Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 25, 21 June 1890 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri.

Ka Nani < haule ai ka Honua; Ka Mahina Meh 0 Sahxrtdina\ A'n La a'iehi 0 Afu/ist'J<rrj; Xa Knlu Koh' kiīwahao Ekeiu. Na Ui Hookelakela o ke Ao holookoaNa Naiii Puuwai Lalioa 0 k;i Humia nei A O KK Kila Magctuti 0 ke aloha— u O Pāramtri no /</." No keia pane a ke keileiahi Romea!a ke iho la ua moiwahine la o Manu Uhuli, he mea makehewa wale no nona ka hoao ana aku e noi i ke keikialii no ia mea, ke ole oia e hooko aku 1 ke noi a " makemake o ka manu inuwai. " Noiaila, wahi a ua moiwahine la o Mauna Uiiuli iaia ihō; "He oiaio, he loea oe 1 kaulana a puni ka honua, a owau nei hoi, aole, aka, o kou loea, he mea ole ia i ka puuwai guia lu4i ole o ka moiwahine Manu Uliuli nei, ka puuwai gu!a luli ole hoi a kuu makua a me kona lahui i haaheo ai i na la aku i hala, a hiki ioa inai i keia la." "Nolaila, i mea e haahaa ole ai ka nonoaui o Manu Lliuli nei, ke ku nei au maluna o ke kupaa luli ole o kuu puuwai a hiki ika hulihia ana o kuu nohoalii." * .Me keia mau oielo a ua moiwahine Manu Ala 'la īaia iho, leha mai la kona mau maka maluna o Komeala a puana mai ia i keia mau olelo. "aole ! aole loa e hookoia ka makemake 0 ke keikialii Romeala i noi mai nei, no ka mea, eia au maluna o ke kupaa luli ole 0 ka puuwai guia o Manu Uiiuli a hiki 1 ko'u haulehia ana." U A i mea nou e ike ai i ka oiaio, alaila, e hoao 1 kou loea i kaulana a puni ke ao, a i ole pela, ke puana aku nei o Manu Ala, ua eo ka ui Kila Makeneti iaia."

Me kela mau huaolelo a ua moiwahine )a, puana ae la oia i keia mau huaolelo, "e ka puuwai gula luli ole o Manu Uliuli, e kupaa nou iho no ka wa mau loa."

I ka hooki ana iho o ua moiwahine la 1 kana mau oleio, ia wa no i hohola ae ai na mino aka maluna 0 na papalina nohea o ke keikialii Komeala, a oia kana i pane aku ai imua oua moiwahine nei:

"Alaila," wahi a Roroeala, "aole no ka ui Kila Makeneti e hooko aku ana i kela manao a ka moiwihine o Manu Uliuli nei, no ka mea, oke alahele ia kahi a Romeala i hiki mai ai i keia aupuni, oiai; wahi hou a Romeala, o ke aupum o Manu Uliuli he aupuni i kaulina no kona mau ea oluolu, na lokowai koieie a hoea loa aku i na papaaina kuhinia a ka Waikoloa, aka, malu|na ae o na mea a pau, aohe a'u mohai e ae e alana aku ai,. aka, o keia hookahi wale iho no." ,

Alai'a, e ka mea hehihelu, tna keia! wahi i hookuu «liilii &ku ai ua kila makeneū nei i kana ipu aila hoopoina noonoo, a iloko o ka manawa pokole wale no kahe aku ta ka noeau o ua keikialii Roroeala nei e like rae ka w«iu, a o kona raau kuhinia hot, ua like u me ka momona o ka meli e kulu ana i na pnhu lohe o ka raoiwahine Manu Ala. A ia wa i ike ia aku m ua moiwahine la e puili ae ana i kona lima iluna o kona umauma, me he mea la e kaomi iho aoa i keia mau mapuna olelo— Be still my puuwai ,E nae iki ne» Hanu malie nahenahe Sweet lei Lehua Mamuli o keia mto haawina e ike ia la maluoa o ka moiwahine Manu Ala, ua hooi loa ae la o Romeala i kana mau olelo hoonaoe puuwai, a no ka panina hope o kana mau olelo, puana hope mai la oia i na kilihehe a ka waiopua me keia mau olelo— **E wehe i kou mau laka paakiki e | Manu UUuli, e hamama e na ipuka luli loie-oka punawai gnla, a e na ipuka

