Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 50, 14 December 1889 — Page 3

Page PDF (1.73 MB)

This text was transcribed by:  Jerome Espiritu
This work is dedicated to:  In memory of my beloved friend, Alika Porras.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

DEKEMABA.

 

NA LA O KA HEBEDOMA.

 

Sabati . 1 8 15 22 29

Poakahi . 2 9 16 23 30

Poalua . 3 10 17  24 31

Poakolu 4 11 18 25

Poaha 5 12 19 26

Poalima 6 13 20 27

Poaono 7 14 21 28

 

KE KAU ANA O KA MAHINA

 

6 – Hapaha mua . 11.20.9 P.M.

15 – Mahina piha . 4.26.8 A.M.

22 – Hapaha hope . 2.21.2 A.M.

28 – Mahina hou . 6.45.0 P.M.

 

PUKA A ME KA NAPOO ANA O KA LA

                   Puka   Napoo

1 – Sabati . 6.24.9 5.13.9

8 – Sabati . 6.29.6  5.14.7

15 – Sabati . 6.34.3  5.17.5

22 – Sabati . 6.37.3  5.21.0

 

KELA ME KEIA

 

Kudala ko keia ahiahi.

Ua huli hoi mai ke Alii ka Moi.

E alawa ae i na hoolaha hou.

Wehe ia ka ipuka o Kulanihakoi i keia pule iho nei.

E huli hoi mai ana o Hoku Ao iloko o Mei o keia makahiki ae.

Ke pai nei ka Puke Alamanaka o 1890 a T. G. Taramu.

He mau paa mare ke hipuu paa loa ia ana i keia mau pule iho.

Eia ke hoohana ia nei ka mekini kioe lepo ma Moanalua.

I keia Poakolu ae ka nupepa Parekaiko o ka Pakipika.

Ke laha nui nei ka ma’i ulalii ma ke kulanakauhale nei.

Ua hoonee ia ae nei ne lio holo loa poniuniu ma ke alanui Moi.

Kohu loikalo pate na alanui i keia mau la – holo ke kaka.

Ua ku aku ka mokukaua Karolina i Honokaona mai Honolulu aku nei, Novemapa 4.

Telefone Tu-tu, oia ka helu o kekahi uwea ‘olelo i hoomoe ia aku nei iwaho o Waikisi i keia pule.

Ua haki hookahi epaepa o ka Australia ina keia huakai aku nei ana no Kapalakiko.

E malama ia aku ana he ahaaina no ka makahiki hou e na hoa o ka hui Raifela ilalo Puuloa.

Ma ka la mua o keia makahiki hou ae, he i keneta o ka paona hau o ka Hui Hau o ka Lehulehu.

I keia la e ku mai ai ka Alameda mai ke Panalaau mai o ka Hema ma kona ala no Kapalakiko.

O Benson me Smith na mea nona ka waiala onaona Hinano, e loaa no ma ke alanui Papu.

I ka wanaao Poakolu nei i ku mai ai ka mokumahu Rio Janiro mai Kapalakiko mai, ma kona alamoana no Kina a me Iapana.

Ua holo makaikai aku o Adimarala Kimale me na ukali ilalo o Halawa i ke Sabati nei, malalo o ka lokomaikai o Kauka Makalu.

Ua holo aku ka mokukaua Adimarala Mokihana iwaho o ke awa i ka Poakolu nei no ke kikipu hoomaamaa a huli hoi mai no.

Aole e ku mai ana kela mokumahu Kina i kali ia iho nei, oiai holo loa ae no oia mai Honokaona no Kapalakiko.

Ua pai kii ia iho nei ke kahua hoolulu a me na kaa o ka hui alahao Oahu no ka hoikeike aku i na makamaka o waho, ke holomua nei o Hawaii me na laina kaamahu e like me ko na aina e, ma ka lawe ana i na ohua makaikai ma na wahi a pau o ka aina.

O kela wahi kumukau e ku nei mamua iho o ka hale inu waimomona o Keoki Hapakela ma alanui Hotele, ua loaa iaia he kuleana koi mai e hoomanao aku  iaia me kekahi papa inoa hoohanohano mamuli o ka nui o kona mau makahiki o ke ola na ma keia ao, a iwaenakonu hoi o kahi hele mau ia e na kanaka o na ano a pau.  Ua koho ia aku kona mau la, he 50 makahiki me ka hanau keiki ole.

Nui ka haule ua ma Maui, ko@i na kumu ko.

Ke enaena mai nei nei ke ahi a ka Luahine o Kilauea.

Ke kinohinohi nei na halekuai i na makana la kulaia.

Ua heo aku he heluna Pake no Kina maka Rio Keniro.

