Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 51, 20 December 1890 — Ko na Aina Mama. [ARTICLE]

Ko na Aina Mama.

Ua hoopomaikai ia mai ke Kuokoa nei me na nupepa mea hou o na aina mamao mai ko makou me» kakau mai, a oona ko makou hoomaikai nui. £u malak> iho na mea hou ano nui i unubi ia mai, me ka pa« pono oie no ka hoopuka hookahi ana: Iwaena o na hoolaha manao ana o na eupepa o KapaUkiko a me na paU p*la pu no boi, ua hoomaopopo ioa ia mai ka pii hou ana ae o ke ola mnkn i o ke Alii ka Moi roa kana huakai au moana aku nei. laia ma ka hotc!c, ua lehulehu'loa na ®»aka hanohano oke kulanakaulule i kipa aku e haawi i na hoomaikai a me na launa aloha ana i ka Moi o Hawaii. Ua papaleo pu ka Moi me ka poe hoolaha nupepa o ke kulanakauhale i hoolaunaia aku imua ona, a ua nui kona mahaloia no ka olu olu a me ka mahiehie o na launa ana a me na kukai olelo pu e like me kona ano mau. Me he la, ona la hou aku ona ma Kaieponi ma kana huakaihele o ka hoolana kino, aoie no la e nele i na poniaikai o ka oluolu.

E hoike hou ana kekahi nupepa: Mawaho ae o ke ola kino maikai o ke Alii ka Moi, o ka eha ma ka maka ka hi poino iki, aka aole ia he mea e ho pohopo ai. Nui loa ka hoaa ana o ko ka ho tele poe i ka ioaa ole ona hae Hawaii e welo ai maluna o kona pahu-bae. Ua noi ia aku ke Kanikeia Hawaii i hae, aka, he hookahi wale iho no ana hae, e hiki ole ai laia ke hookaawale mai kona hale aku. Ua nonoi ia aku ka lokomaikai o Adimarala Kimale e haawi mai i hae Hawaii, a me he ia ke welo ia ka hae Hawaii maluna o ka ho tele i keia mau la mai nei E hoike ana kekahi hunahuna manao o kekahi nupepa penei: He hana i aneane hiki ole ia Ene'.am ka hookuu wale ana aku ia Amenka e aoho mana maiuna o na pono kai lawaia holookoa q ke kai Bcrina, a e hopuhopu waie ia kona mau moku lawaia e Amen'ka ma ia kai; no ka pomaikai o ke panalaau o Kanada e auume nei me Anaerika ma la kai, pono e hoouna ae ke aupuni makuahine oia o Enelani, i mokukaua nona ma ke kai Berina, e kiai i kona mau pomaikai a pau. Ke hopohopo ia la o ulu hou ae ke kaua mawaena o na ilikeokeo a me na Ilikini ma na okana aina o I)akota me Nebaraseka. He mau hanaino kekahi i hookoia e na llikini maluna o kekahi mau ohana ilikeokeo, ua lawa la no ka hookomo ana aku i ka hae iloko o na puuwai Atnerika. Ona lono hope mai nei, aia ke hoounaia la na koa aupuni e kaupale aku e like me ka hiki, i ke ala ana mai o kekahi hookahe koko.

E hoike ana kekahi mau manao: O ke kumu nana i houluku i ka lahui llikini, oia ka hookaa ole ana o ke aupum Amenka i kekahi puu dala mahuahua ma kahi o na miliona, he kumukuai hoi ia o kekahi mau eka ama he lehulehu loa o na Ilikini, iae ii e ia iahui e hoolilo no ke aupuni Amenka ma ke kuai. Eia nae, ke noho ia nei ua mau eka aina la e na ilikeokeo rae ke kaa ole oke kumukuai. Ua hoomaopoi)0 wale la eia ka lahui Ilikini ke noho makaukau nei me na lako kaua a pau, a ua oleloia ae, he enemi keia na na koa Amenka e kaua ai iloko o ka hana nui a me ke puikaika. Ua kokua ikaika ia keia onene o ka hookahe koko mamuli o ka pahola ana ae o kekahi noonoo ulaia ano hou iwa* ena oka lahui llikini. £ hoike ana kekahi moolelo i ka hui pu ana o kekahi poe Ilikini me ke Akua o ka lani, ma ka hoopii ia ana iluna nia kekahi alapii a komo iloko o ke ao, a ua haiia mai la ka olelo e ke Akua, aia i ka wa e ulu hou ai ka mauu oke kula i ke kau kupulau, e hoouna mai no oia i na wiliau lepo maluna o ka aina a kanu ola aku 1 na ilikeokeo a pau; a e hoomau aku na Ilikini i ka lakou mau huia kaua, oia ka leleie ana mao a maanei, a na ko lakou mau wawae auanei e kaomi iua mau wiliau lepo la oka luku ilalo, a koe lakou e ku ana iluna o ka aina a ke Akua i hookaawale ai no lakou, kona iahuikanaka i kohoia. A pau keia luku ana, e iho mai no ka Mesia e puanaue i 'ka tina.no lakou, na kaa, na holoholona a me ke I ka wa ka o ke Akua e hoike mai ana i keia mau olelo i na Ilikini, pii aku nei o Satana, he kanaka huluhulu me oa maiuu loloa, a nonoi aku i ke Akua e haawi mai i kona lahuikanaka nana, oia hoi oa Ilikini. Ua hoole mai la ke Akua a haawi mai la i ka lahui ilikeokeo na Satana.

