Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 29, 18 July 1891 — Ke Kaua Nui a Hoea mai. [ARTICLE]

Ke Kaua Nui a Hoea mai.

Ua kahakaha iho o Mekia Hind.«chrift, he GeremanU kakau manao i ka moolelo o kekahi hoili kaua e hoea mai ana, ke ulia o Farani a me Oeremania ua mau keiki hoopapa kaua la, a hookuu U aku na Uua no laua e kaua iho a o ka mea o laua e hehe ana. Mai ka 1870 mai f oia ka wa i hoo haahaa ia ai o Farani, ua hoolilo aku oia i na daU he $800,000,000 i ke kukulu ana i na papu ma na palena o Alasace-Lorraine. O kela laina loihi, ua kikokiko ia ine na papu ame na pukuniahi, na apo, na kakai apo a me na pale kaua, i haolako U me na pukuniahi ano hou loa a me na pukuniahi kani-ala pine, me he Uua upu e wale no o Farani e ku pale aku no hookahi manawa i koe. Aia a lilo ia Geremania he elua mau papu mamua, alaila hiki iaia ke komo aku iloko o Farani, no ka inea, o ke ano o ka nee ana oka puali kaua nui o kela wa hou me kona mihona koa, haneri tanrani innu lio kaua a me umikumamalima mau taurani kaa, aia me ke akea laula o ke ala,-oiu hoi ma na alanui lehulehu kuulike«uamuao ka nee ana o ke kapuai. 0 keia palena o Farani e kanalua ia nei, ua keakea wale ia no mamua «iku o ka 1870, e ekolu mau papu o ka papu ekahi, i kaukoo ia e na papu liiiii iho, oiai hoi i keia la, he ekolu mau ili auwaha eli e uhi an>t 1 kela wahi akea nui e apo ana ia kanakolu aoi aku mau papu, aole hookahi o lakou e nele ke kaua mai >io ka wa loihi. O keia mau iliaina, ua hoohui ia lakou me elua mau alanui kaa ahi, e alako pu ana ia ehiku mau aUnui kaa ahi hou ae, i mea e Uiki ai ke hnlihali ia mai na ka koa ma kahi o ke kaua me ka ertioole loa. O Toul, Epinal, Verdun Belfort a me Papu la Chaux, o lakou na papu paa loa o Farani, a o Verdun hookahi he 750 ona mau pukuniahi nunui. Ona wahi eae a pau i kokoke i ka palena, ua hoolako ia lakou me na mea paahana e kakaiapola ia ai lakou i ke komo i ke kaua, ma ka hoopuupuu papu ana, a pela aku. Ua kapili pu ia ] he mau papu ma na palena o Farani me Helevetia a mawaena o Fa mni nie Belegiuma.

Ma ka aoao hoi o Geramanla, olai aole lakou i [>oina i ka hoolako ana i ko lakou mnu papu, ke haka nei lakou no ke pale ana i ko lakou aina ma Ke akamai hoonohonoho kaua kue aku. Ke paulele nei na Geremania i ka lima aana e oniu ka ihe. Ua ae ia e na mea a pau, 0 na papu lehulehu a Farani i ku kulu iho nel, he mau hana lima akamai kela, aka ua hene iki ia iho no nae, aole e hiki i ua mau papu la ke ku iho mai na kuaua poka dimenaita iho e kiola ia iho ana e na baluna lele i ka lewa mai na pu kuniahi mai o ke ano hou loa a Zalinski. O kekahi o ko Oerema nia mau pnpu paa loa, oia o Stra» burg, i kaili ia ai mai a Furani mai 1 ka 1870. Oia no ka puuwai o kahi hoomoana auwaha eli, e hiki ke hoopiha me 300,000 koa i apo ia mai e iwakalua mau papu ikaika loa. O ke kulanakauhale ponoi me ka pa pohaku i hooiako ia me na mea kaua, ua hiki no ke apo poai ia ma na aoao ekoiu me ke apo wai. Oia a me na papu, ua hoahui ia me ke alanui hao a me ke telegarapa. 0 Metx, kekahi o na papu i liio mai ; ia Oeremanla f ua hooikaika hou ia 1 ae kooa kulaoa paie kaoa, aka o ke | koikol nae o na hala no ke kiai ana ia wahi, ua hoolilo ia ma na puu e poai aoa, no ka mea ua kana kiko kiko ia me na papu. Aia maloko o ia mau puu he kakai e paie ai ma o oa auwaha U, e hiki ai ke hoo piha me ka wai mai ka Moeelle mai, Uoko o ka wa pokole. Mahope aku 0 na laina paie o Oeremania, oiai o Meu a me Btrasburg na papu ika ika lua, he lalaol papu hou aku uo 1 kaupale ia oiai e Ulm, Rustait, Mayenece, Cobienlz, Cologne a me Weaei. O ko Oeremani mau Ulo no ka hooikaika hou ana i keia mau papu, he $350,000,v00, o ka hapanui o ia mau dala, mailoko mai uo la o

k*U hoof*i ■ Famri i uku wUO remAi)UL Ini i hoomanaoia m, ua hikl lot ia F«rini ame Oewmanw ke lawe mni i 3,000,000 kua iUko o ke kaaa tUiU pehM ana Ud« noonoo i ka wa e hookui ai ka iaoa mau o&ea kaua, a henha ana la ka hopena. Ina e huli ana o Ru<ia mahope • Farani t a o lUIU a me Au9eturia mahope o QeremanU t aohe ana he kaua e like me keU ka nui aka honua nei i ike ole ai. Jhrf>»ta G?ob*,