Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 9, 2 March 1889 — HE MOOLELO NO KE Koa o Kanahele, A I OLE IA Ka Naita o ke Kapa Kila Lahilahi [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE Koa o Kanahele, A I OLE IA Ka Naita o ke Kapa Kila Lahilahi

M»JK.L"NA XIX KA LNA. H >i niai u h;-i ke kea a k 'na hrme nele tae ka puu "waiwai r.u: o ke dala .<e 'O iii a me xe uKiniana. ka mea ani i haO wa!e aku ai mai k* ; >>e i hauie a ; rcaa!o aian*,-a ona ta:a e uii.i ana i ka j,ua!i koi •> ke ain nona ka !anakiii. e hii ruai ma hoi kar.i w. t !"ir.e he ke:ki kuipiu. I kinohi. ua piha ia 1 k i ho;>wahawaha, aka, mahope iho. h. o:; a •ibo la oia he n:au neiehekna n!.-i'-.:i ko ke keiki a ku n;ao!i no i ke a!i-ha kenana aku. a hoi-pau la oia i k>»na iuanao n.ua. Me kela puu doa nui i loaa iaia nei. haale'.e iho la i keia wahi a r.e!e aku !a no kahi mamao a hoakoakoa mai !a 1 mau kanaka nona n:a ke ano he puaii powa a iilo i aiea weliweii ia e na mea a pau.

A o na keiki hoi kupu ae la laua .1 nunui, a o ka n-.akuah'.ne, ua hauoli oia, 110 ka inea v.a r.!u ae kana keiki me ke aL.ha pu ui 1 a ine ka hool«*he 1 kana olelo, a ua iike nie ka ru?ni pou'ii kona hale ke ka iwale aku ke keiki mui īaia ako. A 0 ke keiki h'M i ka haieaiii. he okoa k-;n.i :-no T he } uuwai eleele kona. he hoao e hana i na hana Lpuwaie aole ia 1 aloha 1 kona makuahine a he hookuh hoi 1 kona mikuakane, ak.i. hilinai aku la ia i ka oleio a ka poe e like me kana i makemake ai. Aka, he oi hou iho ke kaumaha i kau hou iho maluna 0 ka makuahine ali', mamua o na hana a ke keiki. Aia i ka wa he umikumamalima makahiki o ua keiki nei, o kela wahine kauwa i ike ai i ke kukai ia ana ona

keiki, e moe ana ia 1 ka moe mai aoie e ala hou mai ua oluolu ole la ke make me keia niei h na ma kona puuwai, nolaila. hoouti.i aku la oia i ka moiwahine a hai aku la i na mea a pau. He mooleio kupanaha loa ia iko ka moiwahine lohe ana, a ua hoouna koke aku la oia i ua kanka nei e heie mai imua ona, a i kona niki ana mai, hai aku la keia i na mea ana i ai, akp., aole nne keia i hooie mai, a pane mai 1.0 L ke alii, ina oj e hii ana i na mea a piu i ko kane, aiaiia, e aku ana au imua oaa, u.i hanau io mai no oe 'ne keiki ku ip.iu. a nau no au 1 hoj-li-iialima mai e hana pe'wa, a r.o ko ike ar.a ua make ko kokoolua i ike, n»)laila, noUnia, kuhikuhi mai nei oe na'u i

liaua pela. A noiaila, ua v>iha ka moiwahine i ka makau, a noho malie iho la aole e hiki ke hai. a ninau aku la keia: Aia la ihea ka ianei keiki ponoi ? Hai mai la ke kauka; ua make, he mau niahma pokole wale no ke ola ana mahope iho. A ike iho la ke kauka ua paa ka waha o ka moiwahine aole ia e hai ana. Hoomaka aku !a keia e imi i kahi i noho ai o ka wahine me ke keiki. A i ka loaa ana o kahi i noho ai, loaa pu aku ia no ka wahine a me ke keiki ka hooilina oiaio o ke kalaunu, he nani kona mau helehelcna,a me ka hanohano a koe wale no ka puu o ke kua. Aka, ua hopohopo nae ke kauka, malia paha o no'no kela wahine a kekahi manawa aku, hai daha ia i na mea a laua i hooholo ai e huna, nolai- !«, manno iho la ia e make kona pono i naio nā mea a pau. A no ia mea, hoolimalima iho la ke kauka he eiua mau kanaka e hele i kahi okawahine i noho ai, a ina e ioaa ia laua oia waie no, e ;)epehi a make me ka ike ole ia, ahila, hoi mai a hai.

