Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 50, 14 December 1889 — HE KAAO NO HAPAIKALA- Hapaikamahina KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu. I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii. [ARTICLE]

HE KAAO NO HAPAIKALAHapaikamahina

KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani

Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu.

I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii.

Unuhi ia e Moss Ma'u Uoko o keia manawa a ianei e hoomakaukau ana no ka hele aku ma kana huakai, ua ike e aku la oia i kekahi mau mea e maaloalo ae ana iloko o na ao o ka lewa, a oia kana i huli ae ai a pane aku la i kona kupunakane : E, he mau mea ka'u e ike nei i ka maaloalo iloko o na ao o ka lewa, a owai lā ia mau mea ? Pane aku la kona kupunakane, o na mea au e ike la i ka lewa, o na kauwa Ino ia a ko kaikuaana e huli ana iaia, no ka mea, aoie laua i ike i kona wahi ! i hele aku ai.

Aole i liuliu iho mahope o keia mau kukai olelo aoa a lau| nei. halulu ana ka ilio a me ka lio a ku ana imua o laua nel Iloko o keia wa ua ninau aku la o Ka Ui o ka Lewa, pehea ka haku o olua, ua loaa anei ? Pane aku la ka ho. o la maua ia e noke net n ka huli, eia nae aole he wahi mea a loaa iki. Pane hou aku la o Ka Ui oka Lewa, aia ka haku o olua la i ke aupuni Mafira kahi i paa ai, a ihea ko olua mau makai nunui i iae ole ai ? I ka lohe ana o ka lio a me ka ilio i keia mau olelo a ka elemakule. ua ike ia aku la ka pii ana ae o na na:.aina | ioaina maluoa o ka lio, a pela pu no hoi me ka ilio ma ia haawina hookahi | Ia mamiwa i pane ae ai k« koa opio, ka muli hoi o ka kakou koa ka mea nona keia nanea, ano, i keia manawa, e hete kakou ma ka kakou hoakai hele. I kea wa ua haawi ae la oa aloha hope a hoomaka aku la lakou nei e be le 00 ke aupuoi Manra ka paho hopu A i ko lakou hiki aoa aku mawaho o ua aopuoi oei, ua paoe aku la ka opio i oa holohoiooa 1 ka i ana aku : Eia ka haku o olua iioko o keia aupuoi kahi i paa ai« a ano, e hoike olua i ko olua ikaika i pakele at ko oiua haku. la manawa i hoomaka aku ai ka Uo e haawi i kekahi o kana mau peku helu ekahi, a iloko nae o keia mau peku

a ua lio ntt. he ole t",av mohi/.e aku o ua a ; nti. A oja ' t 'aha keia a ka mea kakau e hooheno ae nti— O ka pai ia a Makaiii Kakia kui nao a ke akanui. A iloko o la wa ike mai ai o Hulupain.. aolo e hemo ana ia laua, u *v»i i hooliio ae ai ua eueu nei i kona kino I hipa i kino kanaka a hoomaka aku !a e hoohana i ka lima ka mea hoi i lolii n«) na makahiki he lehulehu, a hoomaka iho la keia e kaukau me na huaoleio a kona kupunakane i hai mai ai iaia, e !ike hoi me na mea i hoike ia ma ka helu i hala, a ia wa no oia 1 unu mai a hoomaki aku la e kui 1 ua aupuni nei, a he o ana o ke pam o ua aupuni nei ka lakou mea i lohe, a i nana aku ka hana ua nahaha ke pani oua aupuni nei. Iloko 0 keia wa, kauoha iho la ka kakou eueu i kona lima gula e kii 1 kona haku a lawe mai imua o lakou, a he manawa ole ku ana o HapaikalaHapaikamahina imua o ko 'akou alo» Iloko o ia manawa i noi aku ai <5 Hulupaina i kona kaikuaana e hoi laua no ka home o na makua, aka, ua hoole aku la kona kaikuaana me ka pane ana aku : Aole au e hoi a hiki i ka wa e ioaa ai ia'u ka mea a kuu puuwai e li'a mau nei, nolaila, e hele ana no au ma ka'u huakai hele. I ka pau ana o ka laua mau kukaj olelo ana, ua huli mai la o Hulupaina hoi no kona aupuni, ke aupuni hoi o Ka Ui o ka Lewa. Maanei e ka mea heluhelu, e waiho kaua i ke kamaili'o ana no Hulupaina, ka hoola hoi o ka mea nona keia nanea, a e huli ae kaua a nana aku i ke

koa opio I ka hala ana mai o Hulupaina, ua ninau aku la ke koa opio i kona lio i ka pane ana aku : Owai ka lnoa o kela keiki, ka mea nana au i hoopakele mailoko mai o keia pilikia ? Pane aku la kona lio, 0 keia keiki nana oe i houpakele mailoko mai o keia piiikia nui, oia no kou hanau muli o Huiupaina kona inoa, ka moopuna a Ka Ui o ka Lewa. I ka lohe ana o ke koa oplo i keia mau olelo a kona lio, ua hu mai la kona aloha no kona mau makua, e hoopulu ana hoi na kulu waimaka i kona mau hhilihi, a oia keia nfan wahi lalani mele a ka mea kakau e nuu ae nei— O ka hana iho la ro ia a ke aloha, He kuewa i ke ala me ka waimaka. A 1 ka mao ana ae o keia mau haawina luuluu maluna oka kakou koa opio, ua hoomaka iho la lakou e hoomakaukau no ka hele ana ma ka lakou huakai hele.

I ka makaukau pono ana o na mea a pau, ua kau ae la ke koa opio maluna o kona lio, a hoomaka aku la lakou nei e hele no ka huti ana i ka enemi, e hele huli ana ma o a maanei o ka lewa, eia nae he neo ka mea i loaa.

Oiai, ua paa o Kinikula ma i ka niana o ke aupuni Piku, oia hoi ke aupuni hulu o Aeko Ahi, ka mea hoi nana i hoowalewale i ke koa opio a komo ana iloko o ka pilikia, a oia iho la ke kumu i loaa ole ai o Kinikula ma i Ve koa opio. No keia nele, oolaila, ua hele aku la ke koa opio a me kana mau holoholona no ke aupuni Oaimana, ke aupuoi boi o kona iio, a malaila lakou 1 hoohala ai i kekahi mau la. A i kekahi po kalae o ka Makahi, ui loaa iho ia i ka kakou koa ka moeuhane, oia hoi, ua ike aku la oia i kekahi kalkamahine e noho ana mawaena oka la a me ka mahina, a ua hoopuni ia me na onohi melemele o na opuu poa rose a me. kekahi pila hooKani e kani mau ana a puni ka makahiki, a puoho ae la keia eia ka he moeuhane. .No keia mea, ua nalu iho la keia iloko iho ona, a no ia mea ua paoe mai la kona iio» i ka i ana mai : Heaha ka hana nui a kuu haku i ano e ai kou mau heleheiena ? No keia ninau a kooa lio, oa paoe aku la keia. he moeuhane hoi paha ka'u. Pane aku la kooa lio, e hoike mai īmua o'u e kuu hakil, a he mea nou e kaoalua oie ai ka hiki ole ia'u ke wehe «ehe aku i ke aoo o ua moeohaoe la. # (Jhb # pau.)