Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 33, 16 August 1890 — Page 1

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Ann Higa
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ki Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE XXIX, HELU 33.  HONOLULU, POAONO, AUGATE 16, 1890.  NA HELU A PAU, 2298

 

 

HOOLAHA LOIO –

NELLIE M. LOWREY

Notari no ka Lehulehu

@ :A H@:

 

@Hooiaio Palapala a me na Palapala Hoohiki

Keena Hana me W. R. Kakela Loio @ ka aoao makai o ka Hale @, Honolulu

@                    2241.3y

 

 

CECIL BROWN,

@ A HE KOKUA MA KA KANAWAI?

@Hoolalo Palapala no ka @

@ o Oahu

@ HANA:  Ma alanui Kapela.

@

 

--

 

EG. HITCHCOCK (AIKUE HIKIKOKI),

LOIO A KOKUA MA NA MEA A PAU E

PILI ANA MA KE KANAWAI.

E ohi ia no na Bila Alo, me ka awiwi

HILO, HAWAII.

 

2114.1yr.

 

--

 

A. ROSA.

[AKONI.]

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

 

--

 

Luna Hooiaio Palapala.

Keena hana, ma alanui, Kaahumanu

 

--

 

GEORGE P. KAMAUOHA.

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

--A @ MEA--

ANA AINA.

--

 

E @ no ma Kohala Akau, Hawaii,

2001-@

 

 

WR. KAKELA.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

He Luna Hooiaio Palapala

@

 

--

 

ENOCH JOHNSON,

(Enoka.)

He Loio a Kokua ma ke Kanawai,

 

Imua o na Ahahookolokolo a pau o keia Aupuni

 

Luna Hooiaio Palapala Kope no ka

apana o Kona, mokupuni o Oahu.

 

Keena hana, helu 15 alanui Kaahumanu, ma ke keena mua iho nei o @

2263, 1y

 

--

 

WILLIAM C. ACHI.

Loio a he Kokua me ka kanawai

 mua o na Aha a pau o keia Aupuni

He Notari no ka Lehulehu a Boroka

no na waiwai paa.

 

Keena Oihana, Helu 36, Alanui Kalepa, Honolulu, Oahu

2262 @

 

--

 

WILDER & CO. (WAILA MA.)

@

Kihi Alanu Moiwahine me Papu

 

--

 

JAMES M. MONSARRAT.

(MAUNAKEA.)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

He Luna Hooiaio Palapala.

E hana ia no na Palapala @, Palapala Hoolimalima, a me na palapala pili kanawai e ae ma ka olelo Hawaii.  @ no ka @ @ ka @ ma na waiwai paa.

KEENA HANA:  Hale Pohaku hou ma ka aoao ma Waikiki o ka Halewai, Alanui Kalepa.

 

--

 

J. T. Waterhouse,

(WALAKAHAUKI.)

Halekuai o na Lole Nani Panio

Lakohao.

Na Lako Hana Mahiko,

A PELA AKU HE NUI WALE

 

Alanui Moiwahine, - - Honolulu

2262 1y

 

NANEA KAMAHAO

KA

KEIKIALII

ROMEALA:

KA

Ui Kila Mageneti

O Parameri.

 

--

 

Ka Nani e haule ai ka Honua.

Ka Mahina Meli o Salaredina:

Ka La alohi o Mulisedera:

Na Kuhi Koko kamahao Ekolu.

--

Na Ui Hookelakela o ke

Ao holookoa.

--

Na Nani Puuwai Uahoa o ka Honua nei

 

A O KE

 

Kila Mageneti o k e aloha – “O Parameri no ia.”

--

 

“Heaha la hoi, ua nani ae la no hoi paha ia ua hole mai la no hoi oe i ka makou noi, a eia hou hoi ka makou; ina aole oe e ae mai ana e noho iho kakou ihope nei e hoohala ai i ke koena o ko kakou mau la ma ke ano o oe hookahi wale iho no ka makou ipo o ka naueue; alaila ke uwalo hope aku nei makou e lawe aku ia makou ma ke ano he mau hoa alokai ehuehu no kou halelana alii a he mau hoahele hoi no kau huakai hookelakela me ko ke ao nei a ke hoole mai oe i keia alaila e haalele iho ia makou e make mau-uwale iloko o ke kuhihewa.”

