Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 50, 14 December 1889 — Page 4

Page PDF (1.63 MB)

This text was transcribed by:  Joy Mcleod
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

No Ka Makahiki  $2.00

No Eono Mahina  $1.00

Kuike Ka Rula

Poaono, Dekemaba 14, 1889

Haawina Kula Sabati

Hapaha Mua

Haawina @

Ka wanana @ Ioane @

I ke @ o Iudea e @ kana kona inoa, no ka @ a o kana wahu e, @ kaikamahine ia a Aarona, o Elisabeta kona inoa. @ Ua @ o ke Akua, e he’e haia @ kanawai a nana @ a pa’a @ ka Haku. 7. Aohe noi @ keike, no ka mea, @ ka @ makahiki. 8. Eia kekahi, @ kana hana ana i ka ohana kahuna imua o ke Akua, i ka Manawa o kona @. 9. @ ka ohana mua a ke kahuna, o kana @ keia, e kuni i ka mea aia i kona hele ana iloko o ka lua @ o ka Haku. 10. E @ ana ka ahakanaka a pau mawaho, i ka @ i kuni ia ai ka mea a’a. 11. Alaila, ike ia aku la ka anela a ka Haku, e ku ana ma ka aoao akau o ke kuahu mea aka. 12. A ike aku o/ akaria iaia, pihoihoi iho la ia a kau mai la ka makau iaia.13. I @ la ka anela iaia, mai ma ka’u oe e / @, no ka mea ua lohe ia kau pule, a e hanau ana kau wahine o Elisabeta i keikikane nau, a e kapa aku oe i kona @ o Ioane.14. A e hauoli ana hoi oe me ka olioli, a he nui no hoi ka poe e hauoli ana i kona hanau ana. 15. No ka mea, e nui auanei ia @ o ka Haku; aole ia e inu i ka waina, a aole hoi  ka mea awaawa, e piho no @ i ka Uhane Hemolele mai ka opu mai o kona makuahine. 16. E nui no hoi na mamo a Iseraela ana e hoohuli ai ma ka Haku, ma ko lakou Akua. 17. E hele ana hoi ia mamua ona, me ka uhane a me ka mana o Elia, e hoohuli i ka naau o na makua i ka lakou mau keiki, a i ka poe lohe ole mamuli o ka naauao o ka poe pono: e hooponopono ai i kanaka makaukau no ka Haku.

 

Pauku Gula

Mal. @

 

Manao Nui

Ua houko mai ke Akua i na pule I ka wa pono, a ma kea no kupono.

Na Heluhelu @

Poakahi……Lu 1: @ 25

Poalua……Lu 1:18 25

Poakolu……Mal 3:1-18

Poaha……Mal 4:@

Poalima……@ 37:25-29

Poaono……@ 18:1-14

Sabati……@ 5:13-20

Ka pule a me ka hooko ana. I Elua poe maikai p 5:6.Owai na makua o Ioane Babetite? No ka ohana hea? Owai na lii ia wa? Heaha ka papa o Abia? @ Oih’lii 24:10-18. Heaha kea no o Zakaria me kana wahine? P 6. He pono anei laua imua o ka Akua, ka mea i ike i ka naau? Ua pono e malama i na kanawai a haalele i na oihana a ka Haku? E malama anei i na oihana a e hehi wale i na kanawai? Pehea ka pule a ka poe pono? @ 5:16. Pehea na pule o ka mea hewa? Sol 15:8 @ Ka pule ikaika a keia mau makua 7-10. Heaha ka laua iini? Heaha kekahi mea a laua i noi ai? P. 14,16,74,75;78 @. He pono anei e noi aku no na pono kino? Aole anei e hooi aku ka ikaika o ke noi no na pono uhane? Heaha kekahi hana a Zekaria? Mahea ke kuni ana i ka mea ala? Puk. 30:6. E aha ana kanaka ia Manawa? 10. Ma ke aha i like ai ka pule ne ka mea aia?@Owai ka @ ike ia? Pehea o Iesu kona wa e pule ana @. Heaha ka pomaikai I loaa Ioha i ka wa e pule ana no hoi? Iob 42:10. No ke aha ka maka @ ana o Zekaria? Heaha ka oe @ ka anela? E pomaikai ana i ka loaa @ i ke keiki aole anei i oi @ ka pomaikai, ke @ i kanaka pono e ia welawe no hai, a e hoohuli ana ia lakou ma ka pono? E hooko anei ke Akua i na pule i ka wa kupono? Lu @. He pono anei e ohu @ ke @ koke @ ia?

