Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 46, 16 November 1889 — Page 2

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Tialynn Kawaa
This work is dedicated to:  Kula Kaiapuni o Kualapuu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

MA KE KAUOHA.

 

Hoolaha Keena Kalaiaina

 

            Ua hookohu ia aku i keia la, o Mr. Henry Martin i hoa no ka Papa Alanui o Kau, Hawaii.

            Eia na hoa o ka Papa e ku nei i keia manawa

                        Hugh Center Esq.,

                                                Lunahoomalu.

                        E. W. Fuller. Esq.

                        Henry Martin. Esq.

                                    L.A. THURSTON.

                                                Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina,

            Novemaba 11, 1889.

                        2259 3t

 

Ua hookohu ia aku ma keia la o Mr. Sa@l Kapu, i Lunahoomalu no ka Papa Alanui o Koolauloa, mokupuni o Oahu ma kahi o James Donnelly i waiho mai.

Eia iho na hoa o ka Papa e ku nei i keia wa

SAM@ KAPU, Lunahoomalu.

W@ KINO.

MR NAINOA.

            L.A. THURSTON

                        Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina,

            Novemaba 5, 1889.

                        225@ 3t

NUPEPA KUOKOA

NO KA MAKAHIKI........$2.00

NO EONO MAHINA........$1.00

KIUKE KA RULA

 

Poaono, Novemaba 16, 1889

LA HANAU O KA MOI

___

I keia la, oia ka piha ana o na makahiki i ke kanalimakumamakolu o ka Moi Kalakaua e nohoalii nei i keia @e@la, e malama i@ ana ka la, i la k@ lahui a puni ka paeaina.

            I malama pu ia ana he anaina ike aku i na ahi ma Iolani Hale, mawanea o na hora 11 me 12 30, a penei ka papakuhikuhi o ke kipa ana.

            Hora  11 Ka Lunakanawai Kiekie o ke Aupuni, na Kuhina o ka Mei, ka Peresidena o ka Ahaolelo, a me na Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

            Hora 11 15 Na hoa o ka Ahakukamalu a me ka Ahaolelo.

            Hora 11 30 Na Elele o na Aina e ma ke alea@ o Hawaii nei.

            Hora 11 45 Na Kanikela.

            Hora 12 Adimarala Kunale me kona mau ukali, a me na ahimoku o na mokukaua e ku nei ma ke awa.

            Hora 12 15 Na Luna Aupuni.

            O na poe aloha alii a pau e kipa aku ana i ka halealii, e hookipa ia aku ana lakou imua o ka Moi e kona Puuku a me na Hope.

            O ka makou e kalokalo ae nei i na Mana Lani,

 

“E Ola ka Moi i ke Akua.”

______

KA HOONAAUAO.

___

Ma ka hoonaauao, ua oi aku o Hawaii i keia la mamua o Enelani, ma ke kuu akea ana i ka ipuka o ka naauao i kona lahui, a ke nana mai nei kela au-puni i keia haawina hoohoihoi i loaa ia kakou i kumu alakai na kona lahui ma keia mua iho. Ua lulu ia kekahi huina dala no na lilo pai hoolaha a me kaahele ma na apana e haiolelo ai ma-luna o keia kumuhana, a ua lehulehu na hoa o ka Ahaolelo i lohe ia ko lakou mau leo e apono ana a kokua i keia manao o ka hoonaauao me ka uku ole ma ka aoao o ke aupuni.

            He kanalua ole ke olelo ae, ua loka-hi na aoao elua o ka Ahaolelo i kokua pu ia aku e ka lehulehu, a he mau hooia ana mai kela, o ko kakou mau lawelawe pili oihana hoonaauao ana iloko o ka aina, ua lilo kakou i kumu alakai no kekahi mau lahui nui e ae i loaa ka malamalama no na keneturia makahiki.

______

KA MAHIKO O KA MAKAWELI.

___

O ka mahiko o Makaweli i hoohui ia malalo o na kanawai o keia aupuni, oia kekahi o na hana hou ano nui o keia au e nee nei, i hapai ia e na dala o ka poe ma na aina e a me ko loko nei. O ka nui o ka aina i hoolimali-ma ia no kanalima makahiki ua kokoke e 8,000 eka he aina lepo maikai a momona, a e hookahekahe ia ana me ka wai e lawe ia mai ana mai ka mau-na mai maloko o ka ha-wai mai ka 8 a hiki i ka 12 mile ka loa. Ua koho o Mr. Baldwin ke paa pono ka aina i ka mahi ia, alaila e hiki ana ka nui o na @ona kopaa i ka makahiki, mai ka 10,000 a hiki i ka 12,000. O ke ku-mu waiwai io o ka hui i lulu ia ua hiki aku ia ma kahi o $2,000,000 a i puu-naue ia iloko o 20,000 mahele, ma ka $100 o ka mahele hookahi.

