Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 27, 5 July 1890 — Page 4

Page PDF (1.57 MB)

This text was transcribed by:  Malialani Cabaniss
This work is dedicated to:  Hawaiinuiakea School of Hawaiian Knowledge

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Our English Column

"In Youth Prepare for Manhood."

UNCLE PHIL'S DESK

            Well, young friends, the FOURTH of JULY has come and gone.  It is the great holiday of all the people of the United States.  I wonder if you Hawaiian boys and girls know why the 4th of July is kept as a great day by Americans.  I will tell you.  More than a hundred years ago, before the year 1776, the great country now called THE UNITED STATES OF AMERICA was very little known.  The people then lived near the shores of the Atlantic Ocean, and were few in number, and were called colonies, because they had left their father land in Europe and had gone to America to make new homes for themselves.  At first, and for many years, these colonies felt weak an, like little children, had to be taken care of by the mother country.  But after a while, they felt stronger and, like big boys and girls, though they could take care of themselves, and not trouble the 'old folks.'  But the 'old folks' didn't think so, or if they did, they thought it was only right for their boys to help pay back a part of the cost of taking care of them.  So the 'old folks' would not hear any of the requests of these big boys, but sent over some pretty hard old governors and guardians, to see that the big boys did as the old folks wanted them to.  Now these boys were growing bigger and bigger every year, and their guardians were getting to be more and more strict, and the old folks at home were crying out all the time for more money, and more merchandise, and sent over a lot of soldiers to help the poor old guardians to make boys mind.

            At last these boys could not stand it any longer, especially the old folks wanted to make them pay more for tea and other things, and would not ask the boys first if they could pay any more.  The old folks at home were very rich, but like most rich people, the more their boys gave them, the more they wanted.

            So these boys all got together down in Old Philadelphia, and talked it all over; and some talked louder than others; but they were all agreed that the "old folks" were rich enough, and could live very well without any more help from them, and they were too old, these boys were, to have guardians put over them; so they wrote out a paper called the DECLARATION OF INDEPENDENCE and all of them signed it on the Fourth of July, 1776, in a large building called "Independence Hall", in the city of Philadelphia.  Uncle Phil has been all over that building, and has seen the portraits of those who signed the paper, and has seen the same old "Declaration of Independence", which was kept in a big iron safe, and shown to people who wised to see the

Most Celebrated Paper in the World.

            For those big boys, in order to prove that they meant to have their independence, just as the paper said, had to fight with their guardians and the soldiers, which the old folks sent over to punish them for daring to take care of themselves.  They fought against them year after year, and at last they drove away all of their guardians, and caught the soldiers of the "old folks" at Yorktown, and they all left the country.  So these big boys showed pretty clearly to the 'old folks at home' that they could take care of themselves as they were of age, and the old folks, after growling over it, told them to go.

            After this, these big boys, or young men they were then, got together, and after a great deal of talk, agreed to stand by each other, in case the "old folks" should make any more trouble.  And they set apart the day when they signed the Declaration of Independence, The Fourth of July, to be the great National Day: on which they and their children, and their children's children for many years to come, could celebrate the great fight for their right to govern themselves.  In those early days there were only thirteen of those boys; but, to-day there are forty-two of them, and there are more getting ready to join in with them.

            When those thirteen colonies became the "United States of America", there were less than five million of inhabitants in them; but now, there are supposed to be sixty-five millions of men, women and children living in that great country.

            Now, American boys don't think that the Forth of July is much of a day, unless they can make all the noise they want to; and Uncle Phil thinks that boys of all nations think noise is the principal thing for boys to make.  Some of them make kites, and some make bows and arrows, and some make schooners to sail on a pond, but when a great holiday, like the Fourth of July, comes around, they are not happy unless they can make a noise.

            And just think how much money that noise @ests  You have all helped many times to make a big noise on Chinese New years, with Chinese firecrackers, those very little round things that make a very big noise, and leave behind the noise a nasty smoke and a lot of rubbish to be cleaned up.  Now just get your teachers to help you to reckon up how much money these firecrackers cost in the place where your school is, and let Uncle Phil know.  Let me knkow how many dollars worth you think are fired off in Honolulu, in Hilo, or in Wailuku on a Chinese New Years.

