Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 34, 24 August 1889 — Page 3

Page PDF (1.67 MB)

This text was transcribed by:  Aaron Dela Cruz
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

AUGATE

 

KE KAU O KA MAHINA

 

Hanaha mua    2.55.4 A.M.

Mahina piha    6.11.2 P.M.

Hapaha hope   0.10.1 A.M.

Mahina hou     4.28.5 A.M.

 

MA KA NAPOO ANA O KA LA

 

Puka    Napoo

Sabati  5.38.6  6.32.7

Sabati  5.41.3  6.28.6

Sabati  5.43.4  6.23.7

Sabati  5.45.9  6.17.9

 

KELA ME KEIA

 

I hiki mai ana he poe kumukula @ ka Papa Hoonaauao

 

            I keia la e ku mai ai ke Zealandia mai ka Panalaau mai o ka Hema.

 

            @@ o ka mokukaua Niposika ka @ nehinei.

 

            Inehinei I ku mai ai ka Australia me @ o ka hikina.

 

            Ua loaa mai nei he huinalu i malaila ma Hamakua, Hawaii.

 

            Aole a kakou Kale Auwana a keia pule ae.

 

            Halawa ae i ko makou mau hoolaha loa ma ka pepa o keia la.

 

            He eono mau kaa hou o ka hui ala hae Hawaii i hiki mai mehana.

 

            Piha pono na nupapa o Kapalakiko me na manao o ka haunaele kipa kuloko o Iulai 30.

 

            O ka hihia o ke kaea kuloko iho nei, oia an aka hihia ano nui keia kau kiute ae a hiki mai.

 

            Lehulehu na makai haole hou i pakui ia aku i ka oihana makai o Honolulu nei.

 

            Lau kanaka ke awawa o Manoa i na poe makaikai a me ahaaina i ke Sabati i hala.

 

            Ua hookohu ia o Lutanela R. Paka i kapena no na koa kunuau o ka Manoa ma kahi o Kahalewai.

 

            O Kaulana me Hoku ke paani kinipop ana i keia auwina la ma ke kahua mau o Makiki.

 

            He hookahi tausani dala ka makana a Hon. C. R. Bishop i ke Kula Kahunapule Pakipika Akau.

 

            Ma ka mokupuni o Hawaii, ua lawe ia aku kea ho o Mrs. Paulo Jarret, ke kahi o na kamaaina kahiko a ohaoha o ia wahi. Aloha inoa oia.

 

            Ua lele baluna mai nei o Prof Melavila ma Waimea, Hawaii, a he elima tausani kapuai ke kiekie o kana lele ana iloko o ke aouli.

 

            Ua koho ia ae nei o Miss M. F. Whittier a me Miss E. M. Gorten, i mau kumukula no ke kula kaikamahine hanai o Kohala.

 

            He ahaaina ka i haawi ia ilalo o Poalua i ka Poalua nei, a ua lehulehu na poe o ke kaona nei i hala aku ma na moku a me na lio no na apana o Ewa.

 

            O Patarika Heisa, ka haole nahu i ka pepeiao o Kapena Makai Lasana, ua mahuka aku oia mai ka laina paahao aku e hana ana iwaho o Kulaokahua i ka Poaono i hala.

 

            O ka huina o na hihia kipi i ninaninau ia a hiki i ka Poakahi nei no ka waiho aku i ke kau hookolokolo kiure he oi. Kipi. he 8; ohumu uno 19; hoohaunele 34.

 

            No ka lawa ole i ke aupuni e kue ai ia Kapena Kahalewai o na koa ku mau o ka Mei ma ka hihua kipi, ua ho okuu loa ia mai oia i ka Poalua nei ma ke kauoha a ka Lolo Kuhina.

 

            O na pou o ka uwea olelo moana i moe aku maluna o Molokai, ua hai mai kekahi kamaaina o ia wahi, ina aole e hoonoho ia na pohaku nui e hoopuni i na pou uwea olelo, alaila, e pau ana lakou i ka walawala ilalo i ka ana mau ia e ke kua o na bibi.

 

HE MAKANA NUI.

