Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 12, 23 March 1889 — HE MAU HUNAHUNA NO KE KAHUA MAI LEPERA O LEPERA O KALA WAO ME KALAUPAPA. [ARTICLE]

HE MAU HUNAHUNA NO KE KAHUA MAI LEPERA O LEPERA O KALA WAO ME KALAUPAPA.

Ina aole e ae ia inai ana kau puie e Kalani nia o makou nei ka poe e ola ana i keia wa, inalia i ka j»>e aku paha m.i keia hoj>e aku o inakou ke moe mua aku niakou i ka opu ana ole o ka honua, a i ole e hooko ia ka oukou pule ekolu e na lani, ina mai e noho ola okoa ana i keia panalaau; e ht»uko la aku ana no hoi paha inuioko o ka lahui; aole e ike hou ia ka puka aiu ae 0 keia inai i kekalii o kou uihin aloha. Nolaila, ke ike nei ka mea e kakau nei i keia moolelo, o ka maluhia maikai e loaa ana i na mai o keia wa a me ka ikaika o ka oukou pule a me ka na haipule io © ke Akua Kiekie e loaa ana no he maina i na mai me ka uwe nui ole i ka eha i na la a pau. Aole no hoi keia moelelo e hookikina aku ana ia oukou e pule, i mea e hoao aku ai i ko kakou Aku.i ola, ma o ka pule ana a me ke pelu ana o na kuli o ka Moi o Haw.iii imua o ke Akua Mana Loa, a o ka hooiliiu h-.-i o ke kalaunu o Hawaii a me ka Moiwahme a me na haipule; a nele i ka mea i nei i ia, aoie i hookokoke ia ke noi i ka makahiki a inau makahiki paha, a p.ika hewa ae ka waha he Akua mana ule a hoolohe oie mai i ke noi a ko kakeu ! nuu lani alii, e pau kakou i ka haalele a e imi hou ae i Akua no kakou Aole peia ka keia moole'o e kahea leo ole aku nei: ie n®i aku no i ka oiuolu o ke Akua, a nana no e alakai i kahi o ka maha e ioaa ai i ka lahui holookoa o Hawaii nei.» E kala mai ia'u ma keia wihi ae ia, a e hoohuii ana ka nana ana i ka mahe ! le ehiku e iike me ia t hoike raua ia i ka helu evmo o keia pe[>a. Na kokua e {X)no ai na mai. F.iua no a»au kokua nui e pono ai na mai e noho nei, a i neie keia mau mea elua, alaiia, ua neie na kokua maikai ana i ka raea i liio i nawaliwaii ioa, a oia iho keia: Akahi; O ka ho. Alua: O ke kanaka O ka lio ke alahele kokoke e hikiwawe ai i na mai ke kii i ka a< i me ka i-a, mai Kalaupapa a i Waikolu. mai Kalawao hoi a i Kalaupapa. He mau mile ke kaawaie e hiki po no oie ai i na mai ke heie wawae no ke kii ana i kana mau mea ai, i ke kii ana 1 ka wahie nona iho, a i ka wai hoi i ka wa ioihi o ka wai a me na mea kuai i ka halekuai. O keia mau mea la, me ka lio waie noe pono ai. A ua kapaia hoi ka lio.