Ua hoopanee ia aku kekahi mau hihia o ka Aha Baneko a noho hou he kau.

Ke lehulehu loa nei na hale oihana o Honolulu nei i ha hoomalamalama ia e ka uwila.

Na ka Likelike i lawe mai he elima paahao i ahewa ia e ke kanawai mai Maui mai. 

Ua nee ae o J. E. Brown i kona keena oihana hou ina Honolulu Hale kahiko.

Laukanaka ke Fea ma ka pa luakini o Sana Anaru i ka Poaha nei no ka pomaikai o ka luakini Pake.

Ua aku mai ka mokumahu holo pili aina hou Hawaii, o ka hui o Waila Ma mai Kahului mai.

Ke hoopuka aku nei makou i keia pule he moolelo hou, he hoopuipui aku i na kolamu heluhelu o ko makou mau poe puni moolelo.

Ua hiki mai nei o Malietoa.  Aole o ka Moi o Samoa, aka, he kanaka Samoa ma ia inoa i hiki mai ma ka mokumahu hou Hawaii.

He @ palapala ae holo a huli hoi mai i hoopuka ia e ke Keena o na Aina e, no na Pake i kau aku ma ka mokumahu Rio Keniro.

Wahi a na keiki o ka Bana ia lakou aku nei i Kauai no ka hoolaulea i ka Fea o Lihue, he waipahe launa ole mai na hookipa ana a ko laila keiki kamaaina Hon. W. H. Raiki.

Ua hoolilo ia aku nei o D. MAkalua i hope makai nui no ka apana o Lahaina, ma kahi o T. E. Evans i hookohu ia aku e ka Papa Ola i Luna Nui no ke Panalaau lepera.

Ua hoao ae kekahi Pake i ka Poalua nei e hoopahu i ka hale noho o H. F. Poor ma alanui Ema, aka, mamua o ka hooko ia ana o kela manao ona, ua pahu koke ae la ka pauda mai kona lima ae, a kiola ia aku la oia i kahi e me kkekahi eha manaonao ma kona opu.  Eia no oia ke ola nei i keia manawa.

E nana ae i ka hoolaha a ka Hui Lakohao Pakipika no na waiwai makamae i kupono no na makana o na la kulaia e nee mai nei, a me ka hoohiwahiwa ana i na home me ko lakou mau nani o ke anapanapa.  Ke kono ia aku nei ka lehulehu e kipa a e ike maka i keia mau waiwai helu ekahi.

Ma ka hookolokolo ia ana mai nei o kekahi Pake ma ke Kau Kaapuni o Lahaina, ua loaa aku ma kona kino he ki e hiki ke wehe ia na ipuka o na hale a pau ma ka mohupuni o Maui.  Ua haawi ia aku kona hoopai e Lunakanawai Bekekona, he 8 makahiki ma ka hana oolea. 

Ma kekahi o na hale keaka o Nuloka, ua hookuu ia iwaho o ke alanui he 2,000 popoki me na pepa hoolaha o na mea kuai o ka la Karisimaka, a ua holo aku lakou me ka mama nui e lele ana ma na wahi a pau a puni ke kulanakauhale me na leo e uwa ana.  He ku i ka akaaka ka ike aku ia elua tausani popoki e holo pusasa ana.

 

HE MAHALO

 

I ka Hon. W. H. Raiki:

 

O makou, o na keiki Puhi Ohe o ke Aupani, ke haawi aku nei i ka hoomaikai palena ole no kou hookipa ana ia makou me ka pumehana, oiai na la polole i luakaha iho ai me oe a me kou ohana lokomaikai.

Oiai makou me ko makou alakai Prof. H. Berger ma kou home

 

Nani wale Lihue,

I ke ahe mai a ka makani

 

a me kou haawi manawalea ana mai i na kaa no ka makaikai i na wahi kaulana o ka aina, --e ike i ka lipolipo o ka muliwai o Wailua, i ka laula o Kapaa a hiki i Kealila, i kahi wai aku o Waiehu i Kawelowai, e kiei ana ma kela huli o Huleia i ka wai o Kemano, a ka lluna iuiu o Kilohana, --ke haawi nei makou i kou mau poe keiki i na hoomaikai palena ole, no ka eleu, ka piha hoihoi a me ka mikiala ma na wahi a pau o ka hele makaikai ana ia Kauai.

Ke kalokalo ae nei makou i na Mana Lani, e hoopomaikai ia oe a me kou ohana iloko o ka hipuu paa loa o ke aloha pumehana poina ole.

Me ke aloha.

Bana Hawaii.

 

KO NA AINA E.

 

Lono O Samoa.