            Then think of "Uncle Sam's" small boys and girls, on a Fourth of July.  Millions and millions of them.  It takes many ship loads of fire crackers, all sent from China, to help the American small boy and girl to make enough noise on the great 4th of July  And wherever the American boy goes, he gets other boys to help him out in his noise.

            Some other time I will tell you about a great day which your fathers and grandfaterhs used to keep as a holiday, but which you school boys and girls have neer heard about, I think.

 

NUPEPA KUOKOA

Poaono, Iulai 3, 1890.

Haawina Kula Sabati

HAPAHA EKOLU.

HAAWINA IV.  Iulai 27.

Nalowale a loaa hou.  Luk. 15:1-10

            ALAILA hele aku la io na la ka poe lunaauhau a pau, a me ka poe hewa e hoolohe ia ia.

            2 A ohumu iho la ka poe Parisaio a me ka poe kakauolelo, i ae la  Ua hoolauna oia nei me ka poe hewa, a ua ai pu no hoi me lakou.

            3 Olelo mai la oia i keia olelonane ia lakou, i mai la,

            4 Owai ke kanaka iwaena o oukou he poe hipa kana hookahi haneri, a nalowale kekahi o lakou, aole anei ia i waiho aku i na hipa he kanaiwakumamaiwa ma ka waonahele, a imi aku i ka mea i nalowaleia loaa ia ia ia?

            5 A loaa, alaila e kau ia ia ma kona poohiwi me ka olioli?

            6 A hiki mai la i ka hale, houluulu oia i na hoaaloha a me na hoalauna me ka olelo ia lakou, E hauoli pu mai me au; no ka mea, ua loaa ia'u kuu wahi hipa i nalowale.

            7 Ke olelo aku nei au ia oukou, ua oi aku ka olioli ma ka lani no ke kanaka hewa hookahi e mihi ana, mamua o na kanaka maikai he kanaiwakumamaiwa, aole pono ia lakou ke nuhi.

            8 A owai la hoi ka wahine he mau hapawalu kana he umi, a i nalowale kekahi, aole ia e kuni i ke kukui a kahili i ka hale, a imi ikaika a loaa ia ia ia?

            9 A loaa, e houluulu no ia i na hoaaloha a me na hoalauna, a olelo aku.  E hauoli pu mai me au; no ka mea, ua loaa ia'u ka hapawalu i nalowale.

            10 Pela hoi, ke olelo aku nei au ia oukou, He olioli no imua o ke alo o ko ke Akua poe anela i ke kanaka hewa hookahi e mihi ana.

 

PAUKU GULA.

            He olioli no imua o ke alo o ko ke Akua poe anela i ke kanaka hewa hookahi e mihi ana.  Luk. 15:10.

MANAO NUI.

            Ua hele mai o Iesu e imi a e hoola i ka mea i nalowale.

NA HELUHELU LA.

Poakahi...Lu. 15:1-10

Poalua...Mat. 18:1-14

Poakolu...Io. 10:1-21

Poaha...Io. 10:22-44

Poalima...Io. 3:1-17

Poaono...Eze. 34:1-16

Sabati...Hal. 23:1-16

 

            1 O Iesu ka makamaka o ka mea i hewa

            O wai na lunaauhau?  No keaha ko lakou hele ana ia Iesu?  ua hookipa anei o Iesu ia lakou?  Heaha ka Solomona i ao ai no ka hele pu ana me ka poe hewa?  Sol. 1:15.  13:20  Pehea ma Ep. 5:7?  Pono anei e launa aku i mea e pono ai lakou?  Lu. 14:23.  Ua oi anei ka pono o na Parisaio?  Mar. 23:13, 14, 15, 27.  No keaha ko lakou hoohalahala ana ia Iesu?  Ua kokua anei o Iesu i ka hewa; ua kokua paha i kanaka e haalele i ka aoao hewa?

            11 Ua lalau ka mea hewa.  Ua hoohalike o Iesu i ka mea hewa, i ke aha.  Mahea ka loaa ana i keia olelonane mamua?  Mat 18:11-14.  Ma keaha ka like ana o ka mea i hewa me ka kipa i nalowale?  He kumu anei e haalele i kahi maikai i hoomakaukau ia a auwana wale?  Mahea ka hoohalike ia ana me na hipa?  Hal. 119:176.  Is 53:6.