 

            I ka huli hoi ana mai nei a Rev Kaoka Haida mai Hawaii mai i ka Poakolu nei, ua loaa aku maluna o kona papakaukau e kali mai ana iaia, he bila kikoo dala o hookah tausani ka waiwai, he makana ohohia mai ka puuwai oluolu aku o kea lii Chas R. Bihopa, no ke kokua ana i kekahi mau hemahema o ke kula kahunapule o ka Pakipika Akau, kahi e ao ia nei na Hawaii ma na ike hoomahele o na haawina o ke ola uhane.

 

KO NA AIANA E

Lono o ke Ao Holookoa

 

Ili a Nahaha

            O ka mokumahi nani St. Lawrence ka mahimahi o na paikini i kaulana ma ka waha o na malihini kaahele i aolo ia ia a na ale hanupanupa o ka taoana, @ @ @ ia hoi e kona mau aliimoku he @iu ekahi ia iloko o na tausini moku e ae, ua ili mai nei @ a naha@a iluna o kekahi kohola pohaku iwaho o kahi mokupuni Hog ma ke kowa o ke kai o Kanada.

            I ka wa i ili ai, aia he 900 mau kino ola ma kona oneki i aolo ia aku no ka mokupuni, a ua pakele lakou a pau me ka poina ole.

            Aohe mau manaolana i koe no ka niki ke hoopakele mai i ka moku mai ka nahaha lea ana.

 

Ke Kaua ma Hetai

            Ua hiki ae ka lono i Nu Ioka, ma ka la 14 o Iulai, ua lawe ae o Kenela Gerardi, ka Alihikaua o Hipolate i ka papa Toussaint J’Ouverture, ma ke kiekiena o kekahi puu he ekolu mile ma ka aoao hikina akau o Port-au-Prince, a kipeka aku la i ke kulana kauhale.

            Ua manao wale ia, o ka lono hou e loaa mai ana mai Hetai mai, ua noho haku aku o Hipolate maluna oia mau wahi.

 

He Moo Kai

            Ua halawai aku me ka moku Nauula ma ka moana iwaho o na mokupuni Galapago, ho moo kai e lana malie ana iluna o ka iliwai ma kahi he kanakolu iwilei mai ka moku aku.

            Ma ka hoomaopopo a ke kapena, he kanawalu a oi kapuai kona loa, a ua like me kekahi pahu barela ka nui o kona kino owaena, a he ekolu no kapuai ka nui o kona poo. Ua ki ia aku he elua poka i ua moo la, a no 15 minute mahope mai, ua kupaka ae oia me ke kuehu ana i ke kai iluna, a no kekahi mau minute pokole, ua emi aku oia iloko o ka hohonu a piholo.

 

Ke Kai Lawaia o Berini

Ua ku ae ka mokumahu Dora i ke awa o Kapalakiko i ka la 29 o Iulai, a nana i hai mai ka lono o ka hopu ia ana o ka moku kialua lawaia Beritania Diamond e ka mokukaua Amerika Rikeke Rush ma ua kai la, a ua joouna ia aku ua moku la no ke awa o Sotika, malalo o ka hoomalu ana o ke kahi aliikoa Amerika.

E hala ana he mau pule mamua o ka hiki ana aku o keia mau lono i ke Keena Kaua ma Wasinetona, a e hala ana he mabina holookoa mamua o ka lohe ia mai o na lono mai ke aupuni mai o Enelani.

He mea kanalua ole ke loaa mai ka pane ma ko Enelani aoao, e kue an oia i keia hana hopu wale a Amerika maluna o ke kai akea.

O na nupepa ma Montreal, Kanada, eia lakou ke kue ikaika loa ne ii keia mau hana a Amerika, a ke kono aku nei lakou i ke aupuni makuahine, e lawe koke ia na keehina e hooponopono ia keia ninau o ke kai Berini no ka hope wale ia o na moku lawaia e holo ana maluna o ua kai la, a i ole, e holo ana maluna o ua kai la, a i ole, e hooko ia ka pono maluna o ka ikaika ae hoopau ia ka noho aloha ana mawaena o na aupuni nui o Amerika me Enelani.

 

Ke ao omamalu kaua o Europa

            Wahi a Haku Salisebure o Enelani i hoike ae ai, o na ao hakumakuma o ke kaua, ke haawe mau nei no ia maluna o Europa. O ka mau o na hoomakaukau a me na liuliu ana no ke kaua, oia ka mea nana i hoomakaukau loa aku i ka noho maluhia ana o na aupuni me ka makaala ana o kahi i kekahi.

