Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 47, 22 November 1890 — Page 2
| This text was transcribed by: | Lori Kau'ileialoha Au Nakamoto |
| This work is dedicated to: | I ko'u kupunawahine Ho |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KE KAUOHA.
HE KANAWAI
E HOOLOLI AI I KA PAUKU 1463 O KE KANAWAI KIVILA.
E Hooholoia e ka Moi a me ka Ahaolelo o ke Aupuni Hawaii.
PAUKU 1. E hoololi ia a ma keia ke hoololi ia nei ka Pauku 1463 o ke Kanawai Kivila a e heluheluia penei:
“Pauku 1463. E hiki no i kela mea keia mea i hiki aku na makahiki i ka umikumamawalu, aole hoi he pupule, ke hoolilo aku ina he kane a wahine i kona waiwai paa a me ka waiwai lewa ma ke kauoha.”
PAUKU 2. E mana keia kanawai mai a mahope aku o kona la e aponoia ai.
Aponoia i keia la 24 o Okatoba M. H. 1890.
KALAKAUA REX Na ka Moi: C N. SPENCER Kuhina Kalaiaina.
HE KANAWAI
NO KA HOOMAMA ANA I KE ALII KA MOI.
E Hooholoia e ka Moi a me ka Ahaolelo o ke Aupuni Hawaii.
PAUKU 1. Ua haawiia ka mana i ke Kuhina Waiwai e hoopuka i na bona, me na kupona i hui ia, o ke Aupuni Hawaii no kekahi huina i oi ole ae mamua o hookahi haneri a me umi tausani dala a o ia mau bona e hookaaia no e ka Waihona Hawaii a e hookaaia iloko o na makahiki aole e emi malalo o elima aole hoi e oi mamua o umi, mahope iho o ka la o ko lakou hoopukaia ana, a e kauia i ka uku-panee aole i oi ae mamua o eono pa-keneta i ka makahiki.
PAUKU 2. Mailoko ae o ka huina dala i loaa mai ua mau bona la mai e hookaa aku ke Kuhina Waiwai i ua mau ae la o ke Alii ka Moi, i aponoia Nona e na Kahu Waiwai kohoia e la mamua aku nei, aole nae e oi mamua o ka huina o hookahi haneri a me umi tausani dala.
PAUKU 3. Mamua o ka hoopu kaia ana o na bona i oleloia na na Komisina o na Aina Lei Alii, me ka ae ana o ke Alii ka Moi, e kakauinoa a haawi aku i ke Kuhina Waiwai i kekahi aelike e uku aku i ka Waihona Hawaii mailoko ae o na loaa o na Aina Lei Alii iloko o kela a me keia makahiki i ka huina o iwakalua tausani dala, a hiki i ka manawa e pau pono ai ka huina i oleloia o hookahi haneri a me umi tausani dala, e like ai hoi me ia i olelo muaia i ukuia e ke Kuhina Waiwai no ka hookaa ana i na aie i oleloia o ke Alii ka Moi.
PAUKU 4. O na bona i hoopukaia pela e ke Kuhina Waiwai e like no ia me na bona i hoopukaia mamua aku nei no ka Aie Aupuni o 1886, a e pili like no na kumu a me na mea i hoonoa ia e pili ana i na auhau a me na uku ana i ke kumupaa a me ka ukupanee.
PAUKU 5. E mana aku keia Kanawai mai a mahope o ka la o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 24 o Okatoba, M.H. 1890.
KALAKAUA REX. Na ka Moi: C N. SPENCER Kuhina Kalaiaina.
HE KANAWAI
E HOOLOLI AI I KA MOKUNA XXXI O KE KANAWAI KIVILA, E PILI ANA I NA HUI I HOOHUNA.
E hooholoia e ka Moi a me ka Ahaolelo o ke Aupuni Hawaii:
PAUKU 1. Ua hiki no e hoohuiia na Ahahui i Hoohuiia no ka lawelawe ana i kekahi hana a oihana paha, ma ke ano kalepa, mahiai a hana lima akamai paha i hiki i kekahi poe e hoohui pu ia lakoua iho ma ke ano ku i ke kanawai, koe wale no ka hana baneko a me na oihana akamai, ma ke ano i hoakakaia mahope ae nei, aole ma kekahi ano e ae.
PAUKU 2. O kekahi poe aole i emi malalo o elima, o ka hapanui o lakou he poe e noho ana iloko o keia Aupuni e makemake ana e hoohui ia lakou iho ma ke ano he Ahahui i hoojuiia e kakauinoa i ka palapala hoohui a hooiaio aku ia mea imua o kekahi luna i loaa iaia ka mana e hooiaio, a ma ia palapala e hookomo ia keia mau mea mahope iho nei:
Akahi. Ka inoa o kahui i hoohui lia a e kauia ka huaolelo “Kaupalenaia” mahope iho.
Elua. Kahi o kona keena oihana nui.
Ekolu. Ka hana i hoohui ia ai.
Eha. Ka nui o kona kumupaa.
Elima. Ka nui me ka hoakaka ana o na luna i manoia.
PAUKU 3. E kopeia ua palapala hoohui la i oleloia ma ke keena o ke Kuhina Kalaiaina maloko o kekahi buke i malamaia no ia hana, a e hamama mau ia buke iloko o na hora hana a pau e nanaia e ka lehulehu me ka uku ole.
PAUKU 4. E waihoia aku no hoi kekahi olelo hoike i hoohikiia e ka Peresidena, Kakauolelo a me ka Puuku o ia hui ma ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina i ka manawa e waihoia aku ai ka palapala hoohui, ma ia palapala hoike e hoakakaia ai ka nui o na mahele, ka nui o ke kumupaa, na inoa o ka poe i lawe i na mahele a me ka huina i hookaaia ae. I na o ke kumu o ka hoohui ana oia no ka lawe ana ae a lawelawe i kekahi oihana mahiai, hanai holoholona, hana lima akamai, hooholomoku a kalepa paha, e hookomoia maloko o ka hoike i hoohikiia ka hoakaka piha ana i ka waiwai i manaoia oia ke kumupaa o ka hui a ahahui paha i manaoia, he hoonohonoho pakahi ana i ka waiwai io o kela a me keia itamu o ua waiwai la a me ke kope o ka palapala hoolilo e hanaia ana e ka ona a mau ona paha o ia hana a oihana paha i ka Ahahui i manaoia.
PAUKU 5. I ka waihoia ana aku o ka palapala hoohui i oleloia a me ka olelo hoike e manaoia ma ia hope aku o ka poe i kakau inoa ma ia mea, ko lakou mau hoa, na hope a me na waihona, he hui i hoohuiia malalo o ka inoa a me ke ano i hoakakaia ma ia mau palapala hoohui, a e mau aku ma ke ano he hui no ka manawa i aelikeia, aole nae e oi aku mamua o kanalima makahiki; a e loaa na mana a pau; a e noho malalo o na hoopaa ana a pau i hokakaia ma na kanawai a pau e hooholoia ana ma keia mua aku e pili ana i na hui i hoohui ia.
PAUKU 6. Aole e lawelawe kekahi hui i hoohuiia i ka hana iloko o keia Aupuni ina aole i kakauinoaia ka lawe ana o ekolu-hapaha o na mahele waiwai; aole no hoi ina aole i ukuia ae he umi pa-keneta o ke kumupaa, a i ole ia, ua loaa i ua hui nei kekahi waiwai i like kona waiwai io me umi pa-keneta o kona kumupaa.
PAUKU 7. E hoakaka maopopo ia ma kela a me keia pepa mahele waiwai i hoopukaia e kekahi hui i hoohuiia ka nui o ka waiwai io o ia mea i hookaaia.