            III  Imi o Iesu a loaa.  Nawai i imi i ka hipa i nalowale?  He hana nui anei?  Is. 53:1-10.  Ua aloha anei i ka mea i imi ia?  Ua hoi hou anei na mea a pau i imi ia?  Mat. 23:37.  E nana ma Io. 10:1-4; 16.  Ua kapaia o Iesu, heaha?  E hai mai i ka Halelu 23.

            IV Ua imi ka Uhane Hemolele a loaa na auwana 8,9.  E hai mai i ka olelonane.  Heaha ka malamalama?  Io. 14:6, 16:8, 13.  Na keaha e hoala i ka manao?

            V. Ka hauoli ana no ka mea i loaa--i hoalaia.  Hauoli anei ka mea i loaa i ka mea i nalowale?  Hauoli na anela i keaha?  Ua ike no na anela i na mea i hanaia ma ke ao nei?  He mea waiwai nui anei ka uhane?  O ka hewa anei he mea e poino ai ka uhane?  He pomaikai nui anei ke ola?  Ola anei ke ole e mihi ana?

            I O Iesu ka hoaaloha o na mea a pau.

            II. He hewa ka launa pu ana me ka mea hewa no ka makemake ana e lawelawe pu ma ka hewa.

            III. O ka hele ana aku ia lakou me ka iini e kokua: e alakai iloko o ka pono, i ola--alaila ua pono.

            IV.  O ka poe auwana ua like me na hipa i nalowale.  Ua haalele lakou i na mea maikai a ke akua i hoomakaukau ai, a kuko i na mea i papa ia.  Ua hiki ole e hoomaopopo hou i ke ala.  Mai poino lakou.

            V. Ma ko Iesu haalele ana i kona noho ana ma ka lani, a iho mai i ke ao nei, a ae i na pilikia he nui; ua ike maopopo i kona aloha nui ia kakou.

            VI. Ke ole mihi a hoi hou me ia, aole no e ola.

            VII. E imi aku ia hai, i loaa ke ola.  E imi pakahi aku.

            VIII.  Ke imi mau nei ka Uhane Hemolele i na mea i auwana.

 

Na Ekalesia.

Malalo o keia poo, e hoopuka mau aku ai makou i ka moolelo e pili ana i na Ekalesia a puni ka Pae Aina.  E kakau ma na mea ano nui, a e hoopuka ia aku no.

MOOLELO AHAHUI KULA SABATI.

            Halawai ka Ahahui Kula Sabati o ko Hawaii Pae Aina, ma Kaumakapili Iune 2, MH 1890.  H. Waterhouse, Peresidena ma ka noho.  Koho ka aha ia E S Timoteo i kakauolelo no ka manawa.  Hoomaopopoia na lala o ka Aha i hiki mai.

MOKUPUNI                          KAHU KULA SABATI.

Hawaii-hikina                          W. Kamau

Hawaii-akau                            W. Mio

Maui-waena                            LWP Kanealii

Kona, Oahu                             ES Timoteo

Koolau, Oahu                          S Kapu

Kauai-hikina                            GB Meheula

Kauai-komohana                     WM kekoa

NA KAHU KULA SABATI APANA O KA MOKUPUNI O HAWAII.

Apana o Helani           SH Haluapo

Apana o Puula             J Kalawe

Apana o Waimea         J Kaiino

MAUI A MOLOKAI

Apana o Koolau          Geo. Kawelo

Apana o Kapaa           Mona

Apana o Hanapepe      Kawaiaea

            Na Elele no Hawaii: Z. Paakiki, Mio, Honuakau, CK Kapa, SH Haluapo.  Ko Maui a me ko Molokai mau Elele: D Kailua, S Kauihou, Kane, Wailiula, Ko Kauai: Kekoa, Kaiewe, J Puni, a me GB Meheula.  Na lala mau, oia no na hoa o ka Ahahui Euanelio o ka Pae aina a me na hoa o Maikonisia mai.

            Koho ka aha ia Hoapili me na haumana o ke kula kahunapule i mau hoa kuka.  Koho ka Peresidena i na komite kumau penei:

            Komite imi hana--JK Iosepa, SH Haluapo, Meheula

            Komite o na palapala hookohu--J Kekahuna, JP Kama, Kekoa.

