Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 8, 21 February 1891 — Gaberiela Lenoa O KA Puali Kahiko Imeperiela o Farani. Kea Opio Iloko o na Ulia o ka Laki. Kukala Kaua a Perusia no kekahi Wahine. He Moolelo no ke Au-Weliweli Nui o Europa Ke Kahua Kaua o Auseturika. [ARTICLE]

Gaberiela Lenoa O KA Puali Kahiko Imeperiela o Farani.

Kea Opio Iloko o na Ulia o ka Laki.

Kukala Kaua a Perusia no kekahi Wahine.

He Moolelo no ke Au-Weliweli Nui o Europa

Ke Kahua Kaua o Auseturika.

Ka Hoomakaukau no ke KahuaKaua.

0 kela mau olelo o ke kauoha a Napoliona i haawi aku ai ia Konela Solage e alakai ana i ka mahele mua oka Puali K«;resia, ua makemake nui oia iloko o ia minnte e hamau ka leo o na pukuniahi e ki hoomau nei i na pualikoa wawae o ILmuku Soula iluna o ka hoopiwa o ke kiekiena o Perezena ; oia ka na mea a pau iloko o ka Puali Kuresia e noonoo ana iloko o ia minnte, — ua hamama mua ko lakou mau luaku papau e kanu ola ia ai me ko iakou mau lio ke hoao ia kela kiekiena e lawe pio mai e like me ka makemake o ke kauoha. 1 ka hala ana aku Ia o ka mahele mua malalo o Konela Solage, iloko o la nianawa 1 pii aku ai ka mahele elua malalo o ke alakai ana a Mekia Gabe rieia Lenoa, haawi aku la oia i ke aloha lima akau mai ke kihi aku o kona papalekila, a oia ka wa a ka Emepera i puka hou mai ai mai waena mai okona mau Ilamuku, a haawi mai la oia i kekahi nana loihi ana ia Gaberiela me ka pane ole t kekahi huaolelo.

O na hoomanao ana no kela hoohui mare o ka l»de Madimoseie lneza <jp Kila me ke keikialii Posetama o Perusia, oia na mea i maaio ae mamua o ka helehelena o.ka Kmepera a me Mekia Gabenela. Ua nana pono mai ka Emepera me ka maka o ka ikaika e like me kona ano mau, e hoike maopopo mai ana hoi i na hoomanao o ka poina ole i ke kanaka mua loa nana i aa e wawa* hi a ulupa i kana papakuhikuhi hoolala kaua o ka hoohui mare no ka pomaikai pili lahui o Farani. I ka wa i lawa ai o kana nana pono ana, ua pane mai la ka Emepera i keia mau oieio mua o ka haawi kauoha.—

"Ua makemake au ia oe e Mekia Gaberieia e alakai nei i ka mahele eiua 0 ka Puali Kuresia, e ukaii aku mahope o ka maheie mua o Konela Solage e pii la iluna o kela kiekiena, a na ka puali o llamuku Soula e hoopuipui aku 1 kou kuiana hope o ka nee mua. Aia iioko o kela punohu uwahi mahope aku o ka batari o ka enemi, he pualikoa %awae paha kekahi e hoopuipui mai ana i ko lakou kulana hope—ao'.e paha. O ke kauoha e haawiia nei ia oe e ka Mekia no ka hooko aku, ua makemake noi au maluna ae o na mea a pau, e hamau ka leo o kela mau pukuniahi e ki mai nei—a e lawe pio mai i ke kuiana kaua o na batari o ka enemi. O ke kauoha aku la la e ka Mekia, a ke manao nei anei oe ua loaa ia oe he mana* wa e uhaki hou ai i ka'u mau hooiaia kaua ana no ka pomaikai o Farani a me kona lahui kanaka o kanakolu miiiona—e hke me kau ī hana ai i kela la aku nei ma ka hoohui mare apuka o ka lede ukali o ka Emepema loaepine ka lede Madimosele Ineia de me ke keikialii Posetama o Perosia ?' Na keia mau olelo a Napoiiona i bopuiwa nui aku ia Gaber»ela no kela wa> hi kmuhana mua no o ka iniina o ka Emepera ma kela uhaki hoohui mare, eia no ka iloko o kona mau hooAnao ana o ka hiki ole ke poina na maoao huhu piiikino o ia mau la pokole i hala, he mau hana hoi o ke kuleanaole a me ka hanohano ole e lilo ai i kumuhana ano nei iloko o keia la hooili kaua. Ua haawi aku o Gaberiela i kahoolohepo-|

