Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 21, 23 May 1891 — Page 3

Page PDF (1.81 MB)

This text was transcribed by:  Arnold Hori
This work is dedicated to:  Hawaiian Collection; University of Hawaii Library

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

@ KUHIKUHI MANAWA HOLO

---O @---

@ Kaaahi me Aina o O hu.

@ANA AI MAI IANI AKI@ I@ @KU

                        A M      A M    P. M.   P. M.

@e Honolulu   6 15  o  8 45   1-@5   4 @

@ H@h@l      7.15  o  9 09   2 @9   6 2@

@le                              7.45  o 10 15  2 @     @

@ Honolulu    @0   o 11 15  4.55     6 45@

@o Manana Wale no.

@e a Honolulu   .   .            @ 20 @p m.

@o Ma@a@a    .     .     .     @ 07 @p m

@ @ Ma@a@a      .       .     6 @  @p m

@                   .    .        .        6 00 @p. m

@a P@ no wale no.

@                2@1-@f

 

@ HOU HAWAII.

 

@ hookohu hou aku nei ke Alii @o wahine ai Hon. C. R. Bishop. @residena no ka Papa Hoona@

 

@ hop@ee ia e kau kiure kaa@ o Wailuku, Maui, mai ka la 2 @e a i ka la 15 oia malama e @ ai.

 

@ make ma Molokai i ka la 27 o @rila i hala, o Mrs. S. I. Haina @. O Kuau i Hanakuapoko, @i @nehanau.

 

@ i @w@ aku ka mokuahi Zealan@ @a Poal@a nei no na aina in i@. @ 6571 mau leta a me 1,871 @ nupepa.

 

@Oa p@u aku ka aha mele a na @ki @ul@ o Kamehameha i ka po @l@ nei me ka mahalo ia e ka @ ele @ie e hoolohe. Ua $150. @a dala i ohiia no ia po lea o @ k@oalii.

 

  O i@ @oho mokomoko o ke ka@a i @ahea o Makiki i ka hora @3@ k@ auwina la Poaono ae, o @amuhameha me Honolulu. He @au l@e oo walu no nae keia, a no@ila e makahehi nui ia ana.

 

 U@ holo aku ka mokuahi Zealanda n@ Kapalakiko i ka Poalua nei, @e @ohua kapena, 31 ohua oneki, @, @ 7 eke kopaa, 4,471 ahui mala, @5 @u ili pipi a me hookahi puo@ il@ kao, no lakou ka waiwai io i @ole@ @, he $66,190.40.

 

A keia po Poaono iho ka ahaaina @ka Hui Ariona malalo o ka malo @ula @ o ke kulanakauhale Momi. @ haalele ana na kaa ahi ia Honolulu n@ ka hoohikihiki ana i ka poe @elo ma na hora 6,7 a me 9 o ke @hi@hi.

 

 I ka hora 2 auina la Poalua aku @ei, Mei 19, e haalele aku ai ka @nokuahi "Australia" ia Kapalaki@o a holo loa mai no Honolulu nei. Nolalia e ku mai ana oia i keia Poalua aku mawaena o ke kakahiaka @m@ ke kupono ana o ka la i ka @olo

 

 I k@ ahiahi o ka la 20 o Mei ua @o@u @aao ae o Mrs. G. C. Beckley @ka @mikumam@ono o ko laua mau @k ihiki o ka noho mare ana, me @ ia lo@ a me na ono Hawaii, i @ulole pu ia mai e na hau paa hoo@ono o ka puukolu e ko-u ai.

 

 A ka Poaona, Mei 30, ola ka la @hiwahiwa ilina kupapau a na @oa America a pau i komo kino ai @ ki@ai i ke kaua kuloko mawaena @ ka Akau a me ka Hema, maluna @ na heana o ko lakou mau hou ma@e i haule maluna o na kahua kaua @ i make mai nei paha mahope o @a pau ana o ke kaua, e like me ka @aa i na makahiki i hala.

 

  Ua hoea ae ka nupepa puka ma@nia namu " Ka Paredaiso o ka @ukipika " mamua aku o ka huli @oi ana aku nei o ka mokuahi "Zea@ndia i ka Poalua aku nei. Ala @ma kona aoao mua, ke kii o ka @ Moiwahine Kanemake Kapiolani, a @a ka aoao eha na kii o na Mea Hanohano J. S. Walker o me H. P. Baldwin a me Mr. W. W. Hall.

 

  Ua pepehi hoomainoino ia kekahi Pake oWaikiki waena i ka wamaao Poaono i hala, ma ka okioki ia ana me ka pahi kakiwi e ehiku Pake, me ke puhi pu ia o ki pake a me ka hale i ke ahi oiai ua manao keia poe nana i pepehi ua make loa, eia ka auanei aole. I ka wa a keia poe pepehi kanaka i puhi ai i ka hale, ua hoomanawanui kela pake e p@lekana mawaho aku o ke ahi, eia no nae u@ wela mai la no oia i ke ahi. Ua lawe ia mai oia i Kuapapanui me ke kamau no o ka hanu, a mai kona lehelehe ponoi mai i loaa mai ai ka inoa o keia po@ nana i pepehi iaia. Ua halihali ia i ka Halemai Moiwahine la kakahiaka no a make loa aku ia malaila me ka maewaewa. O ka poe nana i pepehi laia, ua pau mai i ka paa. Ke koronelo ia nei ke kumu i make ai.

  Ua koe okoa he elua kolamu nu hou kuloko, elua kolamu o na manao kakauia mai.

 

  Ua hoouna aku ka Oihana Leta ma ka mokuahi City of Peking o ka Poalua aku nei, he 4152 mau leta me 179 mau nupepa.

 

  He 16 ka nui o na heihei o ka la 11 e Iune aenei, he 13 o lakou he mau heihei lio a he 3 he mau heihei kaa.