            E hoomau aku ana o Enelani i kona noho mana ana iloko o Aikupita a hiki i ka wa a kela aupuni e makaukau pono ai no ke pale iaia iho, alaila, oia ko Enelani wa e waiho aku ai iaia.

            O kekahi hana nui a Enelani e makemake nei, oia no ka hoomau ana aku i ka noho maluhia ana ma Irelani, Ina he poe kekahi e manaoio ne ii ka hapai ana i na kue mamua o ka hoolohe ana i na kanawai o ka aina, alaila, he mea hiki wale no ke hoopau a holoi ia kela mau hakuepa o ka oiaio ole.

 

Na Lono Huikau

            Ua huli hoi aku no Wasinetona o Peresidena Harisona, mai kana huakai makaikai hooluolu no Deer Paka.

            Aole i koho ia ke Kanikela Noho Amerika no Apia, a hiki i ka ma e holopono ai ke kekahi iloko o ka Aha Senate.

            Ua ae ia ka Moiwahine Natai e ike i kana keiki, mawaho wale aku no o na palena aina o Serevia.

            Ua kokua aku nei ke aupuni o Sepana i kela manao o Auseturia, ina he manao haalele ko ka Pope ia Roma ma keia mua ia aka, na hamama o Potugala no kona kipa mai.

            Ua maalo ae ma ke kowa o Dover. Augate i ka Emepera Wiliama o Geremania no ke kulanakauhale o Ladana na maluna o kona moku alii, e ukali ia ana e hookahi haneri mokukaua o Enelani no kona hanohano.

            Ke pahola ikaika la ka ma i fiva lenalena ma ke kulanakauhale o Belikoki Venekuela, a he hapalua o ka honua kanaka o ke kulanakauhale i pau i ka make.

 

 

LONO O SAMOA

            Ua lima ikaika aku nei o Mata ia ia Tamasese a me ka mana Geremania i keia Manawa ko ka hoihoi ma i na pono mua, me ke kali ole a hiki i ka wa e holopono loa ai ke kuikai me Amerika.

            Ma kekahi ahaaina i haawi ia ma Apia, ua hooikeike ia ae kakahi ku o ka Emepera Wiliamia I me ke ano hoo henehene, a na ia mea i hoouluaoa aku i ka manao o ka lahui o Geremnia i keia Manawa. Ke koho wale ia aku nei, e ulu hou mai ana paha he haunaele iloko o Samoa.

 

 

HE LETA

            I ka Lunahooponopono o ka nupepa i kapaia “Ka Oiaio,”

Aloha oe:

            Ua ike au maloko o kau pepa o ka la 16 o Augate i kou kamailio ana no kou “kaumaha ka no ka lawe kuhihewa ana o na opio puuwai aloha aina i na hana e kue ana i na kauoha o ke kanawai,” e pili ana i na hana o ka la 30 o ka malama i hala. Ua noonoo iho anei oe, nau iho no i paipai ia poe opio e hapai i kena mau hana o ke kuhihewa? O ka oiaio maoli no ia. A i keia wa hoi, ke “minamina nei oe me ke kaumaha,” wahi au no ia mau hana. O oe no ka i paipai ikaika iloko o na kolamu o kau nupepa i na opio Hawaii, “e hoomaamaa i ka hanu ana i ka uwahi o ka pauda” “e hoakamai i ke kipu pololei;” e hoohalike me ka poe o Samoa, ae ho a i kea hi;” a ua kauoha pu aku no hoi oe i kou mau poe heluhelu, e hele aku a e pepehi ia hai.

            O keia mau mea a pau kau i hana ai a oia loa aku mamua o ka mea kupono. Ua koa oe ma ke kamailio, a ua liki wale oe me ka hookikina ia hai e hana i ka ino. Aia nae a hiki i ka wa e hoao ai kau poe haumana e hooko i kau mau olelo ao, a “hanu io ia no ka pauda,” a hele ka poe kuhihe wa e hooko i kau mau kauoha, o ka wa ia ou i holo mahuka ai me he lawe hala la. Lelele hele ana oe e like me ka rabati huelo poomuku, e aloalo ana i na laau a me na pili-pa o Kulaokahua a hiki iuka o Makiki, a napoo aku la iloko o ka lua poopoo i eli ia i loko o ka lepo, pela ka hana a ka rabati, a pela no hoi oe i mio ai mai ke ahiahi Poakahi, aku a hiki i ka Poakolu. O ka hopena iho la ka ia o kau mau olelo ao o ko hale kula – hele na haumana au iloko o ke kaua, a holo lelele hoi oe iloko o ka lua rabati.

