Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 16, 19 April 1890 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri.

Ka Nani t hauU ai ka Honua; Ka Mahinn Meli 0 Salaredina\ Ka La alohi 0 Muliscd(ra\ Sa Kulu Koko kamahao Ekolu.

Na Ui Hookelakela o ke Ao holookoa.

Na Nani Puuwai L'ahoa 0 ka Hooua nei A O KE Kila Magtntti 0 kt ahha—"o Parameri no ia."

A l e mea oiaio; ua hooko ua moi la i k;ina mea i olelo ai, a ua hoouna aku la oia ma kela wahi keia wahi a puni ka honua he kuahaua e pili ana.i ka loea a me ka noeau o kana keiki, a maloko o ua kuahaua la ua hoike % pu aku no hoi oia, aohe ui f aohe nani, aohe kupaa naue ole e kupaa nona iho; a e haule no ia i ke alo o kana keiki, a pe-! la iho la i kaulana loa ae ai ka inoa o Komeala iwaena o na keiki a kanaka, a hoea loa aku imua o n» kupua, a ua liu(ii) ae la kela aupunl keia aupuni nona iho no ka halawai ana mai me ka loea nona ke kaulana imua o lakou. E like me ko Farameri keha ana no ka loea a me ka naauao o kona hooilina kalaunu pela no hoi na aupuni a pau o ka honua i akena pu ae ai i ko lakou mau loea ma ka olelo ana, na puuwai luli ote o ka moana kai nui (Moana Iniana.)

Oiai na la o kela mau kuahaua alii like ole e he!e ana i ka loa a me ka laula o ka honua. aia hoi na la o ua Romeala nei e haalele iho ai i na kapakai o kooa aina ke hookokoke mai la i kona manawa, a ma kekahi ahiahi kalae 0 ka makalii. o'ui ua keikialii Romeala nei e nanea ana mawaho ka halealii ma ka houhene ana i kona kileo waipahe me kekahi o na mele kaulana o kona aina, aia hoi, ua hoopuiwa ia ua keiki; alii la e k* anapu ana ae o kekahi malamalama e like me ka uwila f nalo aku la me ka hikiwawe loa. I ka manawa a ka malamalama ka mahao i anapu ae ai, hooho ae la ua keikialii la, ha-lo ! heaha la kela mea ano e ? aka, ke ole au e kuhihewa,jme he mea la he aina kela ? Ua lohe ka moi Homelina i keia leo hooho o kana keiki a oia kana i holo mai ai me ka ninau ana, heaha ke», heaha ka pilikia e kuu keiki ? Aole he pilikia, aka he wahi malamalama ano e ka'u i ike aku nei i ka anapu ana mai nei ma ke kihi hikina o ko kakou nei halealii, a i ko'u aoa aku nei 1 ka nui o na mile ua koho iho nei au, he aina kela aia iwaena oka moana Iniana, wahi a Romeala: Kahaha —aole paha be aioa ma ia wahi ina e like me kau i hai mai nei ma ke kihi hikiaa o ka halealii, oiai, he moaoa akea wale no ia, wahi a ka moi Homelina. Pehea i maopopo ai ia oe aole be aina malaila, a pehea hoi oe i ike ai he moana kai akea wale no ia ? wahi * ka nioau a ke keikialiu

Ke ole e hewa ka'u olelo ana, e hoolohe mai. I kela manawa i ana aku ai ua moi Homelina nei i ka nui o na mile, na laiiiu, a me ka looitu, na legue anena kaulahao, a iloko o na minute pokule wale ncs huli bou mai la oia i kana keiki a pane mai la: E like me ka'u i hoole mua aku nei ia no i boika mai mm na kwitu ineaa lati-

