Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 8, 22 February 1890 — Page 4
This text was transcribed by: | Natalie I. Kealoha |
This work is dedicated to: | Kealoha , Guigui. Kahuli & Agbayani Ohana |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA
NO KA MAKAHIKI $2.00
NO EONO MAHINA $1.00
KUIKE KA RULA
Poaono, Feberuari 22, 1890
Haawina Kula Sabati
HAPAHA MUA
HAAWINA XI, Maraki 16, 1890
Ka puni ana i na i a. Lu 5:1-11.
PAUKU GULA
Mai makau oe, no ka mea mahope aku e hoohei ae oe I kanaka. Lu 5:10
MANAO NUI
O ka hana i waiho ia no na mea a pau, e alakai I kanaka i de ola.
NA HELUHELU LA
Poakahi Lu 5:1-11
Poalua Mat 4:17-25
Poakolu Mar 1:14-23
Poaha Lo 21:1-17
Poalima Mat 10:24-42
Poaono Mar 16:15-20
Sabati Dan 12:1-3
I Ma ka olelo, 1,2
E hele ana o Iesu mahea? Mahea ke kai o Galilaia? Pehea kona nui? Owai kekahi mau kulanakauhale ma kona kapa.
He nui anei ka poe i hele e lohe ia Iesu? Owai na haumana nona na waapa malaila? Mar 1:16-19. E aha ana lakou? Kau aku Iesu ma ka moku awai?
He mea maikai anei da hoohana ana i na mea o kakou no Iesu? Ina he lio a he kaa paha, ua pono anei e kokaa i ka mea nawaliwali a hiki aku i ka hale o ke Akua? Heaha ke Iesu i ao ai? Lu 4”18-21. Mar 1:14-15. He mea anei e pomaikai ai ka hoa, ke kamailio ana no ka pono o Iesu? Oih 20:25
II Ke ao ana ma ka olelo nane 4-10
Heaha ka Iesu kauoha ia Petero? Pehea ka Petero pane ana? Ua hooikaika wale anei mamua? No ke aha ka @ hou ana? He kumu anei e @ leie ai i ka Iesu olelo? Io 1:40-42, 2:1-11. Heaha ka hope o keia hoolohe ana i ka Iesu olelo? Pehea ko Petero manao?
III Na lawaia kanaka 10
Heaha ka Iesu pane ia Petero? Ua hoopono anei o Petero i kana hana o ka lawaia? Ua makaukau anei no ka ha hana i oi ae mamua o ia? He mea nui anei ka hoohei ana i kanaka, ke alakai ana ia lakou ia Iesu i ke ola? Heaha ka olelo ma Daniela? Dan 1 2:3. Pehea ka hana o ka mea makaukau i ka lawaia? Ua nui anei kanaka i loaa i na haumana ma ia hope iho? Oih 2:1-2,41. Ma ko kakou akamai iho anei e hana ai?
IV Ka waiho ana i na mea a pau a hahai ia Iesu p.11
Heaha na mea a keia mau kanaka i haalele aina Iesu? Heaha ke kauoha? Mat 10:37-38. E hoolohe anei i na konuha a Iesu? E hoohalike anei me ia? E lawelawe anei i kana hana? E hoolilo anei i na pono a pau no Iesu, a nau e hooholo i kona aupuai?
I He hana pomaikai ke ao ana ia hau no ke ola ma o Iesu la.
II He mea e hauoli ai ka ae ana o Iesu e @ kakou a me na pono o kakoa ma kana mau hana.
III Aole e holo ana ka ke Akua hana ma ko kakou akamai iho.
IV He nui ka pomaikai i loaa ma ka hoolohe ana I na kauoha a Iesu.
V O ka ike ana i ko ke Akua lokomaikaia me kona mana lua ole he mea e hoohaahaa ai ia
kakou.
VI Ke hooko pono ia na hana uuku, e loaa au nei na hana nui e lawelawe ai.
VII E lilo na haumana a pau o Iesu i lawaia kanaka.