Ka pomaikai no hai?

Heaha na pomaikai e loaa ana ma o Ioane la? Heaha ka olelo e hooko ia ana? Mal 3:1 4:5:6. Mat 11:14. Aole anei he nui na makahiki mai ka hoike ana i kela wanana, @ ka ho ko ana? 400 mak.  Heaha kea no o keia kanaka e hiki mai ana? 15.  E nui auanei oia imua owai? E @anei i na mea ona? Heaha kana hana nui? No hea kona mana e hoohuli i kanaka i ke Akua? Holopono anei ia hana ke ole ke Akua pu kekahi? Heaha ka hoohiki ia Aberahama? Kin 13: 14-17 18:18 22:17,18.  I na hea ka hooko ia ana? @ 21:43-45  500 @ ma ia hope iho, a i ka hiki ana mai o Iesu 2000 makahiki mahope mai.  Heaha ka hoohiki ia Kaleba? Ehia makahiki a hooko ia? @ 14:6-14. I- O ka hoolohe i na kauoha a ke Akua, oia ke ala e loaa nui mai ai na pomaikai. II  He pono no e noi aku i loaa na pono kino, e @ loa aku nae ka pule ana i ola kanaka a pau. II-Ma ka pule, ua komo pu ka hoomaikai, ka mihi, ka manaolana, manaoio, ke aloha, a hoa ia e ke aloha o Kristo iloko o ka naau.  IV- O na pomaikai nui, ua loaa ma ka pule. V  Ina hakalia ka hooko ana i ka pule, aole nele ka hooko ana, a ma kea no I manao ole ia mamua.  VI- E oi ana no hoi na pono i loaa mai i ko na mea i imi ia.  VII- O ka nui io, oia ka nui o kealoha, ka lawelawe ana no hoi a pela aku.   VII- O ke aloha I ke Akua he mea e hoala ana i ke aloha no na polii.

 

Na Ekalesia.

Malalo o keia poo, e hoopaka mau aku au makou i ka moolelo e pili ana i na Ekalesia a puni ka Pae Aina.  E kakau ma na mea ano nui, a e hoopuka ia aku no.

 

Ka Haiolelo

@

Lunakanawai Kiekie

@

Kawaiahao, @ Sabati

Dekemaba  8, 1889

He mau manao i lawe ia mai no loko ae o kekahi Haiolelo a Rev. Dr. Beckwith.

