Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 4, 25 January 1890 — KE KAU KOHO BALOTA. [ARTICLE]

KE KAU KOHO BALOTA.

Ua hoike aku keia pepa i ka Po.iono 1 hala no ke kulana o na aoao a elua o na moho e *aiho nei imua o ka lehulehu, a e manao ana e holo hal<t no ka Ahaolelo, ao!e ma ka heleht!or.:« a ma ka moa hoi o ke kanaka kahi a ka lehuiehu e nana nui ai no ka w.ic ana ika poe kupono. Aka, aia ma i»a kumuhana a me ke alanui kahi a iakou e alakai ai, aia malaila kahi c kanpaoi.a ia ai na moho holo balota, a ma ia mia e mao{x>po ai ke kupono a kupono ole paha. |

1 ka makahiki 1887 i puka mai ai ko kakou paeaina nei mailoko mai o ktkahi hihia nui. Ua hele na hana oke

aupuni a pono ole. a ma ia ano pono ole ka heie ana a aneane komo ka aina īioko oka popilikia. Ua oiuolu olt- na nianao o kekahi mau aupuni nui no na h<*na a ko kakou luna aupuni uia b..' moa, oia o Ailnene Huki, mamuli o k< - na alakai kno e ana, wahi a lakou, i ko laila Moi. Ua hoouna no hoi ke Aupuni Hawaii 1 kona mokukaua "Kaim!loa" ilaila, aka, aole 1 loaa niai kauwahi pono iki mamuli o ia hana, o ka hoohenehene a me ka hoino ia wale nv\ Maloko nei no hoi o ka aina aole i lan 1 maikai na inanao o ka lehulehu iloko oia mau la. Ua lu w.-le la nn ela'a auo ka lahui no na hana e waiw.ai ole ai ka lehulehu. He nui wale na hana lapuwale i hana ia ma ka inoa o ke aupuni, a o ke kipe $70,000 kekahi 0 na mea kaulana iloko o na la bo|* o ia au t i lawe la e kekahi luna aupum no ka opiuoia. Aole i poina ika lelulehu na hana o la mau manawa, a me ka poe nalakou i hookele ke aupuni la wa. Mailoko ae oke ano eo na hooponopono ana o ia wa i ulu mai ai ka manao oluolu ole o ka lehulehu, a ua

nui ka hoonioni ana o na manao me !ka imi ana 1 wahi e pono ai. Ua lohe wale ia iloko o ia mau la, ua makema* ke kekahi poe e hookahuli loa i ke aupuni, aka, o ka poe i aloha i ka la «ui Hawaii a me ka nohoalii o ke au pum, ua minamina lakou no ke kulana oke aupuni Hawaii mai kinohi mai. He ake nui ko lakou e hoomau ia ke kulaoa kuokoa o ke aupuni a me kona mau alu Hawaii, a ua hoila ia ka manao e hoomaemae hou ika aina. Pela ka mea i lohe ia Ooko oia mau la. A 0 ka mea a kakou i ikemaka ai, oia ka *'Aoao Hoomaemae" i ala mai ik>ko o ia mau la, a na lakou i lawe mai i ka aina mailoko mai oka noho'na kupili* kii o ia mau la me ka haule ole o ka oehoalā a me ka lilo ole o ka hae Hawaii. Ua holo nui na 4»na kuloko o ka aioa e pnno ai ka lehukhu. He oiaio no, aole i bemo!eJe a kina ole oa hana a pau 1 hana ia i keia wa, aka, ua 01 pakeia k» aku ka pooo o keia iko kela noho'na mamua o ka 1857, a he mea hiki ole kja 00 hoi ke hoopololei koke ui na hana kekee i waiho ia a k>ihi ik>ko o na makahiki elua, ekolu a eha paha.

O ko A>iucne Huki minao i me ko R. W. Wilikoki, kekahi nau ilakai o km maa 1«, oii no ka hoihoi aku i ka aina ihope e hke ine kona kaUoa mui malalo o ke au o Kipikooa. No » ms oo laua, a ua makaokau i ka I*. w«Uve ana nia na ano hana o la wa.