            Komite o na palapala hoike--CM Kamakawiwoole, Hihio, Keawe.

            Komite pai moolelo--S Paaluhi, SH Hui, JW Naukana.

            Heluhelu mai o JK Iosepa he hoike hapa na ke komite imi hana penei: 1--Hapaha hora haipule; 2--Hoike o na kahukula Sabati; 3--Na hoike no na papa helu; 4--Hoike komite o na aha; 5--Hoike Elele mokupuni; 6--Hoike Kahukula apana; 7--Hoike a ka puuku; 8--Koho ana i na luna nui o ka aha; 9--Koho ana i na Kahukula Sabati nui.  Aponoia.

            Ma ke kumuhana 2, ua heluhelu o Kamau, Mio, Meheula i ka lakou, a o ke koena na ke kakauolelo i heluhelu.

            Na ke kakauolelo i heluhelu mai ka hapanui o na hoike papa helu.

            O na hoike komite o na aha, ua heluhelu mai o Kakiokalani me Mio i ka laua, a na ke kakauolelo i heluhelu mai i ke koena.

            Hapai ka aha i ke kumuhana 8, oia ke koho ana i na luna nui o ka aha, a ua kohoia na Kahukula Sabati nui no Hawaii penei: No Puna, W. Kamau; no Hilo, Honuakau; no Hawaii Akau, WA Mio; no Hawaii Komohana, D Kahaulelio; no Maui Waena, LWP Kanealii; no Makawao, Peter Noa; no Hana, MH Reuter.  No Oahu, no na Kona o ES Timoteo; no na Koolau, o S Kapu.  No Kauai Hikina, Meheula, a no Kauai Komohana, o Kekoa.

            No ke koho ana i na luna nui, o H Waterhouse, Peresidena; J Waiamau, hope Peresidena; A L Smith, Puuku; S Paaluhi, Kakauolelo.

            Waiho mai ka Puuku i kana hoike a ua aponoia.  Heluheluia ka moolelo o ka halawai a ke komite hooko a apono ia ka hoike.  Heluhelu mai o S. Kapu i kana hoike a aponoia.  Heluhelu ke kakauolelo i na hoike a SN Pahupu me A Kamai no ko laua mau Kula Sabati.

            Kumuhana hou i hookomo ia mai, Pehea la e hooholomua ia ai na Kula Sabati o kakou?  ua hooholo ka aha, e waiho ia ka noonoo ana o keia kumu hana ma na Ahahui Kula Sabati a pau.

            Ua hapai ia mai ka noonoo ana o ka mai lepera, a ua hooholo ka aha e lilo ke Sabati mua o ka malama i la haipule no na Kula Sabati o ka Pae Aina, e hoalohaloha aku ai i ke Akua no keia lepera e kau nei maluna o ka lahui.

            Koho ka aha i komite e holo ai ma Kalaupapa me Kalawao e huipu me na mai lepera, oia o ES Timoteo, S Paaluhi me O Nawahine.

            Kohoia o J Waiamau, S. Kapu me G Kawelo, i komite ho'alohaloha o ka Aha no ke kakauolelo mua o ia aha a i make, oia o Mr. David Waiwaiole.

            Hoopanee ka aha

            Halawai hou ka aha Iune 6, hora 7 1/2; heluheluia ka moolelo o ka la hana i hala a aponoia.

            Hapaiia mai ke koena o na hoike, a na ke kakauoelo i heluhelu mai ko Anahola a na Mano ko Kapaa.

            Ua hooholoia e pai buke i ka moolelo o keia aha, ke kumukanawai me na rula o keia aha ma ka lima o ke komite hooko o na Kula Sabati o ka Pae Aina.

            Ua aponoia he olelo hooholo e hookaawale ia na dala he 12 mai ka Waihona ae o keia aha i uku moku no ke komite e holo ai i Kalawao, Molokai.  Ua noonoo ia ka olelo hooholo e keia aha a ua waihoia ma ka lima o ke komite hooko na lakou e hooholo.  Eia ke komite: CM Hai, OP Emesona, DL Naone, AB Naone, WK Awihi, JW Naukana, B Kaaua, J Pihea, SK Ka@ne, M Keliaa, FK Archer, JP Iwa, EW Palau, SH Oni, Koahou, ES Timoteo, a me S Paaluhi.

