Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 19, 9 May 1891 — NA LETA. [ARTICLE]

NA LETA.

r e ■i'-n « tcv« i ** ktrfkot o« ■■»■> i hoopoku* ■ahiW>o keiapooaka aaloaaM nMkikM.!

V*X«Bm«UU-

E ka Nupepa Kuokoa me Ko Hawau Pae Aisa i Huiia ; .j Aloha luiu iioia pa kakoa: — He maa wahi mea li&lii ka'u e hooana aka nei imua oka h*nohano oka oakou Oihana HooUha Nupepa, ke olaola ia e kou Luna Nni a Ona, a papahi paia e ka oluoiu o koa mau keiki Uwe hoa meUra o ka halepa'i, alaila, aa paa ka pilikU, a na oukoa U e hoike j ae, I ike mai ai ko kakou poe ake mea hou, mai ka wai nauke-oku o ka ua Ilaao aika U kapakahi i KauU; oia iho keia:

Ma na U o Feberuari ame Maraki i haU aku U, ua ike ia aku he elua mau kanaka e hele mai ana maluna o kekahi kaa, elua waiwai o iuna o kahi kaa f he io pipi ahe mau buke liiiii na ka mikaneie maremona hou, a i ka loaa ana mai U'u, ua wehe ae ia au a heluhelu mai ka mua a i ka hope o ka'u mau buke elua, a i keia ike ana o'u i keia mau hoiiee ma keia mau wahi buke iiilii, ua uiu mai ka noonoo mai ka ia a'u i nana ai a hiki i ka puni ana o ko'u manaoio; a ae mea hou no hoi U U'u, aia kakou pu no paha, oia iho keia:

Ke olelo oei o J. H. K. Nakalo ma o Jo«epa Kamika ke kaula, ka Ekalesia e kaapuni nei mai na luna kaahele haole a na luna kaahele kanaka; puni ka makahiki puni ka makahiki. Hiki mai nei hoi oi nei ia nei, oleio mai nei ma keia wahi buke, o Baragamiana lana ka keia • kaahele nei, aole o Josepa Kamika. Ina pela io, eia ko'u manao, e ku kakou a noonoo pololei, me ka nana pono i na mea i hoike ia ma ka Baibala. "O ka mea e hele mai ana mahope o'u, ua mua ia no'u."

Aperila 4, 1891, ua wehe ia ae la ka hui halawai nui o ka Paeaina o ka Hoomana Maremona ma Laie nei, ma ka noho ana mai aE. W. Paka, a ma ia la ua ike ia aku na malihini mai Keaukaha a ka Lae o Leleiwi.

Ma ia mau la ua lohe ia aku iwaena o kekahi mau luna kaahele e olelo ana, ««uoa ko'u mau apana a'u i hele aku ai, ala no a moe no hoi." Eia ka mea i moo ai, no ka hoi ana mai nei o Napeha ma, a hoike i na kee, na puu, na kupanaha, na olaiau, na hauhili; a pau pu me ko Laie nei poe, ke hoolaha nei ua hauhili ka mana. E ka poe ioea imi noonoo, ku-a-ilo-ia-mai.

Ma ka la Sabati, Aperiia 19, ua kukala leo nui mai ekolu ieo kanakrt, elua ieo Hawaii, e hooho ana, e hele mai na poe mea loi kalo e hana i ka auwai, a pela aku, a i pakali pu ia mai e ka leo anoano o ke konohiki nui o ka ainii, oia keia:

Ma keia mua aku, ina oukou e mahiai a oo ka ai, a manao oukou e kuai i ke dala, e maheie ke dala, i ekolu hapaha o ka puu dala ia Hoahanau o Lalau o Kohala, i kuai i ka aina a lilo, a i hookahi liapaha o ka puu (lala ia konohiki nui. £ hoomanao uiai no hoi i wahi kalo a pela aku. Ku-a-ilo-ia-mai.

lla ka Poakahi la 20 o Aperiia, uaiohepono aku keia"pepeiao, e hauwaiaau ana o Hoahanau nele i kahi loi kalo a maia uwala ole e uwe aoa i ka pilikia no kahi hana ole e loaa ai kahi daia, ioaa ka ai a ke keiki o ka aina Pua, oiai ua pae mai ka leo o ke konohiki, aohe hana, hoomaha, ma keia mea i olelo ai ka Iseraela, "e aho no Kanaana, kaukama, ipu pu," a pela aku. Ma ia la hookahi no, ua heie aku koo toea miki mea hou e ike i na mea oke kulaoakauhale hou o Keana ma ka mahiko o Kahuku, he keu a ka maikai, nani na haie o na luna nui, maikai no hoi na hale o oa Hawaii e ku lalani la ma kai o ko alanui aupuni; maemae na rumi ooho o na paahana, mai ka poe Hawaii a ka poe hapa-haole, Pukiki a i ka lapana, a o kekahi mau rumi aohe i maemae ioa. A huli au a nana aku i ka ulu ana a ke ko, he kou a ka ulu, maikai ka uiu ana a ke ko> ka uleu nui o na iima lawe hana. • £la hoa kekahi mea oi kelakela a Wq maka i ike pono ai iloko o keia kuianakauhale nui o Keaoa, o ka nai o na pihi, «heaha ia pihi ? He i'agoia," makena, ku ke ahoa baka pakeke. Hoi no Laie*wa. a jat keia hui hoa e hana ia nel, nui oo na paahana, oluola no ka bana a oa iuna, a peia oo na haku, «nalkal no» aikepa aku ko'o ooohi Ikft, ima ke kuhikuhi ana mai l ko'u kanaaaiaa i ka halemai o ia

hul, e ka mai an« me kona hiehie, a he hnle ia no km poe I k* naw*»«ili o na kloo o ka poe paahana ola mahlka Mahalo nal Ina ona oia mahiko, i k* niaUnia Iko lakoo nuui paahana. Ke hookl nei ao, na oakoa ka loie mai, ka pono ame ka pooo ole. J. H. K. Na*alo Laie, KuoUaloa, Apeiila 22, 1891