Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 5, 31 January 1891 — KA HAAWINA KAMAHAO NO Ka Ike Kupanaha Loa. Pakele na Ola he Lehulehu. [ARTICLE]

KA HAAWINA KAMAHAO NO Ka Ike Kupanaha Loa.

Pakele na Ola he Lehulehu.

He moolelo keia i hoikeia e kekahi luna kaamahu iwaena o na makamaka ma kekahi hotele ma Sana Louisa, a pentt kona hoomaka ana: He mau makahiki lehulehu i hala ae, aia kahi hoolulu kaamahu o ka Hui Bolatimoa me Ohio o ka Mahele Kaamahu Kikako, ma ke taona o Gareta, Inidiaoa Akau, a aia hoi malaila e waiho nawaliwali ana ka eneginia Boda* mana. Ua hele aku kona mai me ke ao kanaka mai a komo maoii iloko o ke kulana olalao. I kekahi ah ahi, haiia aku la iaia, © eneginia M< se ke hookele aku ana i kona kaamahu i paahana mau ai, oia ka helu 71 a, no kekahi huakai kuikawa o ka hahai aku mahope 0 ke kaamahu hdu 5 i hoouna mua ia. O ke kaamahu helu 712 ke kaa hihimanu hookahi o ia laina kaa mahu, a ua haaheo mau kooa eneginia iaia iuwaa pau ana e hookele ai, eia .nae ke waiho oei oia i ka mal Aole [hookahi o na eneginia e ae i hilinai ia |e ka Hui e hookele aku i ua kaa la, o [keia Bodamana wale 00l Ua ake nui ia e loaa iaia ka oluolu kiipooo no keia [huakai, aka nae ua hiki ole; a he kaa jkeia 1 hoolimalioia ia e kekahi hui kea la e lawe ia lakou 00 Wasioetoaa iloko [0 ao hora, he mamao o $53 mile mai JCtkako ako. O ke lua holo hookahi leia iloko oia hoi i kupooo 00 ka hali'

aku i kela hui keaka i ko lakoo maaa va i mikenuke ti. Re bo!o 'a le kiamahu. a ke *a;ho oei kona hookek ika nava!iva!l Me ke kahaha o na boa paahana !ike e hoopuni ana i kona moe, aia he ieo nai i poha u mai ka iraha o ke kanaka mai o ke ano hehena ae keu mau oielo— "Hikarile' Ha! Kamahao kona nioiu aoa * Ke holo la ma ke alahaka me be makam U, ke kikee ae la roa na ohuku Ue pali o lana lose me ka haa heo! I«akaiua-kumama!ua mī t; hookahi ku ana no ka wai, hookahi ku ana tna hookuina alahao. ke a'e a'<u ia o o ke alahaka ume, a he hookahi loiinute i hala ae iaf Alaiia, hoomaha iho Ii oia me ka nunulu me he roea make la no Vekahi manawa a hooho hou ae !a— I

I "Ha ' H<'!cg»ie ' E ho«.!ohe i kona halulu ! Ke kikee «e ia ! Ha ! He |sekona wale no ka manawa a nal'. aku. *Aia bcu !a! Ke nee ae la! Kohu alaIpii na kikee o Holog-te iaia," Nana ae la na hoi e hoopuni sna kekahi i kekahi rae ke kah-iha nui O na wahi e hoike ia la e ka er.eginia mai, aia no ia ma ke alahele e ho!o !a ike kaa no \Vastnetona. O keu īke ana i na wahi i boea aku ai ke ka?, r.a kiulua ana ma ke a!a no Wasinet na hoohui o na hookuina alahao a me ka manawa, oia ka kona mau hoa e hoomaopopo ia i ka ikaika o ka hehena [iloko ona,akaineka ano.iinoni no nae o keia manao o iakou, holo aku la keka|hi keiki i ka hale uwea-olelo e ninau i jka oiaio, a ua hoike ia mai no pela e iike me na mea i hoike ia e ka eneginia nawaliwali iloko oka hehena. Ika maopopo ana o keia me ka 01 ae o ko lakou kahaha, hooho hou aela ka mea naai— "Eha minute i ha!a! A! N » keaha kena holo ole ke ole ka wai! Aha' Ua ike aku la au—i kona paahanu huila) ,Oia! Aole anei hoi kela oka nani ?" j

