Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 32, 8 August 1891 — [Illegible] HOU HAWAII. [ARTICLE]

[Illegible] HOU HAWAII.

Iku k*- Kuhina Wniwal ' ir.i r. kii l'oaha n» i. ■na ka ke Kula .Saliatl - > Mannna i ka I*neono : na aki) o na kaa ahl ka *. iki il;iila. I' mh:t mua o Hepatemaba << >ii k«* kau kiure kaa- ■» llawnii ma Waiohinu, h h »hu la o I>r. Cha)i B. i k*uka aupunl oo ka apona ni:i kahi i hoohakahaka U e ?e.

k.' k ih mxi nei ke Kanli>i' i Th'>rokul Taiso MaaaKii ■ !ulu nei e kona aupunl, a , ii».t Kanlkela nui. » K liuioii ka Lunakanawai iiM Mm. Ju<hl a me ka laua ii k< <tfu<*mla S. LlmakatiM mau kaikamahine ■ !> »>kukti klnipopo mawaena llawaii ikaPoa-l ■ <1 1, ua eo aku no ia ika pu..i ii he 15 puni a Honoiulu ilawaii. < i.M>iaio ia ka banakarupe o H. !: hrSa i mua o lunakanawai i kit I'oHