Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 40, 4 October 1890 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri.

Ka Nani e haule ai ka Honua, Ka Mahina Meli o §alaredina\ Ka La alohi o Aīuliseiera\ Na Kulu Koko kamahao Ekolu. Na Ui Hookelakela o ke Ao holookoa. Xa Nani Puuwai Lalioa o ka Honua nei A 0 KE KHa Magcncti o ke aloha— 11 0 Parameri no ia."

"E ke alii, wahi a Mulelia, no ka pane ana aku 1 kau ninau, e ae mai ia'u ma ka hoike pokole ana aku ua holopeno na mea a pau. Aohe wahi koe o na ki a ka unu Ua hoea i Lehua ka palena pau o ke aloha Aka, e kuu hoaloha, e ae mai ia'u e knpa aku la oe ma la inoa, a mai olelo mn ia'u he hoopakele nou. "No ke aha hoi, wahi a ke alii Mabala, aole anei o oe ka mea nana i hoola hou mai ia'u mai loko mai o ko'u luakupapau o ka hoomainoinoia; ea, kehoopaa nei au i ka'u olelo o oe kn'u hoopakele * me ko'u hoola, a maikeia la aku eke alii, e hahai mau ka'u mau kokua ana tna kou mau kapuai a hiki i kou hopena ma keia ao, a ke make au, alaila, ke hoopaa mua nei au i ka'u olelo la oe, o oe ka hooilina o ko'u aupum a me ko'u nohoalii a kau aku i kou mau mamo, ano e ke alii, e kaoa mai la'u i kanaka wau nou, a o oe ko'u haku, a ma kau mau olelo malaila aku au, a pela kaua s noho ai a hiki i ko kaua mau hopena.

Auwe —e kuu hoaloha, wahi a Mulelia, no kau mau makana i panee mai nei u'u, he mea hiki ole ia ia'u ke Uwe rnai, oiai, maluna ae o na mea a pau, ua !ike kaua a like, nolaila, ua hiki ole ia'u ke huolilo aku ia oe i kanaka malalo mai o'u, o ai kou mau la ua heluia he alii aimoku nui no keia mau aupum a ī mea wale no no kaua e pono ai, e aho kaua e hoopaa ma ia mea, oia hoi ko kaua lilo ana ī mau hoaloha me he mua la ika hope, a e kokua kaua īa kaua iho me he mau hoahanau la na ka makuu hookahi. Nolaila, ke hoopaa nei au ia'u iho e like me kou hoo* paa ana ia oe iho e lilo kaua i mau io hookahi, a na ka mea o kaua e loihi ana na la e hookele i na aupuni o kaua malalo o kela moto, n» aupuni huiia o Paemoku Uliuli, ano e kuu hoakha aohe a kaua bana i koe, nolaila e kala mai ia'u no ko'u hulihoi ana aku i ko'u aupuni, ua loaa ae nei na mea pahaohao ke kumu hoi o ka'u huakai i hoea mat ai i fceia wahi.

£ ke alu, wahi a ka opio Mabal«, e hoomaha iki iho kaua īanei * no ka la ipepo alaila, ia wi kaua e huli hoi aku ii no ko'u aupuoi, no ki mea, ua ahiahi keia wa, Aole no hoi i mamao loa aku ko'u ! «upuni inai keia wahi aku, a ua manao lana wau i na bora liiUi o ke aunaoe o keia po e hoohiki loa aku ai *u i ko'u halealii, wahi a ke al£ epio Mulelia. Ua pololi» oeeke alii «na ia wahi i na la nae ia i hala aku, i keia wa e kala mai ia'u ma ka olelo «na aku, aoie e hr«a i kou aupunl iloko o na la hele ekolu, oiai, oa kamāUo ka ama i i keia wa i ko ka wa i Hala, oiai, ke ike neino wau i ka aina e like »• kooa ' mau i kinohi, ua p&iuohao anei kou ! mau nooooo, a i o»e aia aneioeiloko 0 na noonoo ano e o ka nohooa pio ? | Aole, e kuu hoaloha, aole, aole wau 1 iioko o ia mau haawioa, aka, i mea nou e hoahewa oie mai a» iaHi, a na'u oo auanei e hoike aku ia oe • ke ano o ka aina e ku nei i keia wa mai ko ka wa i haU akn wahi a ke alii Mahala. AUila, e kuo kapena ma«kan i hoomau aku ai ka keikulii Romeala i kaM nau kamailio ant. E Uke »e ke a ke aUi op» Mahala, p«*a no

