Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 4, 24 January 1891 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

KA NUPEPA KUOKOA, JANUARY 24, 1891.

a balota ae a e kakau iho ma ia wahi i na inoa o kenea a mau mea paha i lilo i mau moho holo balota @i o ka wae hou ia ana.

@ aa i kela a me keia Luna Nana. a ma keia ke haaei ka mana ia lakou, e hookhiki aku i na olelo hooke Kumukanwai i na poe e makemake ana e kakau akou mau in oa he poe kupono i ke koho, a me na hoohiki e ae ma ka hana a hooko ana i ka lakou

 

@ i na papa inoa i hooiaioia o na poe koho i kakau ma na wahi akea, aole i emi malalo o ekolu maloko akou mahele a apana paha (in a aole mau mahele) a na la aole e emi malalo o umikumamalima mamua ikekahi koho ana e like me ia i hoakakaia ma ka

 

Pauku 41

malama i moolelo piha o no hana a pau o ka Papa. a @an moolelo a pau ma na manawa kupono e hiki no i e na poe kupono i ke koho.

 

Pauku 41. E kau no kela a me keia Papa Luna i na papa inoa i hooiaioia, i paiia a i kakauia paha o e koho i laweia mai ka papa inoa o na poe koho akoia aku e ka Luna Kakau Inoa ma na wahi aole e emi malalo o ekolu maloko o ko lakou e a apana paha (in a aole mahele) iloko o na la aole amaialo o umikumamalima mamua iho o kekahi koho ohonoho pono ia. a in a no hoi aole i loaa aku ka noa o na poe kupono i ke keho iloko o ka manawa  @ alaila, o ka papa inoa o na poe koho o ke koho malamaia mamua koke iho oia ka mea e lawelaweia Luna Nana Koho Balota.  Mahope o ke kauia ana papa inoa i oleloia, aole e weheia ae kekahi inoa ma a inoa, koe wale no ma ke ano i hoakakaia ma na u 12 a me 43.

 

Pauke 42 Aole e hanaia kekahi hoololi ana ma kemao i ka papa inoa o na poe koho koe wale no iloko o aanwa a ma kahi i hoolaha pono ia no kekahi halaakea ana o na Luna Nana, a aole e holoiia kekahi mai ia papa inoa ae malaila.  Eia nae, in a ua make iki no e holoi ia ka inoa o ia mea koho i make mai papa inoa ae ke hooiaoia ia mea.

            hanaia na holoi ana a pau me ka inika ulaula me ke uia o ka la a me ke kumu o ia holoi ana.

@ manaoia ua lawa a kupono ka hoikeia ana aku i kemea koho, in a e hookomoia iloko o ka Hale Leta me auia ana i na Pooleta kupono a i kakauia aku i ka koho ma kona wahi noho hope i ikeia iloko o ka ma a apana paha, iloko o ka manawa kupono.

 

PONOPONO ANA I. KA PAPA INOA O NA POE KOHO.

Pauku 43. Mahope iho o ke kauia ana o na papa hooiaioia o na poe koho e like me ia i hoakakaia ma

Pauku 41, na na Luna Nana, i mea e hooponophonoia papa inoa o na poe koho, ma ka hookomo ana i na hou, a i ole, ma ka holoi ana i na inoa o na poe koho i @. hele ma kahi e, a i kupono ole paha e koho; e ma@ aole e emi malalo o elima la, aole hoi e oi aku ma@o kanakolu la mamua iho o ke koho ana i mau hala@akea. aole e emi malalo o elua ka nui, iloko o ka ma@a apana, in a aole mahele i hoolahaia ma ke kau ana i @laha aole e emi i elima la. aole e emi malalo ekolu ma na wahi akea maloko o ka apana a mahele apana in a ua maheleia ka apana. a me na hoolaha e ae a Luna Nana i oleloia e manao ai ua kupono.  Ua hiki na Luna Nana e hoomau a malama i mau halawai i aneeia mai kekahi la i kekahi la in a he kupono e @a pela.

Pauku 44. Aole e keakeaia ka hele ana o kekahi i ua mau halawai nei o na Luna Nana, koe wale no, @o ka malama ana i ka maluhia.  Na ua mau Luna Nana nei i oleloia, ma ia wa a ma ia wahi, e lawe i ke @ kela a me keia mea e makemake ana e kakauia kona maloko o ka papa inoa koho, a in a e ikeia ua kupono @ea noi nei e kakauia kona inoa ia manawa, ma ia i maloko o ka papa inoa i oleloia. ma kekahi. a i ole na na papa inoa no a i elua o na poe koho i na Alii me Lunamakaainana e like no me ka mea e hanaia ana.

@ Lawe no lakou i na kumu kue a pau i waihoia mai e @ana i ka hookomoia ana o kekahi inoa, a in a mahope @a hoike kupono i ua mea la e hele ae, a in a ma ka nana @o o kekahi mea i hoikeia, ua hiki no i kekahi o na Luna Nana e hoohiki aku i kekahi olelo hoohiki i kekahi @aka.  E hoike na Luna Nana man na halawai i ka @a inoa koho no ko lakou mahele a apana paha.  I ka ana o ka halawai hope no ke kakau ana i na inoa ma@a o kekahi koho ana, e kakauinoa ka Papa Luna Nana @au i ka la i hanaia ai kekahi papa inoa i hooponopono mea hana ma kahi koho ma ka la koho balota, a o ia @a no ia koho ma ia koho balota ana.

Pauku 45.  O kela a me keia mea i kupono i ke koho @ota e hele oia e hoopaa i kona inoa ma ka mahele apana paha (in a aole mahele) ana i noho ai: aole e koho @ota kekahi mea koho ma kekahi mahele e ae a apana paha na aole mahele,) koe wale no iloko o kona mahele a @ana paha ana i noho ai.  Eia nae, in a ma kekahi koho @a mawaho ae o na koho balota nui ana o kekahi mea @oho i nee ae mai kekahi mahele @ in a he koho Alii, @a hiki iaia e koho ma ka mahele i @ kona kuleana e koho ai ma ke koho balota nui ana kaa hope iho ina aole @a i hele e hoopaa hou i kona inoa.

 

PAUKU 46. Ma na manawa a pau, malalo o na hokaka ana o keia Kanawai, ma na wahi he mau hana e hanaia e ka Lunahoomalu o na Luna Nana, ua hiki no e hanaia ua mau hana la e kekahi Luna Nana e ae i na manawa a pau i kaawale ai ka Lunahoomalu ma kahi e no ka manawa. a i ole ia. ua hiki ole no ka manawa e hana i ua mau hana la.  A o ka mea i hooholoia e ka hapanui o na Luna Nana oia no ka hooholo ana o ka Papa.

                        No Na Poe Holo Balota.

Pauku 47. Aohe e aeia kekahi mea e holo balota in a aole oia i nonoiia ma kekahi palapala i kakauinoaia e na inoa aole emi malalo o ka iwakalua-kumamalima poe kupono i ke koho balota o ka apana; a o ia nonoi e waihoia me ke Kuhina Kalaiaina, aole e emi malalo o umikumamaha la mamua o ka la koho balota, koe ma ka Mokupuni o Oahu, e waihoia ua nonoi nei aole e emi malalo o ehiku la mamua o ke koho ana, me ka uku pu kekahi o iwakaluakumamalima dala no ka moho holo Lunamakaainana, a i kanalima dala no ka moho holo Alii, no na liko e pili ana i ke koho balota ana, a e ukuia aku no ia mau dala iloko o ka Waihona ma ke ano he loaa Aupuni. Ua hiki no i kekahi mea holo balota ke haalele i kona holo balota ana mamua iho o kekahi koho balota ana ma ka hoike ana akui ke Kuhina Kalaiaina a me na Luna Nana.  Ina aole i hoikeia ua manao haalele nei mamua iho o ke paiia ana o na pepa balota i kauohaia ma ka Pauku 58 ua hiki no i na Luna Nana i ka loaa ana aku o ia lohe ia lakou mai ka mea holo balota i kona hoopau ana mai i kona holo balota ana, e holoi ia inoa mai ka balota ae mamua iho o ke koho ana.  Eia nae, in a ua haalele a make paha kekahi mea e holo balota ana, alaila, ua hiki no e noi hou ia mai i mea nana e hoopiha ia hakahaka me ka nana ole i ua manawa la i kaupalenaia, a ma ia hana ana e kakauinoaia ka palapala noi a hookaaia ka uku i na Luna Nana Koho Balota o ka apana kahi e kohoia ai ua moho holo balota la.