 

  He olohana nui ko na keiki hana o ka Hawaii Muhee i ka Poakahi aku nei. Lilo no ka helu mua i kela nupepa hou loa!

 

  Ua lohe mai makou, ua ohaoha na makaainana haole o ka Malu Ulu o Lele i ka lulu pu ana no na lilo hoohiwahiwa i ka wa a ka Moiwahine e kipa ae ai ilaila.

 

  Eia o Honolulu ma ke kae o ka hune i ka wai. Ke uwe helu mai nei ke koo namu o ke aupuni no keia ahulau! Auhea na lue wai hou i hookaawale ia ai na puu dala?

 

  I ka la 17 aku la no o Mei nei i haalele aku ai ka mokuahi hoohikihiki limahana Iapana Miike Maru ia Iokahama a holo mai la no Hawaii nei. Nolaila aia kona ku mai i na la hope o keia malama.

 

  Ua hoea loa aku nei ka mai "la grippe" i Kalaupapa, Molokai, a hohola aku la maluna o kekahi heluna lehulehu. Eia nae kahi mea ku pahaha, ma Kalaupapa wale no ia e laha la, koe no ko Kalawao poe.

 

  Ua manao la, ua haalele aku ka moku pea Poetolua -la Honokona i ka la 10 o Mei nei a holo pololei ae la no Mahukona me na limahana pake mawaena o eha a me elima haneri, no na mahiko o Hawaii.

 

  Ua paa loa aenei ka punee alii a na wahine o Kawaiahao i hapai iho nei i wahi no ka Moiwahine e noho ai ke kupu ae kona makemake e hele i ka pule. He ku i ka nani na hana lima akamai i malau ia maluna o ua noho la.

 

  He haiolelo ka Davika imua o ke anaina o Poepoe i ka Poakahi aku nei maloko o ke Keena o ko Hawaii Holokee, a o ka waiwai i loaa ma ia haiolelo kulie, oia ka pelu ana o na kuli o ke kolohe Halo, a ae e hoopaa hou i na keiki i kaiehuia aku. Mana kela haiolelo!

 

  I ka auina la Poakolu i hala, ua loaa aku ia Keoni Holo Luna Kiai awa a me kona mau kanaka kokua maloko o ko ke Kuke wahi oluna o ka moku kiapa "S. C. Allen," he 62 mau hapa tini opiuma. Ua huna ia ka opiuma ma kekahi wahi e nalo ai, a i hana maoli la no ka hoopae kolohe mai.

 

  Ua hekau mai ma ka nuku o Mamala i ka hora 7 o ke ahiahi Poaono i hala, ka mokuahi City of Peking mai Kina a me Iapana mai, me 103 pake a me 62 Iapana a me 200 tona ukana, no Honolulu nei. O keia heluna pake nui, he mau palapala ae wale no ko lakou e hoi hou mai i Hawaii nei. Mawaena o na pake kainaaina ano koikoi i hoi mai nei, ola o S. L. Aseu a me Sing Low. I ka po Sabati mai, ua holo loa aku oia no Kapalakiko me 27 ohua kapena, 104 ohua oneki a me 33,854 mau puolo waiwai kalepa mai Asia loa mai.

 

  O ka paani kinipopo o ka auwina la Poaona i hala, mawaena Kamehameha me Hawaii, ua haalele hou ia no o Hawaii no ka manawa elua me Kamehameha. Ma keia paani ana iho nei, he 18 puni a Kamehameha a i ka Hawaii 7 puni. Pai a pai iho la na eo a ka Honolulu me Kamehamena, a he neo no hoi ka Hawaii  Ua uhalu loa ia o Hawaii ma o ka halawai ana o kekahi mau hoa me ka ulia pilikia nana i hoololiloli ae i na kulana i maa mau i na keiki. A kela Poaono ae, o Honolulu me Kamehameha na moho e ulele ana, a ke upu la aku nei o ke kahi aku ana ia o na hakoakoa wikani ana ma ke kahua o Makiki.

 

  Ua loaa aku i ke Kakauolelo o ka Halemai Moiwahine i ka Poakahi nei, he $5,000 ma ka bila kikoo i ka banako o Bishop & Co., no ke kukulu a malama ana i moe uku oie iloko o ka Halemai Moiwahine, ma ke ano he hoemanao no kana kane i make, oia o Thomas R. Foster. O ka lua iho la keia o na manawalea puuwai hamama i ano like loa ka manao e like me keia, ka hookaawale ana maloko o kela puuhonua i moe uku ole no ka mai e loaa ana ka oluolu ia e komo malalo o keia aloha. O Hon. C. R. Bishop ka mua me $5.000, a o Mrs. M. E. Foster ka lua me $5,000. Owai hou ae ia puuwai hamama?

 

Moiwahine Liliuokalani

MA HAWAII!

 

Na Hookipa Ohaoha!

 

Hoohiwahiwa a Kau!

 

'Mai ka mea kakau mai o ka Poeaina.'

 

  E like me ka lono i hiki mai i Kau, pela no i liuliu a hoomakaukau ai na makaainana aloha Alii o ua aina nei.

  I ka wehe ana ae o ke alaula o ke ao o ka Poakolu, ia 11 o Mei, 1891, ua ike ia aku ke "Kinau" e nee malie mai ana iluna o na ohuku ale hooluliluli o ke awa o Honuapo, a e welo ana hoi ka hae kaiaunu maluna o kona kia, ke hoike mai la aia o Kalani maluna ona. I ka haule ana iho o ka haleuma o ka moku a haliu pono mai la kona iho i ka aina, o ka wa ia i lohe ia aku ai o ka nakulu o na pu he 21 malalo o ka hooponopono ana a John C. Searle ka hope Makai nui o ka Apana. I ka hala ana he mau minute mahope iho, ua hala aku iluna o ka moku na Hon J. H. S. Martin a me J. Kauhane e hookipa mai i ke Alii a me na hoahele i ka aina nei. Ua apo mai ke alii i ke noi a na keonimana no ka holo ana luka o ka aina me ka maikai.