 

Ua panai ia mai keia mau olelo a na @ e na huaolelo a ke keikialii Romeala penei:

 

“Ina o ka iini ia a me ka makemake o na ui, alaila, ke hai aku nei o Romeala ua hamama na keena o kona hale lana aukai no ka hookipa ana aku ia oukou a o kona mau palena hoi ua akea ia no oukou i na wa a pau.”

 

            “Ano e liuliu no oukou iho i keia wa @ no ka mea ua hiki mai i ko’u wa e heo aku ai no na moanakai ehuehu, a haalele iho i na kapakai o Aina Ala nei no ka wa mau loa, a i ole no ka manawa paha”

 

            Me keia kukai olelo ana’a ke keikialii Romeala me na ui kamahao eha o ka lewa hoomaikai ae la ia i ke anaina alaila huli ae la ia a me ka moiwahine Lausimela, alaila huli ae la oia a kunou @ku la i kona mau ukali ponoi no ka no ka hookuu ana ae i ka hei o ko lakou man manamanalima maluna o na kaula moliolio o ka lakou mau pila a iloko o na minute pokole e ka mea heluhelu, aia hoi hohene ae la ka leo o na mea kani like ole o ke aupuni o Parameri i panai ia mai e na leo mele kani po-ha o na puukani ma ia hana.

 

            He hapalua hora ka ulele ana iho a na loea hookani pila o Parameri, kukala mai la ke keikialii Romeala ua hiki mai i kona manawa e haalele iho ai ia Aina Ala; nolaila hui hope ae la kela a me keia iloko o na wiliau pumehana o ke aloha, a i ka mao ana ae o ia mau haawina, haalele iho la ke keikialii Romeala i ka halealii me kona mau hoa aloehukai, a moe aku la kaoo a ka menehune i ke kula o Koianaana, no na kapakai o Aina Ala ka pahu hopu.

 

            Ia lakou i hoea aku ai i ke awa ku moku, kau ma na waapa no ka halelana aukai o ua loea ala ka panina.

 

            Ma keia wahi e ka mea heluhelu e haalele hope iho ai kaua i ka aina o ke Ala a e nana ae kaua no ka halelana aukai o ke keikialii hookelakela.

 

            Oiai na mea a pau i akoakoa aku ai iluna o ka moku, ia wa i hiuia ae ai ka heleuma, kuea ae la na i-a, haule iho la na pea kuai-kela oki ka hana o Maleka ke hoa la lilo, a mamua o ka uhi ana mai o ka po nalo-hope aku la ka ain o Aina Ala, a o na ale ahiu o ka moana huhu oia wale iho la no na mea e halawai mai @ me na maka o ka loea kaapuni honua a me kona mau hoahele.

 

            He ekolu la o ka moku i ka moana, aole loa he aina a mau kahoaka paha o ka ike ia aku o ka aina, nolaila ninau aku la ke alii opio i kona kapena ina he aina kekahi mamua aku o kakou, a a owai la ka inoa o ua aina la.

 

            No keia ninau a ke alii opio, leha iki ae la na make o ke kapena maluna o kana buke holo moana a no kekahi mau @ekona pane mai la oia; aole loa he aina mamua aku nei o kakou a haia na la he kanakolu alaila ike ia no ka aina.

 

            Mamuli o keia haina a ke kapena, ua kamailio hou aku la o Romeala kahaha – ke ole au e hewa, eia he aina mamua pono o ko kakou alahele a me he mea ala iloko o na la eha i koe e ike no kakou i ua aina ala.

 

            O keia pane a ke keikialii ua lilo ia i mea e hoanoe ia o na noonoo ana a kona kapena, a oia ka ua kapena la i pane mai ai.