Pauku 48. Na kela a me keia mea holo'balota, ma ka la mamua iho o ka la holo balota, e haawi aku i na Luna Nana i papa inoa piha o na poe a pau i hoohanaia e ia e kokua ma ia koho ana.  A aole e aeia kekahi mea i paa ole kona inoa ma ia papa e hele ma kahi koho balota e kokua mamuli o ia mea holo balota.

Pauku 49.  Iloko o umi la mahope iho o kekahi koho balota ana e haawi aku kela a me keia mea holo balota i ke Kuhina Kalaiaina i hoike i hoohikiia a i hoike pakahi ia kela a me keia lilo e pili ana i knoa kohoia ana, a ua hiki e nana ia e na mea a pau me ka uku ole.

           

            Na lilo i aeia ma ke kanawai no ka mea holo balota:

           

            1. Na lilo pilikino o ka mea holo balota.

            2. Na lilo o ke pai a hoolaha ana ma na nupepa.

            3. Na lilo no na lako palapala me na pooleta

            4. Na lilo o na halawai makaainana akea ana.

            5. Uku hoolimalima a hoolako ana i na keena komite, aole e oi aku mamua o hookahi no kela a me keia wahi koho.

 

NO NA PAHU BALOTA

PAUKU 50. E hoomakaukau na Luna Nana i eluamau pahu kupono e hookomoia ai na balota no kela a me keia wahi koho iloko o ke Aupuni, a o ia mau pahu aole i kauia kekahi mea a hoailona paha maluna iho koe wale iho no, ua hiki e kauia ka inoa o ka apana a mahele, a e kauia maluna o kekahi na huaolelo "No na Alii," a ma kekahi na huaolelo "No na Lunamakaainana."  E hanaia ua mau pahu nei mai loko mai o ka laau i like ka manoanoa o ka papa i oi ole ae mamua o hookahi iniha a i emi ole malalo o ekolu-hapaha iniha ka manoanoa.  E hanaia a pahee o loko me waho, a e hanaia me ke pani, me na ami, i hoopaa pono ia me ka laka a mau laka maikai. Mawaena o ia pani e hanaia he puka i oi ole mamua o ekolu iniha  ka loihi, a aole hoi e oi mamua o hookahi-hapaha iniha ka laula. i hiki ke paleia me na apana i kauia ma na kae.

 

