Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 15, 13 April 1889 — HE KAAO NO HAPAIKALA-Hapaikamahina KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu. I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii. [ARTICLE]

HE KAAO NO HAPAIKALAHapaikamahina

KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani

Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu.

I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii.

L'nuhi iii i Mon Mii'u 0 ka lawe kiani a ke kahulio Niniu i<oahi iua ka huila. Aohe ohuku ale kau o!e 1 ka piha noeau o ke kapena Ua like me ka mahimahi o Kona Ke kaupu hololai o ka moana. I,a-di di ; I ka hiki ani i ka uwapo, ua mele ia ke mtle iahui. Sek tia no \W\ Mau Loa, E na keikikane a me na kaikamahine

opiopio, a 1 kapau ani, ua p.ine aku ke koa opio— Eii wau ke hoi nei, a e kali oukou iau i.oko o na makahiki ehiku, a ke j)au kau hana 0 ka hoohui i na aupumi oke ao holookoa, e hiki hou mai no au 1 o oukou nei. I ka pau ana no o keia niau olelo a ka kakou koa, ua hooho inai la ka lehulehu i na leo kupinai o ka piha hauoli. Kukai ae la oia i kona aloha i ka moi Opela, a kau aku la īluna o kona waapa. j Ua holo aku la ka waapa o ke koa opio nj ka mokukaua ikaika loa o ke ao nei oia o Kahikinanui. ; I ka pili ana aku ma ka aoao akau o Kahikinanui, ua ku laina mai la na koa manna ma oneki me na aliimoku, a ki ia hoi na pukuniahi aloha he mau hancri. Ua iho mai la ka Akimalala ilalo o ka waapa, a alakai aku la 1 ke koa opio no kona lumi. Ua huki ia ae la ma na kia o Kahikinanui na hae like ole 0 na aupuni a pau, a haawi kipu aloha mai la hoi na basari o Kakaako me Puowaina. Ia wa i haawi ae ai ka Akimalala i ke kauoha no ka hiu i ka heleuma a holo aku ka moku. Me he mea la, e hooho īa ana keia mau wahi lalani: I aloha wale ae au I kahi wai huai o ka mapuna I kaiho ma ka aoao A huihui ana i ka manene Eia au ke huli hoi nei E heo anal ka lele Haluua. Ia manawa ua heoko a ke kauoha a ke kaj)ena. Iloko no o ia wa i hoomaka aku ai ka moku akimalala e naue ma kona alahele au moana a e haehae ana hoi kona ihu i na ale hanupanupa o ka moaaa a he peuwini ka makani mahope o lakou nei. A iloko o na la holo he umi a o ka hora 5 paha ia o ke kakahiaka ua ike kohuliu ia aku la e ka mea kiai o luna o ka oneki ka piko o ke o Pelukia. Se-10, se-lo f wahi aka mea kiai i hooho ae ai. Ia wa, pane mai la ke alii ku wat>, heaha ta au e se-lo nei ?

Pane mai la ka mea kiai. he kuahiwi ka'u e ike nei e kahiko ia ana kona piko e ka ohu tne he mea la he aina. Ua hele aku ia ka lohe a iinua o ke koa opio me kona akimalala oia hoi he aina ua ike ia, a o Pelukia no hoi ua aina ia. I ka lohe ana o ke koa opio a me kona «kioiaUla ua eleu koke ae la iaua e kahiko # ia laua iho, a i ka paa ana ua pii aku la Uua no luna o ka oneki o ka ooeki o ko lakou moku, a nana aku ia i ke kuahiwi o Pelukia. A i ke kani ana o ka hora 5 o ke ahiahi, ua pi|i oku la lakou nei i ka uwape, a ua ike mua ia mai no hoi ko lakou moku i ka hookomo aku iloko o ke awa. Ua ike pu mai ka moi a me na mea a pau i ke ano o ka moku ob hol he moku Kekokia. Ua ninau aku kekahi i kekahi, hea> ha la ka hana a keia oiokukaua Kekokia i holo mai nei i ko kakou nei aupunī t»e ko lakou eoaoao pīhoihoi e kii