 

            Ke ole no hoi au e kuhihewa a hoopunipuni ia e keia buke holumoana alaila ke hai aku nei au au aole loa he aina mamua o kakou e loaa aku ana iloko o na la eha, aka no na la he kana kolu he oiaio e loaa ana ia kakou ua aina la.

 

            E kuu kapena maikai, mai hilinai wale i kou ike maluna o keia buke aka, e hookahua i kou ike me kou loea hooholomoku maluna o ke anahelu o ka makani a me kahi a ke au e ko ana a i ole e nana ma na kahoaka lani (hoku) a ke loaa ia oe ia mau mea alaila he mea oiaio e pokole auanei na hana me ka uuku o ka luhi, wahi a ke keikialii Romeala.

 

            E like me na olelo mua a ke kapena o ka paa o na pea i ka makani pela no keia, no ka manawa loihi o ka laua kukai olelo ana me ka holopono ole, ua ninau aku la o Romeala i kona kapena e hoike mai i kana loaa i ike ia ai ka oiaio.

 

            E like me na olelo a ke alii i opio pela ua kapena la i hooko mai ai, a no kekahi mau minute o ka ua kapena la wehewehe ana i kona loea hooholomoku, hai mai la ia o ka pau ae la ia o kona ike.

 

            I ka manawa a ke kapena i hai mai ai ua pau ae la kana ike no ke alahele a ko lakou moku e holo nei, akaaka ae la o Romeala a kamailio aku la i kona kapena.

 

            “Ua kuhihewa a lalau io oe e kuu kapena; a ina oe e hoolohe mai ana i ka’u mau wehewehe ana, alaila he mea oiaio he hoopau ana oe i kou hoopaakiki hupo ana mahope o na ike alakai hewa a keia buke holomoku, nolaila e hoolohe mai e Mr. Kapena.

 

            Alaila wehewehe aku la ua keikialii la me ka loea nui, a i ka hope loa o kana wehewehe ana hai aku la oia o na Paemoku Uliuli (Green Isle) ka aina a lakou e ku aku ai.

 

            I ka hooki ana iho o ke keikialii Romeala i kana mau wehewehe ana, haawi mai la ke kapena ina hoomaikai aha he nui no kona haku opio, a wahi a ua kapena la, “ua lohe a ua ike wale no anei oe i ka moolelo o keia aupuni e kuu haku opio?

 

            “Ae ua ike wale no au no keia aupuni ma o kona moolelo ala i hoopuka ia e Riba ka olohe haku moolelo akeakamai loa o ka honua nei, a o ia wahi ike uuku ka’u e hoike aku nei ia oe.”

 

            E hai mai ia u e kuu haku opeio – e hai mai ia’u i ka moolelo kamahao o keia aupuni?  wahi a ke kapena.

 

            “E lohe ana oe e kuu kapena maikai wahi a ke keikialii Romeala, a ano e lohe mai.”

 

            “Mamua ae o ko kaua hoohele ana aku no ka moolelo pahaohao o keia aupuni, wahi a ua keikialii la, alaila e hoomaka ae kaua ma ka oleleo ana ae penei:

 

            “O keia aupuni o na Paemoku Uliuli, (Green Isle) ua hookumu ia oia he mau keneturia lehulehu loa mailoko lilo mai o ka opu o ka hohonu (moana) a iluna o na ilihualala o ke kaiakea, a e like me ka mea i wanana mua ia e hooulu mai ka honua i na launahele, a o na laau hoi e hoohua mai lakou i ka hua maikai, a e nonanona  ka aina e like me ke one o ke kai: A he mea oiaio e kuu kapena maikai ua hooko ia kela mau olelo, a ma ka olelo ana ae no ua mau Paemoku Uliuli ala:  “He aina no ka nani a he Home no ke ala.”

