Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 47, 23 November 1889 — KE KIU PAHAOHAO KA Ipo Aloha o Parisa A O KE Ahi Lalapa o na La Inea o Farani. He Moolelo Eehia no ke Au Uluku o Europa. [ARTICLE]

KE KIU PAHAOHAO KA Ipo Aloha o Parisa A O KE Ahi Lalapa o na La Inea o Farani.

He Moolelo Eehia no ke Au Uluku o Europa.

Farani ' Iloko ona popihkia ame ka ehaeha kuhohonu !! Parisa Iloko o na uluku manaonao o na kipona o ka poino Iloko o Parisa e hookahua ia ai ka kakou moolelo. MOKUNA 111. J K\ HAI.E OKA WAHINE KII.OKILO. I

Maluna o kekahi mau laau koo, e kau okuu ana he popoki nui i hele a haeleele ka hulu, a ma kekahi aoao, e kau ana he manu aloha. Ma kekahi kihi, he kapuahi pohaku, a e lalapa ana ke abi i hoaa ia me na laau aala, a maluna ae o na u!a o ke ahi, e kau ana he wahi kilu ipuhao i piha me kekahi mea ano wai, a e pipi ana me ka hihio o ka ir ahu i ka hele a wela.

Ma kekahi aoao 0 ua ahi nei, e kau ana ke kii o ke akua kilokilo i kapaia ka moa 0 Taifona, 1 okioki ia mailoko mai o ka pohaku mahala, me pa maka aa a weliweli, a o ke ano o kona kino* he ku 1 ka hoomakaukau, a e kau ana na liina imua me ke kuhi pono o na

manamana, he hoailona hoi no kona kau i na hoopai ino maluna o kana poe i en?mi ai. Mamua pono o kahi o ke ahi, e ku ana o Ekelemo, ka wahine kupua, ke kilokilo, ke kahuna, ka mea i kaulana no na hana pahaohao, no na hana hoomanamana a eehia, ka mea hoi nana i hoala ae i ka noonoo o na luna auj uni e hopu iaia, aka t ua komo e aku la nae o Karani iloko o ke kaua, a uhi pouli pu ia o Parisa eka uluaoa o ka haunaele kuloko, a nolaila, ua ano pa laka ia ka noonoo ana nona. Oka ili o ua kupua Ekelamo nei. he ano lenaiena, o kona mau helehele na ua like me ko kekahi ano hoioholo* na o Inia Akau, i kapaia he Tuga. O kona mau maka he nunui a aa na onohi me he ahi la, i ano like rae ko ke kii kupua e ku ana ma ka aoao o ke kapuahi. Ua owili ia kona lauoho iloko o na owili lehulehu, a ua hoopaa ia me na apana uwea loloa a ku pololei i hope» a ua hoopaa ia me keia owili me ka apana lipine melemele, O kona mau lima a me na manamana lima, he loloa a wiwi, aka, he oolea nae a ikaika, a he like kona mau maiao me na maiuu o ka manu Aeko, a e paa ana ma kekahi o kona mau lima he koekoo a he kii poo kanaka ma ke kuau o ua nei.

E ku ana ua wahine kilokilo nei mamua pono o kahi o ke ahi» a e oni «na kona kino me ka malie i o a ianei, e kau pololei ana kona mau lima imua, e haka pono ana na maka i ka ipuhao e paila ana me ka wela nui, a e namunamu ana oia i kekahi mau olelo pule pahaohao. E uwe ana ka popoki, e walaau ana ka manu ak)ha, a o na kii, na kino me na poo iwi kaoaka, me he la ua okomo ia aku iloko o lakou kekahi mau mea ano «,a«tbe la e om anu lākou. "E paila, e paiia,* wahi a ua wahine kilokilo nei. a hoomaka ae la u e oii : 0 ka wai o ka make mai ka hanu ihi'e Ha hana weli i ka mea haooli, Na pum lealea me na pomaikai weliweh E aihue i ka uhane mai ke kioo lepo. Ka hoofai'ka hoopai' me ke kiaha ta--1 au make,

| Ka wama o I >ua n y na 'ehelehe punihei ; r a «aa*a ia me na *ai wela, i M* na papaama a ni ene ni, ka hoomakeo ka hooia—r.a'u ia mau bana noeau. f Aha : ke pipi nei ka mahu. A -he kapuai wawae ' Owai keia ? A— e Zabaka ?" wahi a ua kilokilo nei. Pa!e ia ae ia na uhi o ka puka a <<>- rao mai la he kanaka me heleuluulu He kanaka eleele Aterika, nona ke kino nui a puipui me ka oiwi e hoike mai ant ht kanaka ikaika. Ua koli la ka lauoho o kona poo. a ua nemonemo, a he apo lole kilika ma kona puhaka me kekahi pahi pahu umauma e paa ana. K hoomaopopo la o keia Araba, nona ka inoa a ka wahine kiloki)o i kapa aku ai o Zabaka, o ke kau-

wa no ia aua wahine la. Pane koke mai la ia - "He kaa, eia koke ae.' "Maikai, ua holopono na ha«a a kuu mau kiu. A, heaha kela ? E hoolono," wahi a ua luahine nei me kaawiwi o na huaolelo. He koele kai pa-e mai ma kekahi aoao o ua rumi nei. ••lctu !" (akahi) wahi ana. A koele hou mai ia no. [ "Bitiri !" (alua) wahi hou ana. A koele hou no. "Sanakona !" (akolu.) E hookomo mai ia lakou e Zjbaka; ua lawe mai )a kuu mau kauwa ia Vitoa Beremota imua o'u. E awiwi." Nalowale hikiwawe aku la o Zabaka me he aka la i maalo ae a nalo aku ka meha. Niau ae la ua o Ekelemo mai kahi ana e ku ana a i kekahi aoao o ka rumi, me ke kuakuai ana i kona mau lima ma kahi o ke poo kii kanaka o kona kookoo a e mino aka ana.

Iloko o na minute pokole niahope iho, ua lohe ia aku la he mau halukuluku ma ka lumi mawaho, a komo aku ia he elua mau kanaka e aiako ana i kekahi kanaka okoa, a e noke ana ia kanaka i ke kupaka a me ka oni, a hookui aku la i ka paia.

"Na lapuwale," wahi a ua kanaka nei me ka piha inaina. u Na powa, e na oki puu ! Ihea olua i lawe mai nei ia'u ? E hai mai !" Ala ino ae la ia a hoomaka aku la e holo ma kahi oka puka me na uhi paku, aka, ua hookui aku la nae me Ke pani, no ka mea ua hooholo ia ae la ke pani puka a paa. m "Auwe !" Oka lua heana hea keia oke diabolo ? Ke honi nei au ina ea ino polopolona o ka luakupapau, a ke kakaa nei ko'u 1010. Ena lapuwale, e hookuu aku ia'u mai keia wahi. E wehe i keia puka o ka lua miinilo a e homo aku au." Iloko o keia manawa a ua kanaka nei e noke ana i ka hookuu i kona mau inaina, aole oia i ike aku i ke ki lokilo Ekelemo, oiai, aia oia ma kahi pouli. A oiai ua kanaka nei e neke ana i kqppeku i ka puka, ua puka mai la o Ekelemo mai kona wahi i pee ai a ku ana ma kahi o ka malamalama, a uane mai la me ka leo hanehane:

**E Vitoa Beremcta, ua paa oe ia'u Ano, eia oe malalo o ko'u mana I4 A ! owai kela ? No wai ia leo hanehane i )ta-e mai la ?' wahi a Vitoa Beremota i pane ae ai me ka huli ana ae e nana. "Owau o Ekelemo, ke kupua, ke ki lokila" No kekahi mau sekona, ku iho la o Vitoa Kiremota me ka haki pono ana aku o kona mau onohi maka iluna o ua wahine nei. Holo ae la ke anu • puni kona kino, a c?ae iho ia ka ula o kona mau papalina, a oolea pu kona mau lehelehe a lilo ae la i keokea O kona raau maka i piha me ka weia inaina iloko o na sekona mamua īki iho, ua ano nawaliwali iho la, a me he la ua kakia paa ia kona kino roa kooa wahi e ku ana.

Holo ae ia qa noenoo nui *a)e iloko kona poo; he oiaio anei eia oia imua o keJa «ahioe kilokilo kahi i ku ai he alo a he alo ? Ka mea hoi nona ka inoa i kaulana no kekahi mau hana pahaehao a hooweliweli i kau aku maluna o ka poe aoa i eoemi ai Aka, aia nae iloko o keia manawa, me ko ianei hooenanao no ia mau mea «eliweli a pau, aole nae oia «ale no ke kumu nana i hoopiunuanu aku īa loko ooa, aka, he mea okoa aku no kekahi, oīai, ua hoo«aoao a« la keia ua ik« mua ao oia i

ikel.lt mau helehelena, a nune waie iho " la no iho ena : ; "Auwe; ke c!e au e kuhihewa, aliila, lua pau ko'u pona Ua ike au i ke'a helehelena mimua. Ihea !a ? A, i Enelani. Ina ao!e o keia mau helehelena, aiaila, be mau helche!cna i Uke loa me keia, a nie he la, ke eieio mai nei- "ua olelo aku au ia oe e V toa Beremrta aole au e tnakt, e ela ana au a hiki i ko'u wa e iawe ai i kou o!a no kou hoao aoa e powa i ko'u Ina o Ekelemo io keia kela kilokilo—ka mea hoi nana kela raau hana weiiweh a'u i lohe mua ai—alaila, he mea e ke kamahao o ka likeloa o na heleheiena o keia Ekelemo kilokiio me na helehele na o ka wahine kauwa a'u i hou ai me ka'u pahi a make iloko o ke keena o lalo o kekahi hale ma Enelani, he umi kumamahiku makahiki i hala hope ae nei " "Ua halawai no kaua mamua loa'ku nei," wahi aua wahine nei. "Ma Italia, Geremania, Inia —aole anei ?" A mai pane aku o Vitoa Beremc. ta— 4 ma Enelani kekahi'—aka, hoomanao ae la nae oia, ina o keia Ekelemo io keia wahine ana e manao nei ua make, alaila, me he la aole oia 1 hoomaopopo mai la iaia nei o ka mea na na oia i hou ika pahi i ko laua manawa e hele ana malalo o na inoa huna. "Ua hoomaopoDo anei oe owai au ?" wahi a Ekelemo i pane ae ai.

l E ka hoomanamana; ae, ua ike au ia oe !" wahi a Vitoa Beremota me ka leo aakii. M E umi ia kou kani a-i ipi tausani manawa. Heaha ko'u mea i lawe ia mai nei ianei ? E hookuu ia'u e puka aku iwah*. Aoie anei oe e oki ae 1 keia mau maawe kaula e paa nei i ko'u mau hma ?" A hoomaka ae la ia

e uneuue i kona mau lima oiai e paa ana i ke kupee ia mahope o kona 'kua. "E hookuu ia'u, aole anei ou lohe—" a oni ae la oia me ke kupaka ana i o a ianei. >l Ke olelo aku nei au, ua halawai no kaua mamua !" wahi a Ekelemo. "Ae, eka lapuwale ! E hookuu aku ia'u iwaho, a e halawai hou no anei kaua," wahi a Vitoa Beremota me ka piha inaina. "I ka wa a Ekelemo e hoouna aku ai i kekahi mea, aole loa e hala ana ko lakou hiki mai—a hiki loa ika rumi o, lalo loa o kekahi hale ma Enelani. Pehea ia e Vitoa Beremota," wahi a ua Ekelemo nei me ke ano kaena. I keia manawa, lohe ia aku la ke kcele ma ka paia, e hoike maiana aia kekahi mea ilalo e makemake ana e pii inai iluna. u Na ino a pau," wahi a Vitoa Beremota iaia iho. He mea oiaio, oia no keia. E hemo au i keia manawa, a e paio ikaika aku no ko'u lanakila." a pane leo nui ae ta :

' Heahu la kau i hoouna ae nei e kii ia ae ;iu ? E lalau aku ana ko'u roau inanamana lima i kou pua-i, e ka hpuwale. Ano, ua lanakila au. Ha, ha," a ia manawa koke no, mamuli o kona pakela ikaika, ua mokumoku ae la ke kaula i paa ai kona mau lima, a hapai ae lai ia he pauku laau i kona lima a pane hou aku la :

".£ kauoha koke aku e wehe u keU puka—e ka hoomanamana—a i ole, c paluku ia no oe e a'u me keia pauku laau a hiki i kou make ana T "Mai awiwi loa, e Vitot Beren>ota," wahi a ke kilokilo. "E ike ana kaua ia mea; e awiwi a e haiwi aku i ke kauoha no kela puka e ka lapuwale. A ! Oa moku aku la kuu mananiana lima." Me ka leo nui oia i pane ae ai i keia man huaolelo hope loa; no ka mea, ua lele aku Uou me ka mama a me ka ikaika imua o Ekelemo, aka, ia manawa koke no nae ua wahine kilokilo nei i kau mai ai i kana kookoo poo kanaka imua a uhiiu iho U ika luna o Vitoa Beremota, a he kani a be hihio ka mea t lohe ai, ua haule aku U kekahi o oa minamana o ka lima e paa ana i ka pauku Uao. "E akahele i ka wahine kilokilo oiai oe iloko o kona kuooo % '* wahi aua Eke lemo nei. '*l7a moiu ia kekahi o ko'a mau manamana." wahi a Vito* Beremoia. "A malia o kekahi pepeiao aku koe ou e kuu eoemi, a i ole, okekahi maka," wmhi a ua kilokilo Ekelemo nei t pane hou aku t /xr)