            Hooholoia e hoolaha ia ka moolelo o keia halawai ana ma ka nupepa

            Heluheluia ka moolelo a aponoia, a ua hoopanee ka aha a halawai hou ma ka malama o Iune, 1891 ma Kaumakapili.  Pule o Waiamau.

                        S PAALUHI, Kakauolelo.

HOIKE HAPAHA O NA KULA SABATI.

            Ma ke Sabati i hala Iune 29, i malamaia ai ka hoike hapaha elua o na kula Sabati o na ekalesia o Kaumakapili me Kawaiahao.  Ua makaikai aku ka mea kakau o keia nupepa i na hana i lawelawe ia maloko o ka luakini nona ka inoa hope, a ua hookoia na lawelawe ana me keia malalo iho:

            1--Himeni, Hoku Ao Nani, aoao 61

            2--Pualu like i ka pule a ka Haku.

            3--Hoike o na Kula Sabati o Manoa, Pauoa me ke Kula Hanai Kawaiahao.

            4--Himeni, Hoku Ao Nani, aoao 200.

            5--Hoike o na Kula Sabati o Waikiki, Home Lunalilo me Maunakiekie.

            6--Haawina kike, Luk. 10:30-37

            7--Hoike o na Kula Sabati o Kamoiliili me Kakaako.

            8--Himeni, Hoku Ao Nani, aoao 190.

            9--Na Olelo Hoolaha

            10--Himeni Hawaii, aoao 603

            11--Pule hookuu

            Ua holomua na alakaiia ana o na Kula Sabati a ua pau pono mamua o ka manawa pololei a ke anaina e malama ai i ko lakou paina awakea.  He mea minamina nae ka nalo ana o na helehelena o ka makuahine Mrs. Kanalulu ma keia anaina e like me ka wa i hala mamuli o ka nawaliwali o ke kino i keia wa.

            E malama ia ana ka hoike o na Kula Sabati o ke panalaau o Molokai ma ka la 26 o Iulai, 1890, oia ka Poaono, a i Sabati iho e hoolaa ai ka luakini hoole pope ma Kalaupapa.  E komo ana ke komite hoeueu o na Kula Sabati o ka Pae Aina malaila no ka oihana hoeueu oia na Rev O Nawahine, E S Timoteo me S Paaluhi--J Kahaulelio me S P H Kalawaiaopuna, na Kahukula Sabati, ma o S Waiwaiole la ke Kahu o ka Ekalesia.

 

Hoole Waiona

[Na ka Ahahui WCTU]

            Ma Kaieleonalani, oia hoi o "Ema Hale" ma Honolulu.

            He halawai i kela me keia Poalima hora 7:30 o ke ahiahi.

            He halawai Hoole Waiona, o ka Ahahui o ka Lipina Holu o Hoaolulu

            Ke kono ia aku nei na kanaka, kane, wahine, keiki, na mea kiekie, na mea haahaa, ka poe waiwai, ka poe ilihune, ka poe hoole waiona, ka poe kanaha, na mea a pau, e akoakoa ma ia hale i kela me keia pule.  Pela no me na malihini mai na mokupuni e mai, e komo, a hui me makou ma keia hana kuonoono.  "No ke AKUA a me ka HOME, a me ka AINA HANAU!!"

 

HOOLAHA KUMAU.

            I ka Poakolu auwina la, ma ka hora 2 e hiki ana o Miss Mary E Green, a me Miss Helen J Judd ma Hale Ema e malama i ka Ahahui Hoole Waiona, i kapa ia "KA BANA O KA MANAOLANA," iwaena o na keiki o ka aina makua, a me na keiki o na aina e, e hele mai.  E malama ia ana he wahi paina meaono me ka inu ti a me ka haukilima, ma ka Poakolu hope o ka mahina.

 

Ka Waiwai o ka Hilina

Saseparila Ayer

            AYER, Laau Saseparila, kai kaulana hilinai nuiia no ka hoomaemae koko, ma na wahi a pau o ka honua, he aneane 40 maka hiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hoiwaena o na oihana lapaau.  O keia

            LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o ke aa Sasaparila Honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mau aa laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.