PAUKU 8. Ua hiki no i kekahi ahahui i hoohui ia malalo o na kanawai o keia Aupuni, ma ke koho ana o ekolu-hapaha o ka poe a pau loa ia lakou na mahele, e hoopuka a hoolilo aku i na mahele waiwai i hooiia, a ua hiki e aelike e loaa i ka poe e paa ana ia mau mahele ka puka aole e oi mamua o umi pa-keneta i ka makahiki hookahi mailoko ae o na puka o ia hui, mamua o na mea e ae a pau e paa ana i na mahele waiwai, a ua hiki i ka poe e paa ana i ua mau mahele waiwai hooiia la, e hoolilo ae i mau mahele waiwai maoli, e like me ko lakou makemake i kela a me keia manawa. O kekahi emi ana o na puka maluna o na mahele waiwai malalo o ka mea i ae ia, aole ia e pani ia mailoko ae o na puka o kekahi makahiki mahope iho.
PAUKU 9. Ua loaa no i na luna hoohana o kekahi ahahui i hoohi ia ka mana e kuai aku ma ke kuai kudala akea i na mahele waiwai i kupono ka nui o kekahi mea mahele waiwai i hookaa ole i kekahi auhau ana i kau pono ia maluna o na mahele, a hiki i ka hookaa ia ana a piha pono ka waiwai o ia mau mahele. Mamua o ia kuai ana e haawi mua ia he hoolaha no umi la i ka poe mea mahele waiwai i hookaa ole e noho ana iloko o keia Aupuni, a i hoolaha i ka manao e kuai aku no ekolu pule i ka poe mahele waiwai i hookaa ole mawaho o keia Aupuni.
PAUKU 10. O kekahi mea a mau mea paha e hana ana i kekahi hoakaka oiaio ole iloko o kekahi palapla hoike, hoike, hoakaka a palapala hoakaka no na mahele waiwai e pili ana i kekahi ahahui i hoohuiia, a i ole ia, ua koho a kiekie loa ka waiwai io o kekahi waiwai i hoakakaia maloko o ia palapala hoike, hoakaka a hoike paha, a i ole ia, ua hana i na hana ma ke ano he ahahui i hoohuiia, a i ole ia, ua hoike aku ia lakou ma ke ano he ahahui i hoohui ia me ka hooko ole i na mea i hoakakaia ma keia Kanawai, e manaoia ua hana i ka hewa mikamina, a ina e ku i ka hewa, e hoopai ia e uku i na dala aole oi mamua o elima tausani dala. Ua loaa i na Lunakanawai Hoomalu ma na wahi a pau malalo o keia Kanawai, a e kau aku i na hoopai i hoakakaia malalo nei:
PAUKU 11. O ka Pauku 1445 o ke Kanawai Kivila e like me ia i hoololiia ai e ka Mokuna XVI o na Kanawai o ke Kau o 1884 aole e manaoia ua pili i na ahahui i hoohui ia malalo o keia Kanawai, koe nae no na mea e pili ana i ka hoomahuahua i ke kumupaa, aka, o na olelo e ae a pau o ka Mokuna XXXI o ke Kanawai Kivila a me na hoololi o ia kanawai e kue ole ana i keia e pili no i na ahahui i hoohuiia malalo o kei kanawai.
PAUKU 12. Aole e hoohui ia kekahi ahahui no kekahi o na hana i hoakakaia ma keia Kanawai ma kekahi ano e ae mawaho o ka mea i hoakakaia maluna.
PAUKU 13. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o kona la e aponoia ai.
Aponoia i keia la 24 o Okatoba M.H. 1890.
KALAKAUA REX. Na ka Moi: C N. SPENCER Kuhina Kalaiaina.
NUPEPA KUOKOA
NO KA MAKAHIKI $@.00
NO EONO MAHINA 1.00
KUIKE KA RULA.
Poaono, Novemaba 22, 1890.