“E kala mai o Iehova i keia mea @ kau kauwa, i ka hele ana o kuu haku iloko o ka hale o Rimona e hoomana malaila, a e hilinai ia maluna o kuu lima, a e hoomana au ma ka hale o Rimona; i kuu hoomana ana ma ka hale o Rimona e kala mai o Iehova i keia mea i kau kauwa.”@ Na’lii Mokuna V., Pauku 18.  Ua hoola ia ka ma’I lepera o Naamana.  Mai ia ma’I hoo@, “ua hoi hou mai kona io e like me ka io o ke keiki uuku, a ua maemae oia. “  Na keia hana mana I hoohuli i kona ike kanaka; ua ae aku oia, “Aia hoi, ano, ua ike au, aole he Akua ma ka honua a pau, maloko o ka Iseraela wale no.”  A mamuli no o kona aloha no keia pomaikai nui I loaa iaia, ua hoohiki oia, “ Ma keia hope aku aole kau kauwa e kaumaha aku I ka mohaikuni, a me ka Alana I na Akua e, aka, ia Iehova wale no.”  Ua hoola ia ka lunaikehala o Naamana, @ ke ulu nei ka ninau.  Ua huli io anei oia i ke Akua?  E nan kakou i kona moolelo.  Akahi—Ua ike oia i kona pilikia.  Ua ike oia ua kau keia ma’i lepera maluna iho ona, a ua makemake oia e hoola ia.  Elua—Ua ike oia aole i loaa kona ola @ kanaka mai.  Aole kahuna make alo alii o Benehadada i hiki ke @ iaia.  Aole hoi mea ma kea lo @ o ka Iseraela i aa e hoola iaia.  Ekolu—Ua @ I ka mana o Iehova.  @ Ano ua ie @, aole he Akua ma ka honua a pau, maloko o ka Iseraela wale no.  Eha—Ua ae aku @ he mea pono ke hoomana aku ia Iehova wale no.  Aneane he Karisitiano oia.  E olelo ana o Karisto iaia.  “Aole oe i mamao loa aku mai ke aupuni mai o ke Akua.”  Pehea, ua hanau hou anei oia?  Ua nui kona aloha no ka poamikai i loaa iaia.  Ua makaukau oia e haawi i makana nui i ke kaula @.  Ua lawe mai oia i na talena dala he 10 a me 6,000 apana gula, a me 10 paa lole @ i makana nake Lii o ka Iseraela, a ua makemake no oia e haawi i keia waiwai nui i ke kaula.  Ua makemake no na kanaka e hookaa aku no na pomaikai i loaa mai.  Ina e hoopakele oe i kekahi kanaka mai ka make ana iloko o ke kai, e ninini ana oia i kona eke nau.  Mahalo kanaka i ka panailike.  Aka, o ka manao maikai aku i ka mea i hana maikai mai ia oe, aole oia wale no ka mea e lilo ai oe i Karistiano.  O ke kanaka e hoohiki ino ana i ko ke Akua inoa, he hiki no iaia ke pane aku i kona hoa’loha no kau hana maikai iaia.  Nolaila, o ko Naamana olelo ana i ke kaula. “Elawe oe I ka makana a kau kauwa, “ aole ia he hooiaio ana ua huli loa kona naau ia Iehova.  Aka, ua olelo o Naamana, “Ano, ua ike a’u aole he Akua ma ka honua a pau, maloko o ka Iseraela wale no.”  he @ mua maikai keia.  Aka, ua miliona na kanaka i hiki aku i keia wahi i komo ole i ke aupuni o Karisto.  Olelo no kekahi poe, “ E ka Haku, aole anei makou i ao aku ma kou inoa?  A ua olelo aku ka Haku ia lakou,  “Aole au @ ike ia oukou.”  Mamuli o ka ae ana o ke kanaka,  “Ke manao nei au o Iehova ke Akua ola hookah,” aole oia i lilo i keiki na ke Akua.  Olelo mai ka Aposetole,  “Ke manaoio-nei oe, aia hookah Akua; ua pono oe;” pela no ka poe daimonio i manaoio ai me ka haalulu hoi.  Aka, aole anei o Naamana i olelo,  “Ma keia hope aku aole kau kauwa e kaumaha aku i ka mohaikuni a me ka Alana i na Akua e, aka, ia Iehova wale no?”  Ae, aka ua hana na kanaka i na mohai i na au a pau, me ka haawai ole i ko lakou naau a me ka uhane i ke Akua.  Hana lakou pela ma Iseraela, a olelo mai o Iehova,  “Mai lawe hou @ i na mohai oiaio ole.”  Makemake na kanaka e haawi aku i na mohai ma kahi o ka mea a ke Akua i makemake—ka mohai i ke Akua, keole e lilo pu nona ka uhane holookoa.  Olelo o Samuela ia Saula,  “ Ua like anei ka oluolu o Iehova i na mohaikuni a me na alana, me ka hoolohe ana i ka leo o Iehova?  Aia hoi, ua oi aku ka pono o ka hoolohe ana mamua o ka mohai; a o ka @ ana mamua o ka momona o na hipakane.”  Ua hooko anei o Naamana I keia?  Ua mohai anei oia iaia iho ia Iehova?  O ia ka ninau nui.  Aole no kona haawi ana i kana dala a me kana mohai, aka, ua haawi anei oia iaia iho, kona naau, kona uhane a me kona ikaika?  O ia ka kinau.  Ma keia, aole i Akaka.  Aka, ke pane mai oukou,  “Aole anei i olelo ke kaula iaia  ‘e hele oe me ke aloha?”  He aloha maa mau keia no kona hookuu ia no ka hoi ana i kona aina.  