•'C jrc i r.» a«. ~c ni : i u*- r=c;. | L* :;„ne n-i ;;i j:U; ; <c.a i ni, nr.4<ah:<; ; hi'a ae nii. ro "* .: n-.> c | r ■*"■'.. *- ;<i r: i:ar/.2 -;-i r.a r..ii j •■■ • .. a i .£ jhc j<u: - .r • ..■■ ■ ; ' h " -•: <. t r.j r > *<i hv is : •*< :.i t;;iU i . .. . w | ■ '. -" i; : _ , . , . . .«i .r u r >r.j. ! Hi f. . I\v . . A.. • : il4> ir..l •» \i ":Jl nUi :ac < " i r. 'm .. ;; ■ m> \i ivc i <a ; -ka niii > ; i .r.:.r.i-» īhiu iua ki -Aahi. <a rr.ii c •'. •..••he aku in.i. •; r;. s r..i : • :.i :.r:i •ki r.ar.a -*x:'.\w vs« .1 jo.v. <i.' h i.i u.i ] U c h »• ; i_; .1 ; hv. ; .:h.\ *.;-j o | <»1 nu;. u<i, ui '<_-.i r.o "<i ;;'ii i c.c ii •> :a :;;ar.a-< o r.a n.ai ; n.i.*ciu<i'.: c i'a nUc* .»< : i r.a u <ciij panahnii. Hc r .:c;;i r.r»j .<c in i i r\j. ho o n.i c ;i<e :ne ka nar..i-> an.i no kj ;>au < > īea nahviehc>c ;ka.h lā e ka !i ..• o na tnai. a c h< < :a'; u ae ka iio e be!e r.ei, a c h'.o ke k-.r.i i wahi no na ;u:.i i m.ina.» la e han.ii. n i na mai :aha ia wi, i, n i na .-.na '<;;.i paha e hanai ar..<. Ir.a r.(- na ; ; ..;i ka ; a ina :v) ka!;l ;i; i c ae, ie t;o i k-.;i->:-;v !oa ke k:::a: a:;a e r.e';' n.\ nui i ka ii<» e huiu nei ina'.ana ;• kc;.t ai:u. ke o!c - ioaa ī ka Pa-.-a O.a na h;,<»'.aic ana i ka \i\Yiku n n.« :i, u e 1-nc nie ka '<m ke kukaa pauahii ule t;o t;.i tuai. k» mea a tu tuai e manao nui ai he r.».;k:..ik ;ne a he niakuiihiiie n< •r■ ej '.\aiu. .. j'c .<> he»i anei e weia ka i:,11:;,t i tu ma: ina e huoneie ia ana na rn.<i i k i niakuakane a makuaiuiie <>'e ? « ).a r,c. U ka iua u <e k< k\ < ■> i.a nui, oia no ka * ( u)c m.u • '.e i ae i i :n.ii -j k.i po uia e k )Ui i \-i e ku<'.'a » kur.a uiai ponoi ili,-. ua k.i : iak"'.. h': "kekua" . iv.hana .uu n.> kan.t ui.ii a n«j ka Kipa'Oia iua i'i >.ik .I;i a p.;;i oka hebedoma ina ka haiui i h- okahi la i na pu!e a pau, ma na wahi i makeinake ia e houhana i na k kua kane. a o na wahine hoi, he hiio a'no i na makahiki mua ae nei. lv ahv» upena lawaia e hana ia nei no ka ;.a;>a o!a, a na na nuu e ai ka i-a, a i keia wa ao'.e i akaka ka lakou hana paa !ua.

0 na kuna a Ln.a.iinn kekahi i komo \>u mai 1 kei.i h.i'ii i tic ka hel.ina kokua, aia lak-'ii iinlalo o na rula a ka l'apa Oia e iv h i nvi. 1 ka inahini .v:» .i: nei o lanuan. ua helu ia na koku.i inai ole a j>au mai na nnikuakane a na makuahine a me na keiki ka-na kane a kania wihine, a he 184. He kane, he 75 wahine. he 1 1 keikikane, a h.* 13 kaikaninhine. Nolaiia. o ka huma o ;ia keikikane a nie na kaikai-.iahine, he 20 ko iakou nui e " i» ak.ii nei aoi;; n.i a ini nai maluna o lakou, ke hui i>u nei me na Miai nia ka ai pu ani, pu, heie j)ii, .1 11 >ho [>a i Ka hale hookahi 1 na k.iu a kau e n<■ i 11> [ u ia aku ne!. aoie .1 iakou haawma ai a 1.1, o kahi ;»ai hookahi wiV 110 a na uiakua m.ii e lnoiawa ai a iawa ole 110 ka hebedoma. Noiaila, e h!o keia heluna j(> ona opio e ola maikai nei. o ke kane a wa hine wale aku no koj a kahi poe i kaniauia i ka pepeiao o na |)-»o Au;>uni e hoomanao mau :>i e loaa na kokua mai kai ana 110 lakoa nei, na kaw >w.) a ;>ulapula e hoolaupai ai i ka makia a ka leo a!ii mai lima mai o ka nuhuahi, a ka lahui e poina o!e ai i ka makia a ko l>aviila Kalakaua aupuni. Kia keia mau kumui.iu ia a me na kane, iuv»n» o kuke ia 111 īi i ole e konio po'no iloko o ka nahele o Oopuloa, a paoioi h ā ka hei'-na o ka huōulu ana o ka lahui ia lakou nei. mamuli o keia noho huikau pu ana me makou. iE kn pL>n,>i mai no oe e K.alani'l:i a unuhi aku iwaho i keia koko a me na iwi oonoi o kou Uhui, e ulu aku iwaho a kawuwo loa aku, i oie e poi pu ia aku e keia mai a nohoaUi iho maluna o keīa pe e oiwi ma.kai.) Ina na kaiaea L>a keia manao maluna ae la, 1 ko KaiuUi'lii kapuka[-u, ano ano, me ka nianao :.na mai, ua keeliiia ke kulana aiii e keia ieo. a'aila, e kala mai no i ke kauwa e unuhi nei 1 keia moolelo. [Ai'/i i ptiu. )