KA MOI NO KALEPONI.
LUNAHOOPONOPONO KUOKOA
Me ka mahalo: No ka hoopololei ana aku i na lono me na hoike kuhi hewa ia e pili ana i ka huakai a ke ‘Lii ka Moi no Kaleponi maluna aku o ka mokukaua Adimarala Amerika Charleston i ka Pualua o keia noa ae, ke hoike maopopo loa aku nei au, aole e laual loa aku ana ka huakai a ke ‘Lii ka Moi mawaho aku o Kaleponi, aole hoi Oia e hele ana no ka lawelawe i kekahi oihana pilikino, pili laula a mau ano e ae paha, aka he huakai holookoa keia no ka pomaikai o ke ola kino o ke ‘Lii ka Moi.
J.A. CUMMINS,
Kuhina o ko na Aina F. Keena Aina E, Nov. 20, 1890.
KE KII O KA MOI LUNALILO.
Ma ka auina la Poalua i hala, ua hoikeike ae o Mr. A. Hutchinson, ma kona wahi kaha a kalai kii ma alanui Nuuanu, i ke kii i kalaiia o na helehelena o ka Moi Lunalilo i make a i aloha nui ia. Ua kalaiia keia kii mai ka a-i ae, a ua loaa ia makou ka pomaikai o ke kipa ana aku e makaikai. I ko makou nana ana aku, ua hoihoi kokeia mai la ko makou mau hoomanao a pau nona, me ke aloha, no ka mea oia okoa no a e ao, aohe wahi i hala, o ka imo wale no a na maka me ka pane mai o ka leo na mea i koe. He mea e ko makou mau hoomanao no kela Moi aloha i ka ike hou ana aku i kona mau hiohiona a makou e olelo ne oia maoli no; a he keu no hoi a ka mahalo i ka noeau o ka mea kalai-kii, oiai, mailoko mai o na kii liilii i laweia mai ai. Ke manao nei makou he mea maikai loa ina e hoikeike ia keia kii e Mr. Hutchinson imua o ka lahui ma kekahi wahi kupono.
I KEIA helu makou e hoopau loa’ku nei makou i ka moolelo o na la hana o ka ahaolelo, a koe aku na kanawai i hooholoia malalo o ka makou hooikaika ana e pau pono aku i ka hoolaha ia iloko o ka pule elua o Dekemaba a mamua ae paha. Ua heluia ka makou papa hoolaha o na moolelo ahaolelo mamuli wale no o na la i hanaia, a ia makou e hoea aku nei i keia la, ua pi ha na la hana he 129. Ke hooinaikai aku nei makou in na makamaka o keia pepa i luakaha pu mai me keia mau pomaikai heluhelu a kiei i na la hope o keia makahiki. E kaawale aku ana na kolamu o ka pepa nei no na manao hoolaha a me na mea hou.
HALA aku la ka Ahaolelo a waiho iho nei i ka hopena o kana hana o na la loihi i kaahope ae. He hana kai lawelawe ia a he hopena ke hooko ia ana. Na ka lehulehu mao na wahaolelo la i hookumu ka hana, a na ka lehulehu hoi ma na pa tausani e hakilo kona nee ana-no ke kau ohi a no ke kau wae. Eia kakou iloko o na la opio o keia au hou o ka hooponopono aupuni me ka hoonele ole nae i na manaolana no ka ukali aku o ka holomua mawaho ae o na uha me na poino.
UA hauoli makou i ka hoike aku, ua hamau pu na manao hoonioni aupuni iloko o na la hope o ka ahaolelo; o na lono i lawe hele ia ae e kulai i ka aha kuhina no ka elua o ka manawa, ua nele me ke kahua o ka hiki ke hooko@. Ua hauoli hoi i ka hoomaopopo aku i ke alakai pololei ia o na hana a lakou malalo o ka hooponopono ana a na huaolelo o ke kanawai, oiai e kapae iki ana ke ala nee o kekahi hana mawaho. He ouli maikai keia no ka mea i ike i ke kapakahi a hoopololei ia o na hana. Mawaho ae o na hoopioloke a me na hooweliweli, ua haliu aku lakou me na helehelena oluolu a ua makaukau loa e kupaa mamuli o ke kanawai.