VIII E nana i ka lawaia a e ao i hana, i akamai, a e hana me akahele, mai ho a aku aka e imi i
Mea e hoopili mai e hoomau a e kokua mau i kela me keia
Na Ekalesia
Malak@ heia @ e hoopuka mau aku ai @ i ka moolelo e @ ana i na Ekalesia a puni ka Pae Aina. E kakau ma na mea ano nui a e hoopuka ia aku no.
HALAWAI AHAHUI EUANELIO
E halawai ana keia aha ma Waiohinu, Kau ke hiki aku i ka Poaha, Maraki 20, 1890. E makaala ae na lala a pau o ia aha me ka makaukau, a pela pu uo hoi me na lala o ka Ahahui Kula Sabatti.
C.M. Kamakawiwoole,
Kakauolelo
Hoole Waiona
[ Na ka Ahahui W. C. T. U. ]
Ma Kaieleonalani, oia hoi o “Ema Hale, ma Honolulu.”
He halawai I kela me keia Poalima hora 7:30 o ke ahiahi.
He halawai Hoole Waiona, o ka Ahahui o ka Lipine Bolu o Honolulu.
Ke kono ia aku nei na kanaka, kane, wahine, keiki, na mea kiekie, na mea haahaa, ka poe
waiwai, ka poe ilihune, ka poe hoole waiona, ka poe kaoalua, na mea a pau, e akoakoa ma ia hale i kela me keia pule. Pela no me na malihini mai na mokupuni e mai, e komo, a hui me makou ma keia hana kuonoono, “No Ke AKUA a me ka HOME, a me ka AINA HANAU.”!!
HOOLAHA KUMAU
I ka Poaha auwina la, ma ka hora 2, e hiki ana o Miss Mary E. Green, a one Miss Helen J. Judd ma Hale Ema e malama i ka Ahahui Hoole Waiona, i kapa ia “KA BANA O KA MANAOLANA,” iwaena o na keiki o ke kulanakauhale o Honolulu nei. Ke kono ia aku nei na keiki o ka aina makua, a me na keiki o na aina e, e hele mai. E malama ia ana he wahi paina meaono ina a inu ti a me ka haukilima, ma ke Poaha hope o ka mahina.
HOOPAKELE MAOLI
He kanaka ona mau i manao e hele pu I ka lawaia me kona hoalauna, a noi aku la oia I ua hoalauna nei ona e inu pu me ia.
“Aole,” wahi a ka hoa lawaia. “Aole o’u makemake e inu i hookahi kulu o kena mea.”
“Aole ka ou inu iki i hookahi kulu o keia mea?” wahi a ua kanaka ona mau nei.
“Aole; aole au i inu iki i kena mea lapuwale.”
“No ke aha hoi kou mea o ka hoao ole ana i keia mea maikai?”
“No ka mea, he kristiano au a he haipule oiaoi hoi no Iesu Kristo ko’u hoopakele.”
“Heaha? He hoopakele mai anei o Kristo ia oe mai ka inu ana?”
Pane mai la kona hoa lawaia “Ae: he hoopakele mai o Iesu Kristo ia’u mai kolu inu ana i na waiona.”
Hoomaopopo koke iho la ka mea ona i ka pane a kona hoa lawaia, eia ka he kokua a he hoopakele o kristo ana i hoomanao ole ai mamua.
Hoi oia i kona home a ma kona keena a kulou iho la kona poo ilalo a penei kana pule ana.
“E ka haku Iesu Kristo e hoopake le mai ia’u mai ka inu ana mai na waiona ae.”
Ia wa ua pau kona ono hou ana I no waiona a hiki i kona wa i make ai.
KEIKI MAKE
Ua make ma ke kulanakauhale o Brooklyn ma ka mokuaina o Nu Ioka he keiki nona na makahiki he unikumamakahi, ua make oia ma ka haukipila no ka alekohola.
He keiki no oia na na makua ona, o kekahi hana I haawi ia iaia, oia ka lawe ana I na tini oia i ka poe paahana, i kekahi wa ua inu no oia, a inu hou aku no, a mahope o ia inu ana, ao le oia @ ike iki i kana mea e hana ai: a ua lona aku i kekahi ke tini ua pau ka hia i ka inu ia a mahope o ia ua make ua keiki nei, aloha inu!
