Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 10, 7 March 1891 — Page 1
This text was transcribed by: | Uilani Paalua Campana |
This work is dedicated to: | William H. and Ruth L. Paalua |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
@IKE XXX. HELU 10. HONOLULU, POAONO, MARAKI 7, 1891. NA HELU A PAU, 2327.
HOOLAHA LO10-
@ M. LOWREY.
Notari no ka Lehulehu.
ia he
@oolalo Palapala a me na Palahiki.
Hana me W. R. Kakela Loio ao makai o ka Hale Leta, Ho.-@ 2241. 3y.
@@ Brown.
@ he kokua ma ke Kanawai? @@@ Hoolaio Palapala no ka Mokupuni a Oahu. @ Hana: Ma alanui Kalepa. tf.
@@G. Hitchcock.
(Aikue Kihikoki). @ A Kokua ma na mea a pau e @ pili ana ma ke Kanawai. @ ia no aa Bila Aie. me ka awiwi.@ Hilo, Hawaii. 2114-1 yr.
@@ A. ROSA. (Akoni.)
@@ oio a he Kokua ma ke Kanawai. @@ ana Hooiaio Palapala. Keena hana, ma alanui Kaahumanu.
@ George P. Kamauoha.
@ Loio a he Kokua ma ke Kanawai. @Notari no ka lehulehu, @ Haawi Palapala Ae Mare, no Kohala Akau, Hawaii. A he mea. @ na aina. @ loaa no ma Kohala Akau, Hawaii. 2314-ty.
@ W. R. Kakela.
@ o a he Kokua ma ke Kanwai He luna hooimoo Palapala.
@ ENOCH JOHNSON, (ENOKA.)
@ Loio a Kokua ma ke Kanawai, @@ on Ahahookolokolo a pau o keia Aupuni.
@@ Hooiaio Palapala Kope no ka @pana o Kona, Mokupuni o Oahu.
Keena hana, helu 15 alanui Kaahu@@u, ma ke keena mua iho nei o W. @@ chi. 2263. 1y.
William C. Achi.
Loio a he Kokua ma ke kanawai @ o na Aha a pau o keia Aupuni.
Notari no ka Lehulehu a Boroka no na waiwai paa.
Keena Oihana, Helu 36, Alanui Ka@@@, Honolulu, Oahu. 2262 tf.
Wilder & Co. (Waila Ma.)
@@ kuai papa a me na loio kukulu hal@@ano a pau, a me na me na pono a pau @@hala. Kihi Alanu Moiwahine me Papu.
James M. Monsarrat. (Maunakea.)
@@no a he kokua ma ke kanawai . No luna hoolalo Palapala.
@ hana ia no na Palapala Kuai, Palapala hoolimalima, a me na palapala pili kanawai e @ ma ka olelo Hawaii. Dala no ka hoaie ma @ moraki ma na waiwai paa.
@Keena Hana: Hale Phoaku hou a ka aoao ma Waikiki o ka Halewai, @lanui Kalepa.
J.T. Waterhouse,
(Walakahauki.)
Halekuai o na Lole Nani Panio
Lakohao,
Na Lako Hana Mahiko,
A Pela Aku He Nui Wale.
Alanui Moiwahine, Honolulu 2262 1y
ROMIANO;
Naita Hapakeko
O na pali eiwa.
Haku-alii Korila o na luahuna,
a i ole
Ke Keikialii Kamehai loa ma Italia.
Mokuna XI.
Ka hapakeko iloko o ka inaina o ke apukaia- ke keikialii romiano kue i ka nohoalii ana o Italia.
Ano, e na koa, e haawi ina hoomaha ana no ko oukou maluhiluhi, a e hoolohe no ka ieo o ka ole kahea.
Me kela mau olelo a ka hapakeko, lawe ae la na kua i ke kulana o ka hoo ko kauoha, a iloko o na minute pokole aia ke kahua hoolulu o na koa o ua hapakeko la ua malu ke kula aohe lele pueo, a he hookahi no pueo nui e holapu ana ia wa, oia ka olali, ka weli, a o ka hookala kupua o na pali eiwa, oia hoi o Romiano, e holoholo hoomau ana oia ma ke alo iho o ke kahua hoomoana o kona mau koa me kana pahi kaua e pua ana ma kona lima akau, a o na kulana a me na hana a ua Romiano la ma na palena o na pali eiwa, oia no keia.
