Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 41, 11 October 1890 — ROMIANO; Naita Hapakeko O NA PALI EIWA. Haku-alii Korila o na luahuna, A I OLE Ke Keikialii Kamehai loa ma Italia. [ARTICLE]

ROMIANO;

Naita Hapakeko O NA PALI EIWA.

Haku-alii Korila o na luahuna, A I OLE Ke Keikialii Kamehai loa ma Italia.

MOKUNA VI. NA HIENA AHIU O NA PALI KWA —KA HAPAKEKO O KA PAHI PONIAKA. Ua hoomau ia kela paio weliweli ana mawaena o Romiano a ine na holoholona, a no ka hopena o kela hakalea wehweli ua papahi ae ia ua hapakeko la me kona mau koa i ka lanakila o ka la mamuli o ke auhee ana aku o na holoholona mai luna aku o ke kahua no loko o ka hihipea o na laau, no ka hoopakele ana i ko lakou mau ola mai ka make aku. I Ka lanakila ana o ka aoao o ke koa opio hapakeko, ua haawi koke ae la ia i ke kauoho no ka akoakoa ana mai o na koa, ua ike ia ma keia akoakoa ana mai ua hoeha ia kekahi mau koa o ua hapakeko la e na maiuu o na holoholona, aka, aole nae i ke kukonukonu loa. Mahope iho o ka akoakoa ana, bookuu aku la ua hapakeko nei i kona mau koa e hoomaha i na maluniluhi o kela kahua kaua, a e hoopiha hoi i ka houpo lewalewa o ka nohona pololi oiai aia ka la ke motio ae la ma ke alahele mau e like paha me ke.i wahi hoohe-1 no ana penei: ; "Ka la o Maukele, Lohi ana i Apua." | Mahope iho o ka maha ana o na koa' ua hoeu ae la ua hapakeko nei no ka huh hoi ana i ko lakou home pali, oiai aia ke alii o ka malamalama ke hele aku la e kokoke ma na palena e huna aku ai i kona nani nui. Nolaila, e like me ka leo alii, pela na koa i lawe ae ai i ko iakou kulana iloko o na iaina, a iloko o na hamumumu o ke aheahe malie, aia ua mau hie na la o na pali eiwa e maki ana no ko lakou home pali malalo o na alakai ana a Romiano ka haku alii o ka pahi poniaka. Oiai o Romiano e huli hoi ana me na koa. aole loa oia i palaka i ka haawi ana i na olelo hoonaue puuwai imua o kona mau koa, a o ia mau olelo, ua li ke ia me ke ahi lalapa e a ana iloko o ka puuwai o ua mau koa la, a oia ka lakou i haawi ae ai i na leo hooho o ke ohohia, (, o Roroiano ke koa wiwo ole." Alaila, e kuu makamaka heluhelu o keia moolelo hoonaue puuwai, na keia mau leo hooho o na koa o ua hapakeko la, na ia mea i hoike mai ia kaua, aole lakou i ike i keia mea he kaniuhu ana i ua ehaeha o ke kahua hakoko, oiai, ona palapu i loaa u lakou mai na holoholooa hihiu tr>ai aole loa lakou i noonoo no ia inea, a o ke ohohia nui ana no na olelo a ko lakoo haku alii opio, oiā ka lakou i hiipoi ae ai me ka manaopaa e hahai mahope o kora beheu a waibo oa iwi mahope o ko la kou haku, e like nie na hooheno a ia kim i hala kahiko: "Waiho na iwi—a 1 ka aina kama ole —e Hookahi makamaka —a Mahope ou e ke aloha—e Ke alohi lāl kopoloa—a Po hoa ole ke moe—e Hookahi hoa o oe —a

Ke alohi hoooi i ka puuwii—e—' * Oiai na koa e huli hoi ana «ne na haawina o ke ohoh», a mamoa ae o ka hohola ana nai o oa eheo o ka po mahinaooa oluUau, hoea aku U lakoo do ko lakou home pali me oa haamioa o ke ohohia. Ua hali po aku o Romiaoo a me k> oa mao koa ma keia hoakai holihoi, hc khuleho wale o na ili holoholoa, a hc puu ouihoiooa io momooa o ua poe ibok>hok>oa la a me ko lakoo mao ku-