 

Ua hiki ae ka lono i Ladana ma ke ala o Aukelana, ma ka la 9 0 Novemaba, ua hoonoho hou ia aku a Malietoa i Moi a poo no ka lahui Samoa, iloko o na manao ohohia nui a me ka hauoli o na mea a pau, a me ka ike ana aku hoi o na Elele o na aupuni mana nui ekolu o Amerika, Beritania a me Geremania.

No ka hope moi ma ka nohoalii, aole i lohe ia mai, aka, he mea kanalua ole no Mataafa ke kau ana aku ma ia kulana.

 

Na Hunahuna Huikau

Ua makaikai ia ae ke kulanakauhale o Bosetona e kekahi ahi nui, a he iwakalua eka aina o na hale i pulumi ia a olohelohe.  Ua koho ia ke poho, aia ma kahi o ka umi miliona dala a oi aku.

I keia Ianuari ae, e holo loa ana ka moho heihei waapa pukahi Teemer no Auseteralia, ma ke ala moana aku o Honolulu nei.

O ka hui kinipopo o Bosetana, eia no lakou ma Kapalakiko kahi i paani ai i keia manawa.

He kanakolu tausani dala ka pili hoopaa no ka ulele  puupuu kakaka mawaena o Jaekson ka moho o Auseteralia, a me Sulewana, ko Amerika.

O na lawelawe kaua ana ma geremania, oia ka oi e ike ia nei o ka eleu a me ka piha makaukau ma Europa.  Ua hoohui ia kona mau papu kaua a puni ka aina me ke kiko waena, mamuli o na kauoha e haawi ia i na manu nunu lawe leta, e lele ana mai kahi wahi a i kekahi.

O ke kapili moku kaua, oia ka hana nui ma Enelani i keia manawa, a i haawi ia aku hoi e ke aupuni i na poe kapili moku.  Ma ka la 30 o Sepatemaba i hala, ua ike ia ma ka papahelu o na kauoha, he 521 moku i haawi ia na kauoha, he 521 moku i haawi ia na kauoha no ke kapili ana, a he oi hoi o 121 moku i ko ka makahiki i hala.

Ua kue aku nei ke Kuhina Noho o Kina ma ke alo aupuni o Wasinetona no ke kanawai hoohaiki i ke komo nui ana aku o na Pake iloko o Amerika.

He elima miliona dala a na puuwai Amerika i lulu iho no na lilo o ka hoikeike nui e malama ia aku ana i ka makahiki 1892.

Ua make mai nei o Prof. Sartelle, he kanaka lima palanehe ma na hana kupua, oiai oia i hookomo aku ai i ka poka maoli aole hoi o ka poka pepa iloko o ka pu raifela, a i ka wa a ke anaina e kali ana no ka hopena o kana hana, ua ki ia aku ka pu i kona waha, a lele aku la ka poka maoli a i kona waha, puka aku la ma kekahi aoao a make loa.

O ka manao o ka mea nana e hana ana ka hana kjupua, oia ke ike aku i ka poka pepa a hopu mai oia me kona waha, aka, mamuli o ke komo hewa ana i poino ai oia.

Ua haawi ae nei ke aupuni Pake i kekahi kauoha hoolako kaua ia Krupp, ka loea kaulana akamai o Geremania e hana i 36 mau pukuniahi nunui, no na lilo he 4,500,000 dala Maka.

Mawsaena o na palena o Kina me Saiberiaq, ua hoala ia he puali kaua nui o na Pake, a ke ao ia nei e na aliikoa Geremania e like me ka ike koa o na lahui o Eurpoa.

Ua manao ia, e puka hou mai ana no ka moho Pohakuhauoli ma Irelani, no keia kau koho balota Ahaolelo ae o Enelani.

I ka wehe ia ana mai o ka Ahaolelo o Italia e ka Moi Humebeto, ua hai aku oia no ka haawi aku i kekahi mau haawina kupono no ka hoolawa ana i ka lako a me ka makaukau o na puali aina a me na aumoku moana no ke kakoo a me ka hoopakele ana i ka noho aupuni kuokoa o Italia.

 

UA HALA.

 

E ka Nupepa Kuokoa; Aloha oe:

He wahi puolo waimaka ka’u e hooili aku nei ia oe, a nau ia e lawe aku i na kaiaulu o ka aina, i ike mai ai na kini makamaka o ka mea i hala aku ma kela aoao o ka honua.

Ma ka la 2 o Dekemaba ma Kauluwela, Honolulu, ua kipa mai ka anela o ka make a lawe palanehe aku la i ka uhane o Kaluamaikaiwalani Kealalaina Ua Hanau ia oia ma Kamalo, Molokai, i ka la 5 o Iune, 1862 na Mr, hayden me Kaipoleimanu, a ua piha iaia na la he 27 makahiki, 5 malama me 27 la ma keia ao maulele.

