Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 14, 5 April 1890 — Page 1

Page PDF (1.52 MB)

This text was transcribed by:  Linda Kaholo
This work is dedicated to:  In memory of William Makuakane (Kumu Patricks father)

Kanupepa Kuokoa:

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

BUKE XXIX,    HELU  14.    HONOLULU, POAONO, APERILA  5,  1890.

HOOLAHA LOIO.

N ELLIE M. LOWREY.

Notari no ka Lehulehu.

:A  HF :

 Luna Hooiaia Palapala a me na Palapala Hoohiki

Keena Hana me W. R. Kakela Loio ma ka aoao makai o ka Hale Leta, Honolulu.      2241 3y.

 

C ECIL BROWN.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWA?

  Ae agena Hoo@@@@ Palapala no ke @@ Aupuni o Oahu

KEENA HANA:  Ma alanui Kalepa.

                                 @.

E G. HITCHCOCK.

     (AIKUE HIKIKOKI).

 

LOIO A KOKUA MA NA MEA A PAU E.

 

PILI ANA MA KE KANAWAI.

 

E ohi ia no na Bila Ale, me ka awiwi

 

HILO, HAWAII.

                                                 2114.1yr.

A.  ROSA.

(AKONI)

 

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

______

Luna Hoolalo Palpala.

 

Keena hana, ma lalanui Kaahumanu.

 

G EORGE P. KAMAUOHA.

 

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

--A H@ MEA—

 

ANA AINA.

_______

E loaa no ma Kohala Akau, Hawaii.

@00@ 1y

 

W R. KAKELA

LOIO A HE KOKUA MA KE KANWAI

No Luna Hoo@@@@ Palapala.

 

J AMES M. MONSARRATI.

(Maunakea.)

 

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

He Luna Hoo@@@@ Palapala.

 

 E hana ia no na Palapala Kuai, Palapala Hoolimalima, a me na palapala pili kanawai e ae ma ka olelo Hawaii.  Dala no ka hao@e ma ka moraki ma na waiwai paa.

 KEENA HANA:  Hale Pohaku hou ma ka aoao me Wakiki o ka Halewai, Alanui Kalepa.

 

ENOCH JOHNSON.

(Enoka.)

He Loio a Kokua ma ke Kanawai,

Imua e na Ahahookoloko’o a pau o keia Aupuni.

 

Luna Hooiaio Palapala Kope no ke apana o Kona, mokupuni o Oahu.

 

 Keena hana me Mr. P. Numana, Helu 44 Alanui Kalepa.

2263 1y

 

W ILDER & CO. (WAILA MA.)

 

Mea huni papa a me na lako @ @@@@@ @@@ o na ano a pau, a me na pono a pau @ @@ @@@

Kihi Alanu Moiwahine ma Papa

 

W ILLIAM C ACHI.

 

Loio a he Kokua ma ke kanawai imua o na Aha a pau o keia Aupuni

 

He Notari no ke Lehulehu a Boroka no na waiwai paa.

 

Keena Oihana, Kelu 36, Alanui Kalepa, Honlulu, Oahu.

2262 tf

 

J. T. Waterhouse.

 

(WA@AKAHAUKI.)

 

Halekuai o na Lole Nani Panio

 

Lakohao.

 

Na Lako Hana Mahiko,

 

A PELA AKU HE NUI WALE.

Alanui Moiwahine,  -  -   Honolulu

22621y

NANEA KAMAHAO

 

O KE

 

KEIKIALII.

 

ROMEALA

KA

Ui Kila Mageneti

O Parameri.

______

 

Ka Nani e haule ai ka Honua;

 Ka Mahina Meli o Salaredina;

Ka La alohi o Mulisedera;

Na Kulu Koko kamahao Ekolu.

______

  Na Ui Hookelakela o ke Ao holookoa.

_____

Na Nani Puuwai Uahoa o ka Honua nei

A O KE

Kila Mageneti o ke aloha—“O Parameri no ia.”