hinia i ouu nui iho ai ua poe hieni la me ka hoohialaai nui "Kuu pua makahehi ono, I ka mea ai helu ekahi a ke kuke." Mahope iho o k* pau ana o ka paina ahiahi, ua Uookuu aku la o Romiano i kona mau koa e hoi e hoomaha i na luhi o la la hana weiiweli, a o ua hapakeko la lawe ae la oia i kona kulaoa kiai a hoomakakiu i na palena o ko lakoj aupuni. Alaila, e hoomanao iho kaua e kuu makamaka heluhelu o keia mau hana a ua hapakeko la, he mea oiaio na kahoaka e pili ana iaia. Oiai o ka maluhiluhi makahiamoe a me na maopaopa o kela la hoouka kaua weliweli me na holoholona, ua auhee aku la ia mai iaia aku, a o na lia kuko ana no ka hooko ia o kona make make, oia ka ua hapakeko la e noonoo nui ana ia wa no ka hooko koke ia o kona mau iini. laia e holoholo hoomau ana maluna o ke kahua hoomoana iloko o ka pouli e hoopuka a e luai mau ae ana oia i na olelo hailiiii e pili ana i na mana aupuni moi o Europa, a i kekahi wa, e kalele iho ana oia maluna o ke kuau o kana pahikaua, a lelele hele ae la 1 o a iinei me he popoki la me na huaolelo hoino ma kona mau lehelehe. Aole o keia wale na hana a ua hapakeko la ia mau hora o ka po ana e noho kiai nei, ake he nui wale aku a lehu lehu kana mau hana hookalakupua e puanuanu ai ke koko o ka mea e ike aku ana i neia mau hana a ka hapakeko Romiano. Ua hoomau aku o Romiano i kana mau hana hookalakupua oiai kona mau hora kiai o ua po la, a i ka wa 1 hoea mai ai o ka hokuloa ma na aouli 0 ka lani, iho la ia i kana mau hana eepa ana, a puana ae la oia 1 keia mau olelo, ke kokoke mai nei na o ka malamalama no ka hoauhee ana aku i keia pouli, alaila, me keia mau olelo a ua hapakeko )a, puhi ae la oia i kana o-le kahea i na kiu e makaukau no ke kahua o ka lakou hana kiai, a no ka lua o ka manawa o ka ole a ua hapakeko la, haawi aku la ia i ke kauoha i kona puali holookoa e makaala no lakou iho i ka wa e loaa aku ai ka o-Ie hoailona hope loa. Me keia mau ano ae la, alaila, haalele iho la ua Romiano la i ke kahua hoomoana, a huli hoi aku la no kona halealii no ka hoomaha iki ana i kekahi maluhiluhi o ka la aku i hala a me ko keia po kiai hoomaha ole. Ua kahikole ka la iluna i ka wa a ua hapakeko la i ala mai ai, a e like me kona ano mau oka makaau a me ka piha makaala, pela no oia i hoea aku ai imua o kona mau koa a haawi aku la i ke aloha ia lakou. Ua panai ia mai kela aloha a ua koa opio la e na leo hooho ahiu o na koa e kahea ana, u e ola ke koa Romiano ka haku ona pali eiwa, ke keikialii oka pahi poniaka, ka haku powa o Europa, a o ka hookalakupua, a o ka hookahuli aupuni mua loa o ke ao." MOKUNA VII. Romiano ka Hapakeko o ke Kaula IlI —KA PoNIADA HAAHEO O NA PALI EIWA. He mau la lehulehu wale ko Romia no hoomau ana me kona mau koa ma ka lakou huakai pii kuahiwi no ka paio ana me na holoholooa hlhiu, aia hoi ma kekahi la, hooholo iho la ua hapakeko la e hoomaha ko lakou hele ana ma ke ano paio me na holoholona, a o ka hoomahele ana iaia iho a me kona aau koa ma na ike o ke kakele kipuka ilt aoa, oia kana hana hope loa e hele ai maloko o na ululaau, ake haaheo oia aoe kona mau koa ma ia oana, alaila, o kona wa ia e alakai aku ai i kona mau ko#-no ka hui ana alo a he ak) me Europa holookoa. Nolaiia, i ka holo ana o keia manao oua hapakeko la, aia hoi ma kela U i hoike moa ia ae neī, aia ua Romiano la a me kona mau koa e moe ana kaoo a ka meoehune no ke kahua kahi e hooko ia ai ko Ukou mau ūni Ua lako pooo keU a me keia me na makaukao nana iho, a ke nana aku i poe hiena ahiu U o na pali eiwa, Ohi ka Uu o ke Pahih, 1 ka po a ke kai iluna o Pohinahina. Ko kekahi manawm loahi kek maki %n% ona koa me ka hooenahi hoea aku U Ukou maluna o kekahi koU paUha e ulu u ana e na maou Ww, a maiuoi iho o na Uo nahek, e moe aoa be iehuieho waie o na kapoai lb maka oaaka boo>