            Ma ka halawai ana o ka hui, ua hoo-holoia e ohi ia ka 5 100 o kela a me keia mahele i lawe ia ma ke kakau inoa ana, e loaa ana he $100,000 lulu mua. Me ia mau dala e lawa ai ka hoohana ana no elua paha makahiki, alaila kahea hou ia ka lulu ana, e like ka nui me ka mea i makemakeia.

______

KE ALAHAO OAHU.

___

I keia la e wehe ia ai ke alahao o Oahu, a Mr. B. F. Dilinahama e noho luna nui nei, a ma kona lokomaikai no ka manawa hope loa, ua ae ia ka lehu-lehulehu holo koa e holo me ka uku ole.

            O keia lokomaikai ma kona aoao o ka noho poo ana no ka hui, e hui aku no ia me na ohohia o ka lehulehu ma ka loaa ana o ke alahele maalahi me na uku oluolu, a aole hoi oia wale no, aka, o ka lilo ana o keia la o 16 o Nove-maba, i la hoomanao ma ka moolelo o Hawaii nei, ka la i wehe ia ai ke ala-hao o Oahu, nana e hali na ohua a me na ukana iloko o ka manawa pokole me ka maalahi, a o ka halihali ia ana mai hoi o na ipuka hale a kokoke me ke kulanakauhale o Honolulu.

______

PAPA HOONOHONOHO O NA

LUNA AUPUNI.

___

Ma keia papa hoike malalo iho, e ike ia ai ka nui o na limahana o ke aupuni e lawelawe nei ma na oihana a puni ka aina, a me ko lakou huina uku o ka malama e uku ia nei mai ka Wai-hona Lahui mai. Ua hoonohonoho ia ka hoiliili i keia mau huahelu no ka la 31 o Augate, 1889, oia keia mau papahelu malalo iho:

 

HUINA O NA LUNA AUPUNI A @ UKU IA

NEI MAI KA WAIHONA AKU

 

Lahui.                                      Huina nui.                   Huina uku.                  Averiga o ka Malama

 

Hawaii.....                                380                              $12,000                       34.

Amerika.....                             66                                4,717                           71.

Beritania.....                             26                                1,915                           73.

Geremania.....                          13                                479                              36.

Na Lahui e ae.....                     108                              3,466                           32.

 

            Huina nui.....               593                              $23,570                       39.

 

HUINA LUNA AUPUNI MA NA OIHANA

 

Na Haawina.                                       Hawaii                         Haole                           Huina

 

Na lilo Moi.....                                     36                                5                                  41

Oihana Aina e me na koa.....               69                                10                                79

Oihana Waiwai.....                              21                                15                                36

Oihana Loio Kuhina.....                      191                              47                                238

Oihana Kalaiaina.....                            684                              384                              1068

Oihana Hookolokolo.....                      34                                15                                49

Buro Hale Dute.....                              14                                22                                36

Buro Hoonaauao.....                            135                              114                              249

 

            Huina nui.....                           1184                            612                              1796

 

            O kela komite kue Pake i nonoi iho nei i ka Aha Kuhina, e kahea ia ona Ahaolelo kuikawa a e hoololi i ke Ku-mukanawai, ma ka pane ana mai a ka Aha Kuhina me na wehewehe moakaka i ke kulana o ka aina e ku nei i keia manawa, ua hooholo iho nei lakou e apono aku i na ao ana mai, a e haawi pu aku hoi i ka mahalo no ko ka Aha Kuhina lawe ana i na mea a pau e ike ia ai ka nee papa ana o keia ninau pili lahui hookahi ma na aina e, kahi a ka lahui Pake e komo nei a hookuonoono no lakou iho.

            Ma keia, ua hoopau wale ia ka ma-nao kahea i Ahaolelo kuikawa no ka hoololi Kumukanawai i keia manawa a no kekani wa aku.

______

O ka ninau kauwakuapaa o Aferika, ke noonoo nui ia ala ia e ana mana au-puni o Europa a me Amerika i keia la, ma kekahi mau lawelawe ana e kinai loa ia ai kona holopaoa ana ma kekahi mau aina malamalama, a ua noi ia nei o Amerika e komo pu aku me kona mau lima mana o ka lahui kuokoa, a hoopau loa aku i ka noho hookauwa-kuapaa ana i kekahi mea hanu ola e piepiele mau i nei e kahi mau aina.