            HE koko inoino a nawaliwali ane kou?  Uawili pu anei me na ano mai ikaika?  A @ hui pu anei me na wai awaawa hoopehi Na keia

            LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau a maikai.  O na kauka lapaau a pau o Amerika ike ke ano o ka AYER SASAPARILA ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awilipu ia, aka o keia wale no.  No ka

            HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano mai i ikeia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae  O ke

            KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai a na keia LAAU SASAPARILA A AYER.  He maalahi a he

            MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma'i, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana ma na @@ He lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana m@@ i keia laau mamua o kahi mau laau e ae

            AHILIHAIIA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma'i, a pela aku.  He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wahahee wale ia malalo o na inoa @ulehu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a ke ao holookoa, maluna o ka

Ayer Laau Sasaparila

I HOOMAKAUKAUIA

Kauka JC Ayer & Co. Lowell, Mass.

HOLLISTER & CO

Na A ena ma ka Paeaina Hawaii,

100, Alanui Papu, Honolulu

2086 tf

 

Benson Smith & Co.

Na Mea Laikini ia e kuai Kukaa

a me Kuai Liilii aku.

Na Laau Lana a

O NA ANO A PAU

HELU 113 me 115.  ALANUI PAPU

O LAUA NA AGENA NO NA

Laau Lapaau kuluwai Liilii!

Boreicke & Schrecke

A ME NA

Wai Lukini Onaona Waianuhea!

WAIALA MAILE

A ME KE

Onoona Lei Aloha!

O na lako no ka Lauoho a me ka Ili, a me na mea hoonani o ka Home, e loaa no ia ina makamaka ke kipa mai ma keia hale.

2204 tf

 

Spelterine.

HE LAAU LAPAAU

O keia kekahi o na laau lapaau mai kai loa no na eha e pili ana i na ano holoholona a pau a me ke kanaka, a i apono ia hoi e kakahi mau ahahui ma Amerika a me na wahi e ae.

Ua makaukau makou e waiho aku i na hooiaio i na poe mahiko a me na poe malama lio maloko o keia aupuni me na hoomaikai.

HAWAIIAN BUSINESS AGENCY

Kihi o na alanui Papua me Kalepa

2@57 3m

 

Hoolaha Luna Hooko

            Ua hookohu pno ia ka mea nona ka inoa malalo i Luna Hooko Kauoha no John L Blaisdell i make; ke hoike nei keia hoolaha, o ka poe a pau he mau koina ko lakou no ka waiwai i oleloia, e hoike mai me na hoola kupono, i ua Luna Hooko la, ma ke Keena o WR Kakela, ma Honolulu, iloko o na malama eono mai keia la aku, o hoole mau ia lakou; a o ka poe i aie, a e paa nei i kahi mau waiwai o ka mea i make, e hookaa ae a e hoihoi koke ae ma ua Keena la.

            HP BALDWIN, Luna Hooko Kauoha o John L. Blaisdell.

2200 4t

 

Ka Mea Mahaloia

ROBERT WILIAMA WILIKOKI

            O na mea nona na inoa malalo iho @@@@@@ mihi aku nei imua o ka Lahui hawaii o ke ulolohi loa o ka puka ana o ka Huke M@@@ o ke Keiki Kaulana ke Ahikana, ka M@@@@ ke Paniwai o Iao, ka Moopuna a ha H@@@@ haua o Nuuanu, ke keika a ke ewe o Hawaii, ke koko o oukou e ke Ama'u, e ka @@@@ ke kalo Naulu--e!  Ua hewa maua @@@ wai nana maka ole ko ke kanaka e @@ aka hoi!  Eia mai o Wilikoki a hoea aku

            E hookomoia ana ma keia Buke @@@@@ Wilikoki, ke Kii o kana wahine a me na hiohiona o ka laua kamalei i kaili ia aku @@@@ Anela.            LAKE me NAKANAULA.

2291 3t

 

Hoolaha Hookapu Aina.