O ka wehena alaula o ke kakahiaka, oia ka manawa a ka leo o le kahea a Romiano i wawalo ae ai oia na kihi eha o ke kahua hoomoana o kona puali, a na ua leo ole kahea la a Romiano i hoouna aku i kona mau koa iloko o ka laina me ka makaukau nui e hooko i ke kauoha.
Oiai na koa e ku ana me ka makaukau iloko o ka laina, huli ae la ua hapakeko la a haawi mai la i na olelo hoolana me na huaolele o ka wiwo ole.
E na koa, wahi a ua Romiano la, e haliu aku i ko oukou mau maka maluna o kela mau puuahi a e hoomanao iho, imua o ko lakou malalama e alakai aku ai au la oukou a hoouka aku i ke kaua a Romiano kue i ka nohoalii o Italia.
Ae, e na koa, e alakai aku ana au ia oukou imua o ka mana a me ka ikaika o na mea kaua o Italia, a ina eia pu me kakou na mana lani i keia la, alaila, na Romiano auenei ka hooilina o ka noho alii ka lanakila o keia la, hoouka kaua o ka paio weliweli.
E na koa, e kupaa me ka wiwo ole, e koa hoi me ka ikaika a hiki i ka hulihia ana o ka nohoalii o Italia nei. O ka kakou kahua kaua hope keia e hooko ia ai ko kakou mau iini, a e hoomaha hoi ko kakou mau luhi iloko o ka hanohano a me ka waiwai, e hakaka ana oukou no ko’u nohoalii, a owau hoi e paio ana au no ke ola a me ka make no ka waiwai a me ke gula no oukou, ano, e na koa, e makaukau.
Ano, e kuu makamaka heluhelu, me keia mau olelo a Romiano,. huki ae la oia ia kana pahikaua a hoonihiu ae la mamua o kona alo, alaila, me ka leo koikoi o ka hooko kauoha, haawi ae la ia i ke huaolelo maki.
E like me keia leo kauoha, pela na koa i maki aku ia malalo o na alakai ana a Romiano ka weli hookalakupua o na pali eiwa, a iloko o na minute pokole, aia ua hapakeko la me kona mau koa e hoolulu ana ma kahi he hapalua mile ka mamao mai ke kahua hoomoana mai o ka alihikaua Apala.
Maluna o keia kahua i haawi hope mai ai ua hapakeko nei i kana olelo hoolana hope loa o ke koa, a i ka wa aka ole a ua hapakeko la i peha ae ai, ia wa i holo aku ai kona mau koa imua o ke kahua hoomoana o na koa Italia malalo o ka naita Apala, a no na minute helu wale no, aia lakou e paa ana i ka lakou hoohiki weliweli o ka hookahe koko me ka oi o ka lakou mau mekala kila.
Ua puiwa a hoohikilele nui ia na mana kaua o ka naita Apala mamuli o keia hoolele kaua eleu loa a Romiano, a mamua ae o ka hiki ana i ua naita la ke haawi aku i ka huaolelo kauoha no ke kulana pale o kona mau koa, aia hoi ua wawahi e ia aku la ka maluhia o ke kahua hoomoana o kona mau koa e na ilio hae ahiu a Romiano.
O kela puupuu ikaika loa a Romiano i hamare aku ai maluna o na koa o Apala, oia ka pauda uuka loa o na mano koa a me ka haaheo i lalapa ae ilo koo ka umauma puni koko o ua hapakeko la, a oia kana i huli ae ai maluna o dona mau koa me ka haaheo nui, a luai aku la i na olelo haaheo loa o ka koa a me ka wiwo ole.
E hoohainu i ka oukou mau makakila e na elio hae ahiu o na luahuna, a e luai hoi i ka oukou mau pahi poniada e na hiena ahiu o na pali eiwa me ke koko o keia poe Italia haakei, a o Romiono ko oukou haku pu kekahi e make me oukou.
O keia mau olelo haaheo a Romiano oia ka kona mau koa i holo aku ai imua o na laina kaua o na koa Italia a hoohainu aku la i ka oi o ka lakou mau makakila me ke koko o ka lakou mau enemi a ma ka olelo pokole ana ae no kaua e ka makamaka heluhelu,
Kai halulu ke alo o Kauiki.
i na koa o Romiano e paio ana no ka pono o ko lakou haku alii opio kue i ka nohoalii o Italia.