            E malama ia ana ma Berusela he ahakuka o na elele mai na aupuni mai a pau o Europa, malalo o ka noho alakai ana mai o ka Moi Leopolo, a me kana mau kuhikuhi a me na ao ana mai e lawelawe ia ai no ka hoopau loa aku i keia mau hana naauao ole o na aupuni malamalama.

            He kanalua ole ke koho aku, e lawe ana o Amerika i kekahi keehina ikaika loa no ke kue ana i keia mau hana, oiai, o ke kuwakuapaa, oia ke kaula ahi nana i hoa ka inaina ma kela @a@ kulo@o o ka Akau me ka Hema, a ua waiho aku iloko o ka opu o ka honua,he mau miliona o na koa i make no ka inoa maikai o ko lakou aina.

______

UA LOAA iho nei ka hale kahu a me ka pa-hale o ka Ekalesia o Kaumaka-pili, mamuli o ka lokomaikai a me ka hoomanawanui ana o ka Rev. L. Ka-mika, ke kahu mua loa o ua Ekalesia nei. Aia ia pa-hale a me ka hale ma Iwilei. He $1,900 ke kumukuai. Na Kamika i haawi he hookahi tausani dala, a nana no hoi i hele aku i kekahi poe puuwai lokomaikai o ke kulanakauhale nei, a na lakou hoi i hoopiha iho i ka eiwa haneri i koe a loaa ua hale nei. Ua hana ia na palapala a ua paa. Aia ma ka lima o ka Papa Hawaii kahi i paa ai.

______

EIA iho kekahi poe Moremona e he-le nei me na hana kohu ole a me na olelo hoopahele e hoopilikia ana i ka poe ma’i. Hele aku nei a i kekahi makua mea keiki, olelo aku nei penei “Ua ma’i ia kau keiki, o ka ma’i keia e hookaawale ai i Kalawao; aka, ina e huli mai oe a me kou ohana i ka hoomana Moremona, na makou e lapaau aku, ola kau keiki a me kou ohana ho-looka.” O ka lele ae la no ia o ka hauli o keia makua a huli aku la oia iloko o ia puulu, a bapetizo ia iho la ia wa.

______

UA LILO ka la Sabati o na Iudaio, ua pau, ua nalo loa, aole e hoi hou mai. No ke au kahiko ia. He nui ka luhi a me na hookaumaha ana o ia la iwaena o na Iudaio. Nolaila, olelo mai ka Haku, ua hana ia ka la Sabati no ke kanaka, aole i hana ia ke kanaka no ke Sabati. O ke Sabati Karistiano e malama ia nei i keia wa, aole ia he mea hooluhi. He la hooluolu, a he la e hauoli nui ai, a e hoomaha ai iloko o ka lokomaikai piha palena ole o ka Makua Lani.

______

            O KA li ia ana o kela Kepani maluna o ka pou telepone ma Honokaa a ma-ke loa, oia no ka hooko ia ana o na kauoha a ka nupepa “Ka Oiaio” i kau-oha aku ai i kona poe heluhelu. Ma kekahi mau malama i hala ae nei, ua kauoha maoli aku ia pepa i kona poe heluhelu e hele aku a e pepehi i keka-hi kanaka. Eia wale no kahi i okoa ai, o ke kanaka i kauoha ia e pepehi, eia i Oahu nei; kii e aku nei nae lakou i ke kanaka o Hawaii.

___________

MAHALO I NA MAKAMAKA

HULI NANE.

___

            Ke haawi aku nei au i na makamaka huli nane i kuu mahalo, oiai ua looa like ka lei nani a ka lahui e lei mau nei. Ke noi pu aku nei au i ko Hono-lulu nei poe akeakamai, S H Kaualoku, Mose P Kailianu, S K Huehue, Sweet Kauwila, e hele mai oukou ma ka hale-kula o Kaumakapili, ma ka hora 8 ka-kahiaka o ka la 16 o Novemaba, a e haawi no au i wahi paina inu ti, no ka la hanau o ko kakou Moi, ka ona nona keia mau kukui uwila. A o na makana pooleta hoi na na makamaka o kahi loihi.

Me ka mahalo.

Ko oukou makamaka oiaio.

            J P I Kaumakapili

            Honolulu, Nov. 11, 1889.

____________

HE PILIKIA MAOPOPO.