Ac!e 'aua i n x>noo a hoomaopopo i ka hoycoi o ka bi;j mtu hjr>a tn-4. \fu» *upi;nT k ? jokc« o c kakeHi i keu U mamu»i o <e ano o ka !i'ra iLkii ano e *n» «)•• K j i«or.a ma. M«*i kaua ia e na manuwa 0 k-o na a;na e ma na kai o £iuk>j. ka ! ->ht. Hc reea hro«>a keakii>.thakeu 1 n<» *a, haU :j imnaw-a. A<a, ;Lku 0 u mau U, ui "tke pa,,A 40 tak >u vjmj h j[ a i jxike ema *i <»pua. \ "t t iu r \it r>«'t hei ,laua ne« e h t hou .rc; ,• 5 ka noV,'ru i-ono ele i h.uie!e ti O ka :> < e 10 ara 1 ka leh'i eha m. ka e he'e iku j e 1 rw inea a lako<3 1 kve ai, o»a ane» ka iw e «naluh a 11 o ka ama ? Aaie r>-> paha e ne»e ka nv*>noo j*>n« a me ke kaui*aor»a **ah;;t* ka lehu!»hu l keu mau inoa 4pu Ae ha ,»ui . ina ke ia a me ke a n-na iho e hke me o .laawma o ka mana » i ',via mai i tu mea a pa<j. K h,»« h.»u a -, c , H . ihope, a i ole, e he;e anei 1 n-.t; >

O keia ;>a|*a in mila'o ihi\ vn lawe iiiai niakou no ka hoonutktUe iku imua o ka iehu'ehu t ke ano .1 t*u ke kulina o na moho a na aoao tlua » hakoku nei nokeia kau kuho balota ae. a na oukou i.i e nana a wae 1 kt> lakov | waiwai ie ma ka hana a me ke kahua e ko lakou iiuna» io .\n.i, ua hw»hetuaht. ma i«i ke kuiana hooponopono Aupi.ii; o Hawaii nei no na makah:kt elua » hala ho|>e ae nei K lawe nut ana u.ako nn na tm hr o kiia apana, a oia keia e . Llo iho

Na ALII A«»aw il«HAn,acinaf. A >avi lohui W 1 W ihie*. J A e.imnii:.». . v ' •• U. >r., II \ W;Jru;Ann, W' v> .Suuth, I S Wuiker, 1 l D«>\v<vtt, St., D l'ua. 1\ Lishrr..in, K k | Gtccnt', i: ( MacJ.\t .at\«r, S M K.iai.kai. J l'hi'lip?, K S < "un!i.', 11 (. Crah!>c, H K Dilliii|;haii). C J Ma.'aithy, 1.l namak n.mnana. 1- e Ihoun, I |L' Bush. 2— S K Kane, 2 - W' H i v M A Gonsalve% ,3- A \f.ut;.:«.s, 4-1 K Morgan, »4-T K Lueai, 3 -W (' Aehi. s K W W'ileok.

O keia ae la maluna ke kii o > a |K>e e holo nei no ke Kau Ahao!efoo 1890, a ina ua makemake kakvHt e hoomau aku i ke kulana holoinn;» •« Han-aii a e hooponopono ia ke ai>['> n.i il.-ko o k.< poholima o ka lahui a e ho« ko ii na hana malalo o ke kuuiukanaw.o, alaila, e koho kakou ika pia b.»l« 11 <> kn A«> a«) Hoimai. mae. Aka li«>i. m.i he m,» kemake ko kakou e hoi hou ihope, ,i e kuw i hou na leo mai H..uan a K ;u;ii no kn hnn.i ole i.i o na iilanui, ka nana ole 1.1 o kn l,tku j mau p >no, a me ka hoonoho ia o na kupono o'e ma na oihana ftia ke ano he mau puna hele, alaiia, e koho oukou 1 ka p.ia bah»t.i o ka aoao k"e aupuni.