Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 17, 25 April 1891 — He Umi La ma Hana Ua Lani haahaa. [ARTICLE]

He Umi La ma Hana Ua Lani haahaa.

KA MEA HAXOHAXO GEQ» & RICHARD6OX. Ma km Poakola, Aperfla 1, 1891, oa htalele Iho U ao lm Haika oq Haba, mi kA mokaahi W«iU o UUe holo ai 110 Haom, no km oktlJ ui I k& hoakal • ki laoakaoawmi Kaapanl Hoo. Qta E. Bkhardaoo,

n o ka hoo?ohe ana i n* hihia honha- ! Uh\!a ma? ka aha apana a»l c . Hana. ! Mahope <> ka hookaa ana o na paili aloha ana me kaohana. aa motfo loa aku U no Paia, a kao i ke kaa ahi no Kaholoi; I ka Uiki ■ ana aka no ka owapo, oa |aia na waap« iluna o ka moko, a e bio j rn*i aoa ka heleoma o ka moka, a ! ma ka lokomaikai o Charies aa hoo- | aoaU au ma ka waapa pe'a, a I ko'u hiki aoa i ka moku f aole oo ka hoi ; i kau maa ka lanakanawai kaapani, mahope mai U ma ka waapa baek> hoki, me U»io & W. Kapole, eU I ka o m&kou pu kai keia palakai hookahi, a o keU tk> boi ko'u hoao mua ana i ka ooeki o Waila. i Honi 11 a.m., haaleie U Kahalal j no Hana, e nana ana U oka oei o | ka aina, i ka uliuli maikai o ka alI na, a mahope o ka aina awakea, oa ; hoi aku U oo ke keeoa hiolani, a i 1 puoho i ke kU|«kako, e hoala ana i | ka uku o ka moka, o ka'u nioao j mua, ua kokoke anei kakoa i ka | aina ? Ae, wahi a iala; i puka mai ka hie iwah<>, eia makoa ke hii U ! nei e Kauiki: Kai haiulu i ke alo o Kauiki Hii Kauiki ia Kapaeokahi Hii hoi o Kapueokahi U Ponahakeooe Auau i ka wai o Panahoa. I ka pili ana aku i ka uwapo, ua haUwai aku la ine ka nalU o ICawalpapa, S. W. Kaai, ua eha U ka llma hema a e lei mai ana i ka haioaka, a e like me kona ano mau he uiakee malihini, ua puili U aku ka mea hanohano Gix). E. Richardsoo a pela pu hoi maua, ua au'a ia mai no hoi au e ka mea mahaloia J. H. S. Kaleo e noho me ia, he mea ole hoi ka inalele ae ia W. Kaal ka makee mulihini. No ka ma'ima'i oka lunakanawai a me ka niakaukau ole o na hihia, ua lilo ka Poaha la 2 no ka hoopuka , ana o na palapala kii. Poalima, Aj>erila 3, 1891, ua weheia ka Aha Kaapuni ma ka hihia hooi>onopono waiwai o Mrs. K. no Kipiihulu. Poloai ahaaina laulima ma Ha- | nioa, i ka auina la Poalima, na na | wahine, na luna nui, Piilani me Pl- | lipo Kauiinakaole. Ua hoohauohanoia ka