___

E ke Kuokoa:              Aloha oe:

            Eia ma Honomanu nei i keia wa ke ike nei au i ka poino o na malihini he-le no ke alanui hulaana o Pinanai, ua lilo loa ke alanui i mea ole a he moa-na au i keia wa, aole hoi pela mai ka-hiko mai, a i keia manawa wale no ua lilo ia i moana au a e poi ana ka nalu i ke kumupali mai waho mai, a aohe he wahi e hoomaha i no ke kali ana a malie, oiai, he loiho no ka au ana aku mai kahi aoao a kahi aoao, a ina e ho-honu ke kai, ua hiki loa i na ano i’a a pau ke olo malaila. Nolaila, e nana mai oukou i keia poino nui i na mali-hini i keia mau la nalu o kuu aina nei, he ike pono aku no i na lio e pu-ke ia ae ana iluna o ka pali, a huki ia ae iwaho o ka hohonu, nolaila he mea po-no e wehe koke ia i alanui. Eia no maluna o ka pali he alanui i waiho wa-le ia no iwakalua makahiki a oi, a ua manao makou e hana i keia alanui, oiai, o makou pu no kekahi pilikia, a na ke aupuni no e nana mai i keia: mai makepono ka makou mi’i dala auhau alanui ina i hoohana ia maanei. O keia ka leo e uwalo ia aku nei imua o ka lehulehu no keia popilikia, aka, o ka luna alanui o ka apana o Hana a me ke Kuhina Kalaiaina na mea nana ma keia hana, aka, he mea hiki ole ke-ia ia makou ke nana maka aku no keia piliia, oiai, i kahi manawa, e hoau maoli ana makou i ko makou mau keiki no ka hele i ke kula.

Make i aloha ia.

            Ua make iho nei o Zakaria, he ka-maaina kahiko no keia mau pali hauli-uli, aka, o keia ka hopena o ko keia ola ana.

            J K Kapunihana.

            Honomanu, Nov. 5, 1889.

HOOLAHA AHA KIEKIE

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o JOHN D KAU, o Honolulu, Oahu i make. Ma ke keena imua o Lunakanawai McCuly.

            Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka papa hoike a J U Unauna. Luna ponopono o ka waiwai o John D Kau, o Honolulu, Oahu i make e mai ana e ae aia aku ka huina o na hoolilo he $120.00 a o na mea i loaa mau iaia he $38 00. a e noi ana e nana a e apono ia kela mau mea, a e kauoha e hoihoi ia aku na waiwai a pau e waiho ana ma kona lima i na poe i kuleana malaila, a e hookuu loa ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho lunahooponopono ana ma ia ano.

            Ua kauoha ia o ka

                        Poalua, Dec. 17, 1889,

ma ka hora 10 a. m. imua o na Lunakanawai la ma ke Keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu i oleloia, oia kahi a me ka ma-nawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me ka papa hoike i oleloia, a o na poe a pau i pili, e hele mai a hoike i ke ka@, ma ke kumu oiaio ko lakou e ae ole ia i ua noi la, a malaila e hoike mai ai ka poe i kuleana i ka waiwai.

            Hanana ma Honolulu, i keia la 1@ o Novemaba, 1889.

                        Na ka Aha:                                          J. H. REIST.

                                                                                    Hope Kakaoolelo

2259 3t

HOOLAHA HOU.

            AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae aina, ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o CHIN LING alias ALANA, no Keokea, Kula, Maui, i make kauoha ole. Ma ke Keena.

            Ma ka heluhelula a me ka waiho ia ana mai o ka Palapala Noi a Chin Li@ alias Aki, keiki a ka mea i make, e hoike ana ua make kau-oha ole o Chin Ling alias Alana, no Keokea, Kula, Maui, ma Sam Chon i Kina i ka la 15 o Iune, 1888, a e o i ana e hoopuka ia ka Pa-lapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia Chin Kit alias Aki.

UA KAUOHA IA o ka POAKAHI ka la 16 o DEKEMABA M. H. 1889, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoo-lohe ana i ua noi ‘la imua o ua Lunakanawai ’la ma kona keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi ‘la. A o keia kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule maloko o ke KUOKOA. Nupepa ma Honolulu.

 

Kakauia ma Wailuku, ko Hawaii Pae Aina,

Novemaba la 11, M. H 1889.

GEO E RICHARDSON

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua.

2259-3t

            AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o KALAEHAEHA, no Wailuku, Maui, i make kauoha ole. Ma ke Keena.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka Palapala Noi a K@ala (w), e hoike ana ua make kauoha ole o Kalaehaehae (k), no Wailuku, Maui, no Wailuku, Maui, i ka la 5 o Mei, 1871, a e noi ana e hooponopono ia kela waiwai a e hooholoia na Hooilina.

            UA KAUOHA IA o ka POAKAHI ka la 16 o DEKEMABA M. H. 1889, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoo-lohe ana i ua noi ‘la imua o ua Lunakanawai ‘la ma kona keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi ‘la. A o keia kauoha e hoo-laha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma-loko o ke KUOKOA, Nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Wailuku, ko Hawaii Pae Aina.