hana kamahao o Minu A!a, e ae mai ta Komeala e komo aku iloko. no ka mea, iUiia kaoa huakai holohoio o keia la, no ka makaikai ana i oa kilihcnr war uliv.li o Manu Ala, a—i ma« kemake ka moiwahioe o Manu Uliuli e makaikai pu me Komeala i najuhiehu 0 kou mau kihapai e Manu L liuli •— alaila me ka haaheo, ke ae aku nei o e lawe iaia e hoomikaikai 1 na pohihihi he nui, a hiki loa aku i ka oapapa aina kuhinia o Manu Ala, a ke ao e makaleho mai la. Me keia mau olelo a ke kila magcneti 0 Parcmerf, ui ae la oia » ka moiwahine Manu Ala, a kono aku la uia e haeie laua no ka makaikai ana 1 na pohihihi o Manu Ala e like me kana i kahoahoa ae ai, a wahi a ua keiki aiii ala, "aole e [w keia la e haaheo no kaua me ka inoa na kamahele eiua iioko o na Manu Ala, a i ole o na ui elua i na huna wai haUnalana." O keia mau olelo a ke keiki alii Romeala ua ae ia mai la ia e ka moiwahine me keia mau olelo: "Ua ae ka puuwai gu!aluli oie 0 Manu Uliuli nei i ke kamahele aumoana e makaikai ia kona mau palena, aka, o kona kupaa aole loa ia e lilo i ka hoohina ia." Alaila eu ae la ua mau ui hookelakela aia, a kamoe aku la i ko laua alahele, ma kekahi o na keena hope o ka halealii. ramara, malalo o na pailata ana a ke keikialii Komeala, a iloko o na luhiehu oka nani i nalo aku ai ua mau ui aia, a no kekahi man minule iiu wale, hoea hou mai la laua me na helehelena 1 hele a— "Po ke ehukai o lalo e— l)a hi-hi-hina wale i moeawakea, O kuu aina kupolua i ka lai."

A me ka leo nawali, puanā inai la ka nioiwahine Manu Ala, "Ua haule ka punawnt gula luli ole! Ao ke kupaa naue ole o ka moiwahine Manu A!a, ua hina ia i ka hao kila mageneti o Parameri, ka huli pohihihi helu ekahi o Manu Ala." "Ano e na alii a me na makaikai, ke puana ae nei o Manu Ala, o Komeala kana unu-unu mea olu a j>au na la 0 ka hohua, na'u ia a nana au (keia). alaila huli ae la ia i kona hoa hoolu o ka papa kahuhhuli o na minute i hala'e, <ne na hoohie'ana he tausani, a ninau aku la, pehea iho la ia ia i kou manao e ka ipo, ka'u mea aloha hoi ? M "E kala mai ia'u e ke alii, no ka hiki o!e ana īa'u ke hooko piha aku i kou makemake, oiai aole au i poni īa no ka mea hookahi, aka, ua alana ia mai au no ke ao holookoa, a o ka mea e kupaa ana imua o Romea)a, oia auanei kana ipo a pau ka honua." So keia mau olelo a Komeala, haloi mai la na waimaka o ka Manu Ala, a me ka leo walohia nui o ka ehaeha, uwalo mai la kana ipo o na minute poniuniu i hala aku, o ka pane 'mua no ka i loaa aku i ua kaikamahine ahi Manu Ala !a. "Alaila," wahi a ka moiwahine Manu Ala, "e haalele mai ana ka paha oe e maewaewa hookahi aku i kou aloha mahope nei, a lilo aku oe ī Manu'a na hoaloha. Auwe ! aloha'wale no ka hoi au—e aho ina oe e pepehi mua mai ia'u a lilo aku oe he mea okoa aku." Piikoi lole hinuhinu 1 Lilina hoonoho alu pihapiha.

"Aole pela e ka moiwahine, mai bo ohalike iar oe peb, aka, e haaheo me ka hauoli me ka hoomanao ana iho o oe kekahi i helu ia rnt ka p-pahi pu aoa ike kalaunu a!ii o ParamerL Nolaila, e ka)a mai ia Komeala a e hookuu mai iaia e hele ma kana huakai makaikai, a malia hr au ma keia mua aku a e kipa hou mai no au ianei a e noho ae ana hoi oe kanmina." "Aole loa au eae aku ana i ke)a mau olelo au e kuu ipo, nolaila, o ka'u noi wale no ia oe eae mai e lilo «au ma ke ano owau kekahi o kou mau hoa aokai," wahi a Manu Ala. u Me kuu naau a pau, ke ae aku nei au o oe pu kekahi me a'u ma ka'u hua* kai aukai, a ua hamama hoi na wahi a pau o ko'u halelana aukai nou e ke ahi," wahi a Romeala. Mamuli o keia mau olelo a Komeala ua hookanahai iki ia mai na manao po 00 ple oka moiwahme, a oia kana i hai aku ai imua o kona aloalii no kooa hele mahope o ka mea a kona kino i roa inoino aL • A he mea oiaio e ka mea helnhelu, ua hooko io ua moiwahine la i kana olelo, a i ka hiki ana mai o ka manawa, ua kai aku ia ka huakai alii no ka uwipo, kahi a ka halelana alii 1 hekau al (AoUipau.)