Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 38, 21 September 1889 — KELA ME KEIA [ARTICLE]

KELA ME KEIA

ni mai ana kc Kuhina noho hou .;ika Huipuia maanei i keia la. ; i;i kakahiakanui eku mai ai ka : < :,»hi Kinau mai Hawaii a me Ma;.:a ka mokuahi o ka la 27 ae nei o *c L-maha, e hoi aku ai ko Hawaii K,: ;na noho no Wasinttona. I -ii hora 10 o kakahiaka o nehinei ,w aku ai ka Malulani no kura mau a*,i Kuinau. M.i ka Poakahi nei i holo aku ai ka M.,*okaua Beritania Esepigela, no Kaui kuna awa, pela na lono ia. 1 ka auwina la onehinei i ku mai ai iu Ai.imtda mai na Panalaau mai o k.i H'.iua. ( M 1 ka Alamttia 1 hiki 'inai ai o Adi-i . .ī.i i Kunale, ka Alihikaua Nui .iv:i-iku Amenka ma ka Pakipika nei ina: mai. l.i kipu aloha ae na mokukaua la;.m 1 me I>critai)ia t ka wa i huki ia ae n .. k.i hae Adimarala o Kimale ma!u:i.4 (.1 k-i At.«k.i. M t k.i auwina la Poaiua nei, i huli h 1 in.ll ai ka mokuahi Miluhini mai ku 11 tnau awa 'nai, a maluna rnai no h .1 Miia ko kakou Moi Kalakaua. l'.i haawi ma ! <ana aku ntM o He n. s N. Kakela he $500 no ke Kula H - <1 Kaikamahine <j Kt»hala Akau. Nui '<•. < y) kel.i |> <ke aihiu: o Maui i li.lh' in 1' ti, ua lawe ia mai oia e ka Likel)Il(>n i'u'u nri, a*■ i • ake hoopaa i ■ : uia ka h īlei-a hao. l> 'hia mu )i ka lialawai makaainn--11.1 1 I :illll i As ; a i k.i po Ponha nt i II kluk'. OJ. W. Kalua ka haio- . • •ka !a. I ku mai ana ma keia awa ma k. ama o Okatoha ae nei, ka mukuaf: * 'i!v of Pekini; mai Honokaona mai 1 lawe pu ana keia mokuahi he I -111 keaka lio, ame ka elepani. !',i apono ka Ahaolelo o Kikane 1 ka l oomau ana aku i ka halihali leta 1:1.1 ki* ali aku o Kapalakiko, oia hoi. v h< nloihi la aku i hookahi makahiki 1 koe l'a lohe wale ia no, ua kii hou ia ka ki'kahi mau haumana i komo i na kula t H l . a ua hoihoi la a inalalo 0 ke ao .111 \ a na kumu 0 ko l.ikou hoomana p.'iu'i iho. Kia mai ko kakou Nohea (*ula ke oii 1 i'iilelo aku nei, mahope iho o kona I uwu kan.ailio pu ana me ka la 1 kela \ aku nei, a me kela luahine hoi a k.t lokoino nui wale.

l'a hookohu ia ae nei o Hon. Henry a;crlu>usc i kahu malama no ka wai-| v< u 0 l.'inalilo» e like me ka palapala *.uioha, ma kahi i hoohakahaka īa no iu uiake ana o Hon. W. C. Parker. I ka la 3 o Sepatemaba o keia malai' 1, maloko o (irand Hotele, Kapala- \ ua haawi ahaaina ae o Hon .1 A. i'ummin» ia Mr. John D. Spreck ' .1 me kekahi mau hi aloha eae ona nu ta wahi. I a lohe la mai nei, eia ae ka mokuk.l ua Amenka Muhieana ma kona ala ' <e no Hunoiulu nei mai Amerika Hc na mai, n»a ke ano oia aku ana ka 'i <u o ka Adimraia Kiinberly e noho a kau la hoi ki'iia h^e. I a lohe ia. ua ae ke lawe mai nei k-i u.okupea W. S. Uowne elua mau * .i trugiuia m*hu, eloa mau kaa lawe ' : u.i u ka papa ekahi, fKa>kahi kaa a o k.t papa elua a me ke kaa uka* ! a u.e puhipaka o na ohua t no ka ; aiahao o Oahu. Hia ke holo ae nei m* ke alawai oki Mie/a mai Enelani mai no Kina ka "'Ukuahi hou loa o ka hui hooholo moo ka Pakipika nona ka iooa City 1 1 New V'orn ma kana huakai mua l» a. » manao ia ma kana huakai hoau '"u Kina a hiki 1 Kapalakiko, e kipa mua mai ana oia maanei.

