Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 25, 22 June 1889 — MOOLELO O KA AHA ELANE LIO O'KO HAWAII PAE AINA. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHA ELANE LIO O'KO HAWAII PAE AINA.

KaumakapUi, laoe 4, 1889. La H»na 1. Haiawai ka ahahui euaneho o ko Hawau Pae Aina ma ka iuakmi o Kau mākapiii, hcra 10 i.kl, ka lunahoomalu mua J. B. Hanaike ma ka noho. Hoomaka ia na hana nie ka a me ka pule a ka iunahoomalu, a koho ka aha ia C M Kamakawiwoole 1 kakauoleio no ka manawa, a ua hoomaopopo ia na hoa 0 ka aha. Hawaii—Rev J S Kaiana, C M Kamakawiwoole. S Kaili, J Kahno, S W Kekuewa, W M Kalaiwaa, S L Desha, G W Waiau, W Kamau. Na Haiolelo—L K Kalawe, L Kahooio. Na Eiele—Mr losia, S &amae, S W K Apua Maui—Rer J K losepa. A S Kaheiokau J Kaoiouam, O Nawahme, A Pa li, S K Kamaieahiki, J K Hihio. Na Elele—M Kane, Aberahama, E M Hanuna. S W Kaleihoa. Oahu —Rev ] Waiamau, S Paaluh», J Kekahuna, E S Timokeo, S Kapu, J N Paikuli. Na Elele—J W Alapai, J Nahua, Kaaihue. . Kauai—Rev J M Kealoha, J H Mahoe, S K Oili, J W Niau, J B Hanaike. Na Haiolelo—G L Kopa, J K Kanoho Na Elele—G B Meheuia. Kapahu, Kahoewaa. Na lala mau—L S nith, O P En»esona, C M Hyde, S E Bishop, I B:cknell, H Bingham, W B 01esona, G Leleo, D Kapali a me W D Westervelt. Koho ka aha la S W Kaleihoa 1 lu nahoomalu, a ma ka balota ia C M Ka makawiwoole 1 kakauolelo. Koho ka lunahooinalu i na komiie mau: 1 Komite Imihana. Emesona, losepa, Waiamau. 2 Komite no na hanahaipule. Hyde Paaluhi, Kekahuna. 3 Komite hoike makahiki no ka aha. Bihopa, Kaili, Mahoe. 4 Komiie papa helu. Hyde, Hanailee, Timoteo. 5 Komite pai inoolelo. Einesona, Paaluhi, Kealoha. A[Kino ka aha i na lala o ka aha hui Kula Sabati, A.Ō.1.P.K.. ahahui bolu a me na haumana o ke kula Kaula i nnu hoa kuka. Hoike msi ke komite īmi hana .1 apono la ka hoiki a ia komite. Hapai ia ke kumahana elua, no na hoike papa helu, a na ke kakauolelo 1 ko Hakalau, Laupahoehoe a me Hamakua.hikina.

Na Kaili i ko Hamakua-waena a m( ko Hamakua-komohana. N T a Kekuewa. iko K.oha)a-akau. Na losepa i ko Hana. >Ja Kaholukai i ko Honuaula. Na Kaalouahi, i ko Halawa Molokai Na Paaluhi i ko Kalihi me Moana lua. Na J Kekahuna i ko Waianae. Na Kapu i ko Hauula. Na ke Kakauolelo i ko Ewa Na Paikuli i ko Waikane. Na ke Kakauolelo i ko Hanalei Kauai. >Ja Oili i ko Anahola. Na Kealoha, i ko Kapaa. Na ke Kakauolelo 1 ko Lihue. Na Mahoe i ko Koloa. Na Kamau i ko Kalapana me Opihikao, Puna Hawaii. Na ke Kakauolelo i ko Puula. Na Kahno i ko Waimea, Hawaii. Kumuhana ekolu. Hoike makahiki o na mokupuni. Na Kalana i ko HawaiL Noi mai o Aberahama e hoopanee ka aha a noho hou ma ka hora i p.m., a ua hoopanee ia me ka pule a D Kapali. Noho hou ki aha i ka hora i hoopaaee ia, ka luoahoomalu ma ka noho» hoomaka ia oa hana me ka pule a G Lelea Hapai la ke koena ona papa helu. Na ke Kakaootelo i heluhelu mai i ko Kohala-komohana, Kooa komohana Kealakekua, Pukaana, Waiohinu me Kapaliiuka, Kalawao, Pelekunu, Kaa napali, Lahaioa, Hoookohau, Wailuku me Waikapu, Paia, Huelo, Keanae, Kipahulo, HailL Na Kealohi i k* hoike makahiki o ka mokupuni o Kauai. Kumuhani eha. Hoike makahiki o oa ahahui o iu mokupuni. Na Kamakawiwooie i ko Hawau Na Timokeo i ko Oahu. Na Mahoe i ko KauaL Hapai ka aha i La noonoo aoa i konute hoaiohaloha no nx paahana i eoake, a koho ka aha ia Hyde, Emesona, Bishop, ma ka olelo haole, a o Waiamau, leeepa, Kamau ma ka oielo Hawaii.

