Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 29, 20 July 1889 — KA LA HANAU O LUNAKANAWAI WARREN. [ARTICLE]

KA LA HANAU O LUNAKANAWAI WARREN.

He n ea n3ju r effj ki hoepapa >M BB€ lunsk-<rawa; \V;rrfr, ua paakiki o»a i ka inu a.-,2 i ka waini i ttx ka barani a tic ni eieio ne na p», enaikai ou i loaa ai n-ain'a, he laraka naauao u ma na oUlo Helen? a Laima, a hoihoi oo u ni waina o Ap.rj a me Le?<bo, a me ka waiai kah.ko a miemae o Tiīch«»n3. Inu nui no iz i kekahi o r.i waina punaheie a Dui kona ieo e hoike akaoiai ana no na po naikai i ioaa u oo io ko mai o ka wainx m O ka waina ka naea i hoohauoli ti i ka naau," oia kani I eieio nui ai oie ka hoopoina ole \ keia: "He raea lienehene ka waina." lioike nui oia me ka haaheo ao ko na mana maluna ona »ho a me kona inu liilii wale no, aka, he nni ka poe i iohe i kana rnau k«anilio ar*ahope o oa paina a«akeā. Ua ike iea lakou aia 011 malalo o ka mana o ke kiaha, a ua 'ke no na lala o kona ohina i ka eha nui o kona poo, a me kona ano piooloke. ua kali loihi oia ma kahi o ka waina. Aka nae, he kanaka 1 hoipuno ia, a ua puni u t na makamaka he lehuihhu O kona home, ua piha a puni la me na mea r:ani a kuono »no o r.a uiea helu ekahi u ke g i!a a me ke dala i ioaa ai, a maiaila uahme i noho poo. 0 kana mau kukikane eha, ua hooko no iakou i kana mea 1 makemake ai ma na mea a pau, a o kana kaikamahine, ua kiekie han>»hano kona noho ana Ua hoohalo ia e lilo kona la hanau l la nui, no ka mea e kanahiku ana kona mau makahiki, akea na hoomakaukau ana no ka hookipa ia o na hoaloha he lehulehu. He msu makahiki maniua o keia la hanau, ua i ii i keia la, no laila, ua laiau no oia ine kona mau iima ponui i na omoie waina i hoohano hano ai i keia hui hou ana, ua makaukau ii a i ka wa i koino nui ai na hoa aina, aoie niea i koe, ua piha, ua nam a ua maikai na mea a pau. 1 ke ahiahi loa, mamua o ko la hanau o ua nei, hui kana ma kahiapo me īa ma kona keena buke, a menei kana nmau kalokale: E papa : e kukuiu ana anei oe i ka waina ma ka ah;a!na la hanau o ka la apopo ? "Ae no hoi paha e loane," wahi a kona p:ipa, ''ka waina ht!u ekahi, ua ku. i (.o <iu i na makuhiki he iwuk -iua i hal.i, na keia &h.'i«ina, e nana oe. Ua paa kuu manao no ke oia kino loihi, a e hoohiki ana kuu rnau keiki me na moupaiu i i«'a ma ka mea inu kupono no na Akua." Ua īkaika na olelo a ka elemakule, no ka mea ua hoao ii i ka waina o ko* na hoomukaukau ana. "Aka, e papa wahi a kana keiki. "A heaha, e kuu keiki," wahi a kona papa. "Ke makemake nei au ia oe e waibo aku i ka w*ina i ka la apopo." u \Vaiho aku i ka waina i ka la apo* po !" ''Kuhaha, he paina la hauau me ka ntie o ka lealea ?" Ka la ano alii o kuu ula ana ? Auwe oe e loane e ! Ke hoopuiwa mai nei oe ia'j, wahi a kona papa. ' A ina pela ka hana, alaila, e hlo ana ka ia apepo he la hoohauoaele iwaeno o na opio a me na makua o lakou," wahi hou a kana keiki. Ia wa, hoopa ka elemakule i kona iae me knna lima, a Kuiou kona poo llalo a noonoo iki oia« ilaih, ninau iho U ia la loane. ,4 Heaha la ke kamu o kou noi ana mai ia'u e waiho aku i ka waina T •'No ka mea, e papa, aole e hiki ia'u e ina waina, a aole au i ae i kuu mau keiki e inu i ka waina, ua ot ka pono o ko lakou tohe ole i kou inoa mamua o' ko lakou iawe ana i ka wama ma kou pakaukau i ka U apopo." l'uiwa hou ae ?a na maka o ka luna* kinawai a kahaha hou oia. "Ke hai aku nti au ia oe i ka eiaie," wahi a loaoe, M ua hoohiki na lala a pau o kuu ehana i ka boc)e loa i ka waiona, aka nae, aka nie," — "Ua hui anei oe me ka poe lapuwa* e. ka pual.koa pupule, e hoao a'na e hookaheli i na mea kahiko, a e pane me ko lakou mau ole'.o i oa hoomaua oiaio ?* •'E loane/' w*hi a koiia paoa, **e hoike mai u'u i ke ano oiaio o kau <uau kamailta n "He wahi moelelo ka'u e hai «i ia oe. E o'.uolu roai paha oe e bhe ino," wihi a ioane. Ae mai La k **a makua, eia oae, me ka nui o koea ukiukL "U« lehe au i kau olelo menei.-' wahi a loaiia. **0 ka waioa, b« mea, t!