A he mea hiki keia ke olelo aku i ke kanaka hewa @ a I ke kanaka hewa ole, Aole no keia he mea ano nui.  Ke olelo nei kakou i ke kakou i ke aloha i ka poe a kakou i aloha ole ai.  Mamuli o ko kakou ike, uuku i ko Naamana ano, he pono ke ninau aka hele ina ua lilo io oia he keiki na ke Akua, no ka mea, he nui wale ka poe e like me ia.  Olelo lakou e like me ka Naamana olelo,  “Ma keia hope aku aole kau kauwa e kaumaha aku i na mohaikuni @,  “aka, aole nae lakou i hooko aku.  Hiki no i ke kanaka ke olelo aku,  “Ae, e hana ana au pela,” aka, aole nae e hana.  Pela no me ka olelonane a ka Haku no no keikikane elua.  Olelo kekahi, “E hele no au, e kuu Haku,”  aole nae oia i hele.  Olelo hoi kekahi.  “Aole au e hiki,” a mahope mihi iho la a hele aku la.  A ua olelo ka Haku,  “ o ka mea wale no i hele ka i hana i ka makemake o ka Makua.  Aia no he olelo maikai i booko ia; a he olelo maikai i hooko ole ia a he like oel kekahi me kekahi.  O ka olelo maikai i malama ole ia, ua hanau ia e ka makemake o ka Manawa; a o ka olelo i malama ia, ua hanau ia e ka manao @, kuhohonu loa o ka naau.  A o ka olelo a ke kanaka i kauo pu ole me ia kona naau, a me kona uhane, a me kona ikaika a pau, he mea ole.  A o kanaka e olelo ana, e lilo ana @ I Karistiano, aka, e koe no me a’u lo’u mau lealea, piliwaiwai inu rama, a me kekahi mau mea e ae paha, he @ hiki ole iaia (iloko o hookah tausani makahiki) ke haku i na olelo maikai e lawa ai no ke Akua apono ana iaia.  Ina e olelo ke kanaka,  “Aole au e lilo i Karistiano ke ole au e hele a haiolelo imua o ka poe pegana, “ aole oia ma ke kulana e lilo ai i Karistiano; no ka mea, e hana @ ana oia me ke Akua.  Aia a ae mai ke Akua i ka mea ana i makemake ai, alaila, ae aku oia i ko ke Akua.  Olelo o Karito,  “ Pela hoi kela mea keia mea a pau, aole e hiki iaia ke lilo mai i haumana na’u.”  Nana kakou ia Naamana.  Aia iloko o kana olelo maikai he mea ana i hookoe.  Ua olelo oia aole e kaumaha aku i na mohai i na Akua e, aka, ia Iehova wale no.  Aka nae, wahi ana, e kala mai o Iehova i keia mea i kau kauwa i ka hele ana o kuu haku iloko e ka hale o Rimona e hoomana malaila, a e hilinai ia maluna o kou lima, a e  hoomana au ma ka hale o Rimona; i kuu hoomana ana ma ka hale o Rimona, e kala mai o Iehova i keia mea i kau kauwa.”  Oia kona bookoe kuhihewa.  Ma kahi o kona olelo ana  “Ekala mai o Iehova i kuu hoomana ana ma ka hale o Rimona,” he pono oia e olelo penei :  “Aole loa au e kulou hou imua o na akua kii!  E aho e olelo aku o Naamana penei:  “Aole loa au, mamuli o ka makemake o ke ‘Lii, kuu haku, e komo hou a hoomana @ ka hale o Rimona.  Aole he Akua e ae ma ka honua, o Iehova wale no.  E nana i ka mea Ana i hana mai ai no’u!  He hiki anei ke hole iaia?  He mea pono ia’u ke kukala aku ma Damaseko, ina no he huhu ke ‘Lii ia’u, o Iehova o ka Iseraela ko’u Akua, mai keia wa aku a i ka manawa pau ole.”  Aole pela ka hana ana o Naamana.  Aka, malia paha e olelo mai ana kekahi,  “Kahaha, ma ke ano oihana, he alihikaua nui, kona komo pu ana me ke ‘Lii iloko o ka hale o Rimona e hoomana ai; a he pono no e hana oia i kekahi hana ma ke ano oihaana, i pono ole iaia ke hana ina aole oia ma ia kulana”  He oiaio anei keia?  He ninau ano nui keia.  He pono anei i ke kanaka opiopio ke hana aku I kekahi hana I pono ole iaia ke hana, ina mamuli wale no o kona mania iho?  He pono anei i ke kupakako e kuai aku i ka paa lole popopo me he la he paa lole paa, mamuli o ke kauoha a kona haku?  He pono anei iaia e hana ma ka la Sabati, no ka pomaikai o kona haku?  Ina i oleloia mai,  “Ka, na ka haku ke kauoha, nolaila, aia maluna o ka haku ka hewa. “  Ae aku au ia.  Aka, aole ia he mea e hookuu aku ai i ka ke kanaka hana.  Ua kokua hewa no oia, a nolaila, aia no ka hewa maluna iho ona.  Olelo mai oe,  “Na kona haku i kauoha iaia e hana pela.”  Ae; aka, ua kue keia bana I ka Haku ma ka Lani.  A, o ka wai kauoha kana e hoolohe?  Ke kauoha paha a ka haku hewa, a o ke kauoha paha a ka haku pono?  E olelo mai ana paha kekahi, “He mea pono iaia e hoolohe i kona haku, a e hana e like me kona (haku) makemake, o kipaku ia oia mai ka oihana aku.  