Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 29, 20 July 1889 — Kale Auwana KA Lima Puupuu Hao-kila o Vireginia; A O KE KIU A SERIDANA MA KE Awawa Malu-make o ke Senedoa. [ARTICLE]

Kale Auwana KA Lima Puupuu Hao-kila o Vireginia; A O KE KIU A SERIDANA MA KE Awawa Malu-make o ke Senedoa.

He Moolelo no ke Kaua Kuloko 0 ke Akau me ka Hema.

MOKUNA XI. KA L£T.\ KAUA K.WOHA IA KENELA kalani. I ka wa i lawa ai 0 ka Kale Auwann hakilo ana i na poopoo o keia hale, ua hoihuli ia kona noonoo e nana iho 1 na mea nona ka hale ma ka papahele ek-hi. • He hakahaka ka [>apahele ma kekahi wah', a ma'aila ke kiu i nana pono aku ai ia i ka laua mea e hana ana i kela wa. 0 ka laua mau kamailio, he mau olelo e pili ana i ke kiu, aole e hai aku i kahi mea ke kipa mai ilaih, a oia ko laua kumu kanalua, ina he mau olelo hiki ke hilinai ia aku ka keia kanuka nalihini i hai niai ai. 1 ka wa i maopopo ai i ke kiu ka laua mea e kanmlio ana, ua haule aku ia a hiamoe. No kona luhi nui o ka hele ana mai <> ke knla loi, ua pau kona ike ana a hiki wale i ka wa i napoo aku ai 0 ka 1.1, ua puoho ae la oia i kekahi halulu nui o na wawae kapuai lio he lehulehu waie i ku iho la mawaho o ka puka-pa o ka hale hookioa. Na keia mea i haopuiwa ae i ke kiu, 4 «.la ae ia iluna no ke kali aku i kona hopena.

MOKUNA XII. KOKO HL'LI IA ANA. Ua hoomaopopo iho ke kiu, he ooe koa kipi keia c hoohaiua roau nei ma na alahele a pau, a nolai'a, ua makau* kau inua ke kiu no kana mea e hana aku ai ina e ike ia ana oia i kela manawa. Ua lele iho ua poe koa nei mai luna iho o na lio, a komo mai la īloko o ka hale kekahi kanaka me ka lole aliikoa i ukali ia e kona mau koa mahope mai ona. I ka «ra a ke kiu i nana pono iho ai ma ka hakahaka o ka papahele, ua iVe pono iho la oia i ua kaaaka la a boohakui ia kona puuwaL O kela al.ikoa i komo mai la, oia no O Kapena Hawika, koua wahi eeemi kahiko. laia oo e ku ana iluna, ua pane ae la oia i ka n< gero t "Mehameha ole no olua e noho kokx>lua nei i keia wahi?" "O, nui toa poe hele ma kela alanui pau !oa manawa kela la." * I ka wa bea i kaaio mai ai ia poe mi kou haie ne<?" wahi hou a Hawika e hoohuahuaUu nei i ka nrg^ro, Na kela ninau i hoopuiwa ae u Kale Auwana e naoa ILO oei ma ka hakahaka o ka papahele. o bai ako ua negcro la aia he kanaka nuUUini ke hiamoe nei i ka hale o luoa. Ua nana loihi aku ka ntgero ia Kapena Hawika a pane aku U, " He mau la pokole wale no hek nkahope. M