            I ka wa i auhee ai ka Peresidena o ka Hema mahope o ka hoouka kaua hope ana o Kalani, ua oleloia, ua aahu iho ua Peresidena la i ka palekoki o kana wahine, a me na aahu o ka wahine oia i mahuka ai, i mea e nalowale ai kona ano. Aohe hoi i like loa oe pela, me he rabati la oe ka lelele i o a ianei, a kapoo iloko o ka lua.

            Eia nae, ua paa lima aku no oe ia palekoki, a o palekoki opio ma nae kau i haalele iho i ke kahua kaua. Malia paha ua ake oe na opio ma e hanu ka pauda, a o oe nae hoi, ao oe i ke koa ao i ka holo.

            Eia hoi ka mea hilu loa, hoea mai nei oe mailoko ae o ko lua rabati kahi au i pee ai, hao ae nei oe i ko aahu kahunapule o ka “la ehiku.” Kalali lua oe o ka iho ana mai me na poolelo o ka Buke Nui; nui ko kamailio no Iuda i keia wa. Mamua he hanu pauda ko makemake me kea hi o Samoa. Lelele aku nei hoi oe i Makiki me Makaliilii ma, a i hoi mai ka hie, ua ano heu ae ka puana a ka moe, a o Iuda ka meheu e hanu nei. Poina ko poe haumana hanu pauda, a he “minamina,” wahi au, “no ke alakai hewa ia.” Na wai auanei i alakai? Nau iho no. E alakai ia e oe iloko o ka lua rabati, e like me oe i holo ai, ina ua pakele lakou a noho ole la hoi iloko o Kuapapa nui e himeni ai. Pono ole no hoi oe ma kea no kumu, e like me ko pono ole ma ke auo alihikaua. Paipai oe no ke kaua a hiki i ka la hana holo lelele oe. Ao mai nei hoi oe ma ka olelo a ke Akua, a hiki i ko wa hoolea, himeni oe ma ko hale, a himeni hoi na haumana au ma ka halewai. Ua lawa paha keia no keia wa.

            Owau no me ka mahalo oie i kau mau hana hoala hakaka.

KEKAHI HAWAII.

 

HE LONO KAUMAHA

 

E ka Nupepa Kuokioa; Aloha e

            Ua make kau kane i aloha mai ia, oia o J.H. Smith maloko o ka halemai ma Honolulu ma ka la 8 o keia mahina, me kou ike ole ana a me ka mana keiki i kona haalele ana mai i keia ao a hoi akula i kahi mau o keia ola anal nolaila au i i ae ai i keia mau hua e kau ae la maluna, “he lono kaumaha.”

            Ua holo aku oia i Honolulu ma na la hope o ka mahina i hala me ka lana o ka manao e kai an aka oluolu, no laila, ua hoonoho iho oia iau a me ka maua keiki ma Kekaina nei.

            Ua noho malihini mai maua ma kea aina, aka, no ka loihi o ko maua noho ana ma keia aina ma ka hana eli wai, nolaila, ua loaa he mau makamaka maikai.

            Na keia hana i ike ai au ka wahine ia Mana, ka aina hoi i kaulana i ke one kani o Nohili, a me Polihale i ka lei pahapaha, a me Kekaha ka aina non aka makani he Moeahua, a me Waimea i ka wai Iliahi.

            O kela mau mea a pau i jai ia ae la maluna, ke ku mai nei lakou i mea nau e u ai a e hoomanao ai i na wahi i hele ia ai me ke kane.

Mrs. L.J.B. South,

Kekaha, Kauai, Aug. 16, 1889.

            O makou pu kekahi e kona pu aku iloko ka mea i hookaumaha ia ma ka haalele ana o kau kane ia oe, a me ka makuakane o na keiki. Aloha no. L.H.J.