O ka eleu a me ka hikiwawe o keia alakai ana a Romiano i kona mau koa, oia ka poka mua loa nana i paluku aku ka ikaika o na mau koa Italia, a aneane e weluwelu liilii, aka, o ia eleu nae o ka hapakeko Romiano, ua haule walawala aku la ia ilalo o ka honua oiai ua hoopuni ia ae la ua Romiano la e ka mana o ka naita Apala, a paa me he ia la iloko o ke kaheka.
Ua holo ae la ka lono o ka hauoli iwaena o na koa Italia, no ka paa pio o ke kanaka a lakou i weliweli nui ai, aka e ka mea heluhelu, oiai ia mau minute o ka hauoli e pahola ana maluna o lakou, aia hoi, ua wawahi ia mai la ka paa o ko lakou mau laina hoopuni e ka inaina o ka hapakeko romiano.
Wahi a ua hapakeko la, e mal@@ au me ka inaina o keia lahui kipi.
O keia mau olelo a Romiano imua o kona mau kona, na ia me ai hoowela hou aku i ka inaina iloko o ka puuwai o kona mau koa, a hoole aku la lakou i ke noi o ka haawi pio a hiki i ko lakou make like ana me ko lakou haku.
Nolaila, me na manao wiwo ole o ke koa holo ako la lakou imua o ka laina kaua hoopuni o na koa Italia, a hoouka aku la i ke kaua-Romiano kue i ka nohoalii o Italia.
E aneane aku ana ka la e aui mai kona poai hele aku o ka Meridiana ma nawa o ka 12, aia hoi, ua auhee aku la na Italia imua o Romiano, a emi hope aku la lakou no ke kulanakauhale alii aku me na manao kuhiwea o ka naita Apala ma kona mau palena oia e hookahua iho ai me kona mau koa a kue mai i ka weli o Europa ia mau la, aka e kuu makamaka e like me ko lakou auhee ana imua o Romiano, pela no ka hapakeko i hoauhee hou aku ai ia lakou a iloko o na hora pokole, aia hou ka mana o ke kulanakauhalealii malalo o Romiano no ka wa hope, a o ua naita Apala la a me kona mau koa, ua hoohe aku la ia me kona mau koa.
Ia Romiano i noooalii ae ai maluna o ke kulanakauhalealii, hao ae la oia i na waiwai like ole o kela a me keia ano, a huli hoi aku la no kona home pali me na haawe kaumaha o ka waiwai pakaha. (Aole i pau.)
Panai aloha.Ua loaa mai ia makou he leta mai a Daniela Kanaheana o Waikaalulu, Honakaa, Hamakua, Hawaii, kekahi luna o ke Kuokoa a me na nupepa Hawaii e ae kakou i na makahiki i kaahope ae ne; a me na huaolelo waiohia, ua pahola mai oia i kona aloha i ke Kuokoa a me na nupepa e ae ana i noho hoomanawanuiai, a i ka ekalesia hui o Kalihi a me Moanalua, a me na hoa uhai aholo pu o ka pono uhane. Nolaila, ma ka aoao o ke Kilohana, ke panai aku nei i kona aloha nui ia oe e ka makamaka e nanea la i ke alu kinikini o ua aina kihi loa la. Aloha oe.
NANEA KAMAHAO
O KE
KEIKIALII
ROMEALA;
KA
UI KILA MAGENETI
O PARAMERI.
Ka Nani e haule ai ka Honua;
Ka Mahina Meli o Salaredina;
Ka La alohi o Mulisedera;
Na Kulu Koko kamahao Ekolu.
Na Ui Hookelakela o ke Ao holookoa.
Na Nani Puuwai Uahoa o ka Honua nei
a o ke
Kila Mageneti o ke aloha – “O Parameri no ia.”
Ae e ke aliiwahine, e loaa ana ia oe hee haaheo pu ana ina pela kou makemake, a ina no keia wa ka uhu ana a kou manao, alaila, e ke akahele o ka la i Volegana, aole loa oe e ike ia mau nani, a pouli e mai keia ao, wahi o Romeala.
Ina pela, e hai mua mai oe ia’u i ka moolelo o Samarina ka luuluu, ka moolelo hoi a’u i upu nui ai e lohe hou nona no kekahi mau makahiki lehulehu i hala, a e ke alii opeo, mahope iho o kela manawa e hooko oe i ka mea a kou lehelehe i hoohiki ai imua ao Alahe ka haku o ka lewa a me ka honua, wahi a ke kaikamahinealii.