A ina e lilo ka hana ia hai, aole mea e loaa ai kona ola.” Ina pela, alaila, ke hana nei oia i ka hana pono ole no kona ola iho.  Ua like no kona hewa me ko kona haku hana.  Kauoha ka haku e hana ma ka la Sabati i nui kona loaa; hana no ke kupakako ma ka la Sabati i mau kona uku mai kona haku mai.  Kei mi like nei laua a i elua i ko laua mau pomaikai pakahi iho, me ka nana ole i ko ke Akua kanawai.  Ua olelo au, malia paha e lilo ana kona wahi ina e hoolohe ole oia i ke kauoha a kona haku hana.  Aole akaka ia.  Aole i hoopau ia ko Obadia noho ana luna hale n oke ‘Lii Ahapa mamuli o kona kupaa i ka pono. Aole i loaa ia Daniela i kekahi poino ma muli o kona pilipaa ia Iehova, iwaena o na lealea a me na hoomana kii ma Babulona, a he nui wale na kanaka i loaa i kona hookiekie ana mamuli o kona kupaa i ka pono.  O na keiki i ku ma ka oiaio a me ka pono, oia na keiki i hilinai ia, a aole e wikiwiki ana na haku hana ma ka hoopau ana i na kauwa i hilinai ia.  Nolaila, aole i akaka kou hemo ana i na kupaa oe i ka pono, aka, e hemo ana paha oe.  Heaha ka hewa?  Ua nele o Mose i kona home ma ka halealii o Parao, e manao ana hoi i ka hoino ana a Kristo i hoinoia ai, he waiwai ia e oi aku ana mamua o ko Aigupita waiwai.  A i kekahi Manawa, he hoao keia na ke Akua mai.  E aho e kupaa oia i ka pono, i ke kau ai a i ke kau wi.  Ina pela, ua makaukau ke Akua e haawi hou kekahi wahi iaia i oi aku ka maikai mamua o kahi i kipaku la’i oia.  Na ke Akua na oihana.  “Ua hoohaahaa oia i kekahi, a ua hookiekie hoi i kekahi.”  Aole ia e au’a ana i kekahi mea maikai i ka poe hele ma ka pololei.”  Aka, ina nele oe i ka oihana maikai au I makemake ai, malia paha oia no ka mea waikai no kou uhane, a e lilo auanei keia pilikia i mea e hooikaika ai kou uhane ma ka pono.  Hoi hou kakou ia Naamana.  Ke ike nei kakou ua kiola oia i kona Manawa e hoike au i kona ano kupaa i ka pono.  Ina peha ua hole oia i ka hoomana ana ia Rimona, malia paha e mau ana kona noho ana ma ke aloalii o Benehada, a i kaulana oia no kona hoopono, e like me kona kaulana ma ke kaua.  Ina ua kupaa oia, ina ua lohe hou ia kona inoa ma ka moolelo o kea o nei.  Aka, ua pio kona moa me ka hanohano ole.  Papani ia ka puka o ka hale o Rimona, a nalowale o Naamana iloko.  Ua loaa o Naamana kekahi wahi ike o ke Akua oiaio, a ina I makemake oia e hoomahuahua ia keia ike, aole pono iaia e komo pu me kona haku alii a e kulou imua o ke Akua i @ mai ka laau kii mai.  Ua koho oia i ke alanui e hookaawale loa ai oia mai ke Akua aku.  Ina he hoomana ku oia mai kona hanau ana, a akahi no a ike oia i ka mana o Iehova, pono oia e komo ole i ka hale o Rimona, o hoala hou ia kona manao mua no na Akua kii.  He hiki ole no iaia ke hoomana ia Iehova ma kona naau, oiai oia e kulou ana imua o ke akua Rimona.  Aole no he hiki ke malama ia mau akua i ka Manawa hookahi.  E loaa no ia Naamana kekue ia mai, ke hoi oia i kona aina i Suria.  He enemi keia poe i ka Isaraela.  A i kona komo ana iwaena o kona lahui (he poe hoomana kii), e hoino ana lakou iaia no kona huli ana ia Iehova ke Akua o ko lakou poe enemi.  A pehea oia e malama ai i kona manaoio hou?  Aole mamuli o kona huna ana i kona kulana hou.  Aka mamuli wale no o kona hoike ana ma ke akea i kona manaoioia Iehova me ka hookamani ole.  A ina ua hana oia pela, malia paha ua lilo oia i alakai, a i lamaku, i misionari, na Iehova iwaena o kona lahui pegana o Suria.  Pehea hoi e manao ai o Naamana e kokua ana ke Akua iaia, oiai oia e hoomana ana ma ka hale o Rimona?  He hiki anei iaia ke ple,  “mai hookuu mai oe ia’u i ka hoowalewale ia mai,” ina e komo ana oia I ka hale o Rimona?  Ina I makemake kakou i ke kokua ana mai o ke Akua, pono e hoomana aku Iaia me ko kakou uhane a pau.  Aole kakou i ike i ka hopena o Naamana, aka, ina i noi oia i ke Akua e kala aku iaia no kona hoomana an ia Rimona, he kanalua kakou no kona kupaa ana ma ka manaoio ia Iehova, a pehea la i kona komo hou ana iwaena o kona lahui ponoi, na haule hou oia iloko o ka hoomana kii a poina oia ia Iehova, ka mea nana i hoola iaia mai ka mai lepera mai.  Na ke Akua e kokua ia kakou i ole kekahi o kakou e komo hou iloko o ka hale o Rimona.