Kumuhara ehiku. Ki oihana kuwaho. H'iihoia a hoike roai ke kakau !eta 0 ka pioa Hawaii. Hoike maka h:ki t aponoia. Kumahana ewalu, Ka oihana cnJ>i* ona kuwaho. Nui na laia i hoakaka. Noi tnai o Kimakawiwoole e waiho ma ka lima o kekahi komiie. Koho ka lunahoomalu ia Timoteo Hanaike, Kamau t Kalana, Kekahuna. Noi uiai o Hanaike e hoopanee ka aha a noho hou raa ka ia apopo hora 9 a.ra , hoopanee ia me ka pule aka lunahoomaiu. La Hana 2, lune $. Noho hou ka aha e iike me ka hoopanee ana, ka iunahao'nalu ma ka r,oho. milima ia ki hapalua hcra h.npule, I ">J. 15:1; a heiune»u »a ka mooleio 1 ha!a a aponoia. Hapā» ia na koeaa papa helu. ke Kakauolelo i ko Kekaha, Wai aiua, Waiehu. Ni Kaiaiwaa i ko Kailua me Helani. Na Waiamau i ko Kaanapali. i Na ke Kakauolelo iko Waimea Ka- | ua; Na Kamakahiki i ko Olonalu. | Waiho mai o Hyde he olelo hoohoio e piii *na no na papa helu. ! Nui ke kamailio ana a waiho ia ma ka papa | Ni Kamakahiiei i htluhelu mai ika |hoi\e makahiki 0 ka aha lunakahiko 0 na Maui. Na Paaluhi i ko Oahu. Na Hihio i ka hoike makahiki 0 na ekaiVsia o Maui. Noi mai 0 Tanokeo e lilo 0 Judd 1 hoa kuka nu ka aha, a aponoia. | Heiuheiu ntai o Timoteo ika hoike |a ke konnte no ke kumuhana ewalu, a |ua waihoia a noonoo pu me ke kumu|hana 10 Na Kalana 1 heluhelu mai 1 ka hoike papa heiu o Onomea. Kumuhana eiwa. Ka hsbedoma ha ipule. NOl mai o Waiamau e li!o ka pule mua o lanuan, 1890 1 hebedoma haipule. a o ka Poaha hope no na kula aupuni, hooholoia. Kumuhana 11. Kokua no na mai lepera. Ua nui na hoakaka naauao ana, a hoike mai o Bishop e kokua ana oia no ia hana i $50.00, a o Judd i $250.00. Noi mai 0 Waiamau e hoopiha keia aha i $5000, ua apono ia. Waino inai oia he olelo hooholo, e hele na lala o keia aha ma ke ala a Bishop 1 hana ai.

Koho o W'aiainau i $20.00, Meheula $25.00, Desha, Nawahine $20.00, Puli $20.00, ka lunahoomalu Kekuewa $2yoo. Noi mai o Waiamau e kc»ho keia aha i ko nite nana e mahele i na koena nui ke koena 1 koho ia o $5000. Waiho koke mai o Hydj he elelo hooholo e koho keia ahi i komite e hoomileauk au i pulapala hoopii a wai ho aku imua o ka Papa Ola, e noi aku iua ualapila la e hoopau i ka mana o ka Virigine no hoole ana ika heluhelu ana i ka Baibiia Euaneiio a me

i na halawai euanel o. ,i i ole pahi, e kukulu i halekula hanai no ka Kakou mau keiki, a na keia komile no e hoonnkaukau i palapaia hoike no ka hoomakaukau ana i k* milaoia pono ana i i kekahi hale kaawale no na keiki a na • makua nia ko kakou niau ekalesia o ka pae aina, hooholoia. Kwho ka lunahoomalu i ke komii: 1 , HyJ-, Emesoaa, TimQteo, Waiamau, Alapai. Noi «nii o e hor>pinee • ka ahi aDopj h3r.i 9 a.m , hjjpine.* ka aha me ka pule a Dcsha. La Hana 3, lune 6. Haiawai hou ka aha e like me ka hoopanee ana, ka lunahoomalu raa ka noho, a malama ia ka hapa hora haipule, loi. 10:11. Ua nui na manao paipii mai ia E. G. Porter, E C Beckwith, Judd, Rev F W Dimon me ka haiolelo o na lapana M. Meiani a rae ka unahi BiibiU 0 na i Kilihaii Mosa Kauri. Pau ia, hoopanee ia ka heluhelu »ni o ka mooleio o ka aha, ma ka auina la hora 1:30 p.iu., a e heluhelu la ka hoike a ka puuku o ka aha euanelio o ka pae aina a aponoia, a na Hyde i kana hoike e pili ana i ke kula Kaula. a waiho ia ma ka liina oke komite, Emesona, Desha, KalaLwaa. Ma ke noi a iewepa e hoopanee ka aha a noho hou ma ka hora 1 p m., hoopanee ia me ka pule a Waiau. Akoakoa hou ka aha e like me ka hoopanee ana, ka lunahoomalu ma ka noho, hoomika ia na hana me ka pule a Paaluhi, heluhelu ii ka moolelo i hala a aponoia. Heluhelu ke kakau leta Emesona i kana hoike makahiki a ipono ia a haa* wi u ma ka lima o ke komtte no ka ho ike a lu puuku me ka Hjrae, hooholo ia. Kumuhana 7. Oihana misiona kuwaho. Noi la e waiho ma ka liiaa o ka papa Hawaii nana e hana. Kumuhana io. Komite EuaneUo. Hapai ia ka noonoo ana no ka olelo hooholo a ke komite no ka oihana kuloko. {Aiki /au.) |