  I ka hiki ana aku i ka uapo, ua hoepae ia aku ke Alii a me na hoahele luka o ka aina e ka hope Makai nui a me na makai ma ia wahi a hookipa ia aku la ka Moiwahine a me ke alii Kiaaina John O. Domnis iluna o ke kaa panee alahao o Hon. J. H. S. Martin a me K. Pa, oiai o laua no na Lunakanawai o ka Apana o Kau, a na laua ponoi no i panee aku ke kaa o ke Alii. Na Miss Emma Martin, Sara Martin a me Ana Kauhane i hoolei aku i ka lei a me ka maile oiai ke Alii e noho ana maluna o ke kaa. I ka hiki ana aku o ka huakai alii malalo o ka pio I hoowehiwehiia me na liko o ka waokele a me na hua palapala i kahakaha ia iho maluna "Aloha ka Moiwahine," ua haawi mai la na makaainana i na leo huro malalo o ke alakai ana a Wm. K. Kaaeamoku a me John K. Naeole.

  Ia wa i puhi koke ae ai ka puali Puhi One Alii i ke mele lahui, a nee aku la ke kaa me kana ukana makamae, no ka kahi e hiki aku ai i kahi o ke kaa hukilima i hoomakaukau ia no ka huakai alii, he kaa keia e paa ia ana e na kanaka me na kaula loloa ekolu no lakou ka heluna mawaena o 3 a me 4 haneri kanaka. I ke ku ana iho o ke kaa panee, ua hookipa ia aku ke alii a me ke Kiaaina e na Lunakanawai iluna o ke kaa i hoowehiwehi ia me ka palai, ka maile a me kekahi mau lau nahelehele e ae o ke kualono o Wailani. Ma keia wahi i ike ia aku ai ka uleu o Willie Smithies ma kana apana hana ka hoeu ana aku i na kanaka nana e huki no ka nee ana aku o ka huakai, ua kokua pu mai ka hope Makai nui ma ka pii ana o kela pali kaulana o Pohina, a o ka Hon. J. H. S. Martin mamua ioa o ka huakai me kona lio i ukali ia Sam. Kaahu e paa ana i ka hae kalaunu. Oiai ka huakai e nee ana imua, ke haawi mai la no na kanaka i na leo hure iloko o keia elima minute a me keia elima minute a me keia elima minute. A o na kaa e lawe ana i na ukali alii a me ka puali Pahi Ohe a me ka lehulehu mahope mai lakoo. I ka hiki ana o ka huakai alii i kahi o ka pio elua me na huaolelo i kahakahaia maluna "E ola ka Moiwahine," ua haawi ia na leo hura ekolu. Hiki ka huakai i ke kolu o ka pio, he mau huaolelo no ko ia pio "E maukou noho ana ma ke Kalaunu o Hawaii," ua haawi hou ia he mau leo huro. Hiki i ka ha o ka pio me na huaolelo maluna "E ola Liliuokalani i ke Akua." Ma keia pio i komo mai ai na wahine ma kahi kokoke i ke alii a lalau nui iho ia i ke kaula a huki pu aku ia. Hiki i ka pio elima oia ka pio hopo me na huaolelo "Welcome our Queen," ua haawi hou ia he mau leo huro. O keia mau pio a pau ua ulumahiehie wale no, a o na huaolelo ua haku ia me ka lau paina e na lima noeau o ua aina kaulana nei  a e welo aua elua hae ma kela a me keia pio. Ma ka pio hope, ua lele mai ke alii a me kona ukali, a ua hoolauna ia aku o ka Hon. Martina ke Alii la G. C. Hewitt ka haku malama hana o ka Hui Hutch Sugar Plant. Co., a me Mrs. M. Martin a me Mrs. Kauhane, a na lakou i alakai ke Alii ma ka home e noho ai ma Naalehu. I ke komo ana o ke Alii i ka puka pa, aia ke keiki kane opio a ka Lunakanawai Martin a me ke keiki kane opio a J. W. Smithies me na kukui o Iwikau o a ana i ke awakea, a ukaii aku la laua i ke Alii mawaena o na leo mele o na keiki kula e alakai ia ana e G. B. Kapo a me H. Kekoa. I ka hiki ana i ka puka komo o ka hale, aia ma kela wahi na kaikamahine a Hon. Martin a me Smithies e paa ana i ke kukui aa i ke awakea. Ma ka lanai o ka hale ua ku mai ke Alii ka Moiwahine me na hoahele, a ua hoolauna aku ka Lunakanawai Martin ia James K. Kekaula imua o ka Moiwahine, a nana i haawi ae ka haielelo hookipa a na makaioana.

  I ka pau ana o kana haiolelo ana, ua pane mai ia ke Alii Ka Moiwahine me na huaolelo moakaka, a me ka leo oluolu a ua uui k, maikai o na olelo a ke Alii i ao mai ai. Ua kokua ia ka leo Alii e ka Hon. E. K. Lilikalani. Ua haawi ia ekolu huro no ka Moiwahine ekolu no Kaiulani, ekolu no ke Alii Kiaaina, a o ka hookuu ia o na hana. Ua hookipa ia ka huakai alii e paina i na mea e oluolu ai ke kino ma ka eleu o Hon. J. Kauhane a me Mrs. Martin ma na hookipa no ke Alii, a na J. W. Smithies no na ohua, a ua eleu io no.

  Ma ia ahiahi iho, ua kani hene ae ka leo o ka ohe, a ua nui na poe i hele ae e hoolohe i ka leo hone o ka hana.

  Poalua ae, ua hele kekahi mau Alii no ka makaikai ia Waiohinu.

