Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 6, 7 February 1891 — ABERAHAMA LINEKONA, KA LOIO PAIONIA Me Hookahi Ninau a ka Loea. Hue'a ka Apuhi me ka Imihala [ARTICLE]

ABERAHAMA LINEKONA, KA LOIO PAIONIA

Me Hookahi Ninau a ka Loea.

Hue'a ka Apuhi me ka Imihala

He loio o Aberahama Linekona i hoikeia ma kona moolelo o ka noho'na paionia ma Amenka. O keia moolelo malalo ih(., ua hoikeia e kekahi maka* maka a hoaloha o Linekona e pili ana

i kekahi hihia kanawai a ljnekona i ku pale ai a hookuuia me hookahi ninau wale no Penei kana hoike n.ua oka moolelo no Lmekona:

u He holomua kana lawelawe oihana loio ana no ka mea, he akahele loa oia ma ka wae ana i ke ano o ka hihia me kona ku kaokoa mau ma ka aoao pono e hke me ka hiki iaia ke ike. He ka« naka hana io oia a he kuemi hope ele.

4, 0 kahi ioi loa ae ai kona pookela, oia kona manao paa e kupale no ka pono a e hoopai ia ka hewa. laia e lawelawe ana i ka oihana loio imua o luna* kanawai D-»vis (mahope iho lilo i lunakanawai no ka Aha Kiekie 0 Amerika Huipuia), hoea mai ta imua ona kekahi kanaka opio i hoopii ia no ka hewa be kue i ka maluhia o kekahi anaina hoo mana; penei ke ano i hanaia ai kela hewa:

4, Aia ma kekahi o na kulanakauhale liihi kuaaina, e malamaia anaheanaina halawai. No ka pumehana loa o kela la, ua weheia na puka aniaoi a haooa* ma. Aia Ika manawa e hamau ana ke aaama a o ka leo anoano o ke kahunapule ke wawalo ana ia wa, haule pahu ana iwaena o ke anaina k'ekahi inanu kaka oia i hooleiia mai mawaho ma kekahi o na puka aniani hamama. Ua haunaeU; ae la ke anaina oiai ka manu e pukaka leo nui ana me ka holo ana mao a maanei.

"Elua mau kanaka epio i hoohuoiia ma keia hana, no loko laua o kekahi mau ohana hanohano. Ua ikeia laua ma kahi kokoke i ka luakim i ka wa o ka lawelaweia ana o kela hewa. Hoo* kahi o laua i hele aku a hoohiki i palapala hopu no kona hoa, a mamuli 0 ke koikoi o ka hewa i hanaia, ua pii loa'e ka hihia no ka aha hookolokolo kaapuni ma Springfield. 1

"0 keia kunaka opio i hoopii ia me kona mau makua kai hoea aku imua o Linekona e hoopaa iaia i loio no keia nihia ma ka aoao pale; aole i apo koke aku o Linekona i ka hihia, aka, eia na ninau hookahi i na makua: "He manaoio anei ko olua ua hihia ole ka olua keiki ma keia hewa ?" Pane mai la laua— u ae, me ko maua manaoio a pau." *'Ua alakai hookahi ae la o Linekona i ke keiki ma ke keena okoa a ninau pono aku la i ke ano o ka hewa i hanaia. Aole i lohe ia aku na olelo a me ka manao ae o ka luio paionia, koe ma ka hoike ana mai o kona mau helehelena i ka mohala maikai īa laua i oili mai ai, a hoike aku !a i na makua o ke keiki i kona makaukau e kupale no ka hihia o ka laua keiki, ā hookuu flku la oia ia lakou me ka pane hou ole.

"O ka la hookolokolo o ua hihia la, oia kekahi la pihā i na oiakaikai. K noho hookahi ana o Lioekona ma kona pakaukau me ka pane leo ole, a e kakau ana oia i kekahi mau palapala pili no kahi mau hihia okoa aku ana mawaho ae oka hihia manu kaka. Hiki mai la ka manawa o u hihia, ku ae la o Linekona iluna o ke kulana kanaka hanohano a pane aku la imua o ka lu-

nakanawai —lmua o kou hanohano, ua hele mai au e pale i ka mea i hoopii ia.

"O keia wale no kana mau huaolelo hoike raua, noho iho Ia ilalo a hoomau aku la i kana kakau ana. Ke ohiia nei ke kiure, ke wae la ka loio o ka aoao hoopii, a i ke kupono ana i kona manao iho, ui ae la oia ia Linekona, aole ana wahi pane kue no ka papa kiure koe kona i ana ae, ua kupono iho la no na kiure iaia e like me ke kupono ana i kona hoa loio o ka aoao paonioni; a hoomau aku la oia i ke kakau.