He Puali Ilikini
Ua holo mai lakou e ohi laau o ka nahelehele, a i ko lakou ana mai, ua komo aku la lakou ma na hale kuai rama i piha ia me na kanaka a ua kuai aku na haole i na waiona me ke kue maoli I ke kanawai.
Nolaila, ma ia hana ana pela, ua hele a ona loa ia ua puali ilikini nei, a ia manawa ua ulu mai he mau haunele hakaka, a holokiki ana maiuna o na ho me ka hooho a uwe leo nui ana me ke ki ana i na pu i o a ianei.
He nui na hana weliweli i ike ia a i lawelawe ia e keia poe, a ua hopu ia kekahi poe o kakou a hoopaa ia iloko o ka halewai, a o ke koena, ua kipaku ia mawaho o ke kulanakaohi e, a ao’e
Nae I hoopai ia ka poe kuai @ mamua o na Iakini i alakai ia e ka poe lapuwale a hope iokoino o ka aina naauao o Amerika Huipuia.
KUU ALOHA I KALAUPAPA
Kaulana mai e Kalaupapa
Aina kaili i ke hia
I na ui, opio, hapauea
Mai Hawaii a Nuhau.
Cho. Aia i ko poli lokoino kuu aloha e
Kamaaina i kou ae one
I kou mau kaiaulu e
2
Auhea oe e kuu aloha
Ke iniki nei ke anu ia’u
He maneo au i ka hookahi
I ka oni ae mahea oe
3
Ua lawa aku la ko lealea
Hoi mai kaua e pili
Eia ka makana o ka hale
O na kulu wai i ka lihilihi
Mahukona, 1890
PAKELE MAI KE KOILIPI
Ma Hilea, Kau, Hawaii, ua lele aku kekahi haole e oki i ke poo o Kainoa i ke koilipi, a ua pakele nae mamuli o ka hala ana. O ke kumu mai o keia i haha mai, he huhu hoomau ko ka hao le mai ka la koho balota mai no kekahi kauaka o Kai kona inoa; me ia ka hakaka ana o ka haole, a kii aku nei hoi o Kainoa e uwao, lele mai kekahi haole a pepehi ia Kainoa, a mahope iho ua komo aku oia iloko o ka hale a @ hou mai la me ka pu, a na Daniela Kekeau i hili aku iaia me ka uwepa. He elua oki ana a keia haole hookano e palama ia nei maluna o ke aupuni Hawaii.
Mrs. L.
HE PAA MARE I HIPUU POLENA IA A PAA
E ke Kuokoa: Aloha oe
E oluolu mai kou ahonui i ka’u wahi mea hou e panai aku mei imua o kou alo, oiai, akahi no kou mea kakau a kaalo hou ma kou ipuka hale.
Ma ka la 22 o Ianuari, 1890, o ka mahina i hala, ua hoohui ia o Mr. Akhi pake me Miss Anny L. Puu ma ka berita paa o ka mare hemolele oiai he mea maikai ka mare no na mea a pau wahi a ka buke nui, i ka hora ia me hapa ko laua hoohui ia ana, na Rev. J P Inaina laua i mare.
I ka pau ana o ka mare, ua hookakani ia he hoopahupahu na na pake e hoohanohano ana i na mea mare a mahope o laila, ua mele mai o Mrs. K Mololani he wahi mele hoolaulea, a mahope himeni hui, a mahope mai o na hana hoolaulea, uu panee pu ia mai he papaaina na na poe makaikai i naue mai.
Eia kahi kalokalo a kou mea kakau,e hooloihi ia aku ko laua ola ana a e hoohua ia mai he hua makkai mailoko mai o ko lana puhaka.
Nolaila, me na keiki ulele hua meda la ko’u welina a no ka Lunahooponopono ko’u aloha nui loa, kau kauwa.