  Poakolu, hele ke Alii Ka Moiwahine a me na ukali a me kekahi mau ohua no ka Luaopele. Noho no ke Alii Kane me ka poe puhi ohe i Naalehu.

  Ma ke ahiahi Poalima i Wai ohinu kahi i puhi ohe ai ma ka home noho o Hon. J. H. S. Martin, ma keia kakahiaka, hala ka bana ma ka Malulani no Punaluu a loaa aku ka huakai Alii i laila a e kau ae ana ka Moiwahine no Kona ma ia awa i kakahiaka la Sabati. Ua maikai na mea a pau nui ka hauoli, nui ka makee Alii. E oia mau ka Moiwahine i ke Akua.

               KAU A MAU.

  Waiohinu, Mei 16, 1891.

 

Hoolaha Hou.

 

Hoolaha Hooko Moraki a Kuai.

 I KULIKE AI ME KA MANA KUAI ILOKO o kekahi moraki i hanaia e M. G. CORREA a me kana wahine, o ilo, mokupuni o Hawaii, Paeaina  @awaii, i hanaia ma ka la 9 o Augate, M. H. 18@0. i kope ia ma ke keena Kope Hawaii ma Honolulu, mokupuni o Oahu, Paeaina Hawa ii i oleloia, iloko o ka Buke 123, ma na aoao 463, 464 a me 465 ia Mary E. Forster, ke hoikeia aku nei ma keia ua makemake o Mary E.Forster i oleloia. ka mea i moraki aku ai e hooko aku i ua moraki ia no k@uhaiia o na kumu, oia hoi: no ka hookaa ole ia o ka ukupanee i ka wa i hoakakaia ai e uku, a no @a hooko ole i na aelike o ka moraki i oleloia.

  Ke hoike ia aku nei no hoi mahope iho o ka hoolahai ana o keia hoolaha no ekolu pule, e hooliloia aku no ka aina imorakiia ma ke kudala akea e malamala nae hohua kuai la ma ke keena kudala o Lewis J. Levey, ma ke kihi o na alanui Papu me Moiwahine. ma Honolulu i oleloia ma ka la 6 o Iulai. M. H. 1891 ma ka hora 12 awakea

               MARY E. FORSTER,

                 Mea i Moraki aku aj.

No na mea i koe aku e ninau ia A. Rosa, Loio    ma ke Kanawai.

  Hanaia Honolulu, Mei 15, 1891.

  Hoak aka o ka aina i morakiia:

  O kela apana aina a pau loa e waiho la ma Kukuai, ma oilo i oleloia, nona ka ili o 2.36 eka, a oi aku a emi mai paha, a oia hoi kekahi mahele o ke Kuleana @olu 1106 Palapala Sila Nui Helu 1149 no @aae, a i hoakaaka piha ia hoi na pilena ma kekahi palapala hoolilo mai a Mary S. Coney Levey a me Samuel J. Levey, kana k ne ia W. C. Jones. 1 kopeia ma ke Keena Kope i oleloia iloko o ka Buke 87 aoao 381, a oia no hoi kahi i hooliloia i ka mea moraki ma kekahi palapala hoolilo mai ia James D. Mills, i kopela maloko o ke Keena Kope i oleloia iloko o ka Buke 102. ma ka aoao 202 a me 203.

2338 6t.

 

Hoolaha Hooko Moraki a Kuai.

I I KULIKE AI ME KA MANA KUAI I hoakaka ia maloko o kekahi moraki i hanaia e M. G. CORREA o Hilo, mokupunio Hawaii, Paeaina Hawaii, a i hanai @ ma ka la 13 o Okatoba, M. H. 1888, i kopeia ma ke Keena Kope @awaii ma Honolulu, mokupuni o Oahu, Paeaina  awaii i oleloia iloko o ka Buke 115 ma na aoao 53, 54 a me 55, ia A. Jaeger o Honolulu i oleloia Kahu Waiwai. ke hoikeia aku nei ma i morakiia ai, e hooko aku i ua moraki la no ka uhaiia o na kumu, oia hoi: ka uku ole ia o ka ukupanee a me ka uku hoolimalima o kahi i morakila.

  Ke hoi eia aku nei no hoi mahope iho o ka hoopukaia ana o keia hoolaha no ekolu pule e hooliloia aku ana ka waiwai i morkiia ma ke kuai kudala akea ma ke keena kudala o Lewis J. Levey, ma ke kihi o na alanui Moiwahine me Papu. ma Honolulu i oleloia. m@ ka la 6 o Iulai, M. H. 1891. ma ka hora 12 awakea.

               A. JAEGER.

         Mea i Morakiia aku

No na mea i koe e ninau ia A, Rosa, Loia ma       ke Kanawai.

  @anaia Honolulu, Mei 18, 1891.

  Hoakaaka o ka waiwai i morakiia:

  He palapala Hoolimalima i hanaia mawaena o na Komiaina o na aina Leialii a me M. G. Correa i hanaia ma ka la 26 o Ianuari M. H. 1885 a i kopeia ma ke Keena Kope i oleloia iloko o ka Buke 97 ma na aoao 41  42, 43 a me 44 a me ka aina i hoolilola mamuli oia palapala, a o kekahi, o ke kule@na poho a pomaikai a pau o M. G. Correa i oleloia iloko a malalo paha o ua palapala la o na hoolimalima la no ka apana oelu 2 ma Piihonua. ma Hilo i oleloia, me na makahiki i koe.          2338-6t.

 

Hoolaha Hooko i ka Moraki.

