Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 33, 16 August 1890 — ROMIANO; Naita Hapakeko O NA PALI EIWA. Haku-alii korila o na luahuna. A I OLE Ke Keikialii Kamehai loa ma Italia. [ARTICLE]

ROMIANO;

Naita Hapakeko O NA PALI EIWA.

Haku-alii korila o na luahuna. A I OLE Ke Keikialii Kamehai loa ma Italia.

MOKUNA 111. KK K.EIK.IALH OPIO MAALKA —KA MAHL > KA ANA NO KONA OI.A. lioko o kekahi mau minute iiu wale hui ae la ua Hapakeko la me kona mau kanaka. O keia poe kanaka i hui iho la me ka Hapakeko, o na wahi koena koa ia o Neba i auhee ai ma kela knua ana nana i ulupa ka nani o ke kakela pali eiwa oke keikialii Neba, a he hero hoi ma kekahi olelo ana; a oiai ua lohe aku lakou i ka o le a ko lakou alii opio, ka mea a lakou i kuhihewa ai ua make, nolaila ua hookolo mai lakou a hiki I ka halawai ana o na maka o ke aloha me ka hauoli.

Mahope iho o ka pau ana o na kukai aloha pu ana mawaena o na kanaka a me ke alii opio, ua haawi koke aku la ua alii opio kamehai la he mau olelo hoolana pokole i kona mau kanaka e like nie kona mau i na la aku i hala, a ua panai ia mai no hoi ia me na leo ohaoha o ke ohohia, a me ka luai pu ana ae o ua mau powa la i ka lakou mau olelo hoohiki paa. e ukali mahope 0 ka meheu o ko'lakou alii opio a hiki 1 ko lakou hanu ana i na ea hope loa o ko lakou ola ana. Me kela niau kukai olelo ana, oehu koke aku la no ke aiii opio Komiano e haalele koke iho lakou i ua kahua la a no loko lilo o na hihipea hihiu o ka nahele, no ka mea, wahi a'ua alii opio la, ke ole au e kuhihewa, eia ka poe e huli mai nei mahope o ko'u meheu me ka hookolo ana e loaa mai kakou, a malia ma ka ulia e loaa 10 mai kakou ianei, a o ka hana ana aku paha auanei naha ;a. aohe lahui a mamo Ncba e koe ola iho.

Mamuli o keia mau olelo a ke keiki alii Komiano, haalele koke iho la lakou i ua kahua la, no loko lilo o na ululaau ma kahi i hoike mua ia ae nei, a hc mea oiaio, aohe ilio hahai nana e hookolo a e banu aku i ka meheu o ua Hapakeko la a me kona mau kanaka a hiki wale i ka manawa a ua Keko la i hoonaueue mai ai i ka noho alii o ke aupuni o Italia, ka wa hoi a kaua e ka makamaka heluhelu e hoomanao ae a i kela leta a ka alihikaua Apala i hoou na aku ai i Pelekane e like me na mea i ike mua iho nei ma ko kaua mokuna mua, oia hoi ua poha ke ahi enaena o na hana pakaha wale a puuwai eleele loa i ua Romiano la, a kaua e ike aku ai ma keia mua iho. Noiiili e kuu makamaka, i ko kaua hoomiha ana i keia mokuna, e homanao ae kaua aia ua Romiano la i kela wa iloko o oa hihipea luhiehu o ka nahele kahi i noho ai ma kahi he mau miie ka mamao mai ko lakou home kuahiwi aku, a o na hana a ua Hapa keko la a me kona mau kanaka, oia ka aua e nana aku ai no keia mokuna ae e puka aku nei. MOKUKA IV. KA OLELO HOOMIKI WEUWKLI—ROMIANO KA PWWAI KONA HAO. He mau la i hala hope ae mahope iho o ko Romiano mahuka ana mai a hoomoana ai maloko o na palena o na ululaau pouliuli anoano o lialia " E huli hele ana i ka enemi, Mt na knahiwi o Ararata; A loaa ako hoi kahi Biute, E pupue ana i ke kuau hoe; He nu ana iho na ka makaoi, Na ke Kauaula a o Lahaina; E hai ae ana i ka olelo, Ua eha o Biute kupihkiL Aia hoi, hoakoakoa ae la ua Romiado nei i kona mau kanaka. a imua o Ukou, webe ae la oia i kekahi mau olelo o ke kanaka puuwai kupaa a me ka wiwo ole: •' E o u mau hoaaioha, t keia U, ke poni a ke alana aku nei au ia ookou a pau maluna o ke kuahu laa o ka oiha-