J K Puu,
Huelo, Hawini Sugar, Feb 8, 1890.
J. T. Waterhouse
(WALAKAHAUKI)
Halekuai o na Lole Nani Panio
Lakohao
Na Lako Hana Makiho
A PELA AKU HE NUI WALE
Alanui Moiwahine Honolulu
2262 iy
Olelo Hoolaha
Ua makemake ka Hui Mokuahi o Waila i 50 haina no na mokuahi o lakou. A ke ae nei ka Hui e uku mea i na Dala he Kanekolu ($30.00) i kela a me keia mea e kepa ana no @ na mahina eono.
HUI MOKUAHI O WAILA
Ianuari 7, 1890 2267-tf
Olelo Hoolaha
Ke hoolaha ia aku ma ke akea, e noho ana ka haiawai kuikawa o na Ona Hui o Ahomanao, Papaa, Moloaa, a me Kaapuna, ma ka luakini o Anahola, Kauai, i ka la i o Maraki, 1890 hora o a.m. e hele nui mai oukou a pau no ka pono a me ko oukou poomaikai.
JAMES K APOLO,
Luna Nui
Papea, Koolau, Kauai
2270-41
Kakela a nie Kuke
Ka Halekuai Nui
O NA
Waiwai Like Ole
E laa na pahiolo, koi hole,
batale, koi nui a me liilii, kila,
wili peaa, rula, apeapu, kai o ea @
ia paa, ka a k@ hao
pohaku Loana, kepa, nei ilio, kao
la hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi,
kalapu, kope hulu, palupalu, pepa ka
iakala, lina hao, ami, keehi, a me
KAULA OPU
PALAU
O na ano he nui wale
Oo, ho, kopala, pe, kipikua, hao kope, au ho a pela aku, kua bipi, lei bipi, kaula hao bipi, uwea pa, uwea keieawe, hao pipiula, kaa palala, ipuhao, ipu ti pa-palai.
Makau me Alo Lawaia
Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaule kuaina, hu’akai, ehi wawae, hulu pena, kopa holoi, a pela aku. Pena wali, kini nui a me liilii o nano a pau, me ka pepa kuhikuhi, pena keokeo, aila pena, aila hoomaloo, vaniki kaa, a me vaniki moe.
PENA HOOMALOO
a me aniani hale
AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA MAMO ILI
AILA KAA, INIKA KAMAA
PAUDA KUKAEPELE KIANA
PAUDA UIKI IPUKUKUI O NA
ANO HE NUI A LEHULEHU
Na Pakeke Poi
O KE
Ano Hou Loa
NA MEA PIULA
Mikini Humuhumu
MIKINI A WILCOX ME GIBBS
NA MIKINI A
REMINGTON
He nui loa na mea hao me na ukana ae o na ano a pau, aole hiki ke ha pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ako
Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNE
LAAU HOOMAEMAE KOKO
LAAU HOOPAU NAIO LAA O
KUNU. PENIKILA HUAALE
PAAKAI, LAAU HOOPAA HI,
@ Laau @ a Pala ‘ku
Ano, e kipa mai oukou e na makamaka a ike no oukou iho.
KAKELA & KUKE
@66-2Y
Papa Kuhikuhi
Manawa Holo.
O KA
Hui Alahao & Aina o Oahu
Haalele Na wahi Hookio Hiki ana
No.3 No.1 No.2 No. 4
p.m. a.m. a.m. p.m.
2:00 @ Honolulu 11:@ 11:4@ 4:48
2:12 9:12 2:@ Moanalua 9:@ 11:28 4:@
2:@ 9:23 6::23 Puuloa 3:33 11:23 4:@
2:30 9:@ @ Halawa @ 11:18 4:18
2:30 9:@ @ Aiea 2:30 11:12 4:12
2:@ 9:@ @ Kalauao @ 11:00 4:00
2:43 9:43 @ Waia @ 11:06 4:06
Hiki ma Haalele no
p.m. a.m. a.m. p.m.