______

  “Kahaha ! aole paha pela, oiai ua hanau ia mai au aole na ka mea hookahi, aka, na ke ao holookoa, a o ka mea e kupaa ana imua o Romeala, alaila, oia auanei kana ipo a hiki i ka hopena. Nolaila, e na kaikamahine alii, ke hookuu aku nei au ia oukou e hoi me ka maluhia no ko oukou mau aupuni, a e hoomanao iho, he poe puuwai palupalu oukou i haaheo pume Romeala na ka papahi i ka lei kalaunu o Parameri  A ia oukou e hoea aku ai i ko oukou mau aupuni, mai hoopua wale aku imua o ka oukou mau ipo ua ike e ia ke kai kapu a ke konohiki e Romeala.”

  No keia mau olelo hoopoho manaolana’ a ke keikialii Romeala, ua lilo ia i mau kuikele e konikoni eha ana i ka puuwai o na kaikamahine alii, a oia ka lakou i puana hope loa mai ai ;

  “Pehea, ina no hoi o oe ka makou ipo a hiki i ka hooluolu ana, a o na waiwai a pau o ko makou mau aupuni nou ia, alaila, aole anei oe e ae mai ana i ka makou?”

  “Aole,: wahi a Romeala, “oiai ua hoolaa au ia’u iho no ke ao holookoa; a o ka mea e kupaa ana imua o Romeala, oia auanei kana ipo a pau na la o ka honua..”

  No keia pane hope a ke keikialii Romeala, ike iho la ua poe ui la aole e hooko ia ana ko lakou mau iini palaualelo, ku ae la lakou a haalele iho la i ka halealii me na mano pono ole no ka lakou ipo a hoi aku al no ko lakou halealii i hookaawale ia e ka moi Hopeline.

  Ia lakou i hoea aki ai i ko lakou halealii, akoakoa ae la lakou maloko o kekahi keena nui, a malaila i hooholo iho ai lakou e hana lakou i kekahi hana e h@ ai ke keikialii Romeala ia lakou, ka ipo nana e hoanoe nei i ko lakou noonoo, a no ka hope loa o ka lakou noonoo ana, hooholo iho la lakou e kukulu mua lakou i ahaaina hulahula, a ke ko ole ma ia mea alaila, e lawi no lakou maka ikaika o na mea kaua, ke hana hope hoi a lakou i @oho ai pela e hooko ia ai ko lakou mau iini palaualelo.

  Ma keia wahi e hoomanao iho a@ kaua e ka mea heluhelu ua lilo io ka uahoa a me ke kupaa o keia pow kaikamahine alii i mea ole ia Romeala, a oke kuko a me ka lia ana nona oia ka lakou e hoao nei e hana ma ke ano puuwai eleele, a kawa e ike aku ai ma keia mua kohe iho.

  Nolaila, i ka holo ana ae o kela manao ia lakou, hoala ae la lakou i kekahi ahaaina nui hewahewa i ike ole ia kona lua ma Peresia malalo o ko lakou mau lilo ponoi, oiai he pow wale no laku e nohalii ana maluna o ka waiwai a me ka hanohano, a i ko lakou ike an aohe mea i koe i nele i ka hiilawa ia, hoopuka ae la lakou i no palapala poloai mai ka moi e noho ana i ke kalaunu a hiki loa aku i ka lopa kuakea haahaa loa, a ma ke kamailio pokole ana ae, ua unu ia mai ka lahui o Parameri a me ko na aupuni a lakou i hele mai ai a akoakoa i kahi hookahi.

  Iwaena o keia poe i kon ‘ ia o ke keike alii Romeala ka heke, ka helu ekahi hoi a ko lakou mau kuonohi e ike ana, a oia ka mea i makemake ia i m@hai ala no ua papaaina nei, aka, iloko o ko lakou mau manaolana an, aia hoi aole ka mea a lakou i kulo ai i hoea ak@ e hauoli pu me lakou i na lealea o ka papaaina: a e like me ko lakou ne’e maluna o ka papaaina, pela no ko lakou neie iloko o na hoonipiu poahi ana a ka hulahula

 

  Mamuli o keia nele hou ana o ua poe kaikamahine nei i ka mea a ko lakou puuwai i kuko ai, ua ho-a ia ko lakou inaina wela no ua keikialii la, no ia mea, haalele iho la lakou i ke anaina hula o ka poe e lealea ana a hoi awiwi aki la no ko lakou mau keena, a malaila i kahiko iho ai lakou i ko lakou mau aahu kaua, a iloko o na minute pokole wale no aia ua poe ui puuwai uahoa la e—

 

“Ku ana ka liki haa i Nuuanu

Ua alaala wale i ka Waahila.”