Ua noho oia iloko o kona mau la o ka opio ma na Waieha, a ma Honolulu hoi kahi i hoonaauao ia ai ma ke kula Beritania.  I kona puka ana mai ke kula mai, ua mare-ia oia me J. Graves, i Augate, 1878, a ua noho pu laua me ka oluolu a me ka maemae no no makahiki he io i hala ae

nei.

Ma ka makahiki 1880, ua hei mai kona makua  Rev. David Kanoho (ka mua o kona makuahine) mai ka aina Gilibati mai, a hauoli oia i ka noho maemae ana o kana kaikamahine iloko o ke apo gola o ka mare.

Eia kana olelo hoolana i haawi aku ai: “E noi aku ana au i ko olua oluolu, e lilo i mau ohua no ke Akua, mahope aku, e komo i ke kula kahunapule, a na ka Haku Iesu e alakai ia olua no kana hana, ina ma Hawaii nei a ma na aina e paha, oia ka hauoli nui loa o ko’u uhane.”

I ka huli hoi ana aku o kona makuakane no ka pae aina Gilibati, ua hapai iho la oia i na hana hoeueu Kula Sabati, a ua lilo i mea ohohia nui iaia.  He haumana oia no Kula Sabati o Kaumakapili a me Kallihi, me ka hoomanawanui i ka hapai ana i ka hana.

Ma ke kau ana mai o ka mai hookaawale ohana maluna o kana kane, ua lawe ia aku laua no ke kahua mai lepe ra o Molokai i ka 1888, a ua hooikaika pu oia me na haumana Kula Sabati o Kalaupapa, a ma kona eleu, ua lilo i kona papakula ka inoa hanohano – Ka Papa Kilo Hoku.

Aole paha oukou e poina ana e na haumana Kula Sabati o Kaplaupapa, ua hala ka oukou kumu.

Ua haawi makana aku ke Kula Sabati o Kalihi i ke kii o ka aina o Palesetina i ke Kula Sabati o Kalaupapa, a he kia hoomanao ia no ka hana a ka mea i hala.

Ma ka make ana o kana kane, ua hoi mai oia a noho pu malalo o ka malu ohana o ke kane ma Honoulu a hala wale aku la, a me ka hapai no i na hana Kula Sabati.

O ka mai i loaa iaia he eha ma ke poo, a pela i hooko ia ai ka olelo:

“O ke kanaka i hanau ia e ka wahine, he hapa kona mau la.”

Ke komo pu aku nei makou na haumana o ke Kula Sabati o Kalihi, e auamo pu i na ehaeha a me na luuluu o na la kumakena o na makua a me ka ohana o ka mea i hala aku la i ke ala hoi ole mai.

 

KALIHI.

 

HOOLAHA HOU.

 

Hoolaha Hooko Moraki.

 

Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o W. K. Kaiinoni o Honokaa, Hamakua, Hawaii, a me Clarissa C. Armstrong, i hana ia Ianuari 7, 1886, a kope ia ma ke Keena Kakau ma Honolulu, ma ka Buke 99, aoao 56 me 57, a i haawi ia aku e C. C. Armstrong i oleloia ia R. A. Lyman o paauhau, Hamakua, Hawaii, ma kekahi palapala i hanaia i Iune 23, 1886, a kope ia ma ka Buke 99, aoao 57.

Ke hoolaha ia aku nei ma keia e hooko ia aku ana ka mana o kela moraki no na kumu i uhaki ia, oia hoi ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee, a nolaila. e

 

KUAI KUDALA AKEA

 

ia ku ana na aina a me na lako a pau maluna iho, ma kekahi wai a me ka manawa e hoike ia aku ana.

No na mea i koe, e loaa, no ia ke ninau i ka mea nona ka inoa malalo iho ma Hamakua, a i ole, ia W. O. Smith, ma alanui Papu, Honolulu.

 

RUFUS A. LYMAN,

Mea Hooko o ka Moraki.

Honolulu , Novemaba 9, 1889.

 

O kela wahi a pau e waiho la ma Kona, Hawaii, oia ke Ahupuaa o Pahoehoe, a oia no ka aina i hoike ia ka Apana 3, ma ka Palapala Sila Nui 1668, L. C. A. 8520B, ia Lahilahi.