Novemaba la 11, M. H. 1889.

GEO E. RICHARDSON.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua.

2259-3t

            A hahookolokolo Apana Eha o ko Hawaii Paeaina, ma ka hoopo-nopono waiwai.

            Ma ka waiwai o Makua w. no Wai-mea, Kauai, i make kauoha ole.

            Imua o ka Lunakanawai ma kona keena.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a Hauola w, e hoike mai ana o Hauola w, no Waimea, Kauai, ua make kauoha ole ma Waimea, ma ka la 5 o Aperila, 1873, a e noi ana e haawi ia ka palapala hoo-kohu Lunahooponopono Waiwai ia John Ka-kina, no Hanalei.

            Ua kauoha ia, o ka

POALUA, DEKEMABA 10, 1889.

i ka hora 10 ikakahiaka, oia ka manawa i ko-ho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke keena hookolokolo o keia Aha, ma Koloa, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha, e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke Kuokoa, nupepa i paiia ma Honolulu.

            Kakau ia ma Koloa, Kauai, ko Hawaii pa-eaina, Nov. 4, 1889.

JACOB HARDY

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.

2259 3t

Hoolaha Hooko Moraki

___

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike a maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o L M Kaliola me Kahananui kana wahine mare no Ko-hala-akau, Hawaii, o ka aoao mua a me Mrs Gutie T Coan o Hilo, Hawaii, o ka aoao elua, ma ka la 14 o Okatoba, 1887, i kakau kope ia ma ka buke 109 aoao 188, a mamuli e ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi, ka uku ole ia o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o J F Morgan ma Honolulu, ma ka Poakahi la 25 o Novemaba, 1889, hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W R Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 28 o Okatoba, 1889

                        G T COAN,

Mea Moraki Mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            O kela apana aina e waiho la ma Hauula, Koolauloa, Oahu, i kope ia ma ka Palapala Sila nui 4199 me 1356 nona ka ili o 74-100 eka.

2257-4t

Hoolaha Aha Kiekie.

[Poo Aupuni]

            @ ko o ka @ hookolokolo Kiekie o ke Aupuni Hawaii:

            Kalakaua, ma ka lokomaikai o ke Akua, o ko Hawaii Paeaina Moi.

            I ka Hamuku o ke Aupuni, a @ @ i kona Hope, me ka mahalo:

            Ke kauoha ia aku nei oe e k@ aku ia James Keaa, ka mea i hoop@a ina e waiho mai ana oia i kana p@e i kakau ia iloko o na la he iwakalua mahope iho o ka hooko ia ana o keia e hele mai imua o ka Ahahookolokolo Kiekie ma ke kau o Okatoba o ua Aha la, e malama ia ana ma ke keena hookolokolo o ka hale hookolokolo ma Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka

POAKAHI, OKATOBA 7, 1889,

e hiki mai ana, ma ka hora 10 kakahiaka, e hoike mai no ke aha la e ae ole ia ai ke noi a Miriam Keau, ka mea hoopii, e like me ka mea i hoakaka ia maloko o kana palapala ho-op@ pakui pu la.

            A e hoihoi mai oe ika palapala kii me ka hoike piha o kau mau hana no ia mea.

Ikea e ka Mea Hanohano A. E.

JUDD, Lunakanawai Nui o ka

[@A]                          Makou Aha Hookolokolo Kiekie

ma Honolulu, i keia la 20 o Iune.

M.H. 1889.

 

HENRY SMITH

            Kakauolelo.

______

            Ke hoola nei au o ka mea malama nei he kope oiaio no ia o ka Palapala Ku ma keia hihia, a ua kauoha ua aha la i keia la, e hoolaha ia ia mea, a e hoopanee ia ka hihia a ke kau ae o Ianuari e hiki mai ana.

            Kakau ia ma Honolulu, Okatoba 7, M. H. 1889.

ALFRED W. CARTER.

            Hope Kakauolelo Elua.

2254 6t

 

[POO AUPUNI.]