 

    A ke nana aki i ko lakou kulana, he poe wale no i hele a lehia ma ka oihana kaua, a e hiolo ana na pilali a me na hoku alii ma ko lakou mau umauma.

  Me keai mau ano i haalele hope iho ai lakou i ko lakou halealii no kahi o ko lakou mau lio i waiho ai, a no kekahi mau minute o ko laku apa ana, oili aku la lakou me ka haaheo nui maluna o ko lakou mau lio pakahi.

  A ia lakou i kaalo iho ai ma kahi hoomoana o na koa, puhi ae la kekahi o lakou i kana ulili, a i ke kii ana iho ia wa koke no lakou i hoopuni ia ae ai e na koa o ko lahou mau aupuni, a me ka leo hookahi, ninau mai la lakou :

  “Heaha ka makemake o na aliiwahine i ka lakou mau kauwa?

  “E liuliu ia oukou iho me ka oukou mau mea kaua, a e hahai mai mahope o makou “’ wahi a ka pane.

  Emoole aia ua poe kaikamahine la me ko lakou mau pualikoa nui ke maki la no na palena waho o ke kulanakauhale alii me ka puahi nui, a iloko o ka halulu a me ka pohapoha o na kapuai o ko lakou mau lio, hoea aku la lakou mawaho loa o ke kulanakauhale alii.

  O keia manawa a na kaikamahine aloo o make mai la me ko lakou mau pualikoa iloko o ka puahi a me ka awiwi nui, oia no na hora liilii o ke kuluaumoe, a i na hora o ka wehe’na kaiao ua puni ae la ke kulanakauhale alii i ka hoopuni ia e ua poe kaikamahine alii la me ko lakou mau koa, a iloko o ka nakeke o na mea kaua i pii mai ai lakou me ka hikiwawe loa, me na leo o ko lakou mau alakai e kahea ana,--“E luku i ke kulanakauhale alii, a e hopu pio i ke keikialii Romeala!”

  Ua hoopuiwa nui ia ko ke kulankauhale i keia mau leo hooho kaua o ka wanaao, a ia lakou i oili mai ai mawaho o ko lakou mau home, ike mai la lakou i keia pualikoa nui hewaewa e maki aku ana me ka lakou mau mea kaua e h@lali anapu an, a ua ahai aku la kekahi poe i ka lohe imua o ka moi Hemolina, a oia ka ua noeau la i kahea koke ae ai i na koa e ku me ka makaukau no ke pale ana aku i na @aemi.

  E like me ka leo aloo, pela na koa Parameri i lawe ai i ko lakou kulana, a iloko o ke aheahe malie, aia lakou e ku ana me he mau kia pohaku mabala la me ka lakou mau mea kaua e hulali ana.

  Oiai na koa Parameri e ku ana me ka makaukau, lohe ia aki la ka leo hooho no ka luku ana i ke, kulanakauhale alii a me ka hopu pio ana i ke keikialii Romeala, a no na minute pokole mahope iho, koele mai la ke kikeke ma ka ipuka o ka pa alii, i panai pu ia mai e na huaolelo oolea, e wehe ia ka puka no ka hanohano o ko lakou elele, a ke ole e hooko ia, aiaila, e lele kaua koke aku no lakou a luku me ka weliweli i ko Parameri holookoa.

  O keia mau olelo a no koa kipi, ua hai mama ia aku la ia e na kiai puka imua o ko lakou moi Homelina, a o ia ka ua moi la o ka naauao i ui ae ai i kara keiki no ka ae, a i ole, hoole aku paha i na koi a na koa kipi.

  Nolaila, e na makmaka hoohialaai o keia noolelo, e hoomanawanui iho kakou i ke ka@ ana ua kona nanao a uwila aku i keai pule ae.

 

HE KAAO

----- NO ----

HAPAIKALA-

 

Hapaikamahina

____

 

KAHUAOHIANANI

 

I LOAA MA KA

 

Piko Mauna o Farani

_____

Ka Ui nana i Kakele ke

 

Aupuni o ka Lihilihi

 

o na Manu.