tu, ao!e io no he aina malaila, a nu ka hoike hoi a na iegue a rae na kaulahao aoie ioa he aina e ia oe no tausani makahiki aka, o ua wai waie no o ka hohonu o ka moana. Aiaiia, kuhikuhi mai ia oia i kona ike ma ka hoonohonoho ana i na ionitu a me na Utitu, na itgae boi me na kauiahao, a i ka hoomaopopo io aku no paha ua piha loea 10 no ka moi Homelina me ka naauao e iike me kona ano ka iua 0 na noeau naauao loa maboDe mai o Solomona. I ka pau ana o ka Homeiina hoike ana i kpua loea, pane mai la kana keiki, o ka pau ae ia keia o kau hoike no kela mea kamahao ? Ae—e kuu keiki o ka pau keia o ka'u ike, wa'ni a Home iina. | Alaila, 0 ka'u hoi koe, wahi ake keikeiki aiii i pane aku ai, oiai, aole ioa i | kuiike ko'u manao me kou, he oiaiono paha ka oieio ia ana he punawai hohonu ka noeau e huai ana 1 ka naauao | me he wai mapuna la iloko o na auwai lohulehu, ano, e hooiohe mai ina ua hewa ka'u a ua poioiei kau. Alaila, me ka* noeau nui houiuuiu mai la ua Komeala nei i na ionitu a me na latitu, a kaupaona ae ia 1 na kau iahao o ke ana ea, a o na sekatia a me na !egue oia kana i ana aku ai i ka loa a me ka lauia o kahi ana i ike ai i ka malamalama kamahao, a i ke sekona hope o kana paahana ana i ka loea o kona poo, huli maila oia īmua o kona makuakane a pane mai la, ua iaiau oe — oiai ke hoike mai nei ka'u mau huaheiu, he aine no aia iwaena o ua moana kai nui la nona ka mamao o elua haneri me kanaiima makahiki, alaila hiki ilaiia; a aia ma ka hikina loa o ka moana kai, e ioaa hou no he aina nona ka mamao o hookahi tausam makahiki hele, aiaiia ; e euu ke hoole nei au i ka oiaio o kau olelo a o ka'u ke hooia nei au ua poioiei au.

Aole, aole au e ae aku ana i kau e kuu keiki, no ka mea, ua ike au ua pololei ka'u. No ka like ole o na īke o ka makua me ke kciki t ua lilo laua iloko o na hoopaa ana, a i ka panina o ka laua mau olelo kii aku la o Romeala i ka palapala aina no ka hoopau it 6 1.0 laua mau pohihihi. laia i hoea mai ai me ka palapala ai na o*a aupunī o ka honua, hohola ae la oia imua o kona luaui, a iloko o ke pahaohao o ua moi la o ka m e iu, puana ae la oia i keia mau olelo, ua pololei oe e kuu keiki, ua pololei ee e kuu keiki; ke hoike mai nei keia palapala honu.i. o ke aupum o Volegana 10 ua aina la o elua haneri me kanalima nakahiki kaahele alaila heea aku i kona mau kaiaulu, a o ka lua o na aina oia no ka mokupuni uliuli o Eboni. Maanei e hoomanao iho kaua eka mea heluhelu, ua haule ka naauao o ka moi Homelina, i ke akamai a me ka loea o kana keiki ma keia hookuku ana o laua, a bit ka Komeala 1 ninau aku ai i kona makuakane mahope iho o ko iaua papaleo ana ma na mea ake akamal E kuu makuakane, ua lohe a i ole, ua ike wale no anei oe ia aina o Volegana ?

Ae, ua lohe wale 00 au, koe nae ko'u ike maka ana, wahi a ka moi Homelioa. A heaha kau mea i lohe ai no ua aina la ? i ninau hou aku ai o Romeala i kooa makuakane. O ka'u mea i lohe wale ai, oiai ko'u mau la e noho ana 1 ke kapu i ka aina 0 ke Ao Olino oia hoi, ua olelo ia ua aina la, o ke aka hele o kk la i Volegana a o ka ama i piha i ba ehaeha oka | make, a me na pohihihi o ka auwe ana ! Auwe, be aina pouli ka o Volegana, 1 piha me na lapalapa ahi a na kupua wahia Romeala. Ke aha la hoi ? 1 ninau mai ai ka moi Homelina. • Kahaha, wahi a kana keiki, kai no hoi ua oleloia, ke aka hele o ka la pou li ma ka aina o Volegana i piha me na lapalapa ahi o ka make āoKoa ipuka pohihihi e hoeapalekana aku ai ma kela aoao 0 ka auwe.

Oo keia ptnc a kc keikialii, tobc pi ne «ka moi Homelina e paoe *ku ai ma kona aoao, aka. oJ» mahalo wale aku no ika naauao o kana keiki, a na ka !oa o ka ninau i uwehe ao i na lehe lehe o lu moi Homelina mai kooa oobo hakanu im.