Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 6, 7 February 1891 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O Parameri.

Ka Sani e hauU ai ka Honua; Ka Mahina Mtli 0 Salar*dtna\ Ka La alohi 0 Muli%edera, Na A'ulu Koko kamahao Ekolu. Na Ui Hookelakela o ke Ao holookoa. Na Nani l'nuwai l'ahoa 0 ka Honua nei A O K£ Kila \fageneti o ke aloha—"O Parameri no ia." E like me ka'u 1 hai mua iho nei aole loa ke aupuni o Uwahi Pouli i ikeia e na mea a pau, aka, o na debolo a rne na ilo wale no, alaila, e ke aiii, aia iioko o ua aupur.i ia he hookahi wale iho no kanaka e ola ana oia 0 I)ubtro ka h » w iiewale kauUn.i l'»a o ke ao nei ka mea nona ka ikaika aole me ka pahikaua, aoie hoi me ke kahe ana o ke koko, aka, 0 ke aheahe malie wale no.

1 ka hiki ana aku o na olelo a ka ohenana i ka inoa o Dubelo ia wa i hikikle ae ai ke keikialii Romeaia ahooho ae la ia : O Dubelo ! O Dubelo anei ke kanaka hookahi i aa e noho maluna 0 kela aupuni o Uwahi Pouli. Ae, e ke alii, oia hookahi wale no k? mea hanu 1 noho pu malaila no hookahi taasani makahiki malaloo na hoopai ana a Alahe no kana mau hana, a 1 ka pau ana o ia mau makahiki, ua lanaki Ia hou oia e lue ioe r»a h i hala. Aha ! Ua paa pio ka o Dubelo, wahi a Komeaia i ho'-ho ae ai. Ae, e ke alii; ua hoopaahao la oia no h okahi t:\usani makahiki ma|alo o ka uiana o kela mau huaoielo — Ki Ipi ka o ka Make Ke alahele o ka ehaeha. A o na hoao ana a ua Dube!o la e lanakila maiuna o ka mana o keia mau oielo, ao.e loa ia e hiki, aka, e ke aln, iioko o na hoao pauaho ole ana a ua D,.belo nei, aole loa ia i hiomaha i ka po a me ke ao, a i ka hopena o kela mau ivakahlki a'u 1 hoike aku nei, aia hoi, ua ianakiia ae la oia mailoko ae o kona noho ana pio a haaheo hou ae la oia m&luna o ka honua malalo o kela inoa ka "Hoewalewale Nui o ke Ao." A pehea kela mau huaolelo mana nana i hoopaahao ia Dubelo no kela mau makahiki loihi ? wahi hou a Ro» meala i niniu aku ai. Ua kii ia aku laua e ka mana o ke akahele o Vi legana a laweia mai no iuna o keu aupuni, a malalo o ka mana i loaa laia, ua hookahuli ia ae la laua mai ko laua mau kino mua mai a iloko o na huaolelo e like me ka'u i hai mua aku nei ia oe e ke alii, a ma la ano laua i kauia ai be mau ktai maluhia no ka halealn o ke kaikamahineaiii Annie; a he mea oiaio e ke alii, ua loaa ia laua ka mana e like me ka hoike a ko laua mau, a o ka poe a pau e kipa aku ana malalo o ko laua malu me ka loaa ole o ko laua mau inoa, he o'aio e ke alii, aoie loa lakou e hemo hou mai iwaho mi a pau ke keocturū o na keneturia, a aole bot i ka malamalama o ka la a pau na la o ka lani a me ka honua.

I Auwe 1 wahi a Romeata, nui io aku la no ka maaa o kela mau panipuka; aka, e Ludiona ke kamahao, aole anei e hiki i ka noeau a me ka naauaoo Romeala ke kulai ia laua a hau'e pahu ilalo o ka honoa. Aole, e ke alii; aole; aole e hiki 1 kou noeau nui ke wawahi 1 ko laua mana, wahi a Ludiona. A pehea boi—wahi hou a Komeala; aole anei e hiki 1 ko'u ioea ke hoolilo ia iaua 1 mea helelei e like me ka lepo palolo a o ko laoa paakiki hoi i mea weluwelu liiiii e like mt ka pohaku imua 0 ka haokila ? | He mea kanalua la ui'u ka olelo ana ae ua hiki iaia e ke alii, oiai, o ko laua maaa, h« maaa ia • hikl ol# ai i aa k*>