 

            “Aka a hala ae la nae he mau makahiki lehulehu mahope iho o ka hookumu ia ana o keia mau aupuni, aia hoi hiki mai la he kanaka lulu hua o ka pakaha a nana i ulupa iho i ka makia o ua mau aupuni la ilalo, a iloko o na la pokole wale no, aia ua mau aupuni la ua –

 

Hokakekake Kapaau

I ka upena kuu a Kalawakua

 

            Mamuli o keia mau hana a ua kolohe ala ua kupu mai la he lehulehu wale o ua kakalaioa a me na laau ooi, e hoolilo ana i ka nani o ka aina i mau auakua waonahele, ma ke ano @, (hala ka nani).

 

 

ROMIANO;

--

Naita Hapakeko

@

 

--

 

Haku-alii Korila o na luahuna

@

Ke Keikialii Kameihai loa

ma Italia.

 

--

 

MOKUNA III.

KE KEIKIALII OPIO MAALEA --  KA MAHU

KA ANA NO KONA OLA.

 

            Iloko o kekahi mau minute liu wale hui ae la ua Hapakeko la me kona mau kanaka.  O keia poe kanaka i hui iho la me ka Hapakeko, o na wahi koena ko ia o Neba i auhee ai ma kela kaua ana nana i ulupa ka nani o ke kakela pali eiwa o ke keikialii Neba, a he hero hoi ma kekahi olelo ana:  a oiai ua lohe aku lakou i ka o le a ko lakou alii opio, ka mea a lakou i kuhihewa ai ua make, nolaila ua hookolo mai lakou a hiki i ka halwai ana o na maka o ke aloha me ka hauoli.

 

            Mahope iho o ka pau ana o na kukai aloha pu ana mawaena o na kanaka a me ke alii opio, ua haawi koke aku la ua alii opio kamehai la he mau olelo hoolana pokole i kona mau kanaka e like me kona mau i na la aku i hala, a ua panai ia mai no hoi ia me na leo ohaoha o ke ohohia, a me ka luai pu ana ae o ua mau powa la i ka lakou mau olelo hoohiki paa, e ukali mahope o ka meheu o ko lakou alii opio a hiki i ko lakou hanu ana i na ea hope loa o ko lakou ola ana.

 

            Me kela mau kukai olelo ana, oehu koke aku la no ke alii opio Romiano e haalele koke iho lakou i ua kahua la a no loko lilo o na hihipea hihiu o ka nahele, no ka mea, wahi a ua alii opio la, ke ole au e kuhihewa, eia ka poe e huli mai nei mahope o ko’u meheu me ka hookolo ana e loaa mai kakou, a malia ma ka ulia e loaa io mai kako ianei, a o ka hana ana aku paha auanei paha ia, aohe lahui a mamo Neba e koe ola iho.

 

            Mamuli o keia mau olelo a ke keikialii Romiano, haalele koke iho la lakou i ua kahua la, no lilo o na ululaau ma kahi i hoike mua ia ae nei, a he mea oiaio, aohe ilio hahai nana e hookolo a e hanu aku i ka meheu o ua Hapakeko la a me kona mau kanaka a hiki wale i ka manawa a ua Keko la i hoonaueue mai ai i ka noho alii o ke aupuni o Italia, ka wa hoi a kaua e ka makamaka heluhelu e hoomanao ae a i kela leia a ka alihikaua Apala i hoou na aku ai i Pelekane e like me na mea i ike mua iho nei ma ko kaua mokuna mua, oia hoi ua poha ke ahi enaena o na hana pakaha wale a puuwai eleele loa a ua Romiano la, a kaua e ike aku ai ma keia mua iho.

 

            Nolaila e kuu makamaka, i ko kaua hoomaha ana i keia mokuna, e homanao ae kaua aia ua Romiano la i kela wa iloko o na hihipea luhiehu o ka nahele kahi i noho ai ma kahi he mau mile ka mamao mai ko lakou home kuahiwai aku; a o na hana a ua Hapa keko la a me kona mau kanaka, oia ka aua e nana aku ai no keia mokuna ae e puka aku nei.

 

MOKUNA IV.

