Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 22, 1 June 1889 — KA MOOLELO A KA AHA LUNAKAHIKO O MAUI [ARTICLE]

KA MOOLELO A KA AHA LUNAKAHIKO O MAUI

Nc*em3tM ;. oie, haiawai ki Aha Lunakahiko trā '<a luakini K.aahucD3nu. Wanuka, Mi-i, Adatuu Pali ka iunahot.>rnai;i, a u\ na hoi 0 i l. tka ana. J Na Kahj E<a'.esia. Rev J K lnama. Rtv I;>epa, Rev Kaholokai, Re> u Nawahine, Kcv Hihio, Rev \ l'ali. Rev Kanukahiki, Rcv \lana>e. Ni Hea Mau Rev W P K:hi'.e. Ke*. S Kamakahiki, Rev () Krne>cna N'i H:.i v.ca 1. W [' t Kaaiauwahi Na Lunakahiko. K M Hanu:;.i. Mekukala. S W A Kaleihoa, J Kar»i ana, H Kaialiiiii, S Kauihou. AK»erahania, M Kane Na Hoa Kuka. Rev I Waiamau, Rev W Wp»icrve'.L. W'eheia na hana o ka la. himeni ia ma ka aoao leo, me ka puie a Kahaie. Koho ia o Kahale. Hihio, Hanuna i koni!te imi hana S K Kamnkahiki, Kaho'okai, S W A Aberahama, i komne imi kumumanao, Hoike mai ke komite imi hana a ka aha. 1 Ka hapalna hora haipule. 2 Na hoike kihapai. 3 Heleheiu ina haawina. 4 Hoike ona komite o keia aha. 5 Na palapala hoopii. 6 Ke ola ona kahu. 7 Na Ekalesia kahu ole. S Oihana kuwaho. i) Oihana kuloko. 10 Kula kahunapule. 11 Koho ana i kom;te hoeueu. Na kokua i ka Papa Hawaii. 13 Na elele a keia aha. 14 I komUe nu na hana a keia aha i ka aha nui 15 I knmiie hoike ona kihapai i ka aha nm. 16 Kahi e noho hou ai keia aha a me ka raanasvii Hoopaneeia ka aha apopu hora 9, pule o Mekukala. I.t hana z. Noho hou ka aha e iike me ka hoopanee ana, malama ia ka hapalua hora heluhelu la ka tnoolelo a aponoia. Hoike kumuhana elua. Heiuhelu ke kakauolelo i ka hoike kihapai o Laia a me Haiku, pilikia no. Na Inaina i ko Huelo; noi mai e hoi hoi mai a hookomo hou i huahelu dala ola kahu a mahina hou, a waiho hou mai. hooholoia Heluhelu ia ko Kipahulu, a noi la mai e kuka ia me ke kumuhana 6. Na Mekukala no Wailuku, maikai no kana hoike. Na Hihio i hoike no Honokohau a me Kaanapali, hoo[>anee ka aha a noho hou i ka hora i, a hoolohe ka aha i ka haiolelo a O Emesona. Noho hou ka aha i ka hora i hoopanee ia, a i)u!e mai o J Waiamau. Na A I'ali i hoike mai i ko Lahaina kumuhana. Na S K Kamakahiki ike kihapai o Olowalu. Na Mans>c i ko Kaluaaha. Kumuhana ekolu. Na Inaina, i heluhelu kumumanao. Na S Kamakahiki i kona. Kumuhana eha. # Hoike a ke komiie i pili la H H Pareka, ua hookoia mai. Hoike a ke kemiie hoonoho kahuna a hoonoho ia o J K Inaina i kahu cktno Huelo, ua hookoia ia hau'a i Novemaba 25, iBSS, ma ka luakini 0 Hueio Mauī Hoonuu ia ke komiie hoalohaioha 0 A O Poiepe. | Hoomau u ke koraite o ka aie o ka !ekaie<ia o ia Rev S Kaili. i

Kumuhani eiima Na A Pali i heluhelu mai i ka palapa»a kahea a ka ekalesta o Wailuku ta 0 N*avrahinc i kahu, hooholoia e waiho ī kela palapah ma ko Nawahine lima, 1 nana e pnne. Pane a 0 Nawahine. Aole. Na U heluhelu mai i ka palapala kahea a HaUwa u Kaalauahi i kahu, waiho ia ma ka lima o Kaalaua hi a nana e pane, hoohoioia. Pane a Kaaiauahi: Ua ae wau. Heluhelu ia mai ka palapala kahea a Pelekunu, Wailau ia Kolopapela e |hookahuna a heonoho. J Noi la mai e hoopanee, no ke kumu oia kona hiki ole mai Imua o keia aha I ht alo a h« aio, hoohololā. Hooholo