U» hoopieee u aku U waoi C rita a keia Poaone' ae Aia no ki Nipav»ka iluna o ke h'ikimoku kahi i ha'akan ai. ||I keia laeh.iun n ai ai ka A._stra lu mai ka lpuka G !a mn. Ua make m*. r.ci « K e/ena Hopena m» Kap. l k.k . ! I »e ;» ka . t ht aku ai ka tda n'« ka lpu<a «• kt G 'a. He hr ok..hi t,i' *an» me elua hanen 1 1 <i «na ih. na, e hmi mai ana mai I -kahama mai i keia t>u?e ae. Lehuiehu na kamaaina o kakou i huli hoi mai ma ka mokuahi Austraiia i ka po nei. I keia ia i puehu loa ae nei ka huakai lawe kauoha a ko kakou kiu Kale Auwana i ka paia. Inehnei i kukulu la ai ka pahuhae hou o ka hui kaawai Pake ma alanui Maunakea. Aha mokukaua ka ikaika piha o ke awa hooku heleuma o Honoluiu nei 1 I keia mau la. Ua lilo ae nei ia Keoni Pete na mahele 250 o ke kula hanai holoholona o Kawailoa, no ka $25 pakahi. Nui ka poino 0 kekahi mau kulanakauhale o £uropa i ka hoonaueue la e ke olai a me na kino ola. Ma na lono hope i loaa mai nei, he nawaliwali loa ko Kapena Hopena ola e noho mai la i Kapalakiko. He kanaha kumu Misionan e holo ae ana mai Kapalakika no Kina a me lapana i keia mau pule ae. He ike alii ko nehinei maloko o lolani Hale. i ke kaoena a me na alii o ka mokukaua Bcritania Karclina e k 1 nei maloko o ke awa,

Kinipopo ko keia auwina la mawaeni o na liina paahana o na hale oihana o Davies tN:Co., a me ka hui lako hao Pakipika ma ke kahua mau ma Makiki. I ka Poakolu o keia pule aku, Okat >b 1 2, e ku mai ana i keia ®wa ka mo kumahu hou Amasiro Maro mai lokahama mai. Ua ho- hu» ia ae nt i o Ilamu ku Karaitcna me Miss Istbela Likimala ma ka berita o ka n»are i ke ahiahi Poalua nei ma ka luakini o Kaukeano Ke kau nei ku lia o na Pake o HonMnlu 1 keia holomua o na hoom?kiukau ana ike noi aku i ka Ahaolelo e kauoakna ia lakou ma na oihana. O ke kii o R. W. Wilikoki oia kekahi mea e kuai nui ia nei e na poe pu ni kii maloko o na hale paikii i keia m.iu la. Piha makaala ke aupuni i keia mara wa ma ka hoomahuahua ia ana o na makai kauwai kiai po ma na wabi a puni ke kulanakauhale nei. E wehe ia ana he kula kahunaoule ma ka Poakahi mua o Okatoba. £ makaala na keiki hou a me na haumaua kahiko e komo mai.

O na ohua i haalele mai maluna o ka mokumahu Okianika i keia pule iho nei no lokahama me Honokaona, he 14 lapana a me 346 Pake.

Ua lilo ma» nei ia Hare Ak.imu kekahi o ko kakou mau hoaloha Hawaii pum heihei lio, ka lio heihei holo kiau kaulana Ema Temapa!a, nona ke kumukuai he $3.000.