KE ANO O KE KOHO ANA

Pauku 51.  E hoomakaukau na Luna Nana no ke koho balota ana, ma kela a me keia wahi koho i keena a wahi kupono paha, a maloko o laila e waihoia ai ma kahi kupono na poe koho ma na pahu balota elua i hoakakaia ma ka PAUKU 50 o keia Kanawai.  Aole loa e malamaia ke koho ana ma kekahi wahi i aeia ke kuai ana o na waiona, bia a waina paha.  Na ka Papa Nana Koho Balota o kela a me keia wahi koho e kauoha e hoolawaia ua wahi la me on a mau keena kupono a mau wahi i hookaawaleia i hiki pono ai i ka mea koho balota malaila a maloko paha o laila, e kaha i ka lakou mau balota, i hiki ai ke kahaia ua mea la me ko lakou nalo mai ka nana wale ana mai a kekahi poe aku, a e kukuluia a e hanaia on a pa paku i hiki o na poe wale no maloko o ua pa la ke kokoke aku i na pahu balota maloko  mai o na kapuai he eono a me ua mau keena koho la a mau wahi paha i hookaawaleia.  E hanaia i hiki ole ai'ke nalo ka pahu balota a o na keena koho paha, a me na wahi i hookaawaleia mai ka ike ana a @a poe mawaho o ua pa paku la.  O ka heluna o ua mau keena koho la a mau wahi paha i hookaawaleia. aole e emi iho malalo o ekolu, a aole hoi e oi aku mamua o eono ma kela a me keia wahi koho, a aole hoi e aeia kekahi poe e komo maloko o ua pa paku la koe wale no na luna nana a me na poe koho balota, koe wale no ka mana i loaa mai mai na Luna Nana mai no ka malama ana u ka maluhia a me ka hooko ana i ke kanawai.  E malamaia ma kela a me keia keena koho a wahi i hookaawaleia me na lako kupono no ke kaha ana i na balota.

 

Pauku 52.  Na na Luna Nana mamua iho o ka wehe ia ana o ke koho ana e hookaawale i wahi kupono e hoopuni an i kahi koho i mea e pale aku ai i ke keakeaia ana o ke koho ana; a aole e aeia kekahi mea mawaho ae o na Luna Nana, ka lakou mau hope i oi ole ae mamua o elua no kela a me keia mea holo balota, a me na poe koho balota, aole i oi mamua o eono i ka manawa hookahi e koho ana. e komo maloko o kahi i hookaawaleia iloko o ka manawa i hookaawaleia no ke koho ana.

 

KA WEHE ANA ME KE PANI ANA I KAHI KOHO

PAUKU 53. E weheia kahi koho e na Luna Nana ma ka hora ewalu o ke kakahiaka o ka la koho balota, a e hoomauia ka hamama ana a hiki i ka hora elima o ke ahiahi o ia la, in a aole e pau mua na poe koho i kakauia o ia apana a mahele apana paha i ke koho mamua ae o ia wa; a mahope o ia e hiki no ke paniia ke koho ana. ae heluia na balota e like me ia i hoakakaia mahope iho nei.

 

Pauku 54.  I ka weheia ana o kahi koho na ka Lunahoomalu o na Luna Nana e wehe ae ma ke ano akea imua o na poe e ku mai ana i na pahu balota a hoike aku imua o na mea a pau i mea e ikeia mai ai aole loa he mea maloko.  Alaila, e paniia na pahu a kiia a paa, a aole e wehe hou ia a hiki i ka pau ana o ke koho ana.  Ma ka manawa e weheia ai ke koho ana maloko o kela a me keia wahi koho balota, e wehe  akea ia@na sila i hoopaaia ai na puolo, e ka Lunahoomalu a nana no e wehe i ua mau puolo la e haawi ia na pu-a balota i ka luna balota e like me ia i hoakakaia mahope iho nei. E kapili koke ia na palapala hoakaka ma kela a me keia keena koho, a wahi paha i hookaawaleia i kulike ai me ka mea i hoakakaia ma keia Kanawai, no ke kaha ana i na balota.  E kapili koke ia ma kekahi wahi kupono mawaho o ke keena koho na palapala hoakaka aole e emi iho malalo o ekolu a aole hoi e oi aku maluna o elima mau balota kumu hoohalike.

 

NO NA BALOTA.

Pauku 55.  Ma ka balota wale no na koho ana.  O ka balota he pepa ia i kakauia a i paiia paha, a i kakau hapa ia a pai hapa ia paha me na inoa o na poe a pau e kohoia ana.  O na balota a pau, i paiia e like me ke kauoha o keia kanawai, e paiia na inoa a pau o na moo holo balota me ka hoomaopopoia ana o ka oihana a lakou i noi pono ia mai a aole e paiia he inoa e ae maluna.