 

NA HOI KINIPOP HAWAII

 

            O keia mau huahelu malalo iho oia ka papahelu i haawi ia ai na paani a me ka lanakila e kela a me keia hui, i ka Poaono e pau ana i Augate 17, 1889:

Hui.     Lanakila          Haule   Huina

Kamehameha  4          3          7

Hoku               5          1          6

Hawaii             2          4          6

Honolulu         5          1          6

Kaiulani           0          7          7

            Ma ka hookuku kinipopo i malama ia ia ka Poaono la 17 o Augate nei, mawaena o Honolulu a me Kamehameha, ua lilo aku ka lanakila o ke kahua mokomoko i ka hui Honolulu, he 12 i ka 8.

 

HE NANE

 

            He lei lehua kou no na lehua a Makalii i ka wai o Kaliuwaa, he 19 no pua e lawa ai, a ua like no hoi ia me 10 huapalapala o kuu inoa, a penei ka hooheno ana:

            Kou 1,2,3, he mea i manao nui ia e ka poe naauao, a me ka poe waiwai; a he mea hoi makemake ia e ka poe ilihune.

            Kou 4,5, he mai i ka wa kamalii a me ka wa elemakula.

            Kou 6,7,8,9, he inoa no kekahi holoholona maikai i hilinai ia e ka poe pono.

            Koe 10,11, aia au iluna, ilalo, a ma na wahi a pau.

            Kou 12, aia i ka papa ekolu o na hua pi-a-pa

            Kou 13,14,15, he ino no kekahi moku iloko o Hawaii.

            Kou 16, he kuhikuhi no ko ke kanaka ike.

            Kou 17,18,19, aia au i Molokai, he lealea kuu inoa i ka poe hula a olioli hoi

            Eia ka ninau, -Owai ka inoa o kuu lei lehu? Haei ia mai a pololei, koho no a loaa pono, papahi no i ka hanohano o kuu lei lehua. me kuu manaolana e lei e ia mai ana e na keiki lei lehua o Mokaulele i Hilo, a me Kaana i Molokai, a me Luluupali i Kauai.

Me ke aloha no,

S. E. K. Papaai.

Kaapoko, Waikane, Aug. 12, 1889.

            He hookuku himeni ka i malama ia ae e kekahi mau young taata me kekahi young wahine, a no ka halulu o na lei oia mau taata nei, e like la me ka manu kaka. Nolaila, ua lilo ka lanakila ia laua, a ua haule iho ka young wahine mamuli o ka lohe ole ia o kona leo. KAWAIAHAO CLUB.

 

Hoolaha Hui

 

            Ma keia ke hoolaha ia aku nei, ma kekahi halewai i malama ia ma Honolulu, ma ka la 29 o Iulai 1889, e na poe kakauinoa i ke Kumukanawai o ka HUI KALEPA HAWAII, ua hooholo ia e ae ia ka Paapala Hoohui i haawi ia ia lakou a me ko lakou p e Hope, malalo o ka ia a Hui

 

KA HUI KALEPA HAWAII

 

ma ka la 25 o Iulai 1889, a ia Manawa ua hookumu ia ka Hui, a ua koho ia hoi na Lono Nui e like penei

Peresidena a Puuku     Henry Smith

Hope Peresidena         S. K. Kane

Kakapolelo      J. Koa

Luna Hooia     M. K. Keohokalole

Luna Nui         W. H. Cummings

            A ke hoolaha hou ia aku nei no hoi, mamuli o na olelo o ka Palapala Hoohui, aole no e paa kekahi ona no na aie o ka hui mamua aku o kona aie no kona mau mahele ponoi.

J. KOA,

Kakaaolelo.

            Honolulu, Augate 2, 1889.

2247 41

 

HOOLAHA HOU

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia ma ka @@ kani paa ala moraki i hana ia mawaena o Luukia w a me Kaulahea, kana kane mare. Kahanu, Koolauloa, Oahu, o ka aoao mua, a me @@@@@ o Honolulu Oahu, o ka aoao elua, ma ka @@ o Heke makahiki 1883. @@@@

            A ke hoohaha hou ia aku nei. aia mahope aku o na poe eia la mai k@ ia aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i h@ ma @ ke @ ana, ma ke @ H. Morgan, ma Honolulu, ma ka la

 

16 o SEPATEMABA 1889,

@ ia la

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hookaka no keia mua.

            Hana ia i keia la 20 o Augate 1889.

CARRIE CASTLE,

Me Metaki mai.