            Ma keia, ke papa a hookapu loa aku @@@@ i na kanaka a pau oa o kela a me keia @@@ aole e hele wale maluna o kuu aina @@@ ohi wale i ka hua o na laau e ulu ana @@@@ o kuu aina, a aole hoi e hookuu @@@@@@ lakou mau holoholona, lio, bipi, puaa, @@@ aku.  A ke kauoha pu ia aku nei @@@@ pau e noho ana maluna o kuu aina @@@ lakou kuleana ole, e hele koke lakou @@@ aa la he umi mai keia la aku.  O keia @@@@ hoolahaia aku nei ma ke akea, oia no k@@@@ aina e waiho la ma Moanalua, Kona, Mokupuni o Oahu, a i hoikeia kona mau @@@@ pau iloko o ka Palapala Sila Nui He@@@@@ Kuleana Helu 1,491, a o ka mea a @@@@ paha e kue ana i keia e hoopii no au me ke kanawai, a e lilo keia hoolaha i kanawai @@ maluna o kuu aina no ka manawa pau ole.

            JOHN NALOHA @@@@@

            KAAOAIKAHA @@@

Moanalua, Kona, Oahu           2201-3@

 

Hoolaha Hou.

HUI LAKOHAO PAKIPIKA

(KAUPALENAIA.)

Kihi Alanui Papu me Kaleba

Ke kono ia aku nei ka lehulehu holookoa, na Lede maka palupalu a me na Keonimana o ke kulanakauhale alii a hala loa aku i ko na mokupuni, e aui mai i na

WAIWAI MAKAMAE HOU!

I KUPONO NO NA

Makana La Kulaia a me Mare!

Na Lako Aniani o na ano a pau.

Na kiaha, na pa, na omole wai, a pela aku

Na Kii Nunui Kauhale no na Home.

He mau kii i pai ia me ka noeau iloko o na waihooluu like ole, nona ke kumukuai haahaa loa, he $2.50

Na Ipukukui Kauhale nani

O na ano a pau, mai ke nui a ka liilii

Na Laau Kii, e hana ia ma ke kauoha.

Mamuli o ka wae akahele ia ana o keia mau waiwai, ua hiki loa ia makou ke kaena ae, o ka

Helu Ekahi keia o na Waiwai Makamae i ike ia ma Hawaii nei.

2262 @@

 

BF EHLERS & CO.,

PAINAPA.

Poe Kuai i na Ano Lole a Pau.

Helu 99 alanui Papu.  Honolulu

Ua loaa mai nei, ma keia mokuahi Austaralia he mau waiwai ano hou loa, oia hoi: Na Kakinia, Kinamu, a me na Kalakoa o kela a me keia ano.  Nolaila, e kuai makepono aku ana makou no na kumukuai haahaa loa.

Pahu Hale Leta 353.   Bele Telepone 471.

 

KA AGENA OIHANA HAWAII.

No. 68 ALANUI PAPU KIHI O ALANUI KALEPA, HONOLULU HI

HE AGENA OIHANA, A ME AGENA OHI DALA NO NA BILA A PAU

KEENA OIHANA

Na Waiwai paa--kuai a hoolilo aku, a me auhau uku ana.

Na Hale hoolimalima, Rumi, Keena, Aina e hoolimalima, a aelike @@@ na uku hoolimalima o na ano a pau.

Na Moraki e ae ia ma na ano waiwai a pau

Na Pepa kuleana aina, e kakau a hooponopono ia me na Pepa a pau e @@ ana ma ke kanawai.

Kope a me ka Unuhiolelo ma na olelo a pau iloko o keia aupuni.

Na Panihakahaka ola, Hale, a me na waiwai o na ano a pau i na Ahahui P@@@ hakahaka helu ekahi.

Na Malama ana i na Buke a me ka hooponopono ana.

E haawi ia no ka mikiala no na Ohi aie ana.

Na Gula, Kala me na Bila kikoo dala, kuai a hoolilo

Na Hooponopono Hale Dute e pili ana i na waiwai mai ko na aina e mai

Na Ukana o kela a me keia ano, e kuai a hoolilo aku.

Na Kauoha o na Mokupuni, e hooko ia no me ka eleu

O na hana a pau a na makamaka e haawi mai ana no ka hooko aku i ke kauoha, e hooko no me ka eleu a me ka mikiala.

            Agena Oihana hawaii

2170 2yr Msr.