_____

Unuhi ia a Moss Ma’u

 

  Oiai laua e kamailio ana no ko laua mea e pakele ai, ia wa i lohe ia aku , i ka haluu ana mai mawaho, a ike ia aku la o Kini Kula e ku mai ana ma ka ipuke o ka hale a pane mai la:

  Ano i keia wa, e haawi pio mai oe e ke koa opio i keia, oiai, eia o Kini Kuia ka mea nana e ulupa aku ia oe a lilo i puu lehu.

  I ka hooki ana iho o ka Kini Kula mau olelo kakana, ia wa no i pane mai ai ke koa opio me na olelo kuoo, aole au e haawi pio aki ai oe a kiki i ka wa e hoohainu ia ai ka mak o ka’u pahikaua i ke koko o kou puuwaio ka lapuwale o na lapuwale o ka honua a me ka lewa.

  Ua hoopiena loa oa ae ua Kini Kula nei i ka lohe ana aku i keia mau olelo a ke koa opio, a oia no hoi kona wa i wehe ae ai i ke eke kalena a hoohamama mai la imua o ke koa opio a hoomaka aku la ua eke la e omo i ke koa opio iloko o kona opu.

  I ka ike ana o ke koa opio i keia ma ke ona e hana ia nei, oia no kona wa i unuunu mai ai i ke aa o kone mau lima wikani, a i ka malo pono ana ae, a oia no kona wa i hookokoke loa aku ai ma ka waha o ke eke kalena, a hoomaka iho la oia e kaulau i kona mau lima punahele penei:

  E o’u mau lima punahele, akaho no au a hoohana hou ia olua e a’u mau milimili, oiai o ka la keia o ke ola a me ko kakou palekana, nolaila e hoohana i ko olua mau ikaika pakahi iho.

  Mamua ae o ke poholo ana aku o ke koa opio iloko, a me olapa ana la hoi na ka uwila, pela okoa iho la no ka palamimo o na lima o ke koa opio i um@ ae ai ma ka niao o ke eke a hoopahu’a ia iho la ka ikaika huki o ua eke kalena nei, a me he la ua kokolo aku ke aa o na lime o ua opio nei a kakou a ka papaku o ua aupuni eke kalena la.

  No ka manawa loihi keia mau hakoko ana, a no ka pakela oi loa aku o ka ikaika ume o ua eke la, ua moku pu aku la kahi a ke koa opio e paa ana a poholo aku la oia iloko.

  Maanei e ka mea heluhelu, e waiho kaua no ke koa opio oiai, ua poholo aku la oia iloko o ke eke, a e huli ae kaua e nana no Asiba ke keko.

  I ka ike ana o ua Asiba nei i ke poholo ana aku o kona haku iloko, oia no lona manawa i hookahuli ae ai i kona kino i pua aala loa a waiho la iluna o ke pakaukau.

  I ke kahuki ana ae o ka kino o ua keko nei i pua, ua hiki ole ia Kini Kula ke ike, a no ia mea ua hele hou aku la oia e huli i ka pahu daimana, a he neo nae ke mea i loaa nai iaia.

  A no ka loaa ole, nolaila, ua hoopau ae la oia i kona huli ana, a hoi aku la oia no loko o ka rumi hookipa.

  A i kona hiki ana aku maloko o ka rumi hookipa, ike iho la oia i ua pua nei, a hoomaka iho la oia e lalau, a no ka aala loa, ua honi ae la oia, a hookomo iha la iloki o kona poli, a hoi loa aku la oia no kona aupuni.

  Ai kona hiki an aku i ke aupuni e noho mai ana o Lopiana ma, ua ninau mai la laua:

  Pehea kau huakai i hele aku nei e hoopio i ko kakou enemi?

  Pane aku la o Kinikula, ua holopono ka’u mau mea a pau i hele aku nei mai ka mua a ka hope, a o ka’u e ninao aku ai pehea la o ianea e make ai?

  Pane aku la o Aekoahi, o kahi e make ai e hoolei ilalo o ka papaku o ka honua, ilaila e nale ai.