UA hakilo hoomanawanui kakou i ka hopena o ka hoano hou ia o ke kulana hoomaha o ka mai lepera maluna o ka lehulehu, e ka ahaolelo i hookuu ia iho la. A hiki mai ika hopena o ke kau he mau kumuhana kai kamailio ia, ua pa-tausani na huaolelo i paneia, aka nae he uuku ka io o ka bara i ka makou koho. Ua powehiwehi makou no ka hopena i hooikaika ia e pili ana no ke kauka lapaau lepera o Kalihi. Ua pinepine ko makou lohe i kona mahalo ia ma ka hooko ana i kana hana, aka ua lohe iho nei makou, ua waiho aku oia i kona hookohu.
HAIOLELO A & K. KA-NE IMUA O KA MOI.
I ke Alii ka Moi; E ka Makua; I kulike ai me ke ano mau iwaena o na lahui naauao o ka honua a me na aupuni, kahi i hooponopono maikai ia ai ka noho ana o ka lahui kanaka, ua lilo i la makahehi nui ia e ua lahui kanaka la, na la kulaia aupuni, a i oi loa aku hoi i ka la hanau o ua alakai aupuni la, e like me ka la 11 o Iune, la 17 o Maraki a me ka la 16 o Novemaba ma Hawaii nei, a e hiki mai ana ma ka la apopo.
E ke Alii Ka Moi; I keia po, na ili iho maluna o’u ka hanohano o ka lawe ana mai a haawi aku ia Oe i na hoomakai ana ma ka aoao o ka lehulehu, no ka piha anao na makahiki he kanalima kumamaha o ke ola ana o ke Alii ka Moi, e hoomaka ana ma ka la 16 o Novemaba, 1836, a i ka umi kumamaono hoi o na makahiki o ka noho Moi ana e alakai i ka lahui kanaka Hawaii ma na aupuni moi i hooponopono ia malalo o ke kumukanawai e like me Hawaii nei. He elua no mau mea e haaheo ai ua mau lahui kanaka la, oia keia: 1- Haaheo no ke Aloha Alii. 2- Haaheo no ke Aloha Aina.
E ke Alii ka Moi; Ua kono ia mai au e hoike aku ia oe ma ka aoao e ka lehulehu, o keia huakahi ahi kukui i ke ia po, he hoike ia no ko lakou aloha Alii. E hoomaopopo ana, e hoomau ia i Aupuni Moi i hoomaopopoia ma lalo o ke kumukanawai, a e makemake ana e hoonohoia i mau alakai aupuni hoopono, e alakai ana i keia lahuikanaka Hawaii imua ma ka naauao, a e noho hoi iluna o na papahele o ke kuonoono. E ke Alii ka Moi; ke kalokalo ae nei au, e Ola mau loa Oe.
Olelo Hoolaha.
O ka poe a pau he mau holoholona ka lakou e holo ne ma Kalihiwai, Kilauea, Kahili, Waiakalua, Lepeuli (Wonner), a maluna o na aina e ae i kuleana ia a e hoomalu ia nei e ka Hui Mahiko Kilauea, ke kauohaia aku nei lakou e hookaawale aku ma ka la 15 o Dekemakaba, 1890. KILAUEA SUGAR CO., Geo. R. Ewart, Luna Nui. Novemaba 14, 1890. 2312-4t.
Olelo Hoolaha.
