Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 50, 14 December 1889 — KELA ME KEIA [ARTICLE]

KELA ME KEIA

Ki)dala ko keia ahiahi. Ua huli hoi mai ke Alii ka Moi. K alawa ae i na hoolaha hou. Wehe ia ka ipuka o Kulanihakoi 1 keia pule iho nei. K huli hoi mai ana o Hoku Ao iloko o Mei o keia mukahiki ae. Kc pai nei ka Huke Alamanaka o 1890 a I . Kl, Taramu. He maw paa mnre ke hipuu paa loa ia ana 1 keia mau pule iho. Kia ke hoohana ia nei ka mekini kioe lepo ma Mounalua. 1 keia Poakoluae k.i mipr|>a Purtka* tko o ka I'akipika. Kc laha nui nei k» ma'i ulalii ma ke kulanakauhale nei. Ua hoonee la ae nei na lio hoio loa poniuniu ma ke alur.ui Moi. Kohu loik.i I<> p.itc na alanui i keia mau la holo ke kaka. Ua ku aku ka mokukaua K uolina i Honokaona inai Honolulu uku nei, Novemaba 4. Telefone l u-tu, oia ka helu o kekahi uwea'Alelo i hoomoe ia aku nei iwaho 0 Waikisi i keia pule.

Ua haki hookahi epaepa o ka Aus!r,ilia ma keia huakai aku nei ana no K.ipalakiko. K malama ia aku ana he ahaaina no ka makahiki hou e na hoa o ka hui Kaiiela ilalo o Puuloa. Ma ka la mua o keia makahiki hou ae, he 1 keneta o ka paona hau o ka Hui Hau o ka Lehulehu. I keia la e ku mai ai ka Alameila mai ke Panalaau mai o ka Hema ma kona ala no Kapalakiko. ■ I. — ♦- ■»! ■ () Benson me Smith na mea nona ka waiala onaona Hinano, e loaa no ma ke alanui Papu. I ka wanaao Poakolu nei i ku mai ai ka mokumahu Rio Janiro mai Kapalakiko mai, ma kona alamoana no Kina a me lapana. Ua hoio makaikai aku o Adimarala Kifnale me na ukali ilalo o Halawa i ke Sabati nei, malalo o ka lokomaikaio Kauka Makalu.

l'a holo aku ka mokukaua Adimarala Mohikana iwaho o ke awa ika Poakolu nei no ke kikipu hoomaamaa a huli hoi mai na Aole e ku mai ana kela mokumahu Kina i kali ia iho nei, oiai ua holo loa ae no oia mai Honokaona no Kapalakika Ua pai kii ia iho nei ke kahua hoolulu a me na kaa o ka hui alahao Oahu no ka hoikeike aku i na makamaka o waho, ke holomua nei o Hawaii me na laina kaamahu e like me ko na aina e, ma ka lawe ana i na ohua makaikai ma na wahi a pau o ka aina. O kela wahi kumuhau e ku nei mamul iho o ka hale inu waimomona o Keoki Hapakela ma alanui Hoiele, ua loaa iaia he kuleana koi mai e hoomanao*aku iaia me kekahi papa inoa hoohanohano mamuli o ka nui o kona mau makahiki o ke ola ana ma keia ao, a iwaenakonu hoi o kahi hele mau ia e na kanaka ona ano a pau. Ua koho ia aku kona mau la, he 50 makahiki me ka hanau keiki ole.

Nui ka hauie ua ma Maui, koii na kumu ko. Ke enaena mai nei nei ke ahi a ka Luahine o Kilauea. Ke kinohinohi nei na halekuai i na makana la kulaia. Ua heo aku he heluna Pake no Kina rna ka Rio Keniro. . Ua hoopanee ia aku kekahi mau hihia o ka Aha Baneko a noho hou ke kau Ke lehulehu loa nei na hale oihana o Honolulu nei 1 ka hoomalamalama ia e ka uwīla. Na ka Likelike i lawe mai he elima paahao i ahewa ia e ke kanawai mai 1 Maui mai. Ua nee ae oJ. E. Brown i kona ke ena oihana hou ina Honolulu Hale kahiko. Laukanaka ka Fea ma ka pa luākini o Sana Anaru i ka Poaha nei no ka poinaikai o ka luakini Pake. Ua ku mai ka mokumahu holo pili aina hou Hawaii, o ka hui o Waila Ma mui Kahului mai

Ke hoopuka aku nei makou i keia pule he moolelo hou, he hoopuipui aku i na kolamu heluhelu o ko makou mau poe puni moolelo. Ua hiki mai nei o Malietoa. Aole o ka MOl o Samoa, aka, he kanaka Sa moa ma ia inoa i hiki mai ma ka mokumahu hou Hawaii. He 11 r palapala ae holo a huli hoi mai i hoopuka ia e ke Keena o na Aina e, no na Pake i kau aku ma ka mokumahu Kio Keniro. Wahi a na keiki 0 ka Hana ia lakou aku nei i Kauai no ka hoolaulea i ka Kea o Lihue, he waipahe launa ole mai na hookipa ana a ko laila keiki kamaaina Hon. W'. H. Kaiki. l a hoolilo ia aku nei o IX Makalua i hope inakai nui no ka apana o Lahaina, ma kahi oT. E. Kvans 1 hookohu ia aku e ka Papa Ola i I.una Nui no ke l'analaau lepera.

Ua hoao ae kekahi Pake i ka Poalua nei e hoopulm i ka hale noho o H. F. Poor ina alanui Ema, aka, mamua o ka hooko ia ana o keia manao ona, ua pahu koke ae la ka pauela mai kona lima ae, a kiola ia aku la oia i kahi e me kekahi eha manaonao ma kona opu. Kia no oia ke ola nei i keia manawa E nana ae i ka hoolaha a ka Hui j Lakohao Pakipika no na waiwai makamae i kupono no na makana 0 na la kulaia e nee niai nei, a me ka hoohiwahiwa ana i na home me ko lakou mau nani oke anapanapa. Ke kono ia aku nei ka lehuLhu e kipa a e ike maka i keia mau waiwai helu ekahi. Nla ka hookolokolo ia ana mai nei o kekahi Pake ma ke Kau Kaapuni o ua loaa aku ma kona kino he ki e hiki ai ke wehe ia na ipuka o na 'nale a pau ma ka mokupum 0 Maui. Ua haawi ia aku kona hoopai e Lunakanawai Hekekona, he 8 makahiki ma ka hana oolea.

Ma kekahi o na hale keaka o -Km loka, ua hookuu ia iwaho oke alanui he 2,000 popoki me na pepa hoolaha o na mea kuai oka la Karisimaka, a ua holo aku lakou me ka mama nui e lele ana nia na wahi a pau a puni ke kulanakauhale me na leo e uwa ana. He ku i ka akaaka ka ike aku ia elua tau* sani jK>poki e holo pusasa ana.