            I LOKO O KA AHA HOOKOLO-KOLO Kiekie o ke Aupuni Ha-waii:

            KALAKAUA, ma ka lokomaikai o ke Akua o ko Hawaii Pae Aina, Mor:

            I ka Ilamuku o ke Aupuni a i ole i kona Hope, me ka mahalo:

            Ke kauohaia aku nei oe e kii aku ia George Wm. Woolsey, ka mea i hoo-piha, ina e waiho mai ana oia i kana pane i kakau ia iloko o na la he iwaka-lua mahope iho o ka hooko ia ana o keia, e hele mai imua o ka Aha Hoo-kolokolo Kiekie ma ke kau o Okatoba o ua aha la e malama ia ana ma ke Keena Hookolokolo o ka Hale Hoo-kolokolo ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka Poakahi, la 7 o Okatoba e hiki mai ana, ma ka hora 10 kakahiaka, e hoike mai no ke aha la e ae ole ia ai ke noi a Eliza Woolsey, ka mea hoopii, e like me ka mea i hoakaka ia iloko o kana palapala hoopii i pukiia.

            A e hoihoi mai oe i ka palapala kii me ka hoike piha o kau mau hana no ia mea.

                        Ikea e ka Mea Hanohano A.

F. JUDD, Lunakanawai Nui

[SILA] o ko makou Aha Hookolokolo

Kiekie ma Honolulu, i keia la

16 o Sepatemaba M. H. 1889.

 

ALFRED W. CARTER.

            Hope Kakauolelo Elua.

______

            Ke hooia nei au, o ka mea maluna ae he kope oiaio no ia o ka Palapala Kii ma ia hihia, a ua kauoha ua Aha la i keia la e hoolaha ia ia mea, a e hoo-panee ia ka hihia a ke kau ae o Ianu-ari e hiki mai ana.

            Kakauia ma Honolulu, Okatoba 12, 1889.

ALFRED W. CARTER,

            Hope Kakauolelo Elua.

2255 6t

            AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hoo-ponopono waiwai. Mokupuni o Oahu ko Hawaii Pae Aina. S.S.

            Ma ka hana o ka waiwai o CHARLES J HARDEE o Honolulu, Oahu, i make. Olelo Kauoha no ka manawa a me ka hoolaha ana i ka waiwai i olelo ia.

            O ka palapala kauoha hope loa a Charles J Hardee i make, ma ka 11 o Okatoba, A.D 1889, i waiho ia mai imua o keia aha, e noi ana e hoopukaia ka palapala Luna Hooko ia J. O. Carter i waiho ia mai e J O Carter.

            A ua kauohaia, o ka POALIMA, ka la 22 o NOVEMABA, A.D. 1889, ma ka hora 10 a.m o ka la i olelo ia ae la, ma ka rumi hookolokolo o keia aha ma Milolani Hale, ma Honolulu, Oahu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, a malaila e hele mai ai na poe a pau i pili e hoike mai i ke kumu ina he kumu @ ko la-kou e ae ole ia ai ka hoopuka ana i ka palapala luna hooko.

            Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Okatoba 31, 1889.

Na ka Aha:

            J H REIST,

Hope Kakauolelo.

2257-3t

Hoolaha Auhau.

______

            E noho ana ka Luna Auhau o ka Apana o Hanalei ma na wahi a me ka manawa i olelo ia malalo iho no ka ohi ana i na Auhau.

            Ma Kilauea Novemaba 18 a me 19, mai ka hora 10 a.m. a me 4 p.m.

            Ma Wainiha, Novemaba 22, mai ka hora 10 a.m. a ka hora 4 p.m.

            Ma na manawa i koe a hiki i ka la 15 o Dekemaba, e noho ana oia ma kona hale oihana ma Waioli.

                        J. C. LONG.

            Hope Luna Helu a me Ohi no ka Apana o Hanalei.

2258-2t

Hoolaha Hoopii

Auhau.

___

            E noho ana ka Aha Hoopii Auhau o na Apana @ o ka Mahele Elua ma ka malama o Novemaba, 1889, ma keia mau wahi penei

Makawao, Hale Hookolokolo, Poakahi, Nov. 18 hora 10 a.m.

Wailuku, Hale Hookolokolo, Poalua, Nov. 19 hora 10 a.m.

Pukoo, Moloai, Hale Hookolokolo, Poakahi, Nov. 25. hora 10 a.m.

Lahaina, Hale Hookolokolo, Poaha, Nov. 28. hora 10 a.m.

GEO. E. RICHARDSON

Peresidena o na Aha Hoopii Au-

hau, Mahele Elua, H. P. A.

Wailuku, Maui. Oct. 29 1889.

2258 2t

Hoolaha Auhau

O NA MOKUPUNI O

Kauai me Niihau.

______

            O na auhau no ka makahiki 1889, e uku ia mai ia i ka mea nona ka inoa malalo iho, mawaena o na la

Novemaba 1, a hiki i De-kemaba 15.

            O ka huina auhau he 410 a oi aku, e uku ia @ ma ke gula o Amerika, a i @ ke Dala Pepa Hawaii.

