Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 21, 24 May 1890 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri.

Aa Nani ( /'uiule ai ka /lonua, Kn Mahina \feli 0 Salaredina \ K<t !.a <il hi o yfultseJ<ra\ i\ </ Kuiu Koho kamahao Ekolu. Na Ui Hookelakela o ke Ao holookoa. Na Naiii Piiuwai lalwa 11 h lloima nei A t» K K A"/ftt Afageneti o ke aloha -"() Para• t/teri tw i<t."

Mr ke:a mau hiohiona a Romeala e ike Ui, kahea hou ae la oia me ka leo moakaka me keia mau huaolelo, — "K hamama e na i,tuk.i o ka halealii o Diana i ike aku ai o Komeala i kona nmi I'ihiehu, no ka niea, ilaila kana hiukai e hoauiime ai o keia la, a o na m »mona o kana papaaina he aila poni ia e oluolu ai na maka o na manu nunu o Marcdina, a he kiaha rreli hoi a me ka waiu e kahe aliali ana me he hau la 110 Hercmona." la Komeala i hookl iho ai i kana mau olelo, jK>ha koke mai la he leo kalakala mailoko mai o ua halealii nei rne keia mau huaolelo, — "Aole ! Aole ! Mai ae aku e na ipuka o Diana e hanuima nona, no ka mea, o ka hoowalewale kena, ke Dubelo oka honua ! A e na ipuka lnli ule o Diana e kupaa no oukou iho n>> ka hanohano o kooukou nohoalii." () ka mea nona keia leo a ke keikialii Komeala i lohe aku la, oia no k e kaikamahine alii Aresima, ka mua loa hoi o na kaikamahme a ka moi Diana, a 1 ka wa ana i hooki ihoai 1 kana mau olelo, ua panai koke aku la o Komeala i kana mau olelo ku i ka waipahe e lilo ai ke kupaa o ka puuwai o ua kaikamahine la i mea ole, penei :

"E na ipuka o I)iana, he oiaio, he oiau» he kanawai paakiki kou i kau ia'i a he olelo hooholo hoi o ka naue ole; aka, e Diana —ua lohea ka leo o ke kuhukuku no ka pau oka hooilo, ke kani oli hoi o na manu no ka hiki mai o ka wa hoiliili; a oia ka Romeala e hai aku nei ia ee ua hala ka hooilo, a o ke | kau hoiliili oia kana e makemake nei e ike i na palena o Diana." | "Hele pela! Hele pela ! Mai puni- | bei e na ipuka o Diana no kikahi hoewalewale," wabi a ka leo i wawak> nui al mailoko mai o ka haUalil O keia mau olelo, ua panai ia aku e Komeala me ka olu nanahe, a no ka panina o kana mau olelo» kuu aku la oia i kooa loea me na mapuna olelo meli, a i hooki ana iho, pa e nahenahe mai la ka leo o ka waiapo me he la ua pehia a eha kanahele i ka uka, e ole hoi e eha ua lomia aku la e ka aila hoopa* lupalu i)i a Komeala a "Pep? Niuln > ka waw M *l)wai mawaho, a heaha ka huakai o ka hiki ana mai T wahi a ua leo la

"He malihini ko waho nei, a he huakai hoolana mai ke kumu oka hiki ana mai la, oiai ua k>he ia ae nei hoi o Diana keia kahi o oa luawai aniani ekolu i piha me na waimapuna o ka hauoh a oooa hoi na ea oluolu e hoohihi ai ka opua o Awalau," wahi a Komeala. u Kahah ' Aole paha keia o ua Diana !a au i « lelo mai nae ka mahhini, oiai aohe mau luawai amani o keia IV ana ?** wahi a ua leo ia. i

M Aawe e kuo makamaka hookaunu olelo," wahi a Romeala, (< e wehe ae i na ipuka o Dtana, a na'u auanei e alakai aku ia oe i kahi i ku ai o ua mau luawai aniani la, a he mea oiaio e ke

kamaaim e kilohi oc i kona mau na a h;ki i ka jv»r.o ana o kou rr.akeniakf, oj.;i aia i l ».ki» o k >na ir.3's wai