Me na huaoleio hope, au ae ia kona mau maka i na hoa me he la e ake ana i ko iakou mau hiohiona 0 ka hoike aku i ke kulike me kana e oleio la i ka nani o ke kaa. a oiai he mau helehelena kahaha wale no ko lakou a me ke kamahao, hapai ae la kona umauma i kekahi hanu koikoi ana, ala ae la iluna a nana ae la mao a maanei me na ma ka hihiu; me kekahi hanu ika.ka ana hooho ae la— "Tifina! Ke kukui ulaula mamua! Ekuno ke kauoha! Auwe oe e Mosc! Kuu Akua, kuu Akua !" [Kau ae b kona mau iima iiuna me he la e helu helu ana i ke kauoha.] "Ekaia.na kaa helu "Palima-lua," en(gir.i he!u 712, e lale!a!e no ka halawai pu me kou Akua —kuu aloha hop>e—Feawe!e." Me ia mau oieio, hina hope ae !a a make loa. Aia he pioo ameka p o!o--ke o na hoa; holo aku ia kekahi no ka uwea-olelo a kahea aku ia—"Ma o ke Akua la, e Dise, hoopaa iho 1 ka laina kaa "Palima-lua" encgini helu 712 ir.a RepobDlica." Me he uwila !a kekauoha 1 hoounaia a pane kokeia mai !a— "Heopaa laina kaa Palina-iua." Ht r)iaio, ma kahi o ke kauoha i hoounai.i no ka h opaa i ke laina kaa. e kaaio akumaka en«gini helu 712 n alaila p.o ke kahua hoolulu o Tifina, a hoopaaia iho la ka holo. Ika ninau ia ana mai i ke kumu o keia hoopaa ana, hoikeia «ku ia ka mooieio a ka eneginia mai, aia ka hoaiiona poino o ke kukui uiauia ma ke kahua hooluiu 0 Tifina. Aele 1 hooiaio la keia, a oiai e liuliu ana ko Repuba!ica e ninau aku i ka poino ma Tifina, hiki e mai ia ko -aila kauoha e hoopaa i ka laina kaa Palima-lua —raa kahi he hookahi mile mai laiia mai a mawaena o T fina me Rept:baliCj, ua hulipu kekal i kaauuhu a make kona eneginia uia ka lele an» ilalo

Maiuna o keia iaina kaa Paliina-lua, he eiima pa iwakaiua a oi ka nui ona ola uhane; ua pakeie iakou mai ka ioaa ina he haawina kupanaha o ka ike 1 keia enegīnia B.>damana. Ua lulu ae keia hui keaka he puu dala nui n< kona ohana mawaho ae * na h« opaa panihakahaka ola.—Dttroit Free JPress. Piha hana na hale te!a !o!e i keia mau la 00 na paa iole o ka la hooiewa aku. Ua hoikeia mai he 65 paa lole e hani ia a pta iluko o na ia he 15. He iei a me na olelo "Aloha me ka Paumako" ka makana hope loa a ke kama aliiwahine Kaiuiani ma Enelan» iaia 1 lohe aku ai i ka make 0 ke Alii ka MoL Ua hoopaneeia ka hookahakaha kaa wai o ka Oihana Kinai Ahi o Honolu lu nei mamuli o na heiehelena kaumaha 1 haawe iho maluna o ke kulanakau hale nei. Make o Rev. J. H. Mahoe ma Kauai i kekahi ia o ka puie i hala. 0 Mahoe keia 1 holo ai i na aina e ma ke ano bai laoiaku o ke ola a kipu la ma Kona lima. Ua h iike mai ka lAinahooponopono nui o ka helu kanaka iho nei, ua hikl [aku ka heluna kaoaka o Kona, Oahu, i ka 12,he 01 ana ae hoi 02.401' k i ko ka helu kanaka o 1884.

I E hoohui la aku ana o Farani a me [Eneiani ma keia mua aku me ka u*n te!epcne E moe ana paha ka uwea ina ka pauaku o ka meaoa, e kau ana paha )iana o ka lewa. Ke kapīiiia ia no ke aupuni o Gtrc mania he 11 mau mokukaua hou no 'akou ka huma nui o na t~mi he ;acco.