ahaaina ma ka iilo ana o ka mea hanohano Oeo. | E. Richardson i mea nana e hoau ' pu i na mea ai; a mo na hoa ukali E. Helekunihi, S. W. Kapuie, 8. W. Kaai, J. H. S. Kaleo, Lunakanawai apana o Hamr, Noa Kaa iuna kanawai apana o Kipahulu, Rev. J. K. losepa Kahu Ekklesia hoi o Hana. Ka lanal ahaaina. E ku ana ka lanai ahaaina makai o Hamoa mai ka akau a ka hema, he hookahi haneri kapuai, a e moe ana hepapaaina ioihi o «0 kapuai, i luluu i na wehi o ka wao e ku ana ka hae Hawaii a e pulelo ana i ka makani. Ke kaoo ahaaina. Ia makou e hooluana nei ma ka lanai ahaaina, ke kamoe mai la ka huakai o na wahine he 13, na poe hoi nona ka la ma ka ae ono, ma ke alo iho o Kahinihiniula, e alakai ia ana e ka bana puhi ohe o Puuiki, he 12 ka nui me ka hae Hawaii e paa ia ana e John Kahelekua.. E uleu ana no hoi o Pilipo Kaulmakaole mo Piilani, na luna o ua hui laullma nei. Ka aahu o na wahine. He mau holoku akala me na papale iwa, me na lipine ulaula; i ka nana aku, Me he pua Ulamau U iluna o ke kukui Ka uluwehiwehi i ke alo ke koa I lupalupa i ke kai o Hamoa. I ka hiki ana o ka huakai ma ka lanai, ua hookahakaha iho la ma ka lanai ahaaina ma ke alo iho o ka aualo, a ku laina iho U ma ke aio iho o ka lanai a paiia mai la ke kll e ka malama buke o Mokae, a poholo pu aku la na malihini ma U pai kil ana. Ka ai ana. Ua kahea U o Rev. J. K. loeepa e pule, a i ka amama ana ua ouu iho la i oa mea ai i hoomakaokau U a hiki i ka hiki aoa mai o Keoni Bulu, a mahope o ka ai aoa oa konoU i maa haiolelo, a oa J. H. S. Kaleo i wehe ka haloleo, a pau U ua kahea U o E. Helekunihi, S. W. Kapule, S. W Kaai, a me Gea E. Richardson. HookuoU na hana me ke puhi ana o ka bana pahi ohe i ke mele lahal, Hawaii Ponoi. Ma ka honi 3 p.m., oa liolia hou oa wahine e komo i ka iaa o na aaho, a kai hoa mal ma ka lanai,oka loie ma keU hookahakaha hope, be i mau hoioku poahao, papale ohe, Upioe na-u me na bulu melemele, e he 1 oani a maikai ke oaaa aka, oU oo oeUoka hula o ka mamo, ka heie a meoiele laa I ka nahele, I pakal ! pa U me ka oaol o oa aaha o na keIkl o ka bana pohl ohe, olai oo Oeremaoia ioa mai oo ko lakoo maa lole me ka papale, mamuli o ke kauoha a oa makua Teodoro. | Ua noho boa iho U ke aoaioa e ' ahaalna hoa oo ka ioa o ka maoa-