            Mahope aku i ka la 15 o Dekemaba, ua poe e uku ole ana i ko lakou mau auhau @ hoopii ia no lakou ma ke Kanawai, @ uku kaulele o umi keneta no ke dala a @ koina o ka Aha.

            J. K. FARLEY,

Luna Auhau me Helu o na moku

puni o auai me Hiihau.

2258 2t

Hoolaha Auhau

O NA APANA O

Waimea me Niihau

______

            E kipa aku ana ka Luna Auhau o na apana o Waimea me Niihau, no ka ohi ana mai i ka auhau, ma Niihau, i ka la

28 o Novemaba,

ma Noupapa, mai ka hora 8 kakahiaka a ka hora @ ahiahi.

            Ma na la e ae, e loaa no au ma ko’u keena hana ma Waimea, mai ka hora 7 a 9 kakahi-aka, a ma ka hora 4 a 6 ahiahi.

            L. H. STOTZ.

Hope Luna H@ me Auhau o na

apana o Waimea me Niihau.

2258 2t

HOOLAHA A KA LUNA HOOKO

___

            Ke hoike ia aku nei imua o na poe a pau he kuleana ko lakouiloko o ka waiwai o Thomas H. Hobron, o Honlulu, i make, e waiho @ ai ka lakou mau koi i ka mea no@ ka p@ malalo iho iloko o na mahina @ no @ ka la aku o keia hoolaha ia @, a @, e ho-ole mau loa ia aku no. A o ka poe he mau aie ko lakou i ka waiwai i oleloia ke kauoha ia aku nei @ hooka@ koke mai i ka mea nona ka inoa malalo, ma ke keena o W. O. Wmith.

MRS. F. E. HOBRON

Luna Hooko Kauoha o T. H.

Hobron, i make

Honolulu, Nov. 1. 1889.

2258 4t

Ka Waiwai o ka Hilinai

______

Saseparila Ayer

___

A AYER, Luna Separila, kai k@ulana hilinaiia ana no ka hoomaemae koko, ma@ wahi a pau o

ka honua, he aneane 40 maka-hiki i hala ae nei, a ua lawelawe @a h@ iwaena o na ohana la@au. O keia

LAAU SAPARILA, no loko ae ia o k@aa Sasaparila Honerula maoli @ ua luna ka in@

hoomaemae ma o ka h@ p@ ia aku no keia @a @a, e ae, a @ kuka@a m@ mea no loko o ka honua a me ka @ao.

@ koko @ nawaliwali @ k @ awili pu anei me na ano ma@ ikaika@

            A@ hui pu anei me ka wai a @ Na keia

LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika ike ke

ano o ia AYER SASAPARILA ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awili pu ia, aka o keia wale no. No ka

HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma ke kahi mau ano

            mai i ikeia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau @ e hoomaemae hakaha ole

            mamua ae o kekahi ano laau e ae. O ke

KOKO ino hakuhaku a nawaliwali hoi k@ na holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae @ a e

            hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana i keia LAAU SASAPARILA A AYER. He mau

            lahi a he

MIAKAI loa hoi keia Laau, aole @ ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka no ke hookaawale

pu ana kekahi mai, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo

pono ana  ma na a@. He lehulehu wale na hooia ana mai na wai a pau o ke ao nei i

hoohana ma @ i keia laau mamua o kahi mau laau e ae

A HILINAIIA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia

            na ma’i, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wahahee wale ia malalo o

            na inoa @ulehu, aka, @a hilinai a me na hoola wale no a ke ao holooka, maluna o ka

Ayer Laau Sasaparila

I HOOMAKAUKAU IA

Kauka J. C. Ayer & Co. Lowell Mass.

HOLLISTER & CO

Na A e na ma ka Paeaina Hawaii.

102 . . . . Alanui Papu, Honolulu

2086 @

Ka Aha Hoopii Auhau,

Apana Eha.

______

            E noho ana ka Aha Hoopii Auhau o Kauai a me Niihai i @ Novemaba, ma na manawa a me na wahi i olelo ia malalo:

Koloa Keena, Poaono 10, hora @

Lihue, Halehookolokolo, Poakahi 18 “

Kapua, “, Poalua 19, “

Hanalei, “, Poaha 21, “

Wa@a, “, Poakahi 25, “

Niihau, “, Poaha, 28, “

J. HARDY.

Peresidena o na Aha Hoopii

Auhau, Apana Eha.

Koloa, Okatoba 26, 1889.