Ua haawi aku ke alii opio i na nana ana maluna o ke kaikamahinealii no kekahi mau sekona pokole, alaila, me ka leo malie, luai aku la ua keikialii la o ka hoowalewale me keia mau olelo:
He mau keneturia lehulehu i hala ae nei, aia maluna o ke aupuni o Coresina e noho ana he moi opio nona na la i olelo ia e ola ana oia i na makahiki o na makahiki me ka elemakule ole, a aia malalo o ka malu a me na malama ana a keia moi he kamaiki opio. a o ua kamaiki la o Samarina no ia ka luuluu.
He ano ole oia i kona mau la kamaiki wale, a i ka umi o na makahiki, hoomaka mai la na opuu o kona mau la ui e mohala, a o ko lakou mau luhiehunani hoi e koni me he lau nahele i ma ui na kulu kehau huihui o ke kakahiaka.
I ka umikumamalima o kona mau makahiki, hoike mai la kona mau he ui oia i nele i keia mea he ipo ahi.
Ma kekahi po, ua halawai mai la me ia ma ka moeuhane kekahi keiki ui loa ka mea hoi nona na helehelena a ua Samarina la i aloha loa ai, a haalele mai la ono a ka ai iaia, a o na leaiea o keia ola ana ua mamao aku la ia mai iaia aku.
I kekahi la ua ku ae la oia a noi aku la i kona kahu malama ka moi o Corecina e hookuu ia mai oia a hele maluna o ka ilihonua no ka hoohala ana i kona mau hora o ka nohona kauma, a i ka la hope loa o ka puni ana o ka makahiki e huli hoi mai ho oia.
Nolaila e like me ka uhu ana o na manao i loko o us Samarina la, ku ae la ia malalo o na hoomakaukau ana a kona makua moi, me ka lako i na mea apau o ka huakaihele a haalele iho la i na kapakai o Corecina, a e ke aliiwahine o Volegana, o kona hehi hope loa ana ia i na kapakai aloha o kona aina, a hiki i keia la, a o ke koena o kona mau la ma keia ao aia no ia iloko o ke kaumaha a me ka luuluu.
Ano e ke aliiwahine, i ua Samarina la i haalele aku ai ia Corecina, a kau aku la maluna o ka moku no ka hokua akea o ka moana aia hoe he 10 la mahope iho o ka haalele ana o ka moku i ka aina, loaa iho la lakou i kekahi ino nui, a na ia ino i lawe e aku i na mea a pau no lalo o ka opu o ka hohonu, a o ua Samarina la paia lewa ia ae la oia e na ale ahiu o ka moana no kona wahi aho hope loa.
Aka iloko o ko Alahe lokomaikai ua hoepae maalahi, ia aku la oia i ka aina, a o ua aina la o ka Emepaea noa no ia o Tataria, kahi a ka moi Monamee no ho alii ana.
Iaia e wahiho make ana ma na ae kai o kela aupuni nui, ua loaa oia i ka poe lawaia a na lakou i malama iaia me ka maikai a hiki i kona hoi hou ana mai i loko o na hauoli o keia ao.
Imua o ua mau kamaaina la hoike aku la oia i na mea apau, e pili ana iaia a na laua i lawe hele aku ka lono e akena ana no ka ui o ua Samarina nei, a hiki i ka wa a moi Monoroe i lohe ai ua hoouna ia mai la na kauwa me ke kaa alii no ke kii ana mai i ka ui hemolele o na kai.
Emoole aia ua Samarina la imua o ke alo o ka moi Monarae, a i ke sekona mua loa a ko laua mau kii onohi i halawai ae ai, he mea e ka lele o ka hauli o ua Samarina la iaia i ike aku ai aole keia moi he mea e, aka, o ke aloha wawahi puuwai no ia ka nani kakia hoi i ka iwihilo.
Nolaila, me na pu li ana a ua mau ipo ia, haule iho la ka paku uhi o ka hale opera a nalo aku la laua e hoohala i na minute o ko laua mau aloha, a no na la mahope mai e noho ana laua he moikane a he moiwahine no kela aupuni Emepaea nui o Tataria.
Ae, e ka moewahine Ane, ua noho laua he mau moi no ua aupuni la, a no na makahiki lehulehu, hoike mai la na hana a ka moi Monaroe i ke ano hoowahawaha i kana wahine, a imi iho la i mea e hookaawale ia ai ko laua noho ana maluhia.