2.  O kela akahi hapaha o ka hapa i mahele ole ia o ka aina e waiho la ma Opea, Hilo, mokupuni o Hawaii, nona ka ili o 89 1-4 eka, a oia no kabi i ike ia ma ka Palapala Sila Nui (Grant) helu 3059 ia Hoee me Pahukoa, oia no ua akahi hapaha la i hoolilo ia aku e Paaluji k i ka mea moraki, ke kane a he hooilina no Hoee w, ma kekahi palapala i hane ia i ka la 24 o Ianuari, 1883, a hoopaa ia ma ke keena kope ma Honolulu, ma ka buke 78, ma ka aoao 329.

 

2263 3t

 

HOOLAHA.

 

 

 Mahope aku o keia la, aole loa au e uku i na aie o Kailiino Norton, ke ole e loaa na hoapono mai a’u aku.

 

S. M. KANAKANUI

2263 3t

 

Olelo Hoolaha

 

Ke hai aku nei au ma ke akea, aohe a’u palapala kuai aina i hana ai me ka’u keiki Samuel Makaike, a ina he palapala, alaila, ao’e na’u ia palapala, koe wale no he palapala kauoha iaia.  A ma keia, ke hoike nei au ma ke akea, aohe mana o ia mau palapala kuai a palapala kauoha mai keia la aku, owau no

S W MAKAIKE,

  N. Kona, Nov. 16, 1889.     2263 3t

 

HOOLAHA HOU.

 

A hahookolokolo Apana Eha o ko Hawaii Paeaina, ma ka hooponopono waiwai.

Ma ka waiwai o Kamakapu k, o Moloaa, Kauai, i make kauoha ole.

Imua o ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala nui a Maria Kahele @ e hoike mai ana o Kamakapu k no Moloaa, Kauai, ua make kanoha ole ma Moloaa, ma ka la 15 o Maraki, 1873, a e no@ ana e haawi ia ka palapala hookohu Lanahooponopono Waiwai ia A. K. Mika Koloa.

 

Ua kauoha ia. o ka

 

POAONO, IANUARI 11, 1890,

 

i ka hora io kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka’hoolohe ana i ua nooi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke keena hookolokolo o keia Aha, ma Koloa, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia olelo kauoha, e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke Kuokoa, nupepa i paiia, ma Honolulu.

Kakau ia ma Koloa, Kauai, ko Hawaii Paeaina, Dek. 7, 1889.

 

JACOB HARDY,

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.

2263 3t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o J K Nakea me Kahikina kana wahine, o Oomakaa, Kona Hema, Hawaii, ia N J Malone o Honolulu, Oahu, i hana ia Dek 23, 1884, a kope ia ma ka buke 92, aoao 378, a i kulie ai me ka hoolaha hooko i ka mana kuai o ka moraki i hoopuka ia i Augate me Sepatemaba, e

 

KUAI KUDALA AKEA

 

ia aku ana ma ka rumi kudala o Jas F Morgan ma alanui Moiwahine, Honolulu, I ka

 

POAKAHI, DEKEMABA 23,

 

1889, hora 12 o ke awakea.

 

Penei na aina e kuai ia ana:

 

O kela mau wahi a pau e waiho la ma Oomakaa, i hoike ia ma ka Palapala SIla Nui 5050, L. C. A. 10515 ia Nakea, nona ka ili o 56 ½ eka.

O kela mau wahi e waiho la ma ia wahi no, i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui 1568 (G) ia Kiekie, noua ka ili o 56 ½ eka.

2263.2t

 

Hoolaha Hooko Moraki

 

Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o Sam Kii a me Kaaikaula kana wahine mare, o Laie, Koolauloa, Oahu, o ka aoao mua, a me Sam W Wilcox o Lihue, Kauai, o ka aoao elua, ma ka la 23 o Aperila, 1885, i kakau kopeia ma ka buke 94 aoao 174, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka uku ole ia o ka ukupanee nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas F Morgan ma Honolulu, ma ka la

 

23 o Dekemaba, 1889,

 

hora 12 o ia la.

Aia ma kahi o W R Kakkala na olelo hoaka ka no keia mea.

Hanaia i keia la 25 o Nevemaba, 1889.

SAM W WILCOX,

Mea Moraki Mai

 

Penei na aina e kudala ia ana:

O kela wahi a pau loa e waiho la ma Laie, Koolauloa, Oahu, i kope ia maloko o ka Palapala SIla Nui 3009 L. C. A. 3936 ia Nakahili, nona ka ili o 2 54-100 eka o Sam Kii i oleloia oia ka hooilina ma ke Kanawai.

2261-4t

 

J. T. Waterhouse,

 

(WALAKAHAUKI.)

 

Halekuai o na Lole Nani Panio

 

Lakohao,

 

Na Lako Hana Mahiko,

 

A PELA AKU HE NUI WALE.