 

Pauku 56.  O na balota no na Lunamakaainana he apana pepa keokeo no ia, a o na balota no na Alii he apana pepa polu no ia.  O na balota kumu hoohalike e hanaia ma ka pepa ulaula, a i ole, omaomao.  E like ka manoanoa me ke kaumaha o ka pepa, a e like no na waihooluu.  Aole e kauia kekahi huaolelo, kii, a hoaliona paha mawaho aw o ka mea i aeia ma keia Pauku, a e pai ia ma ke ano e puka ole ai na hua pai ma ke kua.  Mawaho ae o ka inoa a mau inoa paha e kohoia ana, aole e kauia kekahi mea, koe wale no na huaolelo "Koho ana no ka makahiki…" me ka inoa o ka oihana a me ka inoa o ka Mahele no na Alii, a i ole ia, ka Apana no na Lunamakaainana.  A ma ke koho balota kuikawa ua hiki no hoi e hookomoia na huaolelo "Koho Balota Kuikawa."

 

Pauka 57. E huinaha like na balota a he ekolu me ka hapaha iniha kuea pakahi in a aole i oi ae mamua o ekolu inoa ma ka balota e kohoia ai, a ina pele, e pakuiia aku i hapalua iniha i ka loa no kela a me keia inoa-mawaho ae o na inoa ekolu.  Eia no nae hoi, e hanaia na balota a pau maloko o kekahi mahele hookahi a like ka nui.  E malamaia i wahi kupono ma kela a me keia balota e hiki ai e holoiia na inoa a pau e kau ana a e hookomoia maloko o kekahi wahi.

 

Pauka 58. Na ke Kuhina Kalaiaina e pai i na balota malalo o ko ke Aupuni mau lilo.  Aole e emi iho malalo o ekolu mau balota no keia a me keia inoa i kauia ma ka papa koho a papa inoa no ke koho ana paha i hoomakaukauia e ka Luna Hooiaio Koho Balato.  E paiia me ka hiki ke haawi aku i ka mea koho balota he hoakaka maopopo le'a e hiki ai ke moakaka ma o ke kaha ana (X) ma kekahi wahi kaawale kupono ma ka aoao akau o ka inoa o kela a me keia moho holo balota, no ka wae ana ae i kana moho a mau moho paha.  I ka manawa e pau ai i ke paiia, e hoohui a hoopaaia na balota iloko o ka pu-a, a e hanaia ma ka ano e hiki ai ke maihi a wehe pakahi ae i kela a me keia balota me ke kaawale.  E malamaia he papa helu o ka nui o na balota e ke kuhina Kalaiana, a nana no e hoouna aku i na Luna Nana Koho Balota iloko o na puolo i silaia a hoopaa maikai ia.

 

Pauku 59. E hooiliia aku na balota me na balota kumu hoohalike a me na olelo hoakaka  i na poe koho balota no kela a me keia apana no na Alii a me na Lunamakaainana e ke Kuhina i ka Lunahoomalu o kela a me keia Papa Luna Nana ma ke ano e loaa aku ai ia lakou aole e emi malalo o elua la mamua ae o ke koho ana.

 