E ike auanei oukou e na mea i hoowaiwai ia e noho ana ma keia aupuni, Haole, Pukiki, Pake, Iapana, a Kanaka Maoli, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare ia Kahana Maikaaloa Nuuanu, oiai, ua haalele kumu ole mai oia i ko maua aelike mare. Nolaila, o na aie a pau ana i aie aku ai ma ko’u inoa, mai kona la i haalele mai ai a hiki i ka la e puka aku ai ma ka nupepa Kuokoa, aole au e hookaa ana ia mau aie, e lilo keia hoolaha i kanawai pa’a a mau loa aku.
Owau no me ka oiaio, G.W. NUUANU WAIONO, Puumoi, Hilo, Hawaii, Novemaba 13, 1890. 2312-1t.
AHA Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o Quon Son (Pake), no Kaiaakea, Hilo. Hawaii, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Lau On, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o Quon Son no Kaiaakea, Hilo, Hawaii, i make kauoha ole, a e hookohu aku @aia i lunahooponopono no ia waiwai. Nolaila, ua kauohaia na mea a pau i pili, o ka POALIMA, oia ka la 26 o DEKEMABA, 1890, i ka hora umi kakahiaka, ma ka hale hookolokolo o Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe aku i ua noi la me na mea kue ke hoikeia.
F.S. LYMAN, Lunakanawai Kaapuni Apana III, H.P.A.
Hilo, Hawaii, Novemaba 10, 1890. 2312-3t.
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponoponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o Kahikoku King w., o Wailuku, Maui, i make kauoha ole.
Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o o ka palapala noi a J.L. King o Wailuku, Maui, e hoike ana o Kahikoku King o Wailuku, Maui, ua make Kauoha ole ma Wailuku, ma ka la- o Mei, A.D 1890, @ noi ana e hoopukaia ka Palapala Lunahooponopono Waiwai iaia.
Ua kauohaia o ka POAKOLU, ka la 10 o DEKEMABA, 1890, ka manawaikohoia no ka hoolohe ana i ua nei la imua o ka Lunakanawai, ma ka rumi hookolokolo o keia aha, ma Honolulu, ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a ua kauohaia e hoolaha no keia mea ma ka olelo Hawaii @ i ekolu pule ma ke Kuokoa, he nupepa i pai a hoolahaia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Novemaba 18, 1890. Na ka Aha: ALFRED W. CARTER, Hope Kakauolelo Elua. 2312 -3t.
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai, Ma ka hana o ka waiwai o Mary E. Lane o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole.
Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka palapala noi a J.C. Lane o Koolauloa, Oahu, e hoike ana o Mary E. Lane o Honolulu, Oahu, ua make kauoha ole ma Honolulu, i ole’oia, ma ka la – o Sepatemaba, A.D. 1890, e noi ana, e hoopuka ia ka Palapala Lunahooponopono Waiwai iaia.
Ua kauohaia o ka POAHA, ka la 11 o DEKEMABA, A.D. 1890, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana ua noi la imua o ka Lunakanawai ma ke Keena, ma Aliiolani, Honolulu, ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na poe a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu io ko lakou a ae ole ia ai ua noi la, a o keia kauoha e hoolahaia ma na olelo. Hawaii me Beritania maloko o ke Kuokoa a me ka Hawaiian Gazette he mau nupepa i pai a hoolahaia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Novemaba 17, 1890. Na ka Aha: ALFRED W. CARTER, Hope Kakauolelo Elua. 2312 -3t.
(Kauoha e hoolaha i ke noi no ka apono ana i na Papahelu, Hookuu me ka mahele ana i ka Waiwai.)
AHA hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o ABRAHAM S. BOLSTER, o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole. Ma ke Keena imua o Lunakanawai Nui, Judd.
Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ke noi a me ka Papahelu hoike a Samuel E. Pierce, ka lunahooponopono o ka waiwai o Abraham S. Bolster o Honolulu, Oahu, i make, e noi ana, e apono ia na hoolilo he $836.33, e hoike ana, o na mea i loaa mai iaia he $1,023.75, a e noi ana e nana a e aponoia kela mau mea, a e kauoha ia e maheleia ka waiwai e pae nei ma kona lima i na poe i kuleana malaila, a e hookuu ia oia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.