2.48 @ 11:@ Manana 11:00 4:00
N.B. E ku no ke kaa ma Kalihi ma wale no a me ka hoolele @ i na ohua
Manawa Holo no ke Sabati
Haalele Na wahi Hookio Hiki ana
No. 5 No. 3 No. 1 No. 2 No. 4 No. 6
p.m. a.m. a.m. a.m. p.m. p.m.
3:00 12:@ 9:42 Honolulu 11:45 2:31 4:48
3:12 12:42 9:42 Moanaulu 11:36 2:19 4:31
3:10 12:53 9:58 Puuloa 11:23 2:@ 4:30
3:@ 1:00 10:00 Halawa 11:18 2:03 4:23
3:33 1:06 10:@ Aiea 11:12 1:@ 4:17
3:@ 1:09 10:09 Kalauao 11:09 1:52 4:14
3:43 1:15 10:13 Waia 11:09 1:48 4:10
Hiki ma Haalele no
p.m. p.m. a.m. a.m. a.m. p.m.
3:45 1:15 10:18 Manama 11:00 1:43 4:05
N.B. E ku no ke kaa ma Kalihi ma ka hoailona wale no a i ole ma ka hoolele @ i na ohua.
NA UKU KAA
Hoonolu’u Papa 1 Papa 2 Papa i ho- Papa @ ho-
pak@hi pa@hi lopuni lopuui
Moalalua $.15 $ .10 $ .30 $ .20
Puuloa .40 .25 .75 .50
(Mcfarlanes)
Halawa .50 .35 1.00 .65
Aiea .60 .40 1.15 .70
(McGrew)
Kalauao .60 .40 1.20 .75
( Mrs. Kapu@)
Waia .65 .45 1.25 ,75
(@)
Manana .75 .50 1.25 1.00
(Courthouse)
N.B. O ka poe e kua@ole ana i na palapala uku kaaahi ma na wahi hookio kuai palapala,e auhau pakui ia he i o keneta i ka auhau mau.
O ka papa kuhikuhi maluna a me na @ ohua, e hooko ia ana mai ka la @ o Inauari 1890 aku.
W G ASHLEY,
Luna Nui
2268 tf
Spelterine
HE LAAU LAPAAU
O keia kekahi o na laau lapaau maikai loa no na eha e pili ana I na ano holoholona a pau a me ke kanaka, a i @pono ia hoi e kekahi mau ahahui ma Amerika a me na wahi e ae.
Ua makaukau makou e waiho aku I na hooiaio I na poe mahiko a me na poe malama lio maloko o keia aupuni me na hoomaikai.
HAWAIIAN BUSINESS AGENCY
Kihi o na alanui Papu a me Kalepa.
2257 3m
Ka Waiwai o ka Hilina
Saseparila Ayer
A AYER, Laau Saseparila, kai kauiana a hilinai a ana no ka noomaemae koko, mana wah@ a pau o ka nonua, ne aneane 40 maka hiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia he iwaena o na oihana Iaoaau. O keia
LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o @ aa Sasaparila Honedura ma@li@ ua loaa k@ mana hoomae@@@ ae ma o ka hui pu ia ana m@ kekahi mau ae laau e ae, a me kekahi ma@ mea no loko o ka honua a me ka hao.
HE koko inoino a nawaliwali anei kou? U a wili pu anei me na ano mai ikaika? A @ hui pu amei me na wai awaawa hoopehu Na keia.
LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pa@ a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika ike ke ano o ka AYER SASAPARILA ua olelo iakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na @ai i awi@ pu ia, aka o keia wale no. No ka
HOOMAEMAE ana i ke koko a me ka hookanua pono ana I na mea a pau ma kekahi mau ano mailikeia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae. O ke
KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana keia LAAU SASPARILA A AYER. He maa lahi a he.
MIAKAI loa hoi keia LAAU, aole no ka hoomaemae waie ana no i ke koko, aka no ka hookaawale pe ana kekahi i na ma i, hoomomuna hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana ma @ aa. He lehulehu wale aa hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana @ keia laau mamea o kahi mau @ e ao.