Pauku 60.  Na ke Kuhina mahope koke iho, e like me ka mea hiki, o ka hookohuia ana o kela a me keia Luna Nana, e hoolako aku i kela a me keia Papa Nana i na pepa paihakahaka i like ka nunui a me ke ano o ka pepa me na mea'i makemakeia ma keia Kanawai,  E hooiia aku ka nui o ua mau paihakahaka nei e like me hookahi-hapalua o ka heluna o ka nui o na poe koho iloko o ka apana a mahele paha i nohoia ai e kela a me keia Papa Nana.  Ina paha e lawe hewa ia, a haula paha. a lilo ia i mea e loaa ole ai na balota i paiia i hoakaka mua ia ae nei no ke koho ana (in a no mamuli o ka loaa ole ana aku i na Luna Nana, a i ole, hoopoinoia ana paha a nalowale ana paha), e hiki i na Luna Nana ke kauoha e hoomakaukauia on a mau balota kupono no ke koho ana, a e hoolako pu ia aku no hoi i na Luna Nana a pau ua mau pai hakahaka nei ma na wa a pau e kauohaia ai kekahi koho kuikawa.  Ma na wa e ae a pau mawaho ae o na mea i hoakakaia @ ma keia Pauku, aole loa e hoohanaia ua mau pai haka@ka nei, a ma na wa a pau mahope koke iho o kela a me keia koho ana, e hoouna a hoihoi koke mai na Luna Nana i na pai hakahaka a pau i hana ole ia i ke Kuhina.

 

Pauku 61.  No ke koho ana, na ka Lunahoomalu o ka Papa Nana e opi i na balota i elua opi ana; o ka mua mawaena i loaa ai he huinaba loihi, alaila, e opi hou ae no e like me ke opi mua ana i nalo ai na mea maloko o ka balota i ka mea koho.

 

Pauka 62.  Ina e hoomaopopo aku ka mea koho ua kupono oia e koho, alaila, e haawi aku ka Lunahoomalu o ka Papa Nana i ua mea koho la, i balota a mau balota paha no ka Lunamakaainana a i ole, no na Alii, e like me ke ano o ka mea i make makeia, i opiopi kupono ia e like me ia i hoakakaia ma keia.

 

Pauku 63. Na na Luna Nana Koho Balota, ke noi ia mai, e hoakaka aku i ka mea koho i ke ano o ke koho ana.

 

Pauku 64.  Ika loaa ana aku o ka balota i hoomakaukauia e like me ia i olelo mua ia, alaila, e hele koke aku ka mea koho i haawiia aku ai ua balota nei iloko o kekahi keena i hoomakaukauia no ia hana a malaila e hoailona a e maka iho iho i kona balota ma ke ano i hoakakaia maloko o na kuhikuhi i paiia ma kekahi wahi kokoke i kahi koho e like me ia i olelo mua ia, ma ke kau ana i kaha pe'a ma ka aoao akau e ku like ana me ka inoa a mau inoa paha o ka moho a mau moho paha ana i makemake ai e koho (e like penei X) ma ke kowa hoi i hookaawaleia no keia hana.  E opiopi hou oia i ka balota a mau balota paha e like me na opi i ka wa i haawiia mai ai ua balota a mau balota nei iaia e ka Lunahoomalu o ka Papa Nana, a e haalele iho i ke keena me ka hookaulua ole, a me ka hoikeike ole aku ma na ano a pau i na mea o loko o ka balota ia hai aku, e haawi aku i ua balota nei, a mau balota paha i opiopi ia iho la i na Luna Nana Koho Balota e malama ana i na pahu balota, a aole hoi lakou e wehe a hoomohala ae ia mea, aka nae, e nana pono iho lakou i na kihi me ka hoomaopopo loa ana he hookahi wale no balota i opiia, alaila, e hookomo koke iho i ua balota a mau balota nei iloko o ka pahu a mau pahu i kupono no ia mea.

 

Pauku 65.  Aole e hoike aku kekahi mea koho maloko o kahi koho i kona balota i kekahi mea e ae, aole no hoi e nana a noi aku paha e nana kekahi mea maloko o kahi koho i na mea maloko o na balota o kekahi mea koho.  Aole no hoi e hiki i kekahi mea ke hoao e hoololi i ka makemake o ka mea e koho ana, no kana balota e koho ai, maloko o kahi i hookaawaleia no ke koho ana.

 

NO KE KUE ANA I NA POE KOHO

Pauku 66.  Na kela a me keia Luna Nana Koho Balota, a me kela a me keia mea e ku mai ana e kue i kekahi mea i hele mai e koho, in a ua ike a manao paha ia Luna, a mea e ae paha e ku wale mai ana, aole oia he mea kupono i ke koho.