  KE HOIKE IA AKU NEI KA LOHE I NA mea a pau. i kulike ai me ka mana kuai i hookomoia iloko o kekahi moraki i hana la e Elzabeth K. Nahaolelua a me Kia Nahaolelua ia Charles R. Bishop  John H. Paty a me Samuel M. Damon. na hoahui e lawelawe hana ana malalo o ka hui o Bishop & Company. ma ka la 7 o Augate 1888. a i hoopaaia ma ke Keena Kakan Kope o ke Aupuni. Buke 113 a ma na aoao 17@-180 a e paa ia nei e Bishop & Company ma ke ano he hoopaa no ka hookaa ana ia $5.000 i ho-keia maloko oiaila a me $1.500 heu aku i hanaia ma kekahi moraki hou aku oika la 9 Apr. 1890 a i hoopaaia ma ke Keena Kakau Kope. buke 123 a ma na aoao 2@-270. a me na ukupanee maluna o keia huina dala ma ka 7 pakeneta no ka makahiki, ke makemake nei ka poe nana e paa nei i na moraki e hooko mamuli o ka uhakiia ana o na olelo maloko oia mau moraki. oia ka hookaa ole ia o na ukupanee, a ua hala hoi ka manawa hookaa.

  Nolaila ke hoikeia aku nei ka lohe. mahope aku o ka manawa i kaupalenaia no ka hoolaha ma ka olelo Enelani a, me Hawaii no ekolu pula, i kela meu aina a me na waiwai i hookomota a i kuhikuhi ia iloko o kela moraki. e hoolaha ia aku no e kuai ma ke kudala akea i ke awakea o ka 1@ 20 o Iune  1@1. ma ka Hale Kudala o J. F. Morgan ma Honolulu, Oahu.

  O ua mau aina la i komo iloko o na moraki o la:

  (1) O kela mau apana aina a pau e waiho la me Kamakela Honolulu. oia hoi na aina maleko o ka Palapala Sila nui Helu 1@85 a Palapala Hoo@a Kal@a Aina O@ oka na apana 1. 2. 3 a me 4 nona na ili, he 6.8@6 2,456.  @,7@6 a me 1.704 mau eka

  (2) O kela mau apana aina eha e waiho la ma Pawakua a me Heleu. ma Lahaina. Maai, oia na sina i kuhikuhi ia malako o ka Palapala Sila Nui Helu 1@ Palapala Hoona Kuleana Aina 6@, a no l@, ka lii, he @.43 a me 1 35 mau oka pahihi.

  (3) O kela apana aina e waiho la ma Kuhua. Lahaina oia a aina i kuhikuhiia ma ka Palapala Sila Nui Helu @ Palapala Hoona Kuleana Aina @1 nona ka ili. he 29 pereca.

  (4) O kela apana aina e waiho la ma Puako. Lahaina oia hoi ka aina i kuhikuhiia ma ko Palapala Sila Nui Helu 36@6. a Palapala Hoo@e Kuleana Aiaa 6325, a nona ka @ he @ pereca.

               BISHOP & CO.

         Na poe e paa nei i na Moraki.

Thurs@n me Frear, na Loio no ka Moraki.

@-8@.

 

Hoolaha Hou.

 

MUTUAL 76---NA TELEPONE---BELL179

H.  H.  WILLIAMS   &  CO.,

KA POE HOOKOMO MAI. KUAI AKU A ME

HANA PAKA O NA HOONANI HALE

MAIKAI O NA ANO A PAU ME KA MAKE@ON@

MF NA                                               E LOAA NO

Piano i Hanaia                                     Na Pohaku Maheia e

Me ke kupeno                                     wae ai a ka

Aole Mu e kome.                                Makemake Lawe.

MAANEI E LOAA AI

NA LAKO KANU KUPAPAU, KAA

A me na Pono La-loa i ke kino o ka mea aloha.

HELU  103  ALANUI PAPU   -   -   -   -   HONOLULU

2@-1y

 

ALLEN  &  ROBINSON,

NA MEA KUAI PAPA O NA ANO A PAU E loaa no ma ka Uwapo o PAKAKA, Honolulu. ma ke kumukuai makepono koa no ka pomaikai o ka lehulehu e makemake ana e ku kulu hale. E kipa mai a e ike kumaka.

2@31-tf

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono

Waiwai.

 UA HOOKOHU PONO IA MAI NA MEA nona na inoa malalo iho nei, i mau Luna hooponopono Waiwai no ka waiwai o KAUKINI (k.) i make. no Punahoa, Hilo. Nolaila o ka poe a pau i aie i ka mea i make e hookaa ae ia laua a o ka poe he mau koina ka lakou, e waiho koke ae iloko o na mahina eono me na hoolaio kupono, o hoole mau loa ia aku.

               SAMUELA KALAHIKI.

               MRS. HOAPILI KALAHIKI

Mokuhonua, Hilo, April 29, 1891.       2336 31s*

 

Hoolaha a ke Komisina

Palena Aina.

  Oiai ua waiho ia mai imua olu na nei kupono no ka hooponopono ana i na palena o ke Ahupuaa o Honokohau, Maui (Paiapala Hoona Ku leana 7714)  Nolaila ke kauohala aku nei ka poe a pau i koieana, o ka Poakolu. Mei 27, 1891 ma ka hora 10 A. M., ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, Maui, oia kahi a me ka manawa e hooloheia ai na ike i na mea a pau i pili i na palona o ua aina la.

               SAM'L F. CHILLINWORTH.

  Komiaina o na Palena Alua o ka Apana Hookolokolo Kaapuni Aina.

2338--1t

 

Olelo Hoolaha a ka Lunahoopono

Waiwai.

  UA HOOKOHU ia aku ka mea nona ka inoa malalo iho e Hon. Geo. E. Richardson, Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae  ina, i Lunahopoohopono waiwai no Frank L. Tilton i make kauoha ole. Nolaila, o ka poe a pau e pae ana i kekahi mau waiwai o Frank L Tilton, e hoihoi mai la'u, a i na he mau koi aie, e waiho mai i na koi i hoolaio ia iloko o na malama eono mai keia la aku, o hoole mau ia.

               ELIA HELEKUNIHI.

Lunahooponopono Waiwai o Frank L. Tilton,

    Ulumalu, Hamakua, Maui i make.