 

Hoole Waiona.

 

(Na ka Ahahui W.C.T.U.)

Ma Kaieleonalani, oia hoi o “Ema Hale” ma Honolulu.

He halawai i kela me keia.  Poalima hora 7:30 o ke ahiahi.  He halawai Hoole Waiona, o ka Ahahui o ka Lipine Bolu o Honolulu.  Ke kono ia aku nei na kanaka, kane, wahine, keiki, na mea kiekie, na mea haahaa, ka poe waiwai, ka poe ilihune, ka poe hole waiona, ka poe kanalua, na mea a pau, e akoakoa ma ia hale i keia me keia pule.  Pela no me na malihini main a mokupuni e mai, e komo, a hui me makou ma keia hana kuonoono.  “No Ke Akua a me ka Home, a me ka Aina Hanau.” @

 

Hoolaha Kumau.

I ka Poaha auwina la, ma ka hora @, e hiki ana o Miss Mary E. Green, a me Miss Helen J. Judd ma Hale Ema e malama i ka Ahahui Hoole Waiona, i kappa ia “Ka Bana o Ka Manaolana,” iweana o na keiki o ke kulanakauhale o Honolulu nei.  Ke kono ia aku nei na keiki o ka aina makua, a me na keiki o na aina e, e hele mai.  E malama ia ana he wahi paina meaono me ka inu ti a me ka haukilima, ma ka Poaha hope o ka mahina.

 

Na Itamu.

Ua kukala ia ma ke kulanakauhale o Kapalakiko, he ahahui hole waiona Kakolika, a ua kapaia-KaAhahui o ke Koa.  O ka nui e na lala, he mau haneri tausani, aia ma Amerika a me Beritania.

Ua olelo mai kekahi poe, no loko o ka rama, ua ike ia no huakai hoolewa i hiki aku ka huina o na kino make i ka huina o 1,200, a na ka lehulehu i kuai na pahu kupapau a uku i na kanaka no ka eli ana i ka lua.

 

Haiolelo La Kuokoa

A H. K. Haaleleaina, Imua o na Anaina Hoole Waiona I Akoakoa Ae Ma Naalehu, Kau, Hawaii, Ma Ka La 28 O Novemaba, M.H. 1889.