no no kela mau eUlo a ka ?'.rr.ej tra a h«fci i ka pau ana. a i ka hoi pono ana ino o ko iaua mau manao o ka uluku a me ke kuee, oia ka G*berie'a i pane aku ai ia Napolio&a,— •'E oluolu mai ia"u e ka Eraepera no na mea i hana ia i ka wa i hala, oiai. he mea hiki o!e ia ke hoihoi hou mai i hapa no na hana o keia la No ke kau* oha e hooko ia ana ia e ka puaii malalo o ka'u aiukn ana. a e hamau ana ka leo o kela mau pi'kuniahi e like rae kou makemake—ke ae oe eka Emepera e haawi mai i manawa no'u e hwko ai ia kauoha iloko o na minute p«kole. O kela uhaki kanawai o ka hoohui raare, ua hiki msi ka manawa e loaa ai ka huikala ia ma kou aoao ma keia huokai oke koa —ka wiwo oie—a pe ka make hanohano o ka l'nali Paie Umauma Kila Kuresia ilo<o o keia la hakoko o ke kaua.'' Ua nana pono mai ka Emepera no keia mau olelo o ka piha haaheo o ka wiwo o!e a Gaberiela i hai aku la, a oia kana i p?ne mai ai i keia mau olelo hope,— <4 E hoomanao eka Mekia t ka'u kauoha paa ia oe: E lawe pio mai ike kulana kaua oka enemi. E hamau ka leo o kela mau pukuniahi. A e make oe iioko o keia la hooili kaua, a na kou uhane e halihali aku ka lono o ka noho wahinekanemake ana o ka lede Madimosele kau wahine iloko o kekahi bora o keia auwina la Oke kauoha ia a e hooko oe e ka Mekia."

Ua haawi aku la o (iaberiela i ke aloha kunou o ka hoolohe kauoha hoowahawaha i ka Emepera, me kona hoomanio ana ae iaia iho, aia he mau manao huhu piiikino o ke ano haahaa loa i ka puuwai o N'ap liona no keia wahi hoohui mare kahiko o kana papakunikuhi, oia kana i huli ae ai a haawi i ke kauolu r.o ka nee ana o ka puali, a kani aku la ka o-le hoailona no ka nee ana ilalo o ke kahua aina haahaa.

Ua haalele iho la ka puali o na koa Pale Umauma Kiia i ke kulana o ka Kmepera malalo o ka holo kiau ana a ko iakou mau lio, a iloko o na minute pokole, aia ka puali ke holo la iialo o ke kahua aina haahaa; iloko hou o na m'mute pokole, aia lakou i ka iihiiihi o ka hoopiina o ke kiekiena o Parczena a mahope aku hoi o ka maheie mua 0 Konela Soiage i haia aku he mau minute wale no ke kaawaie. 0 keia i)ii ana aku a na koa lio he ekolu tat:sani me ka hoopuipui ia ana aku e na koa wawae o Ilamuku Souia i aneane e like me la ka huina, ua wehe hamama hou mai la na batari o ka enemi ma ke ki ana mai i ka iakou mau pukuniahi i na koa Farani e pfi aku nei mai ke kahua aina haahaa aku, a loaa koke mai ia ka mahele mua o ka Puaii Kuresia malalo 0 Koneia Solage i kekahi TX)ino nui o ka weliweli, a na ia mea i wawahi liiin ae t ko lakou mau laina iloko o ka nahaha, e hina ana imua—e waia ana i hope—a o Koneia Soiage, ua ku mai ia oia i kekahi poka pukuniahi ma kona 1 opu, haule aku h i ka honua a make loa.

O ke kulana o ka maheie mua Kuresia i nahaha iho ia, ua hiki aku ka mahele elua malalo o Gaberiela ma ia wahi a lawe ae la i ke kulana alihikaua no na mahele elua iloko o ka pouli uwahi pauda, a malalo o kana alakai ana i kamoe hou aku ai ka puali holookoa no ke kihi akau o ka enemi me ka huna ia e ka uwahi pauda e puhi malie ia ana iloko o ia manawa e kekahi makani kolonahe e pa ana maluna o ke kahua kaua i ke kihi akau no keia helu ae. (A*U i pou.)

Ke hoopuipui mau ia nei ka olelo Hawaii me r.a huaolelo Beritania i heopilipili ia roa na puana. £ laa ka huaole?o "laki; M ka huaolelo 44 pakalaki'\ mai ka huaole'.o Beritania "luek;" ka huaolelo "pakaiaki," mai ka huaolelo "bad laek." Aole i nele na Hawaii i kekahi huaolelo no lakou iho no ka mea, aole i nele keU a me keia lahui o ka honua nei me na haa\rina "pomaikai n ame pomaikai ole," i kalike ai p>e ka manao o keia mau huiolelo Beritania huk me tn4 hih.

He palapala hoowehweli kai hoouna ia i ka lanakaoawai nui o ka Aha Kiekie na ka hohe «ate huna iaia iha () kt manao o ua palapala nei, e pili ana qo ia i ke kolana nee mua a nee hope o ke aupuni ma na alakai a hoonaauao ana i ka Moiwahine o ke auponL