      Haiku, Maui, Mei 9, 1891.         2337 3ts*

 

Hoolaha Hoolilo Waiwai.

 UA HOOLILO MAI MAI NEI O M. G. CORREA, o Hilo, Hawaii i keia la i na mea nona ka inoa malalo iho i kona mau waiwai a pau no ka pomaikai o ka poe ana i aie aku ai. Nolaila, ke hoike ia aku nei ka lohe i ka poe a pau he mau koina ko lakou i kela mau waiwai, e waiho koke mai mamua ae o ka la 1 o Iulai, 1891, a o ka poe i aie i kela waiwai e hookaa koke mai ma ke keena o

               HITCHCOCK a me HITCHCOCK.

    Na Lunahooponopono Aie o M. G. Correa.

Hilo, April 25, 1891.          2336 3t.

 

J. HOPP  &  CO.,

Na Poe Hana ma na Lako

Hale o na ano a pau !

Hana Moe, Na Uluna Pulu, Etc.

Noho no ka Hoolimalima ana, na

Lako Hale me ke kumukuai emi.

Honolulu.                        2331-tf.

 

Hoolaha i ka Poe a John Kakina

o Hanalei, Kauai, i Aie

aku ai.

  Oiai, ua hoolilo mai nei la'u o John Kakina o Hanalei, Kauai, i kona mau waiwai a pau no ka pomaikai o ka poe ana i aie aku ai me ka mana piha o ka hope e lawelawe nona. Nolaila, ke hoikeia aku nei ka lohe i na kanaka a pau he mau koina ka lakou i ka waiwai o ua John Kakina la, e waiho mai i ka lakou mau koina ia'u ma ko'u keena hana ma Hanalei.

  A o ka poe a pau i aie i ua John Kakina la, ke noi ia nei lakou e hookaa koke mai ia'u, a o ka poe a pau e paa ana i kekahi o kela waiwai, e hoihoi mai la'u.

               W. E. H. DEVERIL,

             Lunahooponopono Aie.

  Hanalei, Kauai, Aperila 24, 1891.

2335-4ts.

 

Hoolaha Hooko Moraki.

  Mamuli o kekahi kuai i hoikeia malako o kekahi Moraki i hanaia e Kaaikao (w) a me Kaukaaiole kana kane mare la John McKeague o Heeia, Koolaupoko, Oahu, ma ka la 2 o Augate. A. D. 1879. a i kopeia ma ka buke 54 aoao 446 me 447 a o ua moraki la ua hooliloia mai ia Keeia Agricult Company Limited ma ka la 25 o Okatoba, A. D. 1885, a i kopeia ma ka buke 8, aoao 294 a 297.

  Nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nana e paa nei ka moraki, e hooko ana oia i ka mana i haawila ma ua moraki la, mamuli o ka uhaila ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ka ukupauee a me ke kumupaa.

  A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o ka pau ana o na pule ekolu mai keia la aku ua moraki ia no ke kudala akea ana, ma ke keena dudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka Poaono, la 23 o Mei. A. D. 1891, ma ka hora 12 awakea o ia la.

  E loaa na hoakaka ana o keia moraki ma ke Keena Loio o S. K. Kane.

  Penei na aina i morakiia:

  1--Eka Aina ma Heeia, Koolaupoko, Oahu, i hoakakaia ma ka K. P. 3627 L. C. A. 7341 ia Papa a i hooliioia mai e J. L. Keaunui ia Kaaikao, ma kekahi palapala kuai i hanaia ma ka la 22 o Iune, 1873, a i kopeia ma ka buke 5@ aoao 445 me 446, a pela pu hoi me keia apana aina a pau loa e waiho ana ma Heeia nona ka ili 1 69-100 eka i hoakakaia ma ka R. P. 5965 L. C. A. 3863 ia Puhene ka makuahine ponoi o Kaaikao.

HEEIA AGRICULT COMPANY LIMITED,

               A. A@CMMEIM, Peresidena.

                    Mea Moraki.

  S. K. Kane, Loio no ka mea moraki.

  Manaia, Honolulu, April 29, 1891.

2335-4ta.

 

KO BIHOPA MA

BANAKO MALAMA DALA

E LAWE NO MAKOU I NA DALA HOOMOE ma ka hoaie ana ma ko makou BANAKO Malama Dala malalo o keia mau kumu:

  Ina e hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala Elima Haneri, o uku no makou i ka ukupanee ma ka Elima Hapahaneri o ka makahiki mai ka wa aku o ka lawe ia ana mai o ke dala, ke waiho ia ke dala hoomoe i ekolu mahina, a ua waiho ia paha ke dala a hoia na malama ekolu i ka wa e hooponopono ia ai na helu. Aole uka peaee e helu ia maluna o na dala hakina no na la elua paha o ka mahina.

  Aole uka peaee e uke ia i na dala e lawe ia ana maloko o ekolu mahina mai ka wa aku o ka hoomoe ia ana mai.

  He @ la mamua ae o ka uauhi ana aku o kekahi kanaka i ka@a mau dala, o hoike o mai i ka HANAKO, a e lawe pu ia mai ka buke dala 1 i ka wwa o kikoo ai.

  Aole dala e uku io aia, wale no me ke kikoo a ka mea nana i heomoe mai i ke dala me ka lawe pu mai i ka buke hoahu dala.

  I ka la mea o Sep@emaba o kela a me koia makahiki e hooponopono ia ai na helu o na mea a pau, a o na uku-panee i uku oie ia maluna o ma pou dala a pau o waiho ana me ke kikoo ole ia, e heiu ia ma ka aoao o ka mea hoomoe dala mai i hala na malama ekolu, a ma ia wa aku o hui ia me ke kemupaa mua.

  E hamama ana ka Banako ma na la a pau o ka ho@a, koe na la @ti a me na la kulaia.