"Ua weheia ka moolelo o ka hihia e ka aoao hoopii me ka naauao o na hoakaka a me ka hiki ke hoomaopopo ia aku ke puikaika o ka pono ma ka aoao pale. Kukuluia mai la na hoike kekahi mahope o kekahi e ka loio o ka mea hoopii. a laia e ui ae ai la Unekona no kina mau ninau, hooleia aku la me ke ieulou hoomau ana ilalo i ke kakau.

"Ua hoikeia mai la na helehelena o ka heohuoi »K>ko o ke anaina no keia mau hana a Linekona. Alaila, kukulu ia mai la k* hoike nui oka hihia, oia hoi ka mea hoopii; he mau hoike kana o ke kuio me ka hiki ke hoomaopopo ia he oiaio kana mau olelo a pau. Ua pant ia na oinau a pau a kona loio me ka malie, me ka leo moakaka a me na heleheiena mohala; a pau na ninau, ua huli ae la ka loio o ka aoao hoopii a pane ia Linekoni: "Mr. Linekooa, ninau aku i ka hotke. n

"Akahi oo a ikea aku oia e onioni mai ana. Haule koke iho la kana peni ilalo, ea ae ia kona poo iluoa me ka malie, haawi atu la i kekahi nana loihi ana o ke kuoo iloko o na maka o ka hoike, a pane aku la me ka leo moakaka a me ke anoano: u £ ke opio, he hana oaaa anei ma kou koiana*

kauhalē, ke ku ma mai ma ken.i au c ku mai la, a hoohiki nui e hoik e i ka mea wahahee "Ui like keia mau huaolelo i ; , aneu aku me kekahi umii hao ma ke kani ~ oka hoike ka puai leo ole, iau ho,J ikaika ana e maopopo kana < u .; j oe ai, a no ke oolea me ka ikaiki a nioau, ua lawa ia no ka hoopu aru 4c ka lena a me ka mae maluna . lehelena oka hoike Ua keak a ka loio o ka aoao hoopii i keia ;, ua ala ae he (>aio mawaena o ru ; !c keU wa. Aole i hoihoi hope I :r ,, i kona i kana ninau, aole hoi Ih< : U J ma ke kulana okoa, a oia ka ka ! | nawai i ninau aku ai ia Kmek u , ri j paha he kumu kekahi I kukulu j. ; jj ninau. Mahope ont hoakaka 1 waihoia aku e Linekona, ua ; arv hoe | aku la ka lunakanawai—> u alaib. 0 hooImau aku i kau ninau afe imiu i; j! hoike—ae, aole. ! 4, E like me kana hana nvj.i ,> ha ) awi aku i kekahi nana loihi Ika v | a pane aku Ika ninau, pe'-, u : hina aku ai me ka pa-kok a; a h.i © : j ne ana i keia ninau hoi'<a?u no \ 1 hiki i ka hoike ke hoopuka i ho* k ihi huaolelo—ua panūa ae lu hma jleo e kekahi laoa nui nu ku , a 0 na huaolelo hoi, ua lilo lakoi; a ;au 1 niea hakoko pu nana, a oiai ka hm īka nawai e kono mau ana ika lioike 1« ne i ka ninau, hehee iho la oia I'-. 1 maule. "E lawe koke aku iaia iwaho—ao'.e 1 kupono ke ea maanei nona—e w ki! e wiki! Mr. Kakauole\o, kahea hou u 'ku ona hilna," wahi a ka lunakanaw.u u Lalau hou aku la 0 Lineieona i kam peni a hoomaka hou aku la e kak:I ka wa i hele mai ai na hoike o Va a» ao hoopii e ninau ia Linekona no ki hihia, ua pane aku la oia ua pau ka iu na a e hoi ka poe e makemake atu. "Ua pololei 0 Linekona ma ia wihi, oiai he hapaha hora mahope īho o ken maule ana, kauohaia mai la ka Uuuka nawai e hele aku ma'kekono a ka mcj |1 maule, a imua 0 ka lunakanami, ua hoike pololei m*i oia nana ponoi \ k > la kela manu kaka iloko 0 ka luaWmi Wahi ana e hoomakaleho ana oia a tvc ka mea hoopii ia i kekahi kaikamal nie hookahi, oia nae o laua kai haalele u iho Ike anu. I panai no ia hoowalu waha ia ana, ua hooko aku oia < kona lili nui i kokua ia e kekahi mau hoa t ae ona a me ka manao ana e holopono kona iini imua 0 ka aha kanawai. "Aole au i ike i kihi kanaka kui a naha e like me L«nekona; he heluluii: kanawai no oia aole nae i kuhohomi loa, aka, aia iloko ona he haawina kie kie a waiwai loa mamua o ka pomaikai e loaa iaia ma ka heluhelu nui ana 1 r,\ huke. He hana pololei oia ma kani mau lawelawe ana a pau o ka oihana.i ine ke kuekaa pono o kona mau nOO noo a pau ma na kahua oiaio.—S 1 h E loaa anei he haawina ao no m loio Hawaii ma keia moolelo o ka loio paionia Aberahaina Linekona ?