            Penei na aian i ma@i ia:

            1 O kela mai wahi a pau i hoikw ia maloko o ka Palapala S@ Nui 1432. L. @. A. 5318, ia Kamakaku, n@a ka ili o 405 @ eka e wahi la ma Kahana, K@a, Oahu, a i h@ ia ia La@ iwi @ ma kekahi palapala i k ape ma ka puke 45 aoao 376.

            2 O kela mau wahi a oau e waiho la ma Kahana, K@, Oahu, i hoike piha ia ma ka Palapala Sua Nui 1309, L. @. A. 5702, ia Kakuiho@ makuakane o Luukia iwi i @

2247 41

 

HOOLAHA HOOKO MARAKI

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaene o Kam@ o Waiolima, Honolulu, Oahu, o ka aoao mua, a me Mary Parker, o Honolulu i olelona, o ka aoao elua, ma ka la 10 Sepatemaba 1884, i kaku kope ia ma ka @ 91, aoao 207 me 268, a mamuli o ka ahai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea non aka aoao elua o ua moraki, ei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kohala ana, ma ke keena kuo la o Ja@. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la

16 o SEPATEMABA 1889.

hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hana ia i keia la 20 o Augate 1889.

MARY PARKER,

Mea Moraki mai.

Penei na aina i moraki ia:

            O keia mau wahi a pau e waiho la ma Hinaa, Kaa, Hawaii, i hoike piha ia ma ka Palapala Sila Nui 816, ia Kelii, non aka ili o 39 40-100 eka, i hooliloia ia Kailioha i oleluia ma ka palapala a Kapunahele (@) i kope ia ma ka puke 78 aoao 301.

            A pela no hoi me kela mau wahi a pau e waiho la ma Okoe, Kona, Hawaii, i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 1461 (@), ia Kekapa, makuakane o Kailioha i oleloia, non aka ili o 11@ eka.

2247 41

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Ananu (@) a me Kalakaua (k), na Kahu malama o Pio Man@, he keiki oo ole, o Kailua, Oahu, a me Mailou a me Manuel. kana kane mare, o ka aoao mua, a me S. Tennev, o Honolulu, Oahu, o ka aoao elua, ma ka la 7 o Iune 1887, i kaku kope ia ma ka @uke 109, aoao 37 me 38, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ka ukupanee, nolaila, ke ho laha ia aku nei e ka mea non aka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke k@ala ana, ma ke keena ku@ala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la

16 o SEPATEMABA 1889,

hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hana ia i keia la 13 o Augate 1889.

S. TENNEY,

Me Moraki mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            1 O kela mau wahi a pau i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 1372. L. @. A. 10464, ia Nawai, non aka ili o 78-100 eka ma Kailua, Oahu.

            2 O kela mau wahi a pau i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 1370, L. @. A. 5947, ia Piapoo, non aka ili o 3 58-100 eka, e waiho la ma Kailua, Oahu.

            3 O kela mau wahi a pau i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 722 ia Piiapoo, nona ka ili o 249@ eka, e waiho la ma Puukaeo, Kailua i oleloia.

2247 41

 

Hoolaha Hooko Moraki

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Kepa k me Laa, kana wahine mare, o Kamoiliili, Honolulu, Oahu, o ka aoao mua, a me Mary Parker, o Honolulu, o ka aoao elua, ma ka la 24 o Iune, 1881, i kakau kope ia ma ka buke 71, aoao 70 me 71, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka uku oe ia ana o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hookoaku ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, e hoolaha ia aku ana na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudaia ana, ma ke keena kudila o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka

LA 16 O SEPATEMABA,

1889, hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hana ia ma keia la 20 o Augate, 1889.

MARY PARKER,

Mea Moraki mai.

 

            Penei na aiana i moraki ia:

            O kela wahi a pau e waiho la ma Kamoiliili, Oahu, nona ka ili o 1 15-100 eka, oia no kahi i hoike ia ma kekahi palapala o Kamakauila ia Miss Keau me Waimanalo k.

2247 41

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            @ kekahi m@ k@ ho@ ia ma @ palapala @ki i hana @ wa, K@ o ka @ k@ malama i ka @ Honolulu, Oahu, ka @ ma ka la 3 o @ 1885, @ hope ia ma ka @ a mamuli o ka ohai ia ana o @ ka aku @ o ke kumu@ a me ka ok@pa ee, @a, ke hoolaha ia aku nei e ka mea @ ka @ elua o moraki nei, @ ia mana kuai.