pt a a paii o ka lewa a me ka honua ke bana. aole hoi 1 kekahi mea hke i ka !am iluna» a i ole maloko o ka wai maialo aku o ka hoonua.. Alaiia, aoie no ke mana e lilo ai laua i mea ole ea ? wahi a Romeala. AUila, e Ludiona ke kamahao, e wa iho mai ia mau mea na'u e hana, a e ike no auanei oe e lilo ana ko laua paa i tnea ole, a o ka mana o ko laua kanawai t mea hehi na ko'u mau kapuai. Ke kanalua nui nei au nou ma ia mea e ke aiii, a he mea mao|>o|>o ke komo oe iloko o kela wahi me kou huikala ole la, aole )oa oe e hoi ola hou mai ana a hiki i ka hopena o kou mau la ma keia ilihonua. Nolaila, e ke aiii, e lawe i k«'i> mau kuhikuhi ana ia oe, a e loaa no auanei ia oe he lanakiia ana inaluna o keia mau ipuka. E Luaiona' ke kamahao, ua makaukau o Komeala e hooko i na mea a pau, ina o kona ola ka uku panai no ia mea,; ano, e Ludiona, e bai mai, heaha ka Romeala mea e hana aku ai. Ae, e ke alii, wahi a Ludiona, ma mua ae o kou hele ana aku no keia wahi, e hoomanao e ke alii, aia ma kou aiaheie na pohaku hoohihia he lehulehu waie, me he koi la malalo o Ue kumuiaau a i makaukau hei e kua aku iaia ilalo. Ae, e ke alii, e halawai mai ana me oe na nani he manuunuu waie e hiki ai ke kailiia kou mau hoohihi ana no lakou, aka, e ke alii, o la mau nani a pau he mau akaku wale no la, a i kou wa e punihei aku ai no lakou, he oiaio, e poina pu auanei kou mau noonoo no kau huakai, a o ka hopena, oia no kou lilo ana he pio maia'aio o ka aina hooiuki 0 Volegana nei; a hiki i kou hanu hope loa ma keia ao. Nulaiia, e ke alii, mai punihei no na ui a me na nani e maalo mai ana m? kou alahele, aole hoi i na hoohihi ana a kou mau maka, aka, e hoomau ma kou aiahele a hiki i ka wa au e ku aku ai ma ka ipuka weliweli o Volegana>, a alaila, ē hoomanao ae re ua hala na kuia o ke aiahele i kou kupia e k# alii alaih, me ka puuwai wiwo ole e» ke koa a me na manaolana hauoli o ka hohe ole, e kahea pakolu ae i keia mau olelo penei: < E ka ipuka o ka make! Auhea kou lanakila ? E ke alahele o ka ehaeha ! Auhea kou hueio awa ? £ ka ipuka o ka make' E wehe i kou mau pani. E ke alahele o ka ehaeha f E hamama kou mau ipuka. E ka ipuka o ka make ! Ua eo oe ia Romea!a. E ke aUhele o ka ehaeha ! 1 Ua haule oe ia Rome*b.

Alaila, eke alii na keia mau olelo auanei au e wawahi aku i kohua mana a lilo i mea ole, a o ka paa hoi o ko laua mau kanawai i kau ia ai, i mea helelei e like me ka lepo paloio, e hiki hou ole ai i ka mana o ke knpua Volegana ke hoakoakoa. Ano, eke alii, e hele ma kau huakai a owau pu auanei me oe i na manawa a pau. Kahaha ! E Ludiona ke kamahao, owau wale ao ka ke hele ana a pehea I hoi ko'u mau hoahele ? wahi a Rotreala i ninau aku ai. Ae, e ke alii, o oe wale no ke hele ana ma keia huakai 1 kumu e holopono ai kau huakai hele o ka hookelakela, a o kou mau hoahele e waiho mai \\ lakou me a'u a na.'u no e alakai aku imua ou mahope iho o kou lanakiia ana maluna o na pani puka pahaohao o Vole* gana, no ka mea, e ke alii, pela wale no e loaa ai ia oe ka lanakila ma kau huakai. Na keia mau olelo hope a Lndiona i kooo aku i ke keikialii e hooko oia i ka makemake o kona wahi kokua makalii, nolaila* mahope iho 0 na kukai aloha ana o ua keikialii ia me kana diona. haaiele tho la ia i ke kahua kahi a ka halealii aniani kamahao e ku ana ana a kamoe awiwi aku la ia i kona alahele me na kapuai mama ma ke alanui akea a laula e hoea aku ai i na ipuka • ka make a me ka ehaeha. Oiai ua keikiaiu la o ka hookelakela e kuoe hookahi ana i ke alaloa, aia na naei {ike oleoni poa ke nenee mai la iluna o ka lepo; a no lakou hoi na ea aala kupaoa e hooheno mai ana i ka ihu o kamahele kaapuni honua o Para meri e haawi aku 1 na mukt honī ana maluaa • ko lakou aaau UkHikiL

Ai'le wa'e hoi «■ ka na pua Keia e h 'oheno keikiaiii ia a k»ua, aka. o na huaai pala meoiele a uiiuii no lakou na kuh n;a e moni ai ka haae o na maka po'.oh o kamaheie auwa, 0 ii mau mea a pau, aia ia irrua o ke al j o ke keikialu R> - meaia kahi i luluu aiOiai keia mau mea tmua o ke alo o ke keikuiii Ronieala, ali mai ia na h---omanao ana iloko ona no na kanak» maka mua ioa 1 ai ai i ka hua kapu o ke kihapai o ka maha, ka hua hoi i papa ia iaua aoie e ai, aka, ua ai no nae laua a o ka hopena ā me ka uku o ka laua mau hana, oia no ka ike i ka luh» a me ka ehaeha o keia ao. Nolaila. me na manao wiwo ole o ke kq£ e ialapa ana ileko 0 kona houpo, ku iho ia ia a haliu ae ia maiuna o kela mau n.ini e mokaki mai ana imua u kona alo, ame ka ; eo nui moakaka, luai aku ia oia i keia mau olelo: E ke dij»boio, e hele ma ko oukoii aianui a na na manu 0 ka iewa e ai iho i ko oukou mau io a o ka opala i mea lu he'.ehelei na na kukulu makani eha o ka honua. O keia mau olelo a ke keikiahi Romeala, ua panai ia mai ia ia e kekahi leo hanehane i ka i ana mai: E hoao iho no makou e ke aiii opio, a e ike no oe he ono ko makou e like me ka meii a me ka waiu. (Aole i pau.)