               BIHOPA MA.

     onolulu, Iaa.             2@83-tf

 

PETER P. DAVIS

KAMANA.

 

    E LOAA NO K NINAU MA KE KEENA

Ana Aina o S. M. Kaa@kai, maluna ae o ka Banako o Bihopa Ma. E hoolawa pu ia na ha@a ma na Kaaaina ke hooe@a mai ma ka leta.

SJm                             @135 @

 

Aina Kuai a Hoolimalima.

  1 He 500 mau eka a na kuahiwi a pali i p@na i na ululaau a he aina wai He aina kaio koka hi he 30 paha loi, a he hiki no ke hoomahuahua aku ma ka hoohuihui i na aina kauu laiki a me maia. Aohe laau kuka lanatana o keia aina. Hoolimalima no ka malama he $25 00 a ua hiki no ke kualia no ke kumukuai makepone.

  2  He 10 paha mau eka aina kula maikai. oi aku a emi mai paha. i hiki loa ke hoolilo@a i aina kanu laiki, maia a kalo paha he mau loi no kekahi maluna o ka aina. Aia keia aina ma kahi he hapalua mile mai ke awa kunioku maikai aku. kumukuai, he $@00. a ina ma ka hoolimalima, he $15.00 o ka malama  Aohe laau kuku lanaiana o luna o keia aina  O keia mau aina aia ke waiho uei ma Molokai

                "TRUSTEE"

Keena Bulletin, Honolulu          23@,

 

Olelo Hoolaha.

 E IKE NA MEA A PAU. UA HAALELE kumu ole mai ka'u wahine mare oia o Papahilei Kaapuiki, o Kauaula, Waialua, Oahu. a ua hele aku oia e like me ke alakai ana a kona; nolaila, ke hai ia aku nei ka lohe i na mea a pau, o na aie a pau i aie ia mahope aku o keia la e ua Papahilei Kaapuiki nei, aole loa au e uku iki ia mau aie mai keia la aku. a o ka poe hoi e malama ana iaia, e hoopii ia lakou ma ae kanawai.

                ISAAC KAAPUIKI.

Kauaula, Waialua, Oahu, May 4 1891.  23@6  @u@*

 

Olelo Hoolaha!!

 E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU MA keia palapala i owau o Mrs. EMMA DEVERILL no Waimea Hawaii. Ke hoike aku nei au imua o ka lehulehu, ma keia palapala, ua hoopau loa au i ka mana o kekahi Palapa a kuai i kakau inoa ia e a'u no hookahi dala ($1.00) maluna o ka'u mau keiki. Oiai ao'e a'u i ka kau ia palapala me kuu manao maikai i hauaia ma ka la hope o Aperila, M. H. 1891.

               EMMA DEVERILL

Waimea, Hawaii, Mei 12, 1891         2337 2ts.

 

Hookapu Kai Lawaia.

 E IKE AUANEI NA MEA A PAU MA KEIA, ua hookohu aku makou ia George Kaainoa o Koholaloa i Laua nana e malama a kiai i ko makou Kai Lawaia o Kaakaukuikae a me Koholaloa, i hoolimalima ia mai e Mrs. Pauahi Bihopa, James I. Dowset a me John Sumner.

  Nolaila ke papa ia aku nei na mea a pau, aole e lawaia ma na mea a pau, a ki pu paha ma keia mau kai. I'a kapu loa ke kii ana i na Hee no elua mahina mai Augate 12. a pau na malama elua. O ka mea e kue ana i keia e hoopii ia no ma ke kanawai.

 

  Owau o Letano, ke papa aku nei au i kuu kai hoolimalima makai o ka uwapo o Haaliliamanu a ma Waikiki o ke Alahao o Oahu a hiki i ke awa kumoku a me ka Loko o Kuwili  Ke hookohu aku nei au ia H. Piimauna i Luna nana e malama i kuu Kai Lawaia. Ua kapu loa ke kai i na mea a pau. O ka poe makemake lawaia e ninau mua ia Leong Kau. O ka poe hoolohe ole e hoopii ia no ma ke kanawai.

               LEONG KAU.

  Honolulu, Feb 21 1891.         2331 2m.

 

Kuai o na Hoolimalima o

NA AINA MA HAMAKUALOA,

MAUI.

 

  Ua loaa mai ia'u ke kauoha e kuai aku ma ke kudala akea ma kuu Hale Kudala ma Honolulu, ke hiki aku i ka hora 12 awakea o ka POAKAHI, Me 25, 1891, i ka Hoolimalima o ka Aina o Kealia-iki, nona ua eka he 88 a e waiho la ma hamakualoa, Maui.

  O ka loihi o ka manawa hoolimalima, he 10 makahiki.

  A ma ia manawa hookahi no, e kuai ia aku ai ka hoolimalima o ka aina o Keaaula ma lia makualoa, Maui, nona ua eka he 98.

  O ka loihi o ka manawa hoolimalima, he 10 makahiki.

  O keia man aina maluna ae, he pono wai ko laua a ua kupono hoi no ke kanu kope a ano mahiai e ae.

  No na mea i koe, e ninau ia

                JAS. F  MORGAN,

                     Luna Kudala.

2335 4t@

 

Hoolaha Hooko Moraki a Kuai.

 I KULIKE AI ME KA MANA KUAI ILOKO o kekahi moirki i hanaia e Kahele (w) ma ka la 25 o Maraki, M  H  18@, 1 kopeia ma ke Keena Kope Hawaii ma Honolulu, ma ka Buke 109, ma na aoao 382, 383 a me 384. ia S Roth. ke hoikeia aku nei ke makemake nei o S Roth ka mea i morakiia aku ai e hooko i ua moraki ia no ka hahakiia ana o na kumu, oia hoi: ka uku ole ia ana o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa hoakakaia'i e uku.

