Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 15, 12 April 1890 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri.

Ka Nani e haule ai ka Honua; Ka Mahina Mdi o Salaredina\ A'a La alohi 0 Mulnedera\ .Ya A'u/u Koko kamahao Ekolu.

Na Ui Hookelakela o ke Ao holookoa.

N;i Naiii l'uiiwai lalnw«h Honiia nei A O KK Kila o kt aloha—"O Param<ri no ia

E like me ke kanaka koa oiaio, pela ke keikialii Romeala i pane mai ai me na huaolele wfwo ole: K wehe aku —e wehe aku ina ipuka o ko kaua pa alii e kuu makuakane, a na'u na kau keiki na Komeala e hoohauli* pio u lakou iloko o na kupeehae oko lakou kuhihewa. Ama ka inoao Alahe, ke hoike nei o Komeala aole e nnpoo ka la o rameri a e okaoka lii iu no iakou i ke Kila Mageneti o ke aloha, a auhee aku no ko lakou mau aupuni ka hilhila nui o ka naau ne ka hoohewale.

Auwe—Owai keia poe koa Kipi i mai hea mai lakouP wahi a ka Moi Ho melina i ninau aku ai i kana keiki. Ke ole au e kuhihewa, alaila ke koh< nei au o na kaikamahine alii hookela kela me ko lakou mau puali kaua, a kii mai nei e hopu pio ia Ronie**la m: ke ano i ip« na lakou a pau na la o k«' honua, aka e kuu nmku*. ke hoole ne ka uhane o Komeala ia lakou, oiai, ( ka hana au i koho ai ua alana aku ai ia'u >ho na ko ao holookoa, a o ka u « me ka nani e kupaa ana imua o Ro meala. alaila o kana ipo ia e kahu ai k: manai ana 'i keia wehi: "Ma kui poh oe no ka wa mau toa." No keia mau olelo a ke keikialii Ro meala, huli hoi aku la oa koa kiai nc ke kahua o ka laua hana, a iloko o ks hilulu a mc ka uuini.o na laka puka ham»ma ac la na oka pa ah no ke komo ana tiai o na enemi, a < like me ko lakou kulana i kinohi, pe*j lakou i komo r»ai ai a hoopuni ae la i k« halealii iloko o na mahele laina h< umikumamalia, a ma ka lima o ko la kou elele i w.iho aku ai ka lakou pala pala noi imia o ke keikialii Romeala. 1 ka loaa ana aku o ka palapala mi na lima o <omea!a, heluhelu awiwi ihe la la i na manao o loko, a o na mea nui i kakiu ia, oia no ko lakou koi ans mai iaias ae aku i ka lakou mea i no mua ma'ai. I ka >au ana o ka Romeala heluhelu ana i ki pal.ipala, nana mai la oia ma luna ona koa no kekahi mau minute a i kapau ana o kana kilohi ana malu na o ia koa, poha mai U kona leo e li ke rc ka wai o ka meli (honey) i ka i ana oai: Ea au o Komeala ua makaukau e lilol luahi no ka oukou mau mea k&ua ik, e na koa, e hoomanao iho oukou 0 e kanaka mua loa o oukou e hapai aa i kana pahikaua e tilo oia a me kon aupuni iloko o ka ahewa ia ma na hnawai o Alihe, aka, i mea e waiaole 1 ko oukou mau ina imua o ko oukou naau aupuni e hopu mai ia Komeala ano— No keia mau olelo a kekeikialii Romeala, ua hilahila ia na koa a emi aku (akou i hope me ka manao e mahuka mai ke alo aku o ko lakou mau alii, aka, ua kaohi koke ia mai la ia mau manao hohe wale o lakou e ki leo kan oha a ko lakou noau haku alii, i ka i ana mai : Imua e na koa no ka hopa pio ana i ke keikialii Romeala a hali aku iaia no ko kakou mau aupuni no ka hoopaahao ana iaia iloko o ka halepaahao po-