            A ke hoolaha @ ia aku nei, aia mahope aku @ keia ia aku, alaila, e hoolaha ia aku ai ma aina i hoike ia ma ia moraki no ke @ ana, ma he keena @ o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, me ka la

9 O SEPATEMABA, 1889,

hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 13 o Augate, 1889.

@

Kaha Malama Waiwai o Collin,

Mea Moraki Mai.

            Penei na aina moraki ia:

            O kela aina a pau e waiho la ma Haiku, Kauai, i hoike ia ma ka palapala @ la nio @ L. C. A. 3030 ia Kukanonei nona ka ili o a eka i @ me 15 per. a oia no hoi kahi poni o Keanu i olelo ia, a oia wale no ka hooilina a me ke keiki ma ka lalani hooilina,

2246 47

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o D. H. Himeni a me Kalani kana wahine mare o Pelek@, Molokai o ka aoao mua, me Mary Parker of Honolulu, Oahu, o ka aoao elua ma ka 11 o Okatoba, 1884, i kaka@ kope ia ma ka buke 91, aoao 254, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, ia hoi ka uku ole ia ana o ke kumu@ a me ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mua nona ka aoao elua o ua moraki nei e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku ai na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la

9 O SEPATEMABA, 1889,

hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia ia i keia la 13 o Augate, 1889.

MARY PARKER,

Me Moraki Mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            O kona mau pono a me na kuleana a pau i hoike ia maluna o ua aina nei ma Auwaiolimu Honolulu, Oahu, i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui 2685 Kuleana 1739 ia Kaui, nona ka ili o 526 anana, a oia no kahi i hoolilo ia aku ia D. H. Himeni i olelo ia ma kekahi palapala a Papa, i hanaia ma ha la 26 o Aperila, 1888, a i kope ia ma ka buke 90 aoao 253 me 254.

2246 4@

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o J. K. Waiwaiole me Nahua, kana wahine mare o Honolulu, Oahu, o ka aoao mua, a me M. M. S@ o Honolulu i olelo ia o ka aoao elua, ma ka la 7 o Okatoba, 1884, i kakau kope ia ma ka buke 88, aoao 464 me 465, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki oia hoi ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku ai na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka la

9 O SEPATEMABA, 1889,

hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 13 o Augate, 1889.

M. M. SCOTT,

Mea Moraki Mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            1 O kela aina a pau i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 3011 Kuleana 3743 ia Wi, nona ka ili o 1 90-100 eka e waiho la ma Laie, Koolauloa, Oahu,

            2 O kela aina a pau i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 3097 Kuleana 10619 ia Poouahi, nona ka ili o 1 80-100 eka, e waiho la ma Laie, i olelo mua ia ae nei.

            3 O kela apana aina a pau loa maloko o ke Kuleana 8440 ia Kamanae, nona ka ili o 5@-100 eka ma Laie i olelo ia.

            O keia mau wahi a pau i noike ia ae la maluna, ua hoolilo ia aku ia J. K. Waiwaiolelo ma kekahi palapala o Puuouahi i hope ia ma ka buke 79 aoao 20.

2246 41

 

Kuai a ka Luna Hooponopono Waiwai

 

            O ka mea nona ka inoa malalo iho, ka Lunahooponopono o ka waiwai o W. K. Kaainoni, i make, ke hoolaha nei ma keia, mamuli o kekahi olelo kauoha i hoopuka ia e ka Hon. S. I. Austin. Lonakanawai Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Ekolu, e noho ana ma ka Hooponopono Waiwai, i kakau ia ma ka la 22 o Iulai, 1889, e kuai kudala ia aku ana ma ke

KUDALA AKEA

Ma Honakaa, Hamakua, Hawaii, ma ka

POAONO, OKATOBA 5, 1889,

i ka hora 12 awakea,

ma ka ipuka mamua o ka Hale Hookolokolo ma Honokaa i oleloia, i na pono a me na kuleana a pau o W. K. Kaainoa i kona Manawa i make ai maluna o kela aina a pau e waiho la ma AU, HAMAKUA, nona na eka he 47, a oi aku a emi mai paha, i lilo ma ii ua Kaainoni nei mai a Keawehiku (w) mai, a oia hoi kekahi hapa o ka aina i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 2584.

            Kuike ke dala, O na lilo o na palapala, me ka mea kuai mai.

