein (Linekona) Loio.

            Hanaia ma Kohala Akau, Jan. 31, 1889.

JOHN HIND,

Mea Moraki.

            O ka waiwai i hoopaaia ma ua moraki nei, o kela apana aina a pau he 63 e ka e waiho la ma Haena, Kohala Akau, i hooliloia ia Kaukini e Napua, oia kekahi mahele o ka palapala sila nui 2583 i haawiia ia Kamawae.

            2219-3t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

Mamuli o ka mana i haawiia mai ma kekahi moraki i hanaia mawaena o Kaukini ia Geo. Renton, ma ka la 23 o Augate, 1887, (a i hooi loia mai ia Jno. Hind ma ka la 4 o Demekaba, 1888,) i kakau kope ia ma ka buke 108 aoao 225 me 226. Nolaila, ke hoolahaia aku nei, e hookoia ana ka moraki i oleloia mamuli o ka uhaki ia ana o na olelo, oia hoi, no ke kaa ole mai o ka ukupanee. Ke hoolahaia aku nei, mahope o ka hala ana o na pule ekolu mai ka la o keia hoolaha mua ana, e kudala akea ia ana ka waiwai i hoikeia ma ua moraki la i ka mea koho kiekie, mamua pono iho o ka halekuai Hawaiian Mercantile Co., ma Puehuehu, Kohala Akau, Hawaii, ke hiki i ka la 2 o Maraki, 1889, ma ka Poaono, ma ka hora 12 o ke awakea o ia la.

            No na mea i koe, e ninau ia H. L. Holstein (LInekona) Loio.

            Hanaia ma Kohala Akau, Jan. 31, 1889.

JOHN HIND,

Mea Moraki.

            O ka waiwai i hoopaaia ma ka moraki i oleloia, he apana aina nona ka eka hookahi i oi aku a emi mai paha, e waiho la ma Hikiaupea, ma Pahoa, Kohala Akau, he mahele no ka palapaia sila nui 290. He hale laau maikai ko luna o keia aina a he pili me ke alanui aupuni.

            2219-3t

 

HOOLAHA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

            Ua koho pono ia ka mea nona ka inoa malalo iho nei, i lunahooponopono no ka waiwai o J. K. SPAULDINGG i make, a nolaila, ke hoolaha ia aku nei i na mea a pau ina he mau koi ko lakou i ka waiwai, e hoike koke mai i loko o na mahina eono mai keia la aku, o hoole mau loa ia.

WILLIAM O. SMITH,

Lunahooponopono Waiwai.

Honolulu, Jan. 30, 1889.

2218-4t

 

PACIFIC HARDWARE COMPANY

Na hope o Dilinakama Ma.

Mau Mea Kuai Lako Hao

Alanui pupu. Honolulu.