aliaii na n>ea mikaniae he nui *a'.e, a o ka pahuho{>u hoi ia o ke alahele pohihihi a ka manu nunu la<re lau oliwa o Parau<tri e Jawc aku ai i ka hoiilona 0 ke kuikahi hui o ka leu- !una me ka !ewi lalo. A e hoomanao hou iho oe e ke kimanina, i keaa la o oe pu kekahi me ka malihini (Komeala) iloko o ka aina alohilohi <> ka niaba inai na maluhiluhi nui o ko ka honua nei mau kaiuwai. a i mea oou e manaoio mai ai 1 kj'u no kahi t io-Aa ai ia oe ke alahele e hikiaku ai i ua mau puna*ai U nona ka wai e pipii ana. me ke aliali a komo iloko o keaupuni pahaohao, nolaila, ke nonoi aku n«;i au i kou oluoiu ano t hoolohe mai." Maanei e ka mea heluhelu i hookuu pau aku ai ua keikialii Koaieala nei t kona ike hoowaiewale, a iloko o na minute pokole wale no aia na ipuka a pau o ka halealii o l)iana ua hamama, a o na kaikamahiiae alii ekolu a ka moi Diana ke ku ae h lakou mawaho o ka lanai me na hesehelena hoomahie no ka loea o ko honma, a i hoomaha ana iho 0 ua loea la i kana mau olelo, oia no ka manawa o» ua poe kaikamahine la i kono mai 'ai; la Romeala a me kona mau hoaheU? e komo bale e ke aloha a e paina wahu ai kamahele, alaila, hele ka huakai. E like melka poloai a na kaik.imahi-i ne alii ni: kamahele aumoana i komo aku ai, a. o la ka Komeala i mino aka iho a» laea iho, me ka puana ana'e 1 keia mau hu aolelo, — t4 Na'u oukou e kakele aku i 'keia la."

Ia lakou i komo aka ai ua hoekipa loa ia aku la. lakou ma ke keena ikealii, kahi hoi a 'IO ka mol Diana aloalii e nonoho ana, aia Ukou i ike niai ai i ke keikialu' Roraeala me kona mau hoahele, ua. ku ae la laiou iluna no ka hoohanohano ana mai i ke alii maiihini, a i kona noho ana iho ilalo ua neho pu iho la m<; ke anaina. Iloko oia mau minute a Komeala e lualai ana iloko o na iuhiehu nani o ka halealii o I)iana, ua lilo oia he mea nana e hoonaueue na puu-wai o na ui oka aoao waliwah, a i mea oiahalo a .ikena hoi na na opio 0 ka aoae -wikani, »kx> o ka 01 loa aku no nae oia no na )laikamahine alu puuwai konahao o na: minute i hala ae, a no ka hiki ole ia lakou ke uumi iho i na koi uilani ana a ko lakou mau ma nao, ua not koke mai la lakou i ke keikialii Koineala e; hele e makaikai i ni palena oko lakou halealii Ua hooko aku no hoi ua k eik ialii la e like n.e ke noi, a ma ka olelo nokole ana ua ikeia e ua kcilvialii l'arameri nei na wahi a pau o|ka halealii *a me kona mau nani, a no ka hopena to ko lakou makaikai ana, ua noi mai In ua poe kaikamahine la ia Romea!a e Ihoikeika aku ia lakou 1 kahi 1 ku ai o 1)3 loawai amani ek:>lu o Diana, a oia ka 4ia Romeala la i pane aku ai,—"E koma pakahi aku oukou iloko o ko oukou m au rumi iho a ilalla auanei oukou e ike ai i na luawai aniani o Diana." E Cike rae na olelo a Romeala pela ua po e kaikamahine la i hooko aku ai, a ilok< > o na sekona pokole wale no, iho iho !a na pale aniani 0 ua mau keena la a t ia!o aku la ua poe ipo nei no ka makaika i ana i na luawai aniani o Diana. He mau minute li'u ' wale i hala ae, hoea lik e mai la ua poe ipo makaikai irai anianl nei o Diaru ua hele a malotuluht ika noua e ke kiowao, a me ia mau ano maluhiluhi no i hoohiki Joa aku at lako« i ke keena ike alii, a rue ka huaolelo h*>ofcahi. puana like aku ta na kaikaniahine alu, — (, Ua ike makou i ka luawai a&iao{ o Diana a me le alahele pohihihi o ka hoailona kuikahi oka lewa a roe ka honua; nolaila e na 'lii, o keia opio, ka mea nona ke kaubna a kakoi/ i lofce vale ai, be oiaio i keia la o ka makoir 3po ia a hiki 1 ko makou iMipena, oiai* iiana i hoohaule i ko makou kupaa a tMK>lilo hoi i ko makou onaluhia i mea oVe. M

No keii mao olelo i nak ukinnhine aln, ua uluioa ae li ke an. una me ka olek> ana iho ia lakoa iho, —Kahaha' loea maoh io no ka hoi ke Ikeikiahi o Parameri ke haule la na p< ihaku kihi ekolu o Midiana; a oo ka pai>na o ka lakou inau olelo, ua ahai ia aku U ka 1000, o na kaikamahine a)ii oi Mtdiana ua haule i ka hewa me ke ' keikialii o Hinmeii, % o ke kupaa o ko 1 *kou manao ua palahe liilii i na hei ehelena o ua keikialh la. Emoole aia ke auponi o Midtana ilr ko o ke ptbaohao nui no 1 oeia hauie ana o ka poe a )akou i akea « ai aohe