Nolaila, ua kauohaia o ka POAONO, ka la 13 o Dekemaba, i ka hora 10 kakahiaka, imua o ia lunakanawai ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i aponoia no ka hoolohe ana i ua Palapala Nonoi la a me ka Papahelu, a o ka poe a pau i kuleana malaila, e hele ai e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai, a e hoike mai ai i na olelo ike no ka mea i kuleana io ma ia waiwai.
Kakauia ma Honolulu, Hawaii Pae Aina, keia la 5 o Novemaba, M.H. 1890.
NA KA AHA: J.H.REIST, Hope Kakauolelo. 2310-3t.
NA HOOLAHA HOU
Ma ke Kauoha.
UA Oluolu i ke Alii ka Moi ka hookohu ana aku ia WALTER HILL. Esq. @ hua no ka Papa Hoonaauao. Ke ku nei ka Papa penei:
Hon. Charles R. Bishop, Peresidena,
Hon. W.D. Alexander,
Hon. S.M. Damon,
Mr. W.H. Hall, a me
Walter Hill, Esq.
Halealii Iolani, Nov. 20, 1890. 2312-1t.
Ma ka Hana o ka Hui Mahiko o Papaikou.
Keena Kalaiaina, Honolulu, Oct. 1, 1890.
Oiai, i kulike ai me ka mana o na kanawai hanaia, ua waiho mai ka Hui Mahiko Papaikou i ka mea nona ka inoa malalo, he palapala noi i huipuia me ka palapala hoohui, @ noi mai ana e hoopau loa ia ua hui la i olelo @ nolaila,
Ke hoolahaia aku nei, o ka poe a pau he mau pomaikai ko lakou iloko o ua h@ [entire right side of article is faded] ma na ano a pau, e kue ana i ka @pono ana @ i ua palapala noi la, e waiho mai ma ke ke@ o ka inoa malalo iho mai keia manawa ak@ mamua ae o ka Poakahi, ka la 22 o Dekemaba 18890; a ma ia la e akoakoa ai na mea a pau ma ke Keena Oihana Kalaiaina, ma Aliiolani Hale, Honolullu, i ka hora 11 kakahiaka o ia la, e hoolohe ia ai na kumu e ae ole ia @ ua noi la. C.N. SPENCER. Kuhina Kalaia@ 2306-11t
(KOPE.
MA KA HANA O KA HUI O MAUI HIKINA.
Keena Kalaiaina, Honolulu, Oct. 22, 1890.
Oiai, i kulike ai me ka mana o na kanawai i hanaia, ua waiho mai ka East Maui St@ Company i ka mea nona ka inoa malalo @ he palapala noi i huipuia me ka palapala h@ hui, a e noi mai ana e hoopau loa ia ua hu@ i oleloia, nolaila,
Ke hoolahaia aku nei, o ka poe a pau @ he mau pomaikai ko lakou iloko o ua hui @ ma na ano a pau, e kue ana i ka apono ana @ i ua palapala noi la, e waiho mai ma ke keena o ka inoa malalo iho, mai keia manawa a@ mamua ae o ka Poalua ka la 30 o Dekemaba 1890; a ma ia la e akoakoa ai @a mea a @ ma he Keena Oihana Kalaiaina, ma Al@ Hale, Honolulu, i ka hora 11 kakahiaka @ la, e hoolohe ia ai na kume e ae ole ia ai ua noi la. C.N. SPENCER, Kuhina Kalaiaina. 2309-9t
Kuai Kudala o na Laikini Awa.
E kuai ia aku ana ma ke Kudala Ahea i La POAKAHI, la 8 o DEKEMABA, 1890, na Laikini Awa malalo iho no ka manawa o Akahi Makahiki mai Ianuari I aku 1891.