2257 3t

HOOLAHA HOOKO MORAKI

            Mamuli o kekahi mana kuai @ ia maloko o kekahi palapala @ hanaia mawaena o D. W. P. Kahanu a me Kapule, kana wahine m@ Kalihi, Oahu, o ka aoao mua, a @ Eia Gordon o Halawa, Molokai W aoao elua, ma ka la 13 o Okatoba 1883, i kakau kope ia ma ka @ aoao 191 me 192, a mamuli o @ ia ana o na kumu aelike o kela @ oia hoi ka hookaa ole ia o ka @ nee, nolaila, ke hoolaha ia aku @ ka mea nona ka aoao elua o ua @ nei, e hooko ana oia ia mana@

            A ke hoolaha hou ia aku nei a@ hope aku o na pule ekolu mai @ aku, alaila, e hoolaha ia aku na @ hoike ia ma ia moraki no ke @ ana, ma ke keena kudala o @ Morgan, ma Honolulu, a ka @ Novemaba, 1889, hora 12 o ia @.

            Aia ma kahi o W R Kak@la na @ hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 29 o Okatoba, @

FM GORDON

Mea Moraki @

            Penei na aina i moraki ia

            O kela mau wahi a pau e wa@ ma Mokauea, Kalihi, Oahu, @ piha ia maloko o kekahi @la, @ pe ia maloko o ka @k@ a i hoo@ia ia Kahanu @ ma ka la 13 o Okatoba 1883, a W ia ma ka buke 84 aoao 228.

            A pela no hoi @e kela ma@ pa@ waiho la ma Pelekunu, @ Molokai, i hoike piha ia ma@ Palapala Sila Nui 5540 @a P@, kane o Kahan@ i @ no@ o 5 eka, 2 Dala a me @ p@

2257 4t

HOOLAHA HOOKO MORAKI

            M@ k ka@ kahi i @ ia a al@ o kekahi p@p@ mawaina o Mrs. M@ a me Sam K. Ka@, kana kane @ o Waikiki, Mokupuni o Oahu, @ me W! A B @ Honolulu, Oahu, o kia a@a i elua, n@ M@ 1883, i k@ buke 8@ @ 42, a @a @ ia ana @ na k@ ae @ike o k@l@ oia hoi ka @ kea @ o ka @ nolaila, ke hoolaha ia aku n@ nona ka A@a@ o @ hooko ana oia ma@ k@a@

            A ke @la@ hou ia aku nei, @ hope aku o @ pule ekolu ma@ku, alaila, e hoolaha ia @ na hoike i@ ma @ moraki @ k@ keena k@l@ a o @ Morgan @ nolulu, ma k@ Novemaba, 1889 hora 12 o @.

            Aia ma kahi o W. R. Ka@kaka n@ keia mea

            H@ala i keia @ 29 o Okatoba

WM A BOW@

Mea Moraki @

            Penei na a na i morakiia

            O kela mau wahi a pau e @ ma Waiaka, Waikiki, Oahu, @ Apana, @ a me @ a me @ a maloko o ka Palapala Sila N LCA @ i ia Kah@kai, @ 2 96 eka ma ua wahi @, a no @ penei @ ia na wahi ia @ ka hoo@a o Kah@kai, a @ K. Kaeo la ma ke ano oia k@ kuai @ a Hosea Ka@a a @ no mai, kekahi mau @2 kai, ka mea nona ke kuleana.

2257 4t

HOOLAHA HOOKO MORAKI

___

            Mamuli o kekahi mana @ ia maloko o kekahi pa@ hanaia mawaena o Jan K K A Ku, kana kane mare o Koolaupoko, Oahu, o ka a@ E. O. White, Kahu, o Honolulu o ka aoao elua, ma ka la @Novemaba 1885, i kakau k@ buke 94, aoao 488, a mam@ ia ana o na kumu @ o kela @ oia hoi ka hookaa ole ia o ka @ nolaila, ke hoolaha ia aku nei @ ka aoao elua o ua @ hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei @ hope aku o na pule ekolu mai @ aku, @ ai@a, e hoolaha ia aku @ hoike ia ma @a moraki no k@ ana, ma ke keena kudala o @ Morgan, ma Honolulu, ma ka @ Novemaba 1889, hora 12 o ia @.

            Aia ma kahi o W. R. Kake@lo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i ke@ la 29 o Okatoba

E. O. WHITE, Ka@

Mea Moraki

            Penei na aina i moraki ia

            O kela wahi a pau e waiho @ Punawai, Heena, Oahu i hoike @ maloko o ka Palapala Sila N@ L. C. A. 7520 ia Kamohoa@ ili o @ 62 100 eka, a i hooh@ @ hoi ia Jane K, K@ i olelo ma ka @ pala a Petero Haina e@ al@ k@ ka buke 93, aoao 458.

2257-4t