! :a e hcorr.au a koaā noho haiolelo an? ! ni Peiekunu a me 1 Koho a 0 Kahale, Mana- ■ >«, losepa, Waianoau e ninau ia Kaala- ' uihi i kona makaukau i ka oihana <a- ? huna, a e mnau ia nia ka hora 9 o ka la apopo. Hoopanee ta ka aha a popo bora 9 me ka pule a Manasc. U Hana 3 Noho mai ka aha e me ka hoopanee ana maiama la ka hapa bora hai pu;e. Heiuheiu ki ka moolelo a apono ia. hoolohe ka aha i ka ninau a ke komite ia Kaa'auahi. 1 Na Eme>ona e mnau ma ke ano haipule 2 Na Mana-e ma ka ouke hooiaio Baibaia. ; Na Waiamau 1 ko ke Akua ano. 4 Na lo>epa ma ka buke moolelo ekaic>:a. 0 Na Kahale ma ke ano o ka hooponopono ana i ka ekalesia. Mahope iho o ka hele ana o Kaalauahi iwaho, ua hooholo iho ke komite nir.au he pono e apono keia aha e hoo kahuna, a hoonohoia keia haiolelo i kahu ekaiesia no Halawa, afX)noia. Hooholoia e iilo 0 Manase, Kamnkahski, Hihio. i komite hookahuna, a hoonoho, e hookahuna ia mamua oka nohoana o ka aha euanelio nui 0 ka pae aiua Hoomaha ka aha a ka hora 1, } ule 0 S K Kama'niki Noho hou ka aha i ka hora i hoopanee ia, pule o Hihio. Na i hoike no ke kihapai o II an# Na S Kamakahiki r.o Keanae. Na Kaholokai 110 Honuaula. Na M Kane no Halawa. Hoi':e a ke komūe hookahuna ia Kaho'okai n » H'-onuaula. Ke hoike nei kou komile ua hooko kou ko.nme a ke hoo'a aku nei, ua hoo kahuna ia a u.i hounohoia o A S Kaho iokai i kahu ekalesia no Honuiula i ka la 18 o Novemaba 1889, maloko oka luakini hoole poj>e ma Keawakapu Ho nuauia, Maui. Hoike a ke komite hoeueu o na ekalesia, mai Novemaba iSSS, a Mei nei, iSSy. Ua emi ke kaahtie ana o ke komile ma n3 ekalesia a pau o na inokupnni o Maui nei, no ka nawaliwali kino, a ua hiki aku.ke komite ma kekahi mau eka lesia. Eia kekahi mea pono ole a kau komite i ike, aole he leo i hea mai na kahu niai, e hai mai ana i kahi 1 pilikia e heie pololei aku ai ilaila. O kekahi mau ekalesia o Oiowalu a me Kaanapaii, ua emt ka pilikia 0 laua. ma ka he le aku heie mai o laua, e kokua kekahi 1 kekahi, ina pela na kahu kokoke e hana ai. alaila aole nui ka emi 0 ka ika ika 0 naekaiesia, e like me ka olelo a Pauio, e haii ke'<ahi 1 ke kaumaha 0 kekahi. Oka ekaiesia o Honokohau, he wahi ikaika kona i keia wa, aka, he wahi aie kahu ko lakou. O kekahi ha|>a 0 ka ekalesia 0 Waihee oia o Kahakuloa, ua luiu no lakuu a he $20 i kaa, ua kala ia kekahi mamuli o ka lokomaikai o ke kahu, a 110 Waihee ponoi, ua aie oia no $.>OO a oi, oia ekalesia no ka like o na eka!esia 0 Maui nei, ka lanakiia mau a akahi 110 oia a komo iloko o keia kaumaha kuhohonu, aka, he manaolana no kou komite e pau ana no ia kaumaha no ka mea ke oni nei ka wai 0 Eleile. Ka ekalesia o Wanalua, ua holoi oia i kona lima a maemae. Ka ekalesia 0 Kipahulu, ua emi loa kona ikaika. Nolaila. he mea pono loa i keia aha e hana i olelo hoohoio e hookuu i ko kakou hoa lawe hana ia 1) Puhi, o pilikia loa ananei na uhane o ia mau makamaka, a e hooholo pu ia no ho: e maiama mau akn ka Papa Hawaii iaia, oiai ua nawaliwali oia iloko 0 ka hana a ka Haku. O ka ekalesia o Keanae, he ekalesia maikai no keia, aka, he nawaliwali nae na hana ma ke kokua aloha ana, aka, •u ke Akua e hoike iaia iho ia lakou. a no ko lakou lunaikehala e hoala ae i ko lakou aloha i ke Akua, a me ko la-

kou aloha ia lakou iho, a o keia iho la 1 ka hoike a kau komiie. ■ Noi ia mai e waiho īa keia hoike ma 1 kahi o ke ola o na kahu a noonoo pu, 1 hooholoia. Nake kakauelelo i heluhelu mai i ka paiapaia hookohu Kev J Waiamau mai Kaumakapili mai, no kona pono e 1 ae ia e komo iioko o na ekaiesia o -keia aha. Ua noonoo keia aha he mea pono e komo mai oia e hana i kana hana, hoohoio loa ia. Lawe oa hoa o keia iha he hookahi nnaheie, a eia na hoa i haawi mai: Erocsona $ i oo Westervelt , co Hanuna , oc M Kane , OQ S K Kaioakahiki < 0 loaioa A Paii i QO Nlekukala , Na ekalesia i ia*e maheie no iakou. Halawa hookahi maheie, Kaiuaaha hookahi mahele, D H Kaiaiiiiii hookahi mah#le. KA§U i pau.)