E na Keonimana a me na Lede o na Ahahui Hoole Waiona, a me keia anaina i akoakoa mai i keia la:  Ua ili maluna o ko’u hokua ke koikoi i ka hoike ana aku i ka haiolelo o ka la no na mea e pili ana i keia Ahahui, mai kona hookumu ia ana a hiki mai la i keia wa ano.  Ua ike no kakou, ua hoopaa ia kakou malalo o na kumu nui elua.  @ E inu kakou i ka wai huihui wale no, ka mea a ke Akua i hoomakaukau ai no ko ka honua i kinohi loa, ma ka lua o ka la, oia hoi,  “hookaawale ae la ia i ka wai malalo o ke aouli, “ a pela io no.  Mamuli o ka hoohui ia ana o na material ma ke aouli a lilo i mea koikoi, nolaila, ua naueue na kumu wai o Kulanikahoi, a hamama mai la kona mau puka wai, a hiolo mai la na pakaua hiki ole @ helu ia, maluna o na kualono, na @ a me na kula akea, ua @ na wailele nani a @ ana kona mau wai malalo o na uluwehiwehi o na @, ia mau wai oia wale no ka kakou i hoopaa ai e inu, e ike me ka kakou e inu nei i na wai o Haai. @ a me ka wai a Kahoalii.  2- E kue loa aku kakou i ka inu ana i ka waiona.  Na ke kanaka i hana ka waiona ma @ ano he lehulehu.  Ua kamaaina ka kou iaia, i kana kana a me kona hopen, a ke komo ia iloko o ke kanaka, ua hoolaule koke ia na aa paahana o ke kanaka, mamuli o ka awaawa o ka wai ona, alaila, hoomaka ma; la e malule ke kino, a o ka hopena ka hakaka, ka hune a pela aku, a ua pololei ka Solomona i olelo ai,  “ia kakou ka moe ana, ka hakaka, na pala@ a me na maka ulaula.”  E na hoaloha, ina i hoohui pu  kakou e hana me ka ikaika malalo o keia mau kumu elua, alaila, oia no ke kohu o kela inoa hole waiona.  He kahua naueue ole ko kakou i hoakaka nui ia ma ka Palapala Hemolele.  Ke i mai nei o Isaia:

“Auwe ka lei ho@kiekie o na mea ona ma Eparaima. Ka pua mae wale o ka na nani maikai.  O na mea i ona I ka waina.  Malalo o na wawae e @.  Na lei hookiekie o na mea ona ma Eparaima.”

O ka Ahahui Hoole Waiona o Naalehu, he lala no ia no ka Ahahui Makua o Waiohinu, i hookaawale ia @ kukulu ka @ nona iho, a hiki mai la i keia la he @wale no la i @ a paha na la @me nap o he 1000 i kaao @ moolelo a Arabia, oia hoi, he 2 makahiki 7 malama me 11 la mai ka la 17 mai o Maraki, M.H. 1887, nona na lala he 68 mai kona kookumu ia ana mai, a mailoko mai o keia huina he ehiku lala i hele mawaho o ka apana, a he elua i hookaawale ia ma kela aoao o ka muliwai o ka make, mawaena o na mea i make, o Mrs Hiiaka Beke he makuahine i aloha nui ia, i haalele iho i kana kane, na keiki a  me ka lehulehu e kanikau aku nona, a ela ka leo a ke Akua ia Ezekiela i ka wa i make ai kana wahine:  “E ke keiki a ke kanaka, ke lawe nei au ia, i ka mea aloha a kou mau maka ma ka hahau ana, aka, mai kanikau oe, a aole hope e uwe, aole hoi e kahe iho kou mau waimaka ilalo.”  Ma ka nana an i na mea i hala i hope, ua loaa no ia kakou na mea e lana ai ka manao. (A)—Ua nawliwali ke komo nui ana mai o ka waiona.  Ua @ kakou apana @. Ka makuahine o ke puhi rama, kuai waiona a me ka @, pehea la i keia mau la?  Ke i aku nei au ua @ iloko, ua pau ke @ ana, ua @ ekeu o ka @ ua pau kona @ I ka maka o ka la, oia @ ua pau ka holo@ o kakou. (E)—Aole I heahewa ia kekahi @ ka hewa ona a me ke kuai @ . O ka @ paha o na lala @mai nei, ho poe ai @ ka waiona, ua @ no ke kuai waiena aka, @ iloko o na la i hala, aiao @ o ka malu o keia ahahui? Ke @ aku nei au, ua lanakila kakou @ .  Aole @ na maka o ka mea @ . (I)—Mailoko aku o keia Ahahui @ma ke kulanakauhale ala o Hemolele iloko o ke Kula Kahunapule @ maul ala, oia o @ Kuikahi, he @ laua na ka waena mamua, aka, heaha la i keia la? He mau koa laua no ka pono, e hooikaika ana i makaukau no ka lawe ana @ i ka lamaku o ke ola iwaena o ka @ kanaka, me ka @ pu @ laua enemi kahiko, a o kakou enemi hoi oia ka waiona ka mea @ nei i na oia makamaek, @ onoono a me ka hanohano o kekahi poe. I ka hooki ana i keia @ ke noi ikaika aku nei au  i na @ hoomanao no kakou no keia mua @ e @ ke kaula o ke aloha iwaena o kakou, e hoomau aku i ka @ mua i na ahahui imua.  Ke akoakoa nei kakou ma kekahi la kaulana a haaheo o ko kakou aina, ka la @ia ai o ko kakou kuokoa o ka @ me na aupuni e, a i kukala ia ai @ Kuokoa o Hawaii.”  Ka hae nani o Hawaii  E mau kou welo ana  Ua mau ke ea o ka aina i ka pono  Ua kakau ia ko kakou aelike @ koa maluna o na pepa no ia hana a o kakou hoi, ua hoopaa, ae, a kaku maluna o kekahi pepa e kuokoa mai na waiona ae, na kino , na manao a me @ kakou mau ikaika, a i kulike ai me kekahi mau @lani himeni e mele ia mai ana e ko kaou papa himeni:  Kakou na hoa inu wai  E paio no ka rama e  E ola mau Hawaii e  A kuokoa