  Ae mai la na kaikunane a ua holo like ia manao ia lakou a ua kaa aku la noi na Aekoahi ka hana ana

  I ka pau ana o ka lakou mau kanailio ana, ua hao aku- ia ka mana o ua Aekoahi nei a noho ana i ka papaku o ka moana me ka lakou pio, a waho aku la, a huli hoi mai la oia no ko lakou aupuni me ka manao e nalo ana ka lakou no’a eia ka e ahuwale ana.

  I ka hiki ana aku o ua Aekoahi nei, ua noho iho la lakou e hoonanea no kekahi manawa.

  Maanei e hulo ae kakou a nana aku i ka muli pokii o ka kakou eueu ia Hulupaina no kana mau hana.

  I ka lawe ia ana o ka kakou opio i ka papaku o ka moana, me ka ike ole o Hulupaina ua hopu pio ia kona kai kuaana, a i ka wa e lawe ia ana kona kaikuaana, oi no kona i ike mai ai i kona kaikuaana e lawe ia ana e na ene mi no ka papaku o ka hohonu.

  A i kona hoomaopapa ana o kona kaikuaana no ia, ia wa i hoomaka aku ai oia e lele no ke aupuni ahi.

  Iaia e hookikike aku ana no ke aupuni ahi, oia no ka wa a Lopiana i ike mai ai i keia kupua m@waho a ia wa i hooi loa ia ae ai ka ikaika o ka a ana o ke ahi.

  I ka hiki ana aku o Hulupaina mawaho o ua aupuni nei, aole e hiki iaia ke komo aku@apape ae, la oia, maanei au e noho a@ a hiki i ko’u wa e ike ai ia oukou.

  He umi ao a he umi po o kona kali ana iaia ua hiki mai la ka ilio a kona hanau mua, a pane mai la oia:

  E aha ana oe maanei e Hulupaina, kuu haku?

  E imi ae ana au i wahi no’u e komo ai iloko o keia aupuni.

  Pane aki la ka ilio, eia ka pahu daimana a ko kai kuaana, e hopu a paki iloko o ke ahi, alaila, e lilo no keia ahi i mea ole a e ike koke no oe he muliwai nui a o ko kaua komo no ka hoi ia iloko o keia aupuni.

  Ia wa i hopu aku ai o Hulupaina i ka pahu a paki mai la iloko o ke ahi, a ia wa koke no hoi i lilo ae ai ua ahi nei i wai, a ike pu aku la laua nei i ke kalae ana mai o na kualono o ua aupuni nei.

  I ka pio ana oke ahi us komo aku la laua nei iloko o ua aupuni nei, a o ka wa no ia i hele mai ai o Kini Kula e paio me Hulupaina.

  A i ke kokoke ana o na aoao a elua, ua hoomaka koke iho la laua e kaua me ka weliweli nui.

  Oiai na huna ahi e lele liilii ana ma o a maanei, a no ka hapalua hora keia paio hahana ana, us hoomaha iki iho la laua no kekahi manawa.

  I ka maha ana o na oaoa a elua. ua hoomaka hou iho la ka paio ana.

  Oiai na aoao elua e hakaka nei, ua lele mai la o Lopiana maluna o Hulupaina.

  Oiai ka il@o e haka pono ana i kela aoao, ua lele aku la oia maluna o Lopiana a hoomaka iho la na aoao elua e paio, a no ka ike ana o Lopiana e poino ana ko lakou aoao, ua hoomaka aku la oia e holo me Aekoahi a koe iho la o Kinikula.

  Ia Kinikula e paio ana me Hulupaina, a i kona ike ana ua kokoke oia e poino ia Hulu paina, ua hoomaka aku la oia e holo, a no kone hiki ole ke holo oiai, eia aku no na ilio nahu maka a Kakuihewa ke uhai aku nei mahope ona me ka mama nui.

  No kona hopoopo o make oia, no ia mea, ua wehe ae la oia i kona kuka puapuamoe a paki iho la mahope ona, a o ka wa no ia i Mo ae ai i pali aniani a hookaawalw ia ae la lakou.