  A ke hoike hou ia aku nei mahope iho o ka hooiahaia ana aku o keia hoike no ekolu pule, e kualia aku ana ma ke kudala na aina i mora kiia, ma ke keena kudala o James F Morgan. ma Honolulu, ma ka la 2@ o Iune, M H 1891, ma ka hora 12 awakea.

               S. ROTH, Mea i Morakila aku.

  No na mea hou aku, e ninau ia A. Rosa, Loio ma ke Kanawai.

  Hanaia Honolulu, Mei 12, 1@1.

  Hoakaka o ka waiwai i moraki ia:

  KEAHI--O ka apana aina a pau loa i hoakakaia ma ka Apana 2 o ka Palapala Sila Nui 4378, Kuleana 8648 no Kaahea, nona hoi ka ili o hookahi eka, oi aku a emi mai paha, e waiho la ma Puunui ma Honolulu i oleloia, oia hoi, he aina kalo, mauka iki aku o kahi e nohoia nei e J H Soper.

  ELUA--O kela apana aina a pau loa a waiho la ma Puunui i oleloia, a na hoakaka piha ia hoi na palena ma ka Palapal Sila Nui 3691. Kuleana @32 no Kaha, nona hoi ka ili o elua eka, oi aku a emi mai paha, a he apana pahale hoi a me aina kalo, mauka iho o kahi e nohoia nei e J H Soper.         2337 4t

 

Hoolaha Hooko Moraki a Kuai.

 I KULIKE AI ME KA MANA KAUI MAloko o kekahi moraki i hanaia e Kahele (w) i ka la 29 o Maraki, M  H  188@, i kopeia ma ke Keena Kope Hawaii ma Honolulu ma ka Buke 77, ma na aoao 370 a me 371. ia A Jaeger, Kahu Waiwai, a i hooliloia hoi e la ia S Roth, ma ka la 2@ o Maraki, M H 18@, i kopeia ma ke Keena Kope i oleloia, ma ka Buke 77, aoao 371 ; ke hoikeia aku nei ma keia ma makemake o S Roth i oleloia, ka mea i hooliloia aku ai o na moraki la, a hooko aku i ua moraki la no ka uhaila o na kumu, oia hoi : ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupaaee i ka we i hoakakaia ai e uku

  Ke hoike hou ia aku nei ao hoi mahope iho o ka hoolahaia ana no ekolu pule o keia hoolaha, e hooliloia aku no ka aina i morakiia ma ke kudala akoa o malamala hoi na kuai aoa ia ma ke keena kudala o James F Morgan, ma Honolulu, ma ka la 22 o Iune, M H 18@1, ma ka hora 12 awakea.

  @. ROTH, Mea i Hooliloia aku ai ka Moraki

  No na mea aku i koe, e minau ia A. Rosa. Loio ma ke Kanawai.

  Hanaia Honolulu, Mei 12, 1891.

  Me keia iho ka hoakaka ana o kahi i hooliloia ma ka moraki i oleloia;

  O keia apana aina a pau loa e waiho la i Puu nui, ma Honolulu, a i hoakaka pihaia hoi na 1@2 no Kaha, nona hoi ka ili o 2 eka oi aku a emi paha, oia hoi, he aina pa-hale a me aina kalo, mouka iki aku o kahi o A @ Martwell a e nohoia nei hoi e J H Soper.        2@7-4@

 

Hoolaha Hamau.

KAKELA ME KUKE

 

KA - HALEKUAI - NUI

----O NA----

 

WAIWAI LIKE OLE.

 

NA LAKO KAMANA!

E laa na Pahioio, Koi Hole, Hamale,

    Koi nui a me liilii, Kila, Wilip@aa,

        Rula, Apapa, Kai o aa ano a pau.

            Kala-kaa, Hao Hoopaa Puka

Pohaku Hoana, Kopa, Lei Ilio, Kaulahao

    Ilio, Pahi, Upa, Pahi-emiumi, Kalapu,

        Kope-hula Palapala, Pepa Kalakala,

            Lina Hao, Ami, Keehi a me

        Kaula Opu.

 

               PALAU!

     O na ano he @mi @uia,

Oo, Ho, Kopala, Pe, Kipikua, Hao Kope, Au

    Ho, a pela aku, Kua Bipi, Lei Bipi,

        Kaulahao Ripi, Uwea Pa,

    Uwea Keleawe, HAO PILI PIULA

Kaa Falala, Ipu Hao, Ipu Ti, PA-PALAU

              Makau me Aho Lawaia

Iliwai, Papa Holoi, Kopa Ala,

   Kaula Kuaina, Hu'akai, Ehi Wawae,

      Hulu Pena, Kopaholoi, a pela aku ;

         Pena Wali, Kini noi a me liilii o na

            ane a pua, me ka Pepa Kuhikuhi,

               Pena Keokeo, Aila Pena, Aila

                  Hoomaloo, Vaniki Kaa a me

                     Vaniki Moe,

Pena Hoomaloo

A ME ANIANI HALE.

Aila Mahu, Aila Mikini, Aila Hamo Ili,

   Aila Kaa, Iuika Kamaa ; Pauda,

      Kukaepele, Kiano Pauda, Uiki

         Ipukukui o na ano he nui a lehulehu.

 

NA PAKEKE POI

---O K@---

ANO HOU LOA!

 

Na Mea Piula!

 

MIKINI HUMUHUMU,

MIKINI  A  WILCOX  ME  GIBBS,

Na Mikini a Remington.

 

     He nui loa na n@ hao me na ukana e ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai ua maka ke ike.

 

LAAU LAPAAU KAULANA LOA A

DR. JAYNE

Laau Hoomaemae Koko.

     Laau Hoopa@ Naio,

          Laau K@nu, Penikila,

              Ho@ole, Paakai,

                    Laau Hoopaa Hi ma

Na - Laau - Hamo,

A PELA AKU, A PELA AKU.

 

KAKELA & KUKE.

@-@f.