KA OLELO HOOHIKI WELIWELI – ROMIANO KA PUUWAI KONA HAO.

 

            He mau la i hala hope ae mahope iho o ko Romiano mahuka ana mai a hoomoana ai maloko o na palena o na ululaau pouliuli anoano o Italia

 

                        “E huli hele ana i ka enemi,

                         Ma na koahiwi o Ararata;

                         A loaa aku hoi kahi Biute,

                         E pupue ana i ke kuau hoe;

                         He no ana iho na ka makani,

                         Na ke Kauaula a o Lahaina;

                         E hai ae ana i ka olelo,

                         Ua eha o Biute kupilihii.

 

            Ala hoi, hoakoakoa ae la ua Romiano nei i kona mau kanaka, a imua o lakou, wehe ae la oia i kekahi mau olelo o ke kanaka puuwai kupaa a me ka wiwo ole:

 

            “E o’u mau hoaaloha, i keia la, ke poni a ke alana aku nei au ia oukou a pau maluna o ke kuahu laa o ka oiha na koa, o @kou ka @ akau @ manaolana, a me ka ikaika i koe me Romiano nei.  Ae e o a mau heaa’oha, aia maluna o oukou ko’u hi@inai hope loa ana no ko kakou pono a me ko kakou kuokoa, ka haaheo mau loa o ko kakou @

 

                        “E hahau ka @ oiai ka hao e enaena ala.”

 

            A ke nele au me oukoa, alaila he mea makehewa ia’u ke olelo ae, na Romiano e hoonaueue i na mana aupuni a pau o Europa, oiai ale me ia na ilio hae ahiu a Neba, ka poe hoi i kahakahaia na umauma me ka waihooluu “aole ia mea he hoaaloha iloko o lakou a pau.”  Nolaila e o’u mau hoaaio ha, e hoolohe hope mai i ka leo hope loa o ko oukou alii opio nei, e loaa no auanei ia kakou ka haaheo ana iloko o ka lanakila a me ka hikimua ana iloko o ke kuonoono no ke ulakolako.”

 

            Alaila, heluhelu aku la ua Hapakeko la i ka olelo hoohiki weliweli loa a e heluhelu ia penei:

 

            “O makou o na koa puuwai liona

            “i nele i keia mea he hoaaloha, ma

            “keia olelo hoohiki weliweli, he hoo-

            “paa a ke hooia nei ia maku iho e

            “hana a e lawelawe a e kakoo i na

            “mea i hoakakaia penei:

 

            I – “E kakoo aku ana makou me ka oiaio loa no ke kokua ana i ko makou alii opio ma na ano a pau ina iloko o ka make a me ke ola.

 

            II – E hapai kue ana makou ma ka oi o ka makou mau mea kaua i kela a me keia enemi o ko makou alii opio, a e molia hoi ia makou iho maluna o ke kahua kaua e hoonaueue ia ai o Europa holookoa no ka pono a me ka haaheo o ko makou Alii.

 

            III – O kela a me keia kanaka e kue ana me ka uhaki pu ana hoi i keia, e molia koke ia no kona ola maluna o ka amana me ka hakalia ole, a e kanu ia kona kino lepo iloko o ka waha o na holoholona hihiu, a e kau ia paha maluna o ke kua o kekahi lio ahiu a hookuu aku, a na ka nahele e haehae liilii mai a lilo i mea ole.

 

            V – Mai keia la aku a hiki i ka hulihia ana o ko makou aupuni, ke poni nei makou ia makou iho e lilo i hikimua iloko o na aupuni o Europa malalo o Romiano ko makou moi opio, ma ka hookahe koko, ma ka pakaha, haowale makamua iloko o na hana koa kaulana a pau.

 

            No ka oiaio o keia, ke hoopaa nei makou i ko makou mau pulima malalo o keia hoohiki maloko o na waonakele ahiu o Italia.”

 

Na Naita Powa o Neba.

Ikea e Q@ WILFOE ROMIANO.