  I ka ike ana o ua Kini Kula nei ua kaawale kona mau enemi, ia wa i lele aku ai oia a noho iloko uwila, a malaila oia i noho ai,

  Maanei e huli ae kakou a hoolai iho no keia pule ae.

Gabreriela Lenoa

---O  KA---

Puali Kahiko Imeperiela

o Farani.

_____

Koa Opio iloko o na

Ulia o ka Laki.

_____

Kukala Kaua a Perusia

no kekahi Wahine.

______

He Moolelo no ke Au-Weliweli

Nui o Europa.

_____

KA HUAKAI NO BERELINA.

_____

  Ua huli hoi pololei aku o Gaberiela no ke Keena Oihana Kanikela Farani a halwai me ka Elele Duroka, a oia kana i hai aku ai i ka moolelo piha o kana huakai ma no okana aina waho o Perusia.

  Ua hoolohe mai la o Duroka me ka @iaai nui i ka moolelo kupanaha a Gaberiela e hai nei, a i ka wa i pau ai o kana kamailio aua, ua pane mai la o Duroka—

  “Ua hai mai nei oe e Kapena Lenoa ua haawi mai ka Emepera i ka hilinai

maluna ou no ka lawe ana mai i ke kino o ka lede hoohanohano o ka Emeperesa, a l ka wahine hoi a ke keikialii o Posetama e mare aku ai?”

  “Ae, me ka hilinai,” wahi a Gaberiela i pane aku ai.

  “Ua hai mai nei no oe aia ke keikialii o Posetama e waiho eha ana ma kapa alanui, mai ke maka aku o kau pahikaua ma kahi kokoke i ke kulanakauhale o M@nika?”

  “ Ae, ua waiho aku au iaia me ka ehaeha.”

  “Ua hai mai nei oe, o kou enemi ino loa ke keikialii o Posetama maluna o keia ilihonua?”

  “Ae.”

  Ua nana pono mai la o Duroka iaia nei mai luna a lalo liuliu iki, pane hou mai la oia me ka mino-aka me kona papalina,--

  Iloko o kou ola ana e Kapena Lenoa, ua hoao anei oe e kulai i ke kupaa o kekahi wahine?”

  Ua lolo ae la he ano e ma ko Gaberiela mau helehelena, a oia kana i pane aku ai me na huaolelo o ke uloloh@,--

  “A-a-a-oale!”

  “Ina pela, o ka manawa kupono keia hou e hoomaka ai e kulai ike kupaa o ka Madimosele hoohanohano o ka Emeperesa, mamua o ka hoi ana mai o ke keikialii.  Aka, pehea ana ke loihi ona e waiho ai i ka eha a oluolu no ke hoi mai?

  “He mau la paha,” wahi hou a Gaberiela.

  “Ina pela, e loaa ana ia oe he mau la nou e hoalohaloha ai.  E hoomanao e hele ana kaua i kekahi anaina ikealii a me ka hulahula i keia po ma ka halealii.  Ma kou ano he kakauolelo ne ko Keena Oihana Kanikela Farani nei, ua loaa ia oe he kuleana e akoakoa ai iloko o ia anaina, a o kou wahi ia o ka hoike aku i ua lede Madimosele la, he koa Farani oe i makaukau no ka hoo ko i na kauoha o na ano a pau, ina o kaou manawa hope loa ia e hookahe ia ai kou kulu koko me ke hanohano o ke pahikaua.  Ke lohe mai la anei oe ia’u e Gaberiela?”

  “Ae.”

  “Mai ae iki ia oe e huki ma ka ihu e keia poe al@koa Perucia.  O ka papakuhikuhi a ka Emepera, e haule pa hu aku ana ia i ke honua a okaoka liilii.  O ka hilinai o ka Emepera, e ku ana oe imua o kona inaina nui a lawe i ka hopena.  O keia hoohui mare, e aaho e hoohoka mau loa aku ia Perusia i ka wahine ole.”

  He mau olelo hoolana maika keia a Dorika i hai mai ai, a ua ooholo iho o Gaberiela, iloko o keia ahiahi, e hoa ai oia e hoikeike aku i ua Madimosele lai kona kulana o ka wiwo ole a me ke kaeaea o kana pahikaua oilua.

_____

ILOKO O KE ANAINA HULAHILA.