            E hooko ia ana keia kuai maluna ae i mea e uku ia ai na aie o ka mea i make.

            No na mea ea ae e hoike ia no ma ka Manawa kudala.

R. A. LYMAN,

Lunahooponopono o ka waiwai o

W. K. Kaainoni

2245 41

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i ha@ mawaena o J. L. Pa@ me Kaai@ kana wahine mane, o Waia@, Oahu, o ka aoao mua, a me @ o Honolulu, Oahu, o ka aoao elua, ma ka la 30 o Iulai, 1885, i kakau @ ia ma ka buke 97, aoao 224 me 222, a mama@ o k uhai ia ana o na kama aelike o kela moraki, @ ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku ne e ka mea nona ka aoao elua o @ nei, e hookoana ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aka o na pule ekolu mai @ la aku, alaila, e hoolaha ia aku ai na aina i hoike ia wa ia moraki no ke kal@, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la

9 O SEPATEMABA, 1889,

hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 13 o Augate, 1889,

MRS. S. ROBERTSON,

Mea Moraki Mai.

            Penei na aina o Moraki ia:

            O kela apana aina a pau @ e waiho la ma Kaw@, Waialua, Oahu, i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 1471 L. C. A. 7418 ia Kaaiawa, kupunakana o J. L. Pahukula i olelo ia, nona ka ili o 3 4@-100 eka.

2240 41

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Kualaau, @ Wailuku, Maui, me Naholowaa @ a me J. K. Pae kana kane mare o ka aoao mua, a me William Dean i Honolulu, Oahu, o ka aoao elua, ma ka la 29 o Dekemaba, 1884, i kakau kope ia ma ka buke 92 aoao 377 me 378, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka uku ole ia ana o ke kumupaa a me ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la, alaila, e hoolaha ia aku ai na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la

9 O SEPATEMABA, 1889,

hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 13 o Augate, 1889,

W@ DEAN,

Mea Moraki Mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            O kela mau apana aina a pau e waiho la ma Wailuku, Maui, i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 6066 L. C. A. 2458 ia Kawaiohia, nona ka ili o @ 26-100 eka oia hoi ka waiwai ponoi o ka mea moraki e like me ke kanawai.

2246 41

 

AHA HOOKOLOKOLO APANA Elua ko Hawaii Pae Aina Ma ka hana ka waiwai o John Baker no Lahaina, Maui, i make.

            Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a me ka papa ko ke a T. F. Evans Lunahooponopono o ka Waiwai o ka mea i make, nei ana e ap@ ia na hoolilo he $144.57, a e hoike ana o na mea loaa mai ia la he $307.95, a e noi ana e nana ia ae apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele ia ka waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila a a hookuu ia oia ma kona noho ana ma ia ano.

            Nolaila ke hoolaha ia aku nei o ka

POAKAHI, la 9 o SEPATEMABA, 1889,

ma ka hora 10 kakahiaka, ma ke Keena Hookolokolo ma Lahaina, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua nui la a me ka papa hoike i olelo ia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu na he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.

Kakau ia ma Wailuku, Augate la 2, 1889,

CEO. E. RICHARDSON,

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua.

2245 31

 

Kudala a Win, J@, Brodie,

 

KUAI KUDALA

O KA

 

HUI MAHIKO STAR

O KOHALA, HAWAII

 

            Ma ke kauoha a JNO. HIND, ka Luna Nui o ka Hui Mahiko Star o Kohala, Hawaii, e kuai ia aku ana ma ke Kudala Akea ma

Kapaau, Kohala,

I KA

Poalima me Poaono

Augate 30 me 31, i ka hora i auwina la.

87 Kaa me Lako-ili

15 lio, na kaa laweko, a me ka aina kanu ko.

Na Hale a me na Kahua Hale

Na lako hana hao me kamana, me na

LAKO MAHIAI

O na ano a pau.

            O ka Mekini o keia Hui Mahiko, he helu ekahi ia o ka maikai, he 26@48 ka nui o ka W@i me ka Enekini, a Boula 6x20, 2 ipuhao hoomoa ko, 6 me 7 kapuai wahi waiho ko, i wahi waiho ko 6 kapuai me ka pauma a Blake.

            3 Enekini me hoomaloo ko, me na lako hoomaemae, a pela aku.

            No na mea i koe, e ninau ia

Wm. J. Brodie,

Luna Kudala.

2246