OAHU.
Honolulu @ [left side of column faded]
Waialua @
Ewa me Waianae @
Koolau-poko @
MAUI.
Lahaina @
Makawao @
Wailuku @
Molokai me Lanai @
HAWAII.
Hilo @
Hamakua @
Kau @
N. Kohala @
S. Kohala @
KAUAI.
Koloa @
Waimea @
Kawaihau @
O na Laikini o ka Mokupuni o Oahu, e kua@ ia ana oia ke alo o Aliiolani Hale ma ka hora 12 o ke awakea o ka la i hai ia ae nei maluna.
A o kekahi mau Mokupuni iho e kuai ia ana ma na Apana i hai ia ma ia la hookahi no a me ka hora, ma ka lawelawe ana a ko lakou mau Makai Nui a i ole ko lakou mau hope iho paha.
UKU KOHO MUA Honolulu $500@ ka laikini hookahi; Hilo, Wailuku a me La@ ina, $300 no ka laikini hookahi; a o kekahi mau Ap@na e ae i hai ia ae nei maluna, he @kahi haneri dala no @ laikini hookahi.
MANAWA E kau ia no ka ukupanee @ iwakaluakumamalima pa-keneta i ka wa @ haule ai ka hamare maluna o ke dala hookal@ ke ole e uku piha ia ke kumukuai o ka la@ iloko o na la he umi mahope mai o ke kuai @. C.N. SPENCER, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Nov. 7, 1890. 2311-3t.
(Kauoha e hoolaha i ke noi no ka apono@ i na Papah@lu, Hookuu, a me ka Maheie ana i ka Waiwai.)
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma Ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o KAINAPAU (k), o Kalihi, Honolullu, Oahu, i make kauoha ole. Ma ke Keena.
Ma ka heluhelu me ka waiho ia ana ma@ ke noi a me ka Papahelu hoike a David Dayton, Luna hooponopono o ka waiwai o Kama pau (k) o K a ihi, Oahu, i make, e noi ana e aponoia no hoolilo he $651.80, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia he $712, ua noi ma@ e nana a e apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele na waiwai e waiho nei ma @@na i ka poe i kuleana malaila, a e hookuu ia oia a me kona mau hope mai ka noho ana @@na hooponopono.
Nolaila ua kauohaia, o ka POAKAHI, ka la 15 o Dekemaba, 1890, i ka hora 10 kakahiaka, imua o ka lunakanawai ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kah@ a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana @ ua noi la a me ka Papahelu hoike, a o ka poe a pau i kuleana, malaila e hoike mai ai i ke kumu, ina he kumu kekahi a lakou e @ ole ia ai ke noi, a e hoike pu mai i ka poe i kuleana ma ia waiwai.
Kakauia ma Honolulu, Hawaii Pae Aina, i keia la 4 o Novemaba, 1890. NA KA AHA: J.H. Reist, Hope Kakauolelo. 2310-3t
Hoolaha a na Luna Hooko
NO KA
Waiwai o John N. Robinson.
Ua hookohu pono ia mai na mea no laua na inoa malalo i mau Luna Hooko o ka Hooilina o John N. Robinson o Honolulu, i make; ke hoikeia aku nei ma keia, o ka poe a pau he mau koi ka lakou i ka waiwai o John N. Robinson i oleloia, e waiho mai ia mau mea @ me ka hooiaio pono ia i na mea no laua na inoa malalo iloko o na malama eono mai keia la aku o hoole mau ia lakou. O ka poe he mau @ ko lakou i ka waiwai i oleloia, ke ka@uhaia nei e hookaa koke mai i na mea no laua na inoa malalo, CAROLINE J. ROBINSON, LORRIN A. THURSTON, Na Luna Hooko o ka Hooilina o John N. Robinson. Honolulu, Novemaba 12, 1890. 2312-5t.