  He mau la mamua ae, ua hoomakaukau ia ka halealii no kekaho anaina ikealii a meka hulahula e haawi ia ana no ka hanohano o ka wahine hoopalau a ke keikialii o Posetama ke hiki aku i Berelina, a ua kono ia no poe kiekie a me na alii e akoakoa aki iloko ia anaina kamahao.

  Ua hoolilo ia ka manawa o keia auwina la, he manawa hoomakaukau no Gaberiela iaia iho, a mamua o ka ohi ana mai o ka po, ua k@pa aku la oia no ke Keena Oihana Kanikela e huipu me Duroka.

  I ua ahiahi la, aia na poe a pau i kono ia ke kaukolo no ka halealii, a @namua o ka hora 9, ua piha pono aku ia ka rumi ikealii nui i na makaiai, a e haawi ia ana na kunou a me na hoomaikai i ke Alii ka Moi o Perusia me ke lede Madimosele ma kona aoao e ku ana.

  Aia iloko o keia aniana na kanaka kaulana loa o Perusia, a no lakou hoi na aahu a me na kahiko o ke au ia Feredarika ka Nui e kakoo ana i ka hanohano a ia kanaka hookelakela i kukulu ai, no lakou na lauoho loloa i pu ia mahope o na kula, a me na lolewawae ekekei i hooholo ia ae na kakini ikuna o na kuli.

  I ka wa i pau ai oka ikealii ana, ua hoomaha iho ke anaina no kekahi mau minute pokole mamua o ka hulahula ana, a oia ka na poe a pau i holoholo ae ai maloko o ua rumi nui nei.

  O Gaberiela pu kekaho e holoholo nei iloko o keia aluka, @ oiai oia e hoomanao mau ana i kela olelo ao a Duroka iaia,ua hoopuiwa nui ia keia i ke pai ana iho o kekahi lima ma kona kua a huli ae a nana, o ka lede ukali hoohanhan no ka, ka Madame de la St. Jina.

  “Aloha oe e Monaaiua Kapen Lenoa.”

  Ua haawi aku la o Kapena Lenoa i ke aloha kunou i ua lede hoohanohano la, a huli hou ae la oia i ke keonimana elemakule ma kona aoao a hoolauna mai laia Gaberiela @ne keia mau olelo,---

  “E ka Mea Kiekie, o keia ke keonimana a’u i hai aku nei ia oe mai ke kahua kaua mai.”

  Hawanawana malu mai la ua wahine nei iaia nei me ka hai ana mai i ke kulana o ua kanaka nei.

  “O keia ka hoahanau ponoi o ke Alii ka Moi, a o ka Alihikaua Nui hi maluna o ma pualikoa a pau o Perusia nei.”

  Ua nana pono mai la ua kanaka nei ia Gaberiela a pane mai la me ka lei halulu,--

  “Ua lo-lo-loihi anei oe i Berelina nei?”

  “I keia kakahiaka no ko’u hiki ana mai e ka Mea Kiekie,” wahi a Gaberiela.

  “Ma ke ke@ke alahele hea oe i kipa mai ai?”

  “Mai Auseturia Tairola mai a Bavaria, ke kulanakauhale o Muniki a hiki i Berelina nei.”

  “A-ha.  Ua halawai mai anei oe me ke keikialii o Posetama ma ke alahele no Parisa?”

  “As.  Ua halawai au me ia iloko o Bavaria, a ua haalele aku no au iaia e hele ae ana mahope o’u.”

  Ua hoomaha iho la ua kanaka nei ona ia wahi noka omilomilo ana i kona umiumi a pane hou mai la,--

  “Ua ike no ua ilio la, eia ianei ke kumu o kona hanu i kela wahine opio, a ua ahona oia e lele mai malalo o ke aloha pupule wahine mai Parisa mai.

Ha ha-ha!”

  Huli ae la laua a hele aku la, oiai e kaalo mai ana ka Madimosele de Rula me kekahi aliikoa kiekie o ka Puali Husa Ulaula, kunihi ae la o Gaberiela i ko laua wa i kaalo nei, a paa ia mai la kona lima e ua Madimosele nei me ka hookuu ia ana aki o ka lima o kela aliiloa.