 

            I ka pau ana o ka Romiano heluhelu ana i ua olelo hoohiki la, apono koke mai la na kanaka me ka hooho nui ana mai, ua pono a ua pololei kela olelo hoohiki i hanaia ai ko lakou moto, a o ka hooko ia ana, oia wale no ka mea i koe a lakou e hana aku ai.

 

            Nolaila e kuu makamaka heluhelu, ma ia wahi e ike iho ai kaua, he puuwai luli ole ko Romiano e like me na mea a kaua i ike mua ae nei ma kela hoohiki weliweli.

 

            I ka wa o kela hoohiki i aponoia ai a lilo i alakai no lakou, a i moto hoi no ua poe lunakoko la, hoomahele nui ae la lakou ma ka hoau ana i ke oolea a me ka wikani o ko lakou mau lala malalo ke alakai ana a ko lakou Hapakeko, a i ka nana io ana aku, he keu maoli@ku no ka o ka eleu o na mau laeoo la ma ka pahuna ihe hala ole a ka Maluakele a he poe loea hoi i helu ia ma ka papa ekahi o na olohe oniu makakila a kakele koikaua kaulana o Europa.  He poe lima hei hoi ma na kiina pua kakaka a he huluaa hoi ma na hana aiwaiwa o ka make; a maluna ae o na mea a pau, me he mea la, he lahui lakou i nohoalii ia e ka ikaika ma na palena ululaau a pau o Italia.

 

            Me keia mau ano i hoomaka hou ae ai o Romiano e kukulu a e hoolaupai hou i lahui kanaka nona e like me na la o kona makuakane (Neba) e noho ana he kupueu no na pali kuninihi o Italia.

 

            E moole aia me ua Romiano la he lehulehu o na kanaka, ka poe hoi i ae a i hoohiki malalo o kela olelo hoohiki weliweli loa e lilo lakou i mau liona hihiu a i mau tiga @ koko hoi ma ke alahele o na kamahele.  Alaila e ka makamaka heluhelu, aohe mea e aku a ua Romiano nei e ui ae ai, oiai ua unu ia mai la aia i ke alo pali o Malama.

(Aole i pau.)

 

 

Gabriela Lenoa

--@--

Puali Kahiko Imeperiela o Farani.

--

Koa Opio Hoko o na Ulia o ka Laki.

--

Kukala Kaua a Perusia no kekahi Wahine.

--

He Moolelo no ke Au-Weliweli

Nui o Europa

 

KA HUAKAI A MA@ DE RIRA NO VIENA.

 

            Ma keia wahi e ka mea heluhelu, e waiho ai kakou ia Gaberiela ua paa pio i na koa Auseturia ma ke ahewa o ke kiu, a e nana aku kakou i ka huakai hele a ka Madimosele Ineza de Rila me kona ukali, e holo la no kahi o ka maluhia ma na okana aina o Auseturia, a iloko o ka weliweli nui o ke kaua, haawi pio aku la oia iaia malalo o ka mana o na pualikoa Farani o ka Emepera Napoliona e komo lanakila la i ke kulanakauhale alii o Viena.

 

            Ma ka auina la o kekahi la ae, ua hiki aku la ke kaa o na kamahele mawaho o ke kulana kiai waho o ke kulanakuhale o Viena, a o ke komo ana aku no ia o ka puali mua o Napoliona mahope iho o ka hoouka kaua lanakila ia kakahiaka.  O ke aliikoa Auseturia e hoomalu ana i na koa kiai ma ia kulana, ua pane mai la oia i keia mau olelo: --

 

            “Owai keia ka a kaahele, a e hele ana oukou ihea?”

 

            “E komo ana makou no ke kulana kauhale nei, wahi a ke kahukaa i pane aku ai.

 

            “Aole anei oukou i lohe, ua lilo pio o Viena nei i keia kakahiaka i na koa o ka Emepera Farani, a eia o Napoliona ke hoopuni la i ka halealii o ka Emepera Auseturia i keia manawa, a eia pu no hoi na koa o kona puali holookoa ke kokua mau mai nei i na hora a pau o ka la, ma ka heluna o na ha neri a me na tausani?”