'iie hov ;;-n>pun nui oe,' *ahi a ke I Ki ;r.3. j , "He h x»pun!puni nui J' T ," wahi aka j > nr£Tj me kon* a»au htiehcicna huhu : 4 E h»omarao ee, he pu ra:fc:U ka'u e *a ho nei nialeko o ko'u hale, a e hoohana no au i kena wa e maUn.ake iu ai no ka ■ '* 4 He mea okoaae nokekahi mawaho o kau pj rj f.la maloko o kou iule i ktii manawa." 4, Ae, o ka'u wahine wale no." Uj hoolei ia iku la ko Kapena Ha wika ike inaluna o kekahi wahi ekeiii lawe mea ai o na aliikoa e w*iho ana iiu ka papakaukau, hopu aku la oia a nana i ki ;>aie m.loko, e kau ana keia mau huakumu o ka aoao Akau U S.A. Ua koke iho ia o Ha wika, aole keia no kekahi kanaka okoa e ae, koe Walj «ho no O Kale Auwana, « ia ke kanaka wiwo ole i ke komo ma na huakai kaahele e like me keia ke ano. "Heaha ke ano o keia?" I keia miniwa i nani mai ai k.i neg rj malun.i o kela ekeili, a loli ae la na heiehelena o ke ano makau, pane hou aku )a ke Kapena, "£ hai mai oe i ke kanaka nona keia waiwai?" "He kanaka holo mawiho keii kakahiaka, a Lia no haule keli aiea ma ke alanui." "Aole oe e hiki ke huki i ko'u mau kuekue'maka i mea ak-uka ia, ke oU ju e lawe la oe a me kou hile malalo oka ieaika. Kc manaoio nei au, ci« no kela kanaka maUlo o ka malumalu kaupoku o keia hale." Na kela mau olelo i hoohaalulu ae i ke k nr> holookoa o ka negero, oia ka \va i kulou Iho ai o kona pjo ilalo a pa-iK-heu aku li o Haw ka, "Auhea oia i keia maniwa?'' Ua ab ae la kona poo iluna a nana pono maila la Ilawika me ka pane ana mai, "Ae, eia ua kanaka nei iluna kahi i niamoe ai. Ua hoopunipuni nui oia ia'u heeU li oia mai a Kenela Ela mii, a oia kela kumu wau luokipa iaia ma ku'u hale." Ua lalau ae la ou i kma pu raifjia e kau ana, huli mai li ia Hawika a pane 1 keia mau olelo, "Ua makenake anei oe e lawe p:o mai au i ua kinaka la?' ' Ua makemake nui au i kona kino, i o Kenela Ela hoi i kona koko " Ua puka aku la o Hawika iwaho a haawi i ke kauoha i kona mau koa no <a hoopuni i ka hale a me ke kiai pja i ke ; 1 ihele. "E pii oe i keia manawa iluna a hoi maie hai ia nukou, ina ke hiamoe ia no ui kanaka nei."

Ua iho mai ka pouli o ka pr\ a he hookahi wale no w'ahi kukui o ua hale nei e a ana.

Ke makau nei o Ulo no ka p : i aku 1 (luna, ua o nana mua aku ke kiu no' kaupoku, a ua hiki iaia ke ke iho i na koa e kiai ana mawaho o ka hale, 0 ka uhi koke am mai o ka pouli o ka po, he kokua nui loa ia rca ko ia nei aoao no ka pake'e, a •> kekahi Lla laau e pa ana malunao ka hale. ua kau aku la keia iiuna o iaiia, a iho malie no lalo o ke kumuiaau. 1 ka wa a ka nrgero e rii nei ma ke aianui pii a hiki i ka papahele o luna, ua pane ae oia i keia mau olelo me ka leo nui, "Mai ki mai ee ia'u e ke kanaka roalihini. Owau no keia o B.b R«sh, aia no kou mau enemi ilalo." Ku iho b oia ma ia wahi me ka makau o ki io mai ke kanaka maiihm», hu ii ae ia liaio a e ku mai ana no o Ka pena Haw.ka ma ke alapii me ka pu pmapana aia ka iima, ua pane mai Ij i keia n aa olelo, ' E p.i koke aku oe iluaa e kena oegero hupe!** Ua ik* i oU ka negero i ka huhu maoli o Hawika. oia kana ī hoomanawanui aku ai i kona makau a hiki ma ka ru iki a ke kiu i n oe ai, mai la kona leo i keia mau oleio, I "Aohe ke kanaka malihinl o luna nei, ua mahuka ** | | Kiuohikoeeae lao Haw kaina koa a pii aku la iluna. I lle mau mbt!te ia no ka pihoihoi nui, ina he hoopunipuoi keia kahea a ; ki ocgcr j ū Ukoa.