Ma ke ku ana aku o ka mokuahi Australia ma Kapalakiko, ma ka la 6 0 Sept. o keia malama, aia hoi ua nalowale aku la kela haole apuka £. Taylor 1 hoihoi ia aku nei ilaila e hookolokolo ia ai no kona hewa, a ua kukulu paa ia he mau kiai nona, a ma ka la 9 ae ioaa aku lt oia iloko o kekahi keena e pee ana. a ua lawe lā oia a hoopaa ia ma ka halepaahao.

Ma ke kakahiaka nui Sabatt nei, Sept. 15, ma Peleula, ua knia mai la ke t»la uiakam.»e o Edward N. Nahao!eluj, a ht!e attu la i ke ala hoi ole mai. He keiki hiapo oia na Kia'Nahaolelua uie Kahele o Lahama, a ua hiki aku hoi kona mau la o ke ola ana i ka 11 aOl o kona mau makahikL Ua hoounaia mai'oia i Honoiulu nei 00 ka hoooia huahua hou ana ae 1 kona ike ma ke Kulanui o Kapunahou, aka, ua loohia ia oia me ka uiai 6?* no ka pule hookahi, a hiki i kona hala ana aku la. O ka 01 loa aku nae o ka mea ehaeha, oia no ka ike ole awi o kooa makuakane i kona haalele ana mai i ka poii pumehana ona makua. Ua hooUna*ho iki ia nae ko laua kaumaha ma o ka ike ana o ka makuahine 1 kona bora hope. Aloha wale.

, Na ea aokumahu hiiia bgi poepoe Ewa. 1 !awe aku kekahi poe 1 makiiku i;alo o ke awa o Puu'.ea i ke <i<ahiaca Prar> no re; i O Ka r jka Nar ; 4«n ar Ike iaa h'e irr;i ika W c ..\k*u 1 kc« ma- . ka r jlti ae. a u * \ uii he 51 eo.eeo inn n» h o hconiaka»jkau o kana : hu kai. ! Piha ! aT«arik,» ka ahaaina ana IaLina ma K uni E". a H- !•-» 1 ke ahi Puaha nei. Malaila uu at ka B«na kahi i puh; ai 1 ka iakou mau 'n-Aea lea kuh:r.ia 1 ka p-::*iaa 0 Luka Wihkoki ke piiUla o ke k< - mile hui vraapa Honuiulu 1 ke awa o Puuioa, no ka nana ar.a : ke kahua h >u o ko lakou ha'e waapa e kukuiu la aka ana. Ma ka Milulani o ka Poalua nei, i huli hoi roai ai ka aha a me kekahi rr.au hoa o ka papa loie, mai ke kau hookolokolo aku nei o Kau, mokupuni o Hawaii. Ma ka mokumahu Okianika i kipa mai i ko kakou nei awa i keia pule īho nei, he ohua eepakeke o Kauna Vama gata maluna ooa, ke Kuhina Kalaiaina o lapana mai Amenka niai e hulihoi ana no ieona home. 1 ka Poaha nei ua p:i makaikai aku o Lionada Mikela, he kamaaina kahiko no Hawaii nei i kahi o ka pāhuhae 0 Puuowaina e ku nei, a ua hoomanao oia i ka wa a lakou i kukulu ai i ua oahuhae la rne ka M ji Kamehameha 111 1 ka makahiki 1830, a me ka nanaina o ke kahua a me ka aina holookoa. Ma kekahi halawai i malama la ma Kapalakiko no ka hoomoe uwea olelo moana, ua waiho la ae kekahi hoike, aia mai Hawaii aku nei a piha ka 140 mile ma ka hikina-akau, he maikai ka waiho ana o ka papaku o ka moana, he lepo haulaula a me ke one wale no, a he kupono tne ka pilikia ole no ka heo moe ana i ka uwea.

I ke ahiahi Poakolu nei, oiai kekahi mea-ono mare e lawe ia ana maluna o ke kaa mai kahi aku o Horn, ua puiwa ae la ka lio a lele aku la ma kekah' aoao me ka īkaika, ua walawala aku la ke kanaka e paa ana i ka mea-ono a haule pahu an3 i ka honua, a < kaoka hilii ka mea-ono, n eha loa ia na oua kanaka la. Pakele maoli ka lio mai nahaha liilii.