| Ii wa. U2 heie io aku h no ua mau k.maka nci e like me ke kauoha, a loaa aku !a nu ka wahine me ke keiki kuapuu mc la, aka, hawanawana iho la la kekahi o ua mau kanaka nei iloko o ko ianei pepeiao i ka moa o kc kauka. Ia wa. manao iho la keia he huaoleio ka iaua i iawe mai at e hai iaia nei, nolaila, hookaawale aku la keia i kana keiki ma kahi e no ka wa pokole. Aka, e hoomaīkai ia na iani, no ka mea, o keia keiki malaiia me na heiehe!em Koa o kona mau kupuna, ka mea a ka moi i ike o!e iluna o na heiehelena o ke keiki aie ke ktno polulei e noho ana imua o kona a!o, aka, aia nae maluna o na heiehelena o keia keiki i hoano e ia kona kina I ko unei lohe koke ana aku i ka leo o ka mea a iaoei i kapa aku ai be makuahme, e hea ana e kokua, holo koke aku la ia me kana pahi wale no e paa ana t ka lima i hoopau aku ai ia i ke ola o keia mau k&.naka a elua ia wa ma ia wahL A inahope iho, hele hou aku ia ke

<auka, i<3, : V- ?na hiki ara asu. i:ahaU e ak-.: ke ke;*i ai ia*< e - c ; kekahi pj< o kc kulana Kie<ie. i o» ac; ka mana : kor.A, noiit;a, a- ;t: r-ii ; be»cj hou akrj e inir. { Ui rcu■:• -■ lo uu. ao.e e hiī a-i *a a .le u e aa e hii. e nono hiauu ani no eia. a hūi tki kof<n.i A o ke kiiapuu hos. ua i;»* ae «"a, . !Bii »e kaa a!ti a ; ke k*n*.o a: iv : o o ifkanj kauka i2:%iau rar»a ; aa e : iii <c hoola u < -ni kui. •1 ui hc.vr.ar,airanu! 1:0 ke kvikt r.o ka; I nui «5 <3 eha i ke-ni wa e lawelawe «i j | i,ii e ke iiaki. a Ui hiki *ivve ioa ka ' pn ar.i r.)ai o kona mai<at. A noiii.a* eii laua ke ku r.ei t;r.ua o ke anaina.. A niai ka wa uuku a <anaka mikui; o ke keīki oiaio. ua kapae .a ae >a ma f wi':o o kuna kulana iiiao!». a ua ii'.o «oj īa 1 keonimana ma: *.una a iaio. a ua i ioia iaia ka i!nb j.o ia e iea li.iLiiehu.! he koa kau'ana ou i he wiwo ole a he nn kona nuu aoao a pau o ;k:. ke.Nia'.ii oiiio a:aoli. ui j=at»i ia ka 1;,-k.u o kena haie iala aua liio no nae uia i r:u;;a ka mea a na wahine kanem.ike ,t me na keiki nukua ole a nie na Waika'iiahine o: iopio i hoopiukia j ;a ua hi'.mai aku iakou nana ka h-.x:: a-| keie i:u. j A vj ke keiki hoi a ka oia kai noho tna kahi ao'.e *~t.a ku'.eana ua 1 1 Ii! „> ia i mea hoowe'iwea na ka poe o! ka aoao palupalu, a ua Sike ia me kej ahi e hvOpau ana ; na home o ka | nele me ka ' oe n- j wa!iwa!i. . • < t : ?<IU. ) 1