rrui ana <eta moku e i ko aupuni A g ke kupuaakane hoi o ka kakou 1 koa opto, <f mihī ana ou no kona ac * ana e piii i kcru *aiwai mahr>p« oka na a aole boi oia i rcanao o i kana n>*jpana ki ukana makamae a I keia oioku Sekoiia i hoihoi owi ai i ua ! manao ua hapauea la ua make kara »m«:A>puna. I liuko o »ni i ih >aika ha ma una o * ?ns n »bo a y*< iho 1 īa no ka niinacnsna ī kona *aiwji a ho | opuka ae la i keia mau huaoielo o ke | aloha, eia ka e Uk> ana wau i kanaka līihune u\ā keia Luua aku. laia no e utre ana, ku ana kekahi ahimeku imua ona e hee ana na piiah gu!a ma kona mau poohiwi a e kaiewa ana kana oahikaua ma kona aoao. I ka ikt ana aku o ua hapauea nei. ui ?;tx t!>an k o ae ia oia e vii i; aku ana kona waiwai, a hoomaka ae ia oia e uwe a nui. lioko o ia wa i heie aku ai ke aliikoa a ke koa a ku ana imea o ka hapauea a pane aku !a: Heaha kou kumu e uwe nei ? Ia manawa i pane «nai ai ua hapauea )a me na waimaka e kineahea ana ma kona mau papalina: E uwe ae ana au no ko'u ohana a me ko'u waiwai, oiai e lilo aku ana paha wau he kanaka ilihune ma inua aku. No ke aha hoi kou mea e ilihnne ai, wahi a ke aii'koa. Pane mai la ua hapauea nei, eia hoi paha la, ua hele aku kuu moopuna i Sekokia e pili ai i ko'u mau waiwai a pau a ua make aku nei oia i ke ke : ki Boina Le, a oia *e kumu o ko'u ilihune ana. Iloko oia wi i pane aku ai ke aliikoa, mai kaumaha kou na.iu a e hoolana i kou manao, no ka mea, o kau moopuna ka ukana makamae a ka moku Sekotia ī hoihoi mai nei imua o kou alo ī keia ia.

I ka lohe ana o ua hapauea nei, ua hoopau koKe ae la oia i kona kaumaha a kauoha aku la ia i ke kahu kaa e hana i ke kaa a holo no kai o ka uwapo. I ke kau ana mai o ke koa opio, ua hae mai la ke kahu kaa i kona mana no ka hale kakelo ka pahu hopu. I ka hui ana ae o ke kuku me kana lei, he mau minute ia oka ehaeha e hoalii ana maluna o laua. I ka pau ana o na manao ehaeha ua noho iho la laua maluna o na noho a hai aku la ke koa opio 1 kono meolelo piha mai ka mua a ka hope. A i ka lohe ana o ka hapauea Meneki i ka lanakila ana o kana moupana maluna o ke keikialii Boma Le ka mea nona ke kaulana a puni ka honua ua pane aku la oia i kana moopuna 1 ka i ana aku: Ua kuhihewa wau ua make oe, a 0 keia moku la i hiki mai nei i Pelukia nai he moku ia e kii mai ana i ko'u mau waiwai e lawe aku mai ko'u alo aku, a pt*la wale aku. Iloko o ia wa, ua kani maijla ka bele aina a naue aku la laua maluna 0 ko laua papaaina i hoomakaukau ia no laua a paina iho la a hiki i ko laua maona ana. I ka pau ana o ka laua paina ana, ua hoi aku la laua a ma ka rurai ho«kipa a ninau aku la ka hapauea i kana m©o-

puna penei: Aia ihea ka nui o kou mau aumoku t hoio pu aku nei ? Pane mai ke koa opio, o ko kaua mau aumoku i keia wa, aia no iakou i ka moana kahi i pokaakaa hele ai, a me he mea la ina aku lakou a hiki mai i keia ia. Pane mai la ka ulomana, ma ke aha ala «e i ike ai, eku mai ana iakou i keia la ? Pane hou aku la no ke koa opio, no ka mea, ke ike nei au ma ke ano o na aouli, a he mea hoi ia a'u e olelo aku nei ia oe, ina aku iakou a hoea mai, a me he mea la, ma ka hora 4 paha lakou e ku mai ai i Perusia nei. Ma keia wahi e ka mea heluhelu i ke akamai kilokiio aouli o ka kaua kamaeu, a he mea oiaio, e ku io mai ana no na aumoku roa ka hora 4 0 la ahiahi, a e huli ae kaua a nana aku no na aumoku e huli hoi mai ana.

Oiai na aumoku e nee mai ana, a o ka hapaiua hoi ia o ka hora 3 e kam ae ai ka hora 4, a ua ike mai ia hoi lakou i ka aina i ka halii aku mamua o ko lakou alahele, a ua nau ae la hoi ko lakou manao hopohopo, oka hauoli ka ha&wma hookahi 1 kau iho maluna o lakou. Ia manawa no, ike la aku nei ua mau auoioku nei e na kanaka e nee mai ana i ka moana, a ia wa no iakou 1 uwa ae ai me ka ieo nui; auwe ka mea nui e nee mai nei i ka moana e ! Hoio aku nei keia leo uwa a lohe ke koa opK>, a oia kana i pane aku ai i kona kupunakane, ke lohe nei oe i keia ieo uwa. a ua ae mai la kona kupuna. E hoomanao iho oe, o ko kaua mau aumoku ia ua ike ia aku la, wahi a ke koa opio i pane aku ai i ktna kupunikane, a kau ae la Uua maiuna o ke kaa a hol« aku U no kai o ka uwapo. (Aole i