 

Alanui Moiwahine, - - Honolulu

2262 1y

 

Olelo Hoolaha

 

E ike na mea a pau i kuleana i ka aina hui o Mailepai a me Kahana, ma Kaanapali, Maui ke kauohaia aku nei oukou a pau e hele mai me ko oukou mau palapala hookuleana iloko o ia hui, ma ka hale hookolokolo ma Lahaina, ma ka la 5 o Dekemaba, 1889, hora io kakahiaka.

 

E JONES,

 

Presidenida o na Hui Mailepai a me Kahana.

Lahaina, Novemaba 21, 1889

2261-1t

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

 

 Ke hoike ia aku nei ka loha i na poe a pau, hi pili ko lakou i ka waiwai o Kainoa k., e hoihoi ana wau i ka’u hoike imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke keena o F S Lyman, ma Hilo, ma ka la hope o ka malama o Feberuri, M. H. 1890, a ae hele e ka poe pili a me ka poe kue ma ia la i oleloioa.

 

B NAAIKAUNA,

Lunahooponopono o ka @Waiwai o Kainoa k.

 

OLELO HOOLAHA

 

E ike auanei na poe a pau ke nana mai i keia hoolaha, o na aie ia e kuu wahine mare oia o Mrs. Kalama Kekahuna, a i hoopaa ia ma kuu inoa, aole au e hookaa ana ia mau aie.

A ke papa nei au i na kanaka a pau loa, mai hoaie iki ou kou iaia o poho auanei oukou. E hoolohe i keia o pilikia ananei.

 

KEKAHUNA MOLINA.

 

Kanaio, Honoaula, Maui, Nov. 24, 1889.

1t

 

Hui Alahao & Aina o Oahu.

 

Manawa Holo.

 

E haalele ana na Kaa o ka Hui Alahao Oahu me Aina i ke kahua he kilo ma Honolulu nei na apana o Ewa, ma keia mau manawa malalo iho:

 

Haalele ia Honolulu.  Hiki i Halawa

8:00 A. M.                   8:45 A. M.

11:00 A. M.                 11:45 A. M.

3:00 P. M.                   3:45 P. M.

 

Haalele ia Halawa.      Hiki i Honolulu.

9:30 A. M.                   10:15 A. M.

12:30 P. M.                 1:15 P. M.

4:15 P. M.                   5:00 P. M.

 

Manawa Holo no ke Sabati.

 

Haalele ia Honolulu.               Hiki i Halawa.

9:30 A.M.                                 10:15 A. M.

12:30 P. M.                             1:15 P. M.

3:00 P. M.                               3:45 P. M.

 

Haalele ia Halawa.                  Hiki i Honolulu.

11:00 A. M.                             11:45 A. M.

1:45 P. M.                               2:30 P. M.

4:15 P. M.                               5:00 P. M.

2260 3m

 

Hoolaha Hooko Moraki.

 

Mamuli okekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki  i hanaia mawaena o R Mia me Makanui kana wahine o Haiku, Maui, a me J B Kaaimoku me Kauiki kana wahine o Wailuku, Maui, o ka aoao mua, a me Malie Kaaukai me Kaaukai kana kane o Honolulu, Oahu, o ka aoao elua, ma ka la 13 o Mei, 1885, i kakau kope ia ma ka buke 95, aoao 230, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi no ka hookaa o;e ia o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas F Morgan ma Honolulu, ma ka la

 

23 o Dekemaba, 1889,

 

hora 12 o ia la.

Aia ma kahi o W R Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

Hanaia i keia la 25 o Novemaba 1889.

 

MALIE KAAUKAI a me KAAUKAI.

Mea Moraki Mai.

 

Penei na aina i moraki ia:

(1)     He 12 eka aina ma Pauwela, Maui, i hoike ia maloko o ka Palpala Sila Nui 226 ma ka inoa o W L Lee.

(2)     O ka Ili o Omao ma Waiehu, maui, kekahi o na Waiwai i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 3275.

(3)     49-100 eka ma Halaula, Wailuku Maui oia hoi kekahi hapa o ka Mahele i Apana i helu 5 o ke kuleana 387.

2261-4t

 

Hoolaha Hooko Moraki.

 

Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia ma loko o kekahi palapala moraki i hana ia ma waena o Kepena Hukelani o Honolulu, Oahu, o ka aoao mua, a me Miss Nellie M Lowrey o Honolulu, Oahu, o ka aoao elua, ma ka la 3 o mei, 1886, i kakau kope ia ma ka buke 113 aoao 42, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi, no ka hoolaha ia aku nei e ka nea nona ka aoao  elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas F Morgan, ma Honolulu, ma ka la

 

23 o Dekemaba, 1889,

 

hora 12 o ia la.