 

Hale Hana Lole Nui

Ke “Paionia O Honolulu”

Helu 17 Alanui Ema, Honolulu.

O ka mea nona ka inoa malalo iho, ua makaukau @ e hoolawa aku @ lehulehu me na aahu i @ ia.  E loaa no ke kuhikuhi no no ana @ ninau ae malaila.

Palule Keokeo, Paleili, Aahu Moepo, &@

E hana ia no na kauoha e like me ka makemake.  A o na @ na mokupuni mai e hooko ia me ka eleu.

Bele Telepone @

A.M. @

B.F. Ehlers & Co.,

Painapa.

Poe Kuai i na Ano Lole a Pau.

Helu 99 alanui Papa. Honolulu

Ua loaa mai nei, ma keia mokuahi Austaralia he mau wa wai ano hou loa, oia hoi:  Na kakinia, Kinamu, a me @Kalakoa o kela a me keia ano.  Nolaila, e kuai makepono aka ana makou no na kumukuai haahaa loa.

Pahu Hale Leta @      Bele Telepone @

Ka Agena Oihana Hawaii

No. 68 Alanui Oaou Kihi O Alanui Kalepa, Honolulu, H@

He Agena Oihana, A Me Agena Ohi Dala No Na Bila A Pau.

 

Keena Oihana.

Na Waiwai paa-kuai a hoolilo aku, a me auhau uku ana.

Na Hale hoolimalima, Rumi, Keena, Aina e hoolimalima, a aelike @ ohu na uku hoolimalima o na ano a pau.

Na Moraki e ae ia ma na ano waiwai a pau.

Na Pepa kuleana aina, e kakau a hooponopono ia me na Pepa a pau e @ ana ma ke kanawai.

Kope a me ka Unuhiolelo ma na olelo a pau iloko o keia aupuni.

Na Panihakahaka ola, Hale, a me na waiwai o na ano a pau i na Ahahui Panihakahaka helu ekahi.

Na Malama ana i na Buke a me ka hooponopono ana.

E haawi ia no ka mikiala no na Ohi ana.

Na Gula, Kala me na Bila kikoo dala, kuai a hoolilo.

Na Hooponopono Hale Dute e pili ana i na waiwai mai ko na aina e mai.

Na Ukana o kela a me keia ano, e kuai a hoolilo aku.

Na Kauoha o na Mokupuni, e hooko ia no me ka eleu.

Ona hana a pau a na makamaka e haawi mai ana no ka hooko aku i ke kauoha, e hooko @ ka eleu a me ka mikiala.

Agena Oihana Hawaii

@