Ua hoolaha ia ae la keia miu kau oha a ke Akua a ua nui ka punihei o 01 Ilikini. Ua kapa iho la kekahi Ili kioi iaia iho oia ka aposetole o ka Mesia« a o kekahi wahine hoi oia ka nakuAhine o Karisto. Ua.hopuia keia wihine a laweia imua o ka aha kanawaL Ua kupaa keia wahine ma ka hoike aoa i kona inoa, oia no ka Viregini Maiia, makuahine o ka Mesia. Nana i hoike ae ke ala hou ana mai o ka poe Ilikini i make il#ko o na kaua, ke ahulau a me ka make kanikoo, a e nohoalii ana lakt>u maluna o ka aina a pu%t, He manao koho ke koike ana: 6 keia mau nooooo olalau a ano ulaia

I hoomana mei-emona, a he kinii ia tni hoi o kekahi o na kupuino nui i ulu , e mamuli o kona euau hooponopono ii ana. No k.i mea, ma kela halawai nua o Okatoba 2, 1885, u* oleio ua bilavrai nui nei he kahua a he mahele ii mare lehu'ehu no ko lakou hooma oa be apono ana ia hana, a he kauuaie tna mai i na kanawai e papa ana, aka, j m a keia halawai hdi o ka la 6 o OkatobJ, 1890, ua hoololi lakou a ua kapae i ka mare lehuleho, a ua hoolohe i na kanawai. Ua oleloia aole keia 0 ke kumuino «ale no 0 ka hoomana moremona, aka be mau kumu e ae no kekahi, aka, o keia nae ke kumu kue maoli 1 ko ke Akua kanawai a me ko ke kanaka pono iunaikehala. Ano, ua lanakila ka pono maluna o ka hewa, a ua hoomaka ke ko ana o na lini a me ka makemake oka poe makemake e malama ia ka Dono a me ka miemae. Ua loaa ke kumu e hauoh ai no ka lanakiia ana o ka pono i paio 1« no na makahiki lehulehu; he paio hoi aole i hoalaia no ke ano o ka hooraana, aka, no ke ano o ka noho ana a me ka lawelawe ia mamuli o ka mare iehulehu.

A pehea la na makamaka Hawaii e noho mai nei i komopoo iloko o keia hoomana, a 1 lohe mau la hoi ko lakou mau ieo paio e hoapono ana a e kokua ana ika mare lehulehu ? Oka olelo kauiana a ka Peresidena o keia hoomana i hoopuka ae ai ma ka la 10 o Oaatol>a iho nei, penei no ia: "O na mea i hoikeia mai e ke Akua ua kauoha mai ia makou e hoolohe i na kanawai ku i k« kumukanawai o ka aina." K hoopau ia ana anei ko iakou ku hihewa a e palekana lakou mai na olelo a me na hoolaha manao ana a na buke e pili ana 1 keia hoomana ? Ke lana nei nae ko makou manao, o na pilikia o ka poe i haalele iho 1a Hiwaii e noho mai la i Loko Paakai, a me keia loli ana a pio ka mare lehulehu, he kumu ia e hoonaauao īa ai lakou roa ko iakou mau lunaikehala; a o keia mau mea a pau, be mau kumu ao kupono loa ia i na makamaka mai ka pnnihei wale nna aku i na ano hoomana hou e oiliili inai nei mailoko ae o na noon<> 1 ano e 0 kahi poe. Ke hoomaopopo ia nei ka loli ano e 0 na noonoo o kekahi poe i noho me ka maikai, a i hoonaauao ia e ka noho ana karistiano makua. Ua hoopunana ia iakou iloke o na ao me na kuhikuhi no na pono kino a me na pono uhane mai na la kamalii mai a kanaka makua ae nei, a ano ua loli ko lakou noonoo a alakei aku la i kekahi hoomana hou me ka poina 1 na pono a me na uomaikai i loaa mua Ke hoole nei kekahi poe 1 ka hoomana nana i haawi ia lakou i ka malamalama a me ka naauao, ke hanaino nei i ka inoa o ka poe na iakou i lawe mai ia pomaikai o ka olelo a ke Akua, a e like me ke kuhihewa 0 kela poe i holo aku no Loko Paakai, pela keia pee e kuhihewa nei, me ka punihei wale aku no ona manao hilinai. Aka, e like me ka hoomana moremona, pela no e hoike mai ai ke Akua i ko lakon kuhih<*wa.