Aia ma kahi o W R Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

Hanaia i keia la 25 o Novemaba, 1889.

MISS NELLIE M. LOWREY.

Mea Moraki mai.

Penei na aina i moraki ia:

 

1 – O kela mau wahi a pau e waiho la ma Manoa, Oahu, nona ka ili o 1 ½ eka, a o ia no hoi ua mau wahi la i hoolilo ia aku i ka mea i mea moraki ia ma ka palapala a Mrs Isabela Johnson a me Henry Johnson, kana kane mare, i hanaia ma ka la 3 o Mei, 1886, a i kope ia ma ka buke 105 aoao 2@5.

2 – O keia apana aina ma Kikihale, Honolulu, Oahu, oia kahi e pili pu la me ko Peter, a o ia no hoi kahi i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 4397, L.C.A. 852, i ike ia ma ka inoa Kawaakukui, a mai laila mai i koi ai ke mea i moraki ia i kona pono ma ka palapala i kope ia maloko o ka buke 5 aoao 36@, nona ka ili o 46 anaana.

2261-4t

 

Hoolaha Hooko Moraki.

 

 Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia ma loko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o S H Koahalakea a me S K Hukilani o Manoa, Oahu, o ka aoao mua, a me Hermann F@@k@, o Honolulu, Oahu, o ka aoao elua, ma ka la 4 o Dekemaba 1889, i kakau kope ia ma ka buke 100, aoao 459, a i hoolilo ia aku ia W K Castle ma ke la 21 o Augate 1889, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas F Morgan, ma Honolulu, ma ka la

 

23 o Dekemaba, 1889,

 

hora 12 o ia la.

Aia ma kahi o W R Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

Hanaia i keia la 25 o Novemaba, 1889.

W.R. CASTLE

Mea Moraki mai.

 Penei na aina i moraki ia:

O kela apana aina e waiho la kokoke ma ka aoao mauka o ke Alanui Moi ma Honolulu i oleloia oia ka apana makai o ka L.C.A. 852, nona ka ili o 46 anana kuea a me 3 kapuai kuea, a ola no hoi ua mau waiwai la i hoolilio ia aku ia Kawaakukui ma ka palapala a Kawewela i hanaia ma ka la 17 o Iulai 1852, a i kope ia ma ka buje 5 aoao 361, a i hoolilo ia aku ma ka hooliloa i na mea i moraki ia mai ia Puahiki, ko laua kaikuahine, ka wahine kanemake a Kawaakukui.

2261-4t

 

Mamuli o kekahi mana kuai i hoikela maloko kekahi palapala moraki i hana@ mawae pa o Kalaekeleawe@, a me S. H. K@@@@@lu, @ea hana kane mare, o Manoa, Oahu, o ka aoao mua, a me Hermann F@@@@ H@@@@@@@, Oahu, e ka aoao elua, ma ka la 20 o Sabati @@@i kakau kane ia @@@ka la 20 o Augate, 1880, a i kope ia ma ka @@@@@@@@, a mamala o ka @@@ kela moraki @@@ hoi ka uku ole ia ana @ ka mea  o na ka@@@ elua   kupanee, nol@@@@@@ ke hoolaha ia aku nei e ka mea o na ka aoao elua o @@@ moraki nei, e hao ko ana ola ia mana kuau.

A ke hoolaha hou ia aku nei@ ala mahope aka o na pule ekolu mai keia la aku, e hoola ha@a aku na aina i hoike ia ma @a moraki ao ke kuilala ana, ma ke koena kui;a;a @ Morgn ma Honolulu, ma ka la

 

23 o Dekemaba, 1889,

 

hora 12 o ia la.

  

Aia ma kahi o W R Kakela na olelo h@ kakano keia mea.

Hanaia i keia la 25 o Novemaba, 188@.

W R CASTLE

Mea Moraki Mai.

Penei na aina i moraki ia:

O kela mau apana aina a pau  @ e waiho la ma Puulua, Manoa, Oahu, a i hookena no i ka Palapala Sila Nui 2588 L. @. A. 192@ ia Kaanaana a i hoolilo ia aku ia Kalaekelaw@@ olelo ia ma ke kuleana a oia wale no ka hoolu na hookahi ma ke kanawai o ua Kaanaana la i oleloia, i hanaia ma ka la 16 or Maraki, 1804 a i kope ia ma ka buke 18 aoao 41, nona ka ili o 7.8 eka.