w* f aoi ha{mi ia o* hana me rta b*iio(eio hou e lika me oiamoa, a | p«»fta i hookaa ia ai oa hana m* ka ! hanoii. I Kc mab*lo n#i ka mea takaa ma ka *uut»ku mea haoohaoo G«a E. RK I.uoakaoawai Kaapaol ; o oa Hoiki « Piilani, oo ka maikal | a me ka oaaoao o oa UwUwe» a me ka maUmaU «oa o ka ahaaina | i oieio maa ia, aI oi loa akn hoi i kaikeoieUoka wiina ma ka paimalrra, i i oie it, aaU awaawa U hoi e Uke m« ke aoo maa o na pa* paaioa, a pela I ohi mai ai ka U i Papohem ma oa ahaaioa oei o Uamot mai ka hoooiaka ana a I ka p*a anjL Ua eo i ka ahaaioa Ualima o Hamoa ka ai ana o ka maiihioi kiekie Hoo. Gea E, Richardroo o ka oakoa amama pooo aoa. Poaono, Apr. 4, 1891, UliaokaUni, vs Ah eiiim You f moekoiohe, hookuaia. Poakahi, Apr. 6, Kaheie-opio, w KanuU, koi aie oo $120, hoopaaU oiawaho. Ah Ching You, vs Coo Klm, he oota i hookaa oie ia he $38.75, hoo» pau wule ia. Poalaa, Apr. 7, Pnaha, vs. Aiohi. kea, oo ka wehe aoa i ka Ipu ku«aha, hookaula. Kaheiekua, \*s. Kauimakaole, he koi poho no $30, hoopau ia. Poakolu, Apr. 8, Hana Piaotation Co«, vs. Naauao, haaieie hana, hookuuia. Eia na mahiko o Hana makekuUna maikai a hoiomua. Hana Plantation Ca f Hui Mahiko o Hana, e alualu ana e piha na tona kopaa eha taus>ini l keia oo ko pela mai o D. Center ka luna nui, a ina e holopono na hooiaia ana no ke kanu ia o ke ko ma on Honookalani keia kau wili, he mea kupanalm no hoi ia, oiai, he aina aa o Kipahulu, e hoike ana i ka hoomanawauui o oscar Unna i ka paeli, a mailoko mai o ke aa i puka tnai ai ko pula. He mau no ke kulana ohohia n eleu o ka Ekaleaia, ke pena hou ia nei ka haie noho o ke Kahu uialoko a mawaho. Ua eo ia lunakanawai John H. Simeona Kale ka (Kiloai |>aina i ka { mea hanohano Oeo. Richardson ma ! Hamoa i ka Poaono, Apr, 4, o na puaa momona me na i-a hou e kapalili ana no. Poalima, Apr. 10, elua mau paina o ia la 1 hoomakaukau ia, no ka hookipa ana i ka mea hanohano Oeo. E. Kichard*on mamua o ka hoi ana o na kamahele. Na J. K. Hanuna me Bimeonn Khloo ma Hamoa, hora 12 nwakea, ; a na Rev. J. K. losepa me Heniamina Kahoopai, ma Honuaula i ka hora 4 p.m. No ke omaimal oka lunakanawai kaapuni, aole i hooko ia na poioai aioha a J. K. Hanuna ma, ua minamina nae i ka hiki ole e hooko aku. Ma ka hora 4 p.ro. ua hele aku e hooko i ke kono a Rev. J. K> losepa me Kahoopai, malaiia i hooluana ai a hiki i ke ku ana o Waila i ke awa lai o Kapuekahl, mai laiia aku a kau iluna o Waila me ke kukai aloha pu aoa me ko uka poe a hoaumoe ma ka moku, a i ka wehena kaiao no Huelo, no ke kiola ana i ka laau, a ma ka hora 11 haaleie ia Huelo no Kahuiui. I ka pae ana aku iuka, ua hala mua iho la ke kaaahi no Paia, hapapa iho ia i aianui e hiki ai, a ioaa ke kaa lio, a peia i hookaawaleia ai au mai ka Hon. Oeo. E. Rlchard<»on' mai, a hiki aku la i ka home a hui | pu me ka ohana me ka hauoli. Ke kulana o ka lunakanawai kaapuni. He kanaka oluolu oia ina mea a pau e launa aku aoa me ia ma na ano a pau, he malama 1 ka pono o ka noho ana, a me ka pono j oke Akua, aka, ma kona noho oi- j hana a olai hoi oia ma kona noho j hookoiokolo, he ku kaawale loa oia, wahi aoa ia S. W. Kapule, ua Ike no oe U*a ma ko'a noho hookolokolo, aoie o'u mua, aoie hope, aole hoaloha, ake pau ae ka aha, he mau hoaloha ko'u, a peia no hoi oukou e pono ai e na loia Ua oaiia ia aku kaoa oieio hooholo me ka weii U, a o kana mea e hooholo ai, ua apono na aoao eiua. Pomaikai ka aina i ka noho ana o na kanaka kupooo ma ka oihana. Ina oia e maimai a nawaliwali a maimai kona kioo he hoomaoawanoi nae ma ka hana; he kaniuhu 1 ka po, me ka lomiiomi wale oo e oluoiu ai, i ke ahUhl mamaa o ka moe ana, a i ke kakahiaka mamua o keaU ana. Hoomanao au i ka olelo a ka mea haku Haleiu: He uwe ana ika po a hikl mai ke kakahUka, hiki mai ka oiaoiu. Na'a no £. Hklbkukihi.

Ua haalele aka ka Pereddena Haniaon a me kona poe hoaheie i ke kaianakaahaie o Waalnetooa i ke anmoe o ka U 18 o Apeiiia, a ua bok> ae oo Kaleponi makealaaeo na mokaaina Hema.