No kekahi mau la lehulehu, kuahaua ae la ua moi Moaaroe lae oki ia no ke poo o kana moiwahine e mare aku ai he la mahope iho o kona hoohui ia ana me ia ma ka berita o ka mare, a o ua kanawai la e mana ia mai kona la e hoopuka ia aku ai.
O keia kuahaua a ua alii lokoino la, ua like ia me kekahi pahi oilua e kakiwi ana i ka puuwai o ke aliiwahine Samarina, a hooholo iho la oia i kona manao e mahuka oia mai ke alo aku o kana kane, a he mea oiaio, ma kekahi po, ua mahuka io aku la oia a lilo i ku ewa no na waonahele, o Tataria, aole wale hoi oia, aka, ua lilo pu oia i pupule e ulaia hele ana iloko o ka nahele a me na hihipea a pau o ka waonahele e alai mai ana mamua o ke alahele o ua moiwahine la.
O keia mahuka ana o ua noiwahine la, ua lilo ia i mea hoonaukiuki loa mai i ka naau o ka moi Monaroe, a oia kana i hoouna aku ai i kona mau puali koa lehulehu, e huli ma ka meheu o ua moiwahine la, a e loaa oia, e oki ia kona mau lima elua a lawe mai imua i ua moi likoino nei, a e hookuu aku i kona kino e auwana hele maluna o ka ili o ka honua me na hihipea o ka wao nahele a hiki i kona make ana.
O keia kauoha a ua moi la, ua hooko ia aku la ia e kona mau koa, a iloko o na lehulehu loa, loaa aku la oia e ulaia hele ana iloko o ka nahele, a me ka puuwai menemene, hooko aku la lakou i kela kauoha a ko lakou moi, a iloko o ia manawa pokole, aia ka moiwahine Samarina e waiho ana ma keia waonahele kanaka ole he lede i nele i na lima ole.
Ua hoea aku ua poe ko lokoino la imua o ke alo o ko lakou moi, a ua loaa ia lakou he makana nui mai ka moi Monaroe mai, aka, e ke aliiwahine no na la pokole mahope mai, aia imua o ke alo o ua moi la e ku ana he lede ui aohe nae one mau lima. (Aole i pau.)
KA NOHO ANA MA KOREA.
Ma ka oluolu o kekahi aliimoku kahiko o ka mokukaua Amerika Swatara, ua hoike mai oia i ka moolelo o kona ikemaka ana i ka noho’na ok a lahui Corea. O keia ka moku i holo mai e hookipa aku i ka mokukaua Adimarala Kaletona ma ke awa o Kapalakiko, ma kana huakai i lawe aku ai i ke Alii ka Moi i make no Kaleponi. E hoomaka ona ka moolelo penei:
Ua komisina ia iho la ka moku i ka mahina o Mei, ma ka la 13, 1888, a o ka hana i ka makamua o ka huakai oia ka lawe ana aku ia Generala Seridana mai Wasinetona no Nonakuita. Malaila, ua loaa mai he kauoha e huipu aku makou me ke aumoku ma ka Atelanika Hema, a malalo o ka pe’a a me ka mahu, hoea ai o la makou i Rio ma ka la 6 o Okatoba.
Mahope o na hookipa oluolu ia ana mai o makou ma Monatevidio, ko Uruguae, ma Amerika Hema, ua holo loa aku makou a kaalo ma ke kowa o Maiana, aia hoi ma keia wahi kahi hoopaa hao o na pio a ke kanawai a me ko ke kaua o ke aupuni Kili. Malaila aku a ka mokupuni o Santa Marta: o keia ka mokupuni i oleloia, “o ka punana o na miliona manu.”
A he oiaio ia, ua lele kekahi poe no uka a hoihoi mai i na manu a me na hua he nui loa. Mai laila auuro Fokalana, he mokupuni ia no Bertania nui, a o keia hiki ana o makou ilala he mea ano no ia, no ka mea, o ka mokukaua Swatara ka hikimua a o ka mua loa hoi iwaena o ko Amerika aumoku kaua i hiki malaila no na makahiki he lehulehu. Ua hookipa oluolu ia aku makou e ko laila kiaaina.
Loaa hou he kauoha ia makou i ka 1889 no na kai o Kina ma ke ala aku o lae Gude Hopel e kipa pu ana ma na kapakai o Aferika a hiki loa i Honokaona; mai laila loa aku no Iapana a hiki i ke aupuni o Corea. Nolaila, ua hiki mai la kakou i kahi ano nui o ka moolelo.