 

            Ua lohe mai la ka lede Madimosele i keia mau lono o ka lilo pio ana o ke kulanakauhale o Viena malalo o ka Emepera Napoliona, a oia kana i hooholo koke ai iaia iho, ua ahona oia e @ pio aku i ka Emepera mamua o na mea e ae a pau, oiai, o kahi ana e makemake nei e komo aku iloko o na okana aina maluhia o Auseturia, ua hala ia manawa mahope o ka lilo pio holookoa ana mai o ke kulanakauhale ia Napoliona.  He mea kanalua ole i kona wa e ku aku ai imua ona, e loaa mai ana iaia na olelo oolea loa o ka ikaika, ma o kona’pale ana i kana olelo kauoha o ka hoohui mare me ke Keikialii o Posetama, no kekahi pomaikai pili lahui e hooi ia aku ai ko Farani ikaika o ka noho aupuni mana ana ma na mokuaina keikikane o Europa Akau.

 

            Ua hai aku la ka Madimosele i kona kahukaa no ke komo ana iloko o ke kulanakauhale me ke kanalua ole, a oia kana i pane hou aku ai i ke aliikoa Auseturia, --

 

            “E komo io aku ana makou ano no ke kulanakauhale, aka, e ninau mua aku ana makou ia oe, aole anei makou e akeakea ia mai ana ma keia huakai?”

 

            “E hopu @ mai ana oukou e na koa Farani me ke kanalua ole, oiai, eia no ke kauoha kukala kaua ke inana nei i keia hora, “wahi a ke aliikoa.

 

            “Ina pela,” wahi a ka lede Madimosele i pane aku i ke kahukaa.  “E komo kakou i keia manawa o ke kulanakauhale me ka nana ole ia mau paa pio, ina malalo o ka malumau’u o ka hae kahakolu o Farani a me kona mau lako kaua.”

 

            I keia wa i hoomaka hou aku ai ke kaa kaahele e komo iloko o ke kulanakauhale, a oia ke manawa like a kekahi pualikoa lio Farani i ike ia aku ai e holo mai ana mai ka aoao akau mai me ka puahi nui, a e welo ana ko lakou mau hae o ka lanakila mai ia hooili kaua i hoouka ia mai la ma ia aoao o ke kulanakauhale, a e holo au hee mai ana na kou Auseturia no ko lakou mau @ @ e komo ana iloko o na hale nahaha e @ @ a me ke kau wahe e ae a e holo @oku mai ana na koa Farani me ka lakou mau pahikaua @ e hula@ana i ka malamalama o ka la, a e o@ ana me ka hea i ke @ o ko lakou mau @ ma na wahi a pau e @ ana.  O keia mau haawina a na kamahe’e i ikemaka aku la i na hana weliweli o ke kaua, ua holo ae la ka weliweli nui @ o na kamahele no ko lakou kulana i keia manawa mamua o ka hiki i ka olelo aku ke @ ia mai ina e hoike @ aku ana ka lede Madimosele i kona kulana @ a ko koke i ke @ o ka Emeperesa Iosepine, i kumu no lakou e pakele ai mai na hoopaa pio ia ana no ke kaua.

 

            He mau minute pokole wale no ia a lakou e holo nei, ua ike ia aku la ka puali holookoa e holo @ mai ana no ke kaa kaahele, a hoopuni ia ae la lakou nei e na koa a ku iho la ke kaa kaahele i kahi hookani.

 

            O keia hoopuni ia ana iho la, o keia ka wa no ka lede Madimosele e hoike akuu ai i kona kulana maoli ina e hilinai ia mai ana kana mau olelo.  Ua hele mai la ke alukoa o ua mahele koa nei a ma ka pukaaniaini o ke kaa, a me kana pahikaua no e paa ana i @ loa i ke koko, ua wehe koke ae la ka lede Madimosele i kona uhimaka a @ aku la i kona mau heleholona piha @ ka wahine, oia ka ua alukoa la i pane mae @ ma ka olelo Farani me ke ku lana keonimana i keia mau olelo.