 

Pauku 67.  Ina ua kueia ke koho ana o kekahi mea, na kekahi o na Luna Nana e hai aku iaia i ke kumu o kona kueia ana, alaila, e hoohiki aku iaia e like me na olelo kuhikuhi i hoakakaia malalo iho nei.  Mahope iho o ka koohikiia ana, na kekahi Luna Nana, a i ole ia, na ka mea i kue aku iaia, e ninau aku i na ninau i mea e maopopo ai, ina paha ua kupono ua mea nei i manao e koho ma ke koho balota ana.

            "Ke hoohiki paa (a hooia) nei oe e pane mai oe me ka oiaio i na ninau a pau e ninauia aku ana ia oe e pili ana i kou kuleana e koho (i na Alii a me na Lunamakaainana e like me ka mea i ikeia) ma keia koho balota ana."

 

Pauku 68.  Ina e' hoole ua mea nei aole oia e hoohiki, a i ole ia, mahope o ka hoohikiia ana, ua hoole i ka pane i kekahi ninau kupono (a o na Luna Nana na poe nana e hoomaopopo i ke kupono a me ke kupono ole o ia ninau), e hooleia kona koho ana.

 

Pauku 69.  O kela a me keia mea e hoohiki ana i ka hoohiki i hoakakaia ma ka Pauku 67 a hai i na haina oiaio ole i kekahi ninau i ninauia aku iaia malalo o ia hoohiki ana, ua ku iaia ka hewa "hoohiki wahahee" ma ke degere elua.

 

Pauku 70. Oiai o kekahi mea koho ilok'o o kekahi keena kaha balota, aole e aeia kekahi mea e ae e komo iloko o ia keena, a e ku paha ma ke kauwahi kahi e hiki ai iaia ke ike i ke kaha ana o ka mea koho i kona balota.

 

Pauku 71.  Aole no e hiki i kekahi mea i loaa iaia kabalota ke lawe ia balota mawaho ae o kahi e koho balota ia ana.  A in a hoi e haalele kekahi mea i loaa iaia ka balota i kaha koho balota me ka haawi mua ole i ka luna malama pahu balota, e like me na olelo mua o keia Kanawai, alaila, e nele oia i kona mana koho.  A e kakauia na hana o keia ano e ka Lunahoomalu o na Luna Nana Koho.

 

Pauku 72.  Ina e hoike kekahi mea koho balota i ka Lunahoomalu o na Luna Nana Koho, he hiki ole iaia ke kaha ana i kona balota no ka makapo a no kekahi pilikia e ae paha i loaa iaia, alaila, loaa no iaia ke kokua ia ana ma ke kaha ana i kona balota e kekahi o na Luna Nana Koho.  Na ka Lunahoomalu o na Luna Nana Koho, ke manao oia he kupono, e ninaninau i ka mea koho malalo o ka hoohiki no kona mau pilikia.  A ma keia ua haawiia i ka Lunahoomalu ka mana e hoohiki i na mea e noi mai ana pela.

 

Pauku 73. Ina e pono ole kekahi balota ma ke kaha ana o kekahi mea koho, alaila, e loaa no iaia he balota hou, pakahi, aole nae e oi ka huina nui mamua o ekolu, ke hoihoi oia i kela a me keia balota i pono ole iaia.  Na balota a pau i hoihoi ia pela e kaha pau koke ia lakou, a e malamaia no lakou, a e hoihoiia no me ka papa inoa o na poe koho i kahaia a e kakauinoaia e na Luna Nana Koho a e hookomoia iloko o kekahi wa hi i silaia, a e hoomaia i ke Kuhina Kalaiaina e na Luna Nana Koho e like me ke kauoha o ka Pauku 83 o keia Kanawai no na balota i balotaia a me ka Papa Inoa o na mea koho a pau.