KA LAHUI COREA.
“He loloa ka lauoho o ka lahui Corea a ua kakaikahi loa na hulu umiumi ma ka awelike ana i na kane a pau loa i ulu ia ko lakou mau auwae a me na lehelehe e ka umiumi. Maka hoolalike aku i ka ulu ana o ka umiumi, ua like me na hui konipopo e ku ana ina ke kahua he eiwa ma kekahi aoao me eiwa ma kekahi a me hookahi mawaena i emepaea (lunakanawai). He ku keia ano umiumi i ka akaaka ia aku e na maka malihini. Ina he umiumi ko na kane o keia lahui, ua ulu kakaikahi mai ia a ua oolea no hoi, a e like me ko Samesona rula aia kona ikaika ma ka lauoho, pela ko keia lahui.
O na keikane o keia lahui he loloa ko lakou lauoho e like me na kaikamahine, ua mahele ia no hoi mawaena o ke poo i ko lakou kahi ana a me ke kuuwelu ilalo ma na poohiwi. Aole lakou e kapaia he poe kanaka makua ke ole lakou e mare wahine, a ma ia manawa e mare ai i ae manawa e mare ai i ae ia ai lakou e pu ae i na lauoho iluna o ke poo e like me ko na wahine. Ina he keikikane i ulu ae mai kona mau la opio a piha na makahiki he kanaha a kanalima me ka ne re ole i kekahi wahine, aole no oia e kapa ia aku he kanaka makua. Ua ikemaka ia kekahi kanaka makua he kanaha na makahiki ona, me kona lauoho loloa a halii i ke kikala, e peku ana a e lelele ana me be keiki uuku la o eona makahiki, aole nae nia i kapaia aku he kanaka makua oiai aole i mare wahine e hookanaka makua ai oia.
O na wahine Corea, he poe lakou i hea ole ia me na inoa ponoi. I ka wa opio, he mau inoa kapakapa wale iho no ko lakou e maopopo ai i ka ohana a me na makamaka pili kokoko loa, a ke mare, ua hoonalo ia kona inoa. O ka inoa a na makua e kahea ai nona ke mare ia a mahope o ka mare ana, oia no ka inoa o ka apana aina kahi ona i hanau ai. Ke hanau oia i ke keiki, ua kapaia aku oia he “makuahine” no kela me keia. Ke laweia kekahi wahine no ka hookolokolo ia, he inoa hou kona e kapa ia no ka manawa.
Ua like ka noho ana o na wahine e like me ka nee ana o na papa like o na kulana iwaena o na lahui a pau, oia ka poe o ke kulana kiekie, mawaena iho, a malalo loa. O na wahine o ka papa haahaa ka poe i kapaia he “kuapaa”. Ua lawelaweia ka hapanui o ka oihana mahiai e na wahine kulana haahaa; na lakou e hali ka ai a na paahana ma na mahinaai, a e hooma@@@ i ko lakou mau opu me ke koena iho o ka ai. I ka hele ana ma na makeke, o na wahine ke hapai ana i na ope a mau puolo nunui. Ua kahi na wahine i ko lakou mau kuemaka a nemonemo me ke koe o ke kauwahi pi’o olowi maluna o na maka. Ua luplupa a palupalu maikai ko lakou lauoho.
NA KAIKAMAHINE ME NA KEIKIKANE
I ka hiki ana o na makahiki o na keiki i ka ewalu a ka umi makahiki, oia ka manawa e hookaawale ia ai ka noho ana o na kaikamahine mai na keikikane. Noho no na keikikane ma kahi o na kane, pela no hoi na kaikamahine ma kahi o na wahine. Ma keia noho ana ua ao ia no keikikane aole e komo ma kahi o na wahine, he hana hoowahawaha ia. Pela hoi me na kaikamahine ma ia ano hookahi, a ua lilo maoli keia hookaawale ana i mea kapa iwaena o lakou.
I kahiki ana o kekahi kaikamahine i na makahiki kupono o ka mare, aohe poe e ae i kupono e kamailio pu me ia o kona mau makua wale no a me na makamaka pili kokoke. No na launa kamailio ana o na mea e mare aku ana, o na makuakane wale no na mea hooponopono no la mea, aole hoi i apono ia ka halawai ana o na mea i paa i ka hoopalao i aa e mare aku ana paha mamua o ko laua mare ana. Nolaila aia ka pono a me ka pono ole o ka mare mawaena o na kuka ana a na makuakane. Na laua e hoolawa na pono a pau o ka mare, na hoolilo no ka malama ana i ahaaina mare, a na kekahi o na kilokilo akamai loa e koho ka lakupono o ka mare ana.