 

            “Kaumaha au no ka hoopilikia ia olua e na lede.  Aka@ e pane mai olua no ka’u ninau:  Owai oloa?  A e heie ana oiua ihea?”

 

            I ka wa a ka lede Madimosele i lohe aku la i kela pa@ ana mai o ka leo Farani ma ka olelo makuahine o ka aina, he mea o ka hauoli nui iloko ona i kela manawa, oiai, o kana kuku ana e haawi pio aku malalo o ka hoopakeie a na mea kaua o ke kapakoa Farani, ua hoo ko ia iho la hoku o ia minute, ma o kona pane ana aku i @ mau olelo.

 

            “E ka Mona@ @ @ nei au i ka loaa ana ia u o ka wa pono e hoi aku i na ho@akele ana malalo o ka hanohano o na mea kaua Farani. O Madimosele Ineza de Rila @, a owau ka lede hoohanohano o ke aio alii o ka Emperesa Iosepine. Ma o na lani la e ka Mona@, e @ mai ia u, aia mahea ke kulana hoolulu o ka Emepera?

 

            I ka lohe ana o ke aliikoa a me na koa e ku kokoke mai ana i keia mau olelo a ka lede @, oia ka ukali hoo hanohano o ke aloalu o ka Emeperesa Iosepine, ua hookuihe ia ko lakou manao ma o kona hiki kino ana ma na kahua kaua, a ma na kumu hea la kona hiki ana ma ia mau wahi.  O kana noi makemake ike i ka Emepera, oia ka ua aliikoa la i pane hou mai ai.

 

            “O ka Emepera i keia manawa, aia oia iloko o ka halealii o Viena nei.  Ma ka hooko ana aku i kau noi e ka Madimosele, e hoouna pu aku au i mahele koa no ka malama ana i kou maluhia, ma kou ano he lede hoohanohano oe no ke aloalii o ka Emeperesa, e hoouna mua aku au ia oe imua o Ilamuku Muraka, ke aliikoa kiekie maluna o na puali a pau, a mai iaia aku e hiki kino ai oe a hui me ka Emepera.”

 

            “O na alahele a pau e loaa ai ia u ka launa ana me ka Emepera, oia ka’u e noi nei ia oe o ka Monasiua, @ a ke kaikamahine opio.

 

            Ua haawi ae la ke alukoa i ke kauo ha i na koalio he iwakalua, no ka holo @ ana me ke kaa kaahele koko o ke kulanakauhale i kahi hoolulu o Ilamuku Muraka, a ua hoouni mua ia aku la kekahi eiele no ka hai ana i ka @amuku, eia he malihini kaanele e hiki aku ana ilaila, oia ka lede hoohanohano o ke aloalii o ka Emeperesa Iosepine.

 

            Ua haalele iho la ke kaa kaahele ia wahi malalo o ka hoomalu ana a ka mahele koalio a holo pololei aku la ma ka aoao hema o ke kulanakauhale no ka hapaha hora, hiki aku la lakou nei i ke kulana hoolulu o ke aliikoa kiekie o ke kahua kaua, Iamuku Muraka.

 

            O ka pau ana ae no ia o ke kaua, a e ku laina mai ana no na pualikoa ina ko lakou mau kulana, hiki aku @ kaa kaahele mawaho o kekahi wahi hale nahaha i pukapuka kona mau aoao i na poka pukuniahi, hele mai la kekahi aliikoa ma @ ipuka o ke kaa a pane i keia mau olelo: --

 

            “Ma ke kau iha a ka Ilamuku Nui o ke kahua laua, eia i oko o keia kaa ka lede Madimosele de R@, e oluolu oia e lele mai”

 

            “Owai ia Ilamuku,” wahi a ke kaika mahine opio pane akuu ai.

 

            “Ilamuku Muraka,” wahi hou a ke aliikoa.