ut nana e hoohma la lakou a aohe hoi r.c honwalewaie nana e pe?o, eia ka e pahee ana lak> u i ka a>la a ke keikiahi v l'aramerl. Aka, eka mea heluheiu, e hookuu aku ko kaua kamailio anano ka iāhui o Miduna iloko o na haluku olt !i > ana tu> na kaikamahine alil, a t hoohuh ae ko kaua kamaiiio ana no ka loea o ka hoi;ua. (>:>i o Komeiia n>e kona mau hoahele e nuu ana na kii. n» hi 1 na iuhi ehu luni o Uiana, aia mau i>a kaika tDah»ne alii ke hoomahie U luna vr.i o Milu i na he!ehelena kilakiia o ka ka ua ioea rne na huaolelo pilupalu e iuai ia rxwii ana e ko lakou naau lehetehe, a iwaena o la inau hoohali olelo ana ua Va-ua mai la ua poe kaikamahine nei i ka iakou ipo lauie o na luawai an ani o Diana me keia raau wahi Ulan» mele hooheno, — "Ma ko makou jx)li r.o oe, E hiolani.iho ai, Nau makeu a na makou hoi oe, Hookahi ke kaunu ana i Waiaioha.''

A oia ka KomeaU i panai aku ai i ka i ana aku,—"E na ui hoomahie o Diana, mai hookaumaha a hoanoe ia ko oukou mau noonoo ke lohe aku oukou i ko'u wahi manao, aoU keia : Oka oukou mau noi 1 ka-va mai nei ia'u he mea hiki ole ia ia'u ie ae aku, no ka mea, aole au i poni ia mai no ka mea hoekahi wale iho no, aka, ua poni ia mai au e liio no ke ao holookoa a o ke ao holookoa hoi na'u."

•'Aka, e hooinanao iho," wahi hou a ke ki ikialn Romeala i pane aku ai mahope iho o ka hala ana ae o kekahi mau minute o ko lakou noho muiuule ana, "o onkou a pau ekolu ua lilo pu ia oukou ka hanohano ma ka olelo ana ae, aia pu ma ko oukou mau j>uuirai ka haaheo oka papahi like ana īka ihiihi o ka leialii o Partmeri; nolaila, t kala mai ko oukou hanohano ia Romeala ma ka lilo ana i ipo na oukou no ka wa mau loa, a eia au ke hele nei no ka'u huakai hookelakela me na loea o ka honua." O keia mau olelo a Komeala ua like ia me he kui la e houhou ana i ka puuwai o na kaikamahine alii o Miiliana, a oia ka lakou 1 pa-leo hou mai ai me ka manao he mea la hoi e hoopau ae ai o ua Komeala nei i kona mau manao uhu, aka aole nae pela, a no ka hope loa o ka lakou mau olelo ua haawi mai; la lakou he wahi ohenana uuku nona l ka loa o elua iniha a he hookahi infha. : ka laula. A wahi aua poe kaikamahine la i pane hou inai ai,—"He nani: hoi ia ke paakiki la no oe i ka hele, a. eia wale iho no ka makou wahi makana ia oe, a he anoai paha o lana ae kou. manao e ike ia makou, alaila, na ke kamahao o keia wahi ohenana e hoohue ia kakou i kahi hookahi." "Auwe ! heaha ka waiwai nui o keia wahi ohe, oiai he aniani wa3e iho no oia ?" wahi a Komeala. Pane mai la na kaikamahine alii, "O ka waiwai o keia wahi ohenaaa he hiki iaia ke ume mai i ke ao Nolookoa a imua o kou alo i ke sekona hookahi ina he inea nau 1 makemake ai e ike ina aia ma-o Hlo aku o na aouli o ka lani a i ole ilalo paha o na papaku o ka hohonu. Aka, eka nohea a a>e ka nani o na nani, mal ka la i loaa mai ai o keia wahi ohenana ia makoo * hiki i keia la aole makou i hoohana ikt iaia." "Alaila, ua like no oukou me a'u ma la ane hookahi," wahi a Rooieala, u oiai, e like me ko oukou hoohana ole ana i kona waiwai pela no paha auanei au. no ka mea ua like ole ka waiwai o ka oukou malama ana me ka'u, he 'Malama īpupoki iho no, He kapekepeke *rale ke poi;' aka nae hoi, i mea e t>au ai kuhihewa i ka la o Mana, ht hoai> no ka laau lapaau. Nolaili, e hai mai oukou pehea la ka hana ana e hiki ai ke hookoia ka makemake ?" M Ua like no kakou a like ma la mea," wahi a na kaikamahine alii, *'aka t wahi a ka mea nana ī haawi mai ia makou, e kahea iho ika inoa o kahi ohenana me keia mau huaolelo, —'E ka ohenana maka-loa o Lubiooa. e hoike mai oe i ke kii hooleleaka o kahi a me ka mea a'u t nakemake ai e ike,' a he oiaio e hookoā no kou makemake."

•'Alaila, mai ia wai mai i ioaa mai ai keia ohenana ia oukou wahi ake keikialīi Romeala i ninau aku ai. "Mai ke kilokilo Zodiaka mai, M wahi a na kaikamahine alii I ka wa a na kaikamahine alii i hoopuka mai ai i kela huaoleto Zodiaka, »nrw» hoo mai la o Komeala i kona loea a no na «ekona pokMe wale no, $kaaka ae la oia a pane aku la ;