Aia ma ka hale o ke kane e malama ia ai ka mare. Ua hoomakaukau ia he papaholo kiekie iluna i hoonani ia me na pua a me na kahakahana waihooluu nani e ae. O na makua, na makamaka me na hoa’loha ke akoakoa ae ma kela anaina mare. O na mea e mare ana. i ike ole kekahi i kekahi ma na helehelena, a i launa pu ole hoi mamua ua alakai ia mai la laua a hoonoho maluna o kela papaholo, a malaila laua no ka manawa mua loa, e ikemaka aku ai kekahi i kekahi. Ma na kulana kaawale laua e noho ai laua, a ua haawi ia aku he mau minute elua a ekolu no laua o nana ai kekahi i kekahi, me na kunou a me na hoomahie e ae e hiki ana ia laua ke hana mai imua o ke anaina nui e nana aku nei, a e hooko laua ia mau hana me ka pane leo ole. O ka hopena oia ka haawi ia ana aku o na palapala aelike i hanaia a i kakau inoa ia e na makukane ia laua pakahi, o ka hui ia ana ia o laua ma ka mare.
O ka wahine i mareia iho la, ua kapu loa kona kamailio akea ana me na mea e aku, e laa na malihini, koe kona mau makua me na makamaka ponoi loa, a ua ao pu ia oia e hanau maluna o kela holopapa i ka wa o ka mare a me kona noho ana malalo o ka malu o kana kane. E mumule oia i na wa a pau me kona keakea ole ia nae ma na hooponopono pilikino nona iho a no ke kane maloko o ko laua keena ponoi no. I kekahi manawa, ua hoolilo ia na wahine i mea nohoalii wale iho no na ke kane e hookomo a e wehe ae i kona mau aahu. Ua kapu loa ka wahine mai kona ike wale ia ana mai e kekahi. no ia mea i hoopaa loa ai lakou ia lakou iho ma na wahi maluhia.
NA RULA O KA PO.
Iwaena o na hooponopono ia ana o na wahine Corea, hookahi kanawai kupanaha i hanaia no ke kaupale ana i na keakea ia o ko lakou mau pono hoolana a holoholo ma ka po iloko o na alanui akea, penei:
I ke kani ana o ka hora ewalu o ke ahiahi, ua kapu na kane aole e maalo ma na alanui, e komo koke ae lakou iloko o na hale a ma na wahi kupono e nalo ai lakou, alaila, ua noa aku la ia manawa no na wahine wale no a hiki i ka hora i o ka wanaao.
I ka make ana o ke kane a kekahi wahine, aole oia i ae ia e mare hou me kekahi kane malalo o na hoopai a ke kanawai no ka mare lehulehu; ua manao ia oia e noho kanikau no kana kane, e aahu pu ana hoi i na lole o ke kanikau a pau kona,
O ke kanawai e hookapu ana i no pono o na wahine, ua malamaia me ka laahia ua hookoia me ka hopena he make. Pinepine ka pepehi ana o na makuakane i ka lakou mau kaikamahine, na kane i ka lakou mau wahine, no ka haki o ke kanawai; pinepine no hoi ka iawe maoli ana ae o na wahine i ko lakou mau ola ponoi iho mamuli o ko lakou ike maka ia ana e na malihini. a he hooko ana hoi ia i ka manao o ke kanawai. O ka hoepa wale ana aku no o kekahi kani i kekahi wahine me na manamanalima, he hewa no ia i kupono e make. O na kane mare wale no ka i ae ia, na makua me ka ohana.
I ka wa e makemake ai kekahi mea e hana hou i kona hale ma ka wehe a hoopaa hou ana i na wahi popopo, ua kauohaia oia ma ke kanawai o ke kapu e hoike mua aku i na hoalauna pili kokoke, i papani ai lakou i ko lakou mau ipuka komo me na ipuka aniani mai ka hamama ana, o ike auanei na kane i na wahine o ka hale e hana hou ia ana. Ma ka hoike maopopo ana he rula paa keia iwaena o na papa ohana o ke kulana kiekie.