a ina e ma'kemake oe t haiolelo akamai, alaila, ua ; ino oe i ki hua o ke kumu «aina." Ae ' Ae ' • E loane :' ' He oiiaio no ia, he kanalima mau makahiki o kuu hoao ana ia mea, a ua ike pono no wau. Pane o loane, "bwau kekahi, ua hoao no au la mea no na makahi*i h? hapa o U manawa, tua ike au i km hilahiU a me kuJ kaumaha, ua ike no au, oka waioa he mea henehene w, «* papa, mai hookeakea mai ia'u i kuu kamailio aoffl. ,, no ka mea, ua hv»rDJ<a ka makua e kue i kain olelo. *'lloko o na ouh»r.i ekolu i hii-J aku nei, ua iilo ia'u he hihia ano nui ma k * aha booko!v kol<\ no ka mea, ua or a au, aona p*:)ho o ka mei a'u i ahew* ai. ua elua miiiona dj'a ma kona aeau ka po'.olei, a o ka waina nu kuu aoav ua hoohaahaa no au u'u iho, ua hxv ikaika au e Uke me ka hiki, la wj, aoie wau i ao e makau i ka hoowalewaie o ke kiaha." la wa, pane mai la ka makua me ka makau, "e loano, aole au e manaoio i kau mau olelo' a aole e hiki ia'u e ma j naoio ua ona kekahi o kuu mau keiki." Aka, he oiaie paha, U wa, ina ua ili hune au a akahi wale no a hoomaka i ka lawelawe ana i ka hana o ka loio, alaila, ua olelo kanaka ua ona au, aole oia wale no, o kuu mau keiki mua he ooe ono waina, ua hahai ia oe a me a'u. I kekahi aumoe, ua hoihoi mai lakuu ia'u, ua ona loa, a owau ko Ukou makuakan*; jx>noi, ua huli aku au mai ia lakou aku me ka hoopailua maoli, a ua piha kuu naau me ka huhu, ka hiiahila a me ke kaumaha, aole au i hiamoe iki ia po, me he la ua ike au owau a rae kuu ohana a |>au, e poholo ana iloko o ka lua palena ole o lala. Ia kakahiaka ae, hoakoakoa au i kuu mau keiki, a he kamakamailio o na hora loihi ka makou, a i ka pau ana, ua hoohiki pu makou a pau, aole e Uwe iki i hookahi kulu mai b wa aku, aka. ua ikaika ko makou hakaka n e ka enemi, no'u iho, he hiki no u'u ke pale, aka, e kuu makuakane, ke noi ikaika nei au ia oe a ke koi nei ho», mai haawi oe ia lakou i ka wnina, a ina la kou e inu, poino loa lakou, poino nn j uhane a n.e na klno, '« o ka hewa, ma kou ipuka e waiho no ia. Ua hiki no au e koho i ke p >ho o kuu c!emt, aka, aole e hiki īa oe e hoihoi m?i i kuu mau keiki me ka ikaika 0 ko Ukou noonoo kiekie e like me ko keia wa. Hamau ke keena a loih : , nee imua na manamana o ka uwati i ko lakou ona ana i na manawa e Lle ana. Ua hoomanao haaheo o Lunakanuwai Warren i kona inoa, ua loaa ia i ka inoa O Warren, he inoa hanohano, a ua hoomanao oia i ka wa i lawe ae ai kena po«? mimo ia inoa, me k.i a *> na '->e ki a ioane, ua ko<oke loa no Ijkou me kona naau, eia nae, he mau mea paakiki na mea o'uio. Pehea U ka e ae aku p.iha leua o I.jane, a o mihi imua en i n<» na hewa ana i hana a», pe:a pain ka pjno, a i ole ia, e Uwe paha mai kona poo ae i kona lei alii, ae hehi i ktia lei alii malalo o ka lepo, kauoha mai lu oia me ka nar.a ole iluna: U E loane e, e kahea i kou mau kaikuaana a kaikaina, a me kou mama." A ua kii koke ia aku U lakou. Ano U, e hoike aku oe i kou makemake imua o lakou • pau, e hai imua o 'akuu i na mea a pau au i hai nui nei u'u Kahaha iho U lakou me ke kali ma lie no kona leo. Hoooa «ku ia ka makuahine i ka lima o kana maieahiapo a oinau aku la | iaia "Heaha keia e kuu keiki ?" aole pahi e hiki i kou papa e ae i na mea au i noi ae nei, e lohe mai kakou." Nana o John Warren ia lakou, alaila hai hou oia i ka mooielo i hoike ia i kona 'iapa. Hc kanaka oiaio a he kristiano o loane, aole oia i huna i kona hewa o ka ona, a i mai U ola me ka leo iini a aloha. u O ke Akua ka mea ike ika minami na hookinakma o kuu naau no kuu hew»." Ia wa, kamailio oia no ka hoole waiona imua o Ukxi me ka w«wo o'e. Nana mai la kon* makuahine iaia me ke aleha, a kulu iho U knna mau waimaka, a haalulu kona lei.e.ehe i kona uwe ana, a paoe mai U: 'O ke Akua pu me oe e kuu keiki. Nana e hoopomaikai mai ia oe i ka ma nao pono a malama paa a mau i ka hoohikt M He loihi ko lakou kuka pu ana, a mahope ua ae iuat ia mau UU a pau o ka ohana o Lunikanawai Warren i ka poino lawelawe ana i ka waion»; nolaila ua hoohoio Ukou rne ka lokahi o ka manao i ka waih) ana aku i ea waina ma k > Ukoj ahiaini oka la apopo, a mai ia wa ako, ua lil-j ka luna R<nawai he hoole loa i ni waiona. He haawina kupono keia na kakou a pau e hahai ai m*hcpe o ko L'inaka* oawai Warrcn luii ana mai kona kahua aua i ku ai.