A HILINAHA ao ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma’i, a peia aku. He nui na laau hoomaemae koko i @oolaha waha @ wale ia malalo O nainoa @alehu, aka, o na kilinai a me na hooia wale no a ke ao holo okoa maluna o ka
Ayer Laau Sasaparila
@@@@ AKAUKAU IA
@@@@@ J. C. Aver & Co. Lovell @@@
HOLLISTER & CO
Na A ona ma ka Pa@@ina Hawaii
@@@ A@@@@ P@@@, Honolulu
2026 v
PAPA! PAPA!
ALA MA KANI
LEWERS & COOKE
(o Lui Ma)
@@ @@ @@@@@ @@@ @@ @@@
E @@@@ @@
APA NOUAKI
@ @@@@ @ @@ @@@@ @@@
PaniPuka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe
Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papa
Ku, A me na Papa Moe nui loa
Na Pili o ua Halo o na Ano a Pat
A ME NA
WAI HOOHINUHINU NANI
O NA ANO A PAU @@@
NA BALAKI ANO NUI WALE
A hai i aku nei ka lono na Makamaka
pau, ua makaukau keia mau Makamaka
o oukou e hoolawa aku ma
na mea a pau e pi ana
ma ka laua oihana
NO KA
UKU HAAHAA LOA
E like me kamea e nolo ana mawena
LAUA a me ka MEA KUAI
HELE MAI E WAE NO OUKOU
Benson Smith & Co
Na Mea Laikini ia @
A me Kuai Liilii aku
Na Laau Lapaa
O NA ANO A PAU
HELU 113 me 115 ALANUI PAI
O LAUA NA AGENA NO NA
Laau Lapaau Kuluwai Lii
A ME NA
Lukini OnAonA Waianuhea
WAIALA MAILE
A ME KE
Onaona Lei Aloha
O na lako no ka Lauoho a me ka Ili a
me na mea hoonani o ka Home e iona no u
ina makamaka ke kipa mai ina @@@ hale.
2204- u
B. F. EHLERS & CO.,
PAINAPA
Poe Kuai i na Ano Lole a Pau
Helu 99 alanui Papa. Honolulu
Ua loaa mai nei, ma keia mokuahi Austaralia he mau waiwai ano hou loa, oia hoi. Na Kakinia, Kinamu, a me na Kalakoa o kela a me keia ano. Nolaila, e kuai makepono aku ana makou no na kumukuai haahaa loa.
Pahu Hale Leta 351 Bele Telepone 274
KA AGENA OIHANA HAWAI
No. 68 ALANUI PAPU KIHI O ALANUI KALEPA, HONOLULU, H.
HE AGENA OIHANA A ME AGENA OHI DALA NO NA BILA A PAU
KEENA OIHANA
Na Waiwai paa—kuai a hoolilo aku, a me auhau uku ana.
Na Hale hoolimalima, Rumi, Keena, Aina e hoolimalima, a aelike ohii
na uku hoolimalima o na ano a pau.
Na Moraki e ae ia ma na ano waiwai a pau.
Na Pepa kuleana aina , e kakau a hooponopono ia me na Pepa a pau e pili
Ana ma ke kanawai.
Kope a me ka Unuhiolelo ma na olelo a pau iloko o keia aupuni.
Na Panihakahaka ola, Hale, a me na waiwai o na ano a pau i na Ahahui Pani
Hakahaka helu ekahi.
Na Malama ana i na Buke a me ka hooponopono ana.
E haawi ia no ka mikiala no na Ohi aie ana.
Na Gula, Kala me naBila kikoo dala, kuai a hoolilo.
Na Hooponopono Hale Dute e pili ana i na waiwai mai ko na@aina e mai.
Na Ukana o kela a me keia ano, e kuai a hoolilo aku.
Na Kauoha o na Mokupuni, e hooko ia no me ka eleu.
O na hana a pau a na makamaka e haawi mai ana no ka hooko aka i ke kauoha, e @
@@ @@ @@ @@@ a we ha mikiala.
Agena Oihana Hawaii
@@@@ @@@ @@@