r.a iica. o oūkou ka ;irr.a a'&Au u manav'>!ana. .1 »rc ka U.uka \ koe n«c Ro:r.ijn j nei A»: e0 u nui: hoaa •> ha, au ma!una o oukou ko u hi.mai hof< !oa ana no ko kakou ;vr.o a me ko kaieou leuokoa, ka haaheo mau !oa o ko kakou mol" " K hahau ka hamart oi.ii ka hao r enaena ana. A ke nele au me oukou. alaiia he mea inaWehewa la u ke o!e»o ae. na H->

miano e heonaueue i na mana auj>uni a pau o Kuropa k oiai aole me īa na iiio hae ahiu a Neba. ka poe hoi i kaha kahaia na umauma me ka waihooluu " aole la mea he hoaaloha iloko o lakou a pau." Nolaiia e o'u mau hoaaio h2, e hoolohe hoj>e mai i ka leo hoi'»c loa o ko oukou alii opio nei. e loaa no auanei la kakou ka haaheo ana iloko ka lanakila a me ka hikimua ana iloko o ke kuonoono o ke uiakolako.' Alaila, heluhelu aku la ua Haj)akeko ia i ka oielo hoohiki weliweli loa a e heluhelu ia penei : " O makou o na koa puuwai liona " i neie i keia mea he hoaaloha. ma •'keia olelo hoohiki weliweli.ke hoo- " |>aa a ke hooia nei ia makou iho e "hana a e lawelawe a e kakoo i na "mea i houkakaia penei: I—•• K kakoo aku ana makou me ka oiaio loa no ke kokua ana i ko makou alii opio ma na ano a pau iiia iloko 0 ka make a me ke ola. lI—K hapai kue ana makou ina ka 01 o ka makou inau mea kaua i kela a me keia enemi o ko niakou alii opio, a e moha hoi ia makou iho maluna o ke kahua kaua e hoonaueue ia ai o Euro pa holookoa no ka pono a me ka haaheo o ko makou Alii.

lll— O kela ame keia kanaka e kue ana me ka uhaki pu ana hoi i keia, e molia koke la no kona ola maluna o ka amana me ka hakalia ole, a e kanu ia kona kino lepo iloko o ka waha o na holoholona hihiu, a e kau ia paha maluna o ke kua o kekahi lio ahiu a hookuu aku, a na ka nahele e haehae liilii mai a lilo i mea o!e. V—Mai keia la aku a hiki i ka hulihia ana o ko makou aupuni, ke poni nei makou ia makou iho e lilo i hikimua iloko o na aupuni o Europa malalo o Romiano ko makoik moi opio, ma ka hookahe koko, ma ka pakaha, haowale makamua iloko o na hana koa kaulana a pau. No ka oiaio o keia, ke hoopaa nei makou i ko makou mau pulima malalo o keia hoohiki malo*ko o na waonakele ahiu o halia." Na Naila Powa o Neha. Ikea e ( v >r.ne Wii.kok Ro.MiAft>. I ka pau ana o ka Komiaoo heluhelu ana i ua olelo hoohiki la, apono koke mai la na kanaka me ka hooho nui ana mai, ua pono a ua |>ololei kela olelo hoohiki i hanaia ai ko lakou moto, a o ka hooko ia ana, oia wale no ka mea i koe a lakou e hana aku ai. Nolaila e kuu makamaka heluhelu, ma ia wahi e ike iho ai kaua, be puuwai luli ole ko Komiano e like me na mea a kaua i ike mua ae nei ma kela hoohiki weliwell

I ka wa o kela hoohiki i aponoia ai a lilo i alakai no lakou, a i moto hoi no ua pee limakoko la, hoomahele nui ae la lakou ma ka hoau ana i ke oolea' a me ka wikani o ko lakou mau iala malalo ke alakai ana a ko lakou Hapakeko, a i ka nana io ana aku, he keu maolipku no ka o ka eleu o ja mau laeoo la ma ka pahuna ihe hala ole a ka Maluakele, a he poe loea hoi i helu ia ma ka papa ekahi o na olohe oniu makakila a kakele koikaua kaulana o Europx He poe lima hei hoi ma na kiina pua kakaka a he huluaa hoi ma na hana aiwaiwa o ka make; a maluna ae o na mea a pau, me he mea la, he lahui lakou i nohoaln ia e ka īkaika ma na palena ululaau a pau o lulia. Me keia mau ano i hx>maka hou ae ai o Roraiano e kukulu a e hoolaupai hou i lahui kanaka nona e like me na la o kona makuakane (Neba) e noho ana he kupueu oo na pali kuninihi o lialia. Etsx>le aia me ua Romtano la he lehulehu o na kanaka. ka poe hoi i ae a i hoohiki malalo o kela olelo hoohiki weliweli loa e lilo Ukou 1 mau liona hihiu a i mau tiga tnu kuko hoi ma ke alahele ona kamahele. Alaili eka makamaka heiuhelu, aohe mea e aku a |ua Romiano nei e ui ae ai. oiai ua unu I ia mai la aia i ke alo pali o MaUma. i (Artt i/f«.}