hoi ke aiii opio Mulelia i hahai sku ai, a ia laua i hoea aku ai ma ka Uvpai o ka haiealii kahi hoi e huli pono ana i ke kuono laula o na kai o Buria, ooalaila i ku iho ai ua mau alii opio la a hoike aku la ke keikialii kamaaina i na mea a pau a me ke aoo o ka waiho ana aku o ka aioa i 04 la aku i hala, ka wa malalo o ka mana kupua, a no ka hope loa o na.hoikeike ana a ke keiku alii Mabala, haliu ae la oia a nana aku ia maluna o ka iii laula o na wai o Buria a hoopuka hou aku la i keia olelo, o kela kai kuono laula, o ka lo kowai pahaohao no ia o Buria a ka'u wahine i hooiilo ai i lokowai puhaohao malalo 0 kona mana, e like 'me kau i ike ai he mau hola ae nei i hala, ano e ke alii, pehea ua hoopau ia anei kou pohihihi?" „Alaila o ka pane ma ka aoao o ke keikiaiii Mulelia, ae—ua hoopau ia kou pohihihi oiai o kela lokowai mawaho r.ei no ia o kei.i halealii kahi i halana ai, a o ka nanaina hoi o ka aina, ke ike nei au ua ano e loa ia mai ko kau ike mua ana iho nei; oiai ke lohe nei au 1 ka leo hooho o na kanaka a me ka leo huene o na mea kani."

"O ka leo hooho o ko'u lahui e hauoli ana me na mea kaui oiai o kou aupuni ia 1 olelo ia ka la napoo ole o ka welau akau," wahi a ke keikialii Maba la. Alaila, i ninau mai ai ke kapena, heaha iho ka laua hana mahope ino o ka pau ana o ko ke alii opio Mulelia pohihihi. Ua ae aku ke keikialii Mulelia i ke ka-ua a kona hoaloha, a 1 kekahi la ae huli hoi aku la oia no kon* aupuni i ukah ia e ke keikialii Mabala a no na la hele ekolu hoea aku la laua i ke aupuni o ke kokialii Mulelia, wa* hi a Romeala me ka hoomau ana no i ke kamailio. Ma ia aupuni ua hoohala iho ua keikiula Mabala la no kekahi rr>airla, alaila huh hoi aku la oia no.kuna aupuni rne ka waiho ana iho i ke kauoha hope e hlo kela a me keia o laua i hooilina no ko laua nohoalii mahope iho o ka make ana o kekahi o laua. A—e kuu kapena maikai. o kela kauoha hope a kela keikialii ua hooko ia ia a hiki mai i keia la, oiai mahope o ko l&ua noho kuikahi ana no kekahi mau makahikī aia hoi, hoomaha iho la ke keikialii Mabala i kona luhi hope loa ma keia aoao, a o kona auouni hoi ua kaa aku la la malalo o ka ke ahi opio Muielia hooponopono ana, a e Mr. Kaoena, malloko mai o ka puhaka o kela alii i hookumu ia ai kelaaupuni me ka moto he mana ka naauao, a o ka manawa nae i kukulu ia ai o kela makia, oia no ka wa i hoomaha iho ai o ke alii opio Mulelia i na hauoli ana

o keia ao. Alaila, owai ke alii i keia wa a owai hoi mahope Iho o ke alii opio Mulelia? wahi a ke kapena. O Mabclalia ka moi e noho nei i keia wa, he aluwahine hoi i kaulana loa no ka naauao, peta ka mea i hoike ia e Ribj maloko o kana buke meolelo o ua mau aupuni U o na paemoku uli- | uli, aka, e kuu kapena maikai e hoea |aku ana o Ronreala ilaita e wawahi i kona naaauao a hiki i kona weluwelu hilii ana, wahi a Rdtaea*r. Ak», no ka Ina o k:u ninau, eia ka pane» he nui a lehulehu na lii mahope iho oko Muleha make ana, he poe wale no i helu ia ma ka papaheiu o ka noeau a me ka naauao, a oka panina nae oia no keia aliiwahioe, a pehea ana la e mau ana no paha ia maluna o la mea he naauao, a i ole ia e Ulo ana pahi ia oia kekahi o na hoa alo ebuehu kai o Romeala.

Me keb raw olelo a ua kila makeneti 'a mino aka iho la ia me ka h»liu ana aku o kona alo maluna o ka hokua ona ale, ai 1» hala ana ae o kekahi mau sekona, haliu hou mai la oia maluna o kona kapena, a pane mai I», ke hoomao{>opo U anei ee i ka'u mau mea 1 olelo IHO nei, alaila, e Mr. Kapena, heaha kau mau olelo no ia mea. a n> laila, e uumi iho ka ono e na makamaka heluhelo oko makou pepi ia RooieaU ka noeau a me kaloe.okeau punt o Parameri, a e hoopnka hou ia aku no i keia pule ae ke kwa ole na ku», oiai ke ako la Ukoo e hiki i ka aina nona keU «noolelo kama hao a kakou iloheaenei, aīUiUkakoueike hou ai i ua loea U o Paramenewawahi ana ina papaku oka hohonu o ua aupuni U a ka naaoao i noho ai iJ*k «>•*)