u i o Sc rj a hiki i koiii miU sekoiu ho; e. 0 keia haltj>a3hao o Sv'ra e ka mea he!uhtlu, he halepaahao ia i kau ia ka we!i mai kona la i hookuniu la'i a h:k wj!e i na la oka mea nona keia mo<.> ielo kamahio roa ka oleloia ana pem-; u Hea mai !a oia ia'u mai Seira ma>. Eke kiai ! Heaha ko ka po ? E ke kiai ! Heaha ko ka pouh T "He make—he make—he make— oia wale nc—" A pela io no e ka makamaka helu he!u, o da poe a pau e paa pio ana ilo ko o ktia halepaahao o Seira, aole loa 'akuu e Ike i ka maiamalama o ka la, a me ke konane oka mahina a me na hoku alohilohi a Viki 1 ka pau ana o kc lakou mau kino i ka mu a me ka popo. Oiai, ma kona mau palena a pau, aok loa he ikaika nui ma ka honua nana t hoohii lo a oki loa aku hoi i ka heme ana o ke poo kui hookahi, oiai. ua hu ua ia kona mau hookuina e ka loea nana i kukulu ua halepaahao la. Ua lawa paha ko kaua kamailio ani e ka mea heluhelu no keia halepaahae e manaoia nei ilaila ke keikialii Kome a'a e hoopaa pio la z\ ke lilo aku oia luahi na na kaikainahine alii lokoino, s e kamaili ) kaua no na koa a me ka la kou mau haua. 1 ka manawa a ke kauoha alii i aku ai i na koa pakaha, huli hope a< la lakou a lele aku la maluna o ke kei kialii Komeala a mamua ae oka hahai ana aku o ka maka o ka lakou pahika ua maluna o ka oiwi kino o ke keiki alii, ia wa i kuu mai ai ua Komeal; nei 1 kona loea hoowalewale ma na oU lo pahee e like me ke kuhinia o ka wa iu a me ka meli,*'a iloko o na sekom pokole wale no, haule aku la ka lakoi mau pahikaua ilalo o ku honua, a m< ka leoolowalu i puana like ae ai lakoi i keia mau huaolelo :

"Ka loea oka honua ! Ka loea c ka honud*' Ha, ha, ha ! Ma ka inoa 0 .Alahe, aole loa makou e hapai kue i ka makou pahikaua no ka hopu pie ana iaia." Me keia niau olelo auhee aku la na koa me na leo huro no ke keikialii Ro meala ke Kila Msgeneti o Parameri Ua haawi hou ae la na kaikamahine'li' 1 ke kauoha i na koa no ka hele ana imua, aka, he ole nae kamali uia mai a iloko o ko lakou inama nui me ns leo hookikina e kahea ana, aia hoi, ha kui pakola iho la ka hekili n;e ka ika ika loa, anapu mai la ka uwila me ks Meliweh nui, a holopapa aku la maluna 0 ua mau kaikamahine ahi la me ke -kou mau koa e auhee nei, a iloko e na minute pokole wale no puehu liilii aku la lakou i o a ianei no ka hoopakele ana i ko lakou mau ola iho, a ng na lehulehu loa, hoea aku la lakou i ko lakou mau aupuni me na manao kau maha, a kukala aku la ua auhee lakou 1 ka loea o Parameri ma ni mea a pau a o ka maluhia o ko lakou kino ua haulehia la i ua keikialii la a lakou i lohe wale ai i na la aku i hala. I Ma keia hoike ana kaikamahine ahi ua moe ole ka po ona moi o ua mau aupuni la, a o ka ono o ka lakou ai, ua haalele mai la ia i ka piu moni ai, a o ka makau a me ka weliweli, oia ke hoalii ana ma lakou mau puuwai. Oiai, wahi a. ua poe moi la, na ka moi Homehna i opa pu ia kakou a pili wale ka I i-a o Piliwale, a i kana keiki aku paha auanei, opa ka pil» ka heluna o Piiholo— w a pela aku. Maanei e ka mea heluhelu, e hoo* kuu aku ai ko kaua mau kamailio ana no keia mau aupuni. a be wa no e hiki mai ana a e hooipo hou no kaua me lakou, a ma keia wahi e hoi ae ai ka kaua mau kamailio ana no Romeala a me kana mau bana. I ka manawa oka leo nakolokolo o ka hekili a me ke alelo nanamana o ka uwila i hoopuehu aku ai i na koa pa kaha a me ko lakou mau alakai, huli ae la ua Homeala nei a pane ae !a i kona luam : Ano* e kuu makua, ke ike nei oe, ua hoouhee aku o Komeala i na enemi aole roe ka 01 o ka pahikaua, aole hoi me ka ikaika o na lala, aka, iloko o ke kamumu oke aheahe malie, alaila heaha la kau oukana e ha awi mai ai na RomeaL ? Aole a'u makau e ae e mohai aku ai nau e kuu keiki, aka, he hooUhi wale iho no, oia hoi ka akena aku ia oe a puni ke ao, wahi a ka moi Home lina t paue aku ai i kana keiki Romea* la ka I/iea o ka Hoooa.