2261-4t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

                                                                                                     

Mamuli o kerkahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mwaena o J H Kanepuu me Kapaea kana wahine o Hnolulu, Oahu, o ka aoao mna, me F C Lowrey o Honolulu o ka aoao elua, ma ka la 15 o Maraki, 1884, i kakau kope ia ma ka buke 86, aoao 464, a mauwae ka uhaiia o na kumu aelike o ka m@@@, oia hoi ka uku ole ia o ka ukupanee, @@laila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka a@@@ elua o ka moraki, e hooko ana oia i kela mana kuai.

Ke hoolaha hou ia aku nei, na mahope o na pule ekolu mai keia la aku, e hoolaha ia aku ana na aina i hoikeia ma ia moraki ao ke

 

KUAI KUDALA AKEA

 

ma ke keena kuai kudala o J F Morgan ma Honolulu, ma ka

 

La 23 o Dekemaba,

 

1889, hora 12 o ia la.

Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

Hanaia i keia la 25 o Nov. 1889,

F. C. LOWREY,

Mea Moraki Mai.

Penei na aina i moraki ia:

O kela wahi a pau i hoike ia ma ka palapala noi a Kanepuu me Nakike  me Kau See, i kope ia ma ka buke 73, aoao 97, nona ka ili o 1 eka, 2 ruda, 7 per, ma Kapahulu, Palolo, oia no kekahi hapa aina i hoikela ma ka Palapala Sila Nui, L C A 8559 B Ap 32.

2261-4t

 

Hoolaha Hooko Moraki.

kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o kauwa k., o Punaluu, Koolauloa, Oahu, o ka aoao mua, a me Philip Butler o Honolulu, Oahu, o ka aoao elua, ma ka la 10 o Dekemaba, 1884, i kakau kope ia ma ka buke 92 aoao 376, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka uku ole ia o ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei i ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas F Morgan, ma Honolulu, ma ka la

 

23 o Dekemaba, 1889,

 

 hora 12 o ia la.

Aia ma kahi W R Kakela ua olelo hoakaka no keia mea.

Hanaia i keia la 25 o Novemaba, 1889.

PHILIP BUTLER,

Mea Moraki Mai.

 

Penei na aina e kudala ia ana:

O kela mau wahi a pau e waiho la ma Waiono, Koolauloa, Oahu, a i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui 6578 L.C.A. 3717, ia Manele, Kaikuaana o Kauwa i oleloia, nona ka ili o 262-100 eka.

2261-4t

 

Hoolaha Hooko Moraki.

 

Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o W. S. Lokai a me Maraea kana wahine mare, o Honolulu, Oahu, o ka aoao mua a me Miss E W Lyons o Waimea, Hawaii, o ka aoao elua, ma ka la 13 o Aperila, 1880, i kakau kope ia ma ka buke 98 aoao 244, a ma muli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka uku ole ia o ka ukupanee, molaila, ke hoolaha ia aku nei o ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana ana oia ia mana kuai.

A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke kee@a kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la

 

23 o Dekemaba, 1889

 hora 12 o ia la.

Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia la 25 o Novemaba, 188@.

MISS E W LYONS

Mea Moraki Mai.

 

Penei na aina i moraki ia:

O kela mau wahi a pau loa i hoike ia malalo iho penei:

 

1.  O kela niau wahi a pau loa i hoike ia maloko o ka Palapala Sila Nui 519 L. C. A. 2918 la Kawaa makuakane o ka mea moraki i oleloia, nona ka ili o 40-100 eka ma Kahuku, Koolauloa, Oahu.

2 – O kela mau wahi a pau loa i hoikela nui loko o ka Palpala Sila Nui 1332 L.C.A. 2858 me 4387 ia Kahuewaa ke kupenakane o ka mea moraki o oleloia, nona ka ike o 73 100 eka ma Waialee, Koolauloa, Oahu.

3 – O kela mau wahi a pau loa i hoikela ma ka Palapala Sila Nui – L.C.A. 2691 ia Luamea, 32-100 eka ma Kahuku, Koolauloa, Oahu, a i hooliloia aku ia Kaaumoa makuahi ne o ka mea moraki i oleloia i kakauia ma ka la 12 o Aperila, 1867.

4 – O kela ukupanee i mahele ole ia iloko o kela mau waiwai a pau i hoike ia maloko o ka Palapala Silu Nui 2788 L.C.A. 257 ia Mauoli, 19-100 eka, ma Kahuku, Koolauloa, Oahu, a no ka mea moraki i oleloia kekahi hookahi hapalua i mahele ole ia o ua mau waiwai la i olelo ia, ma ke ano he hooilina ma ke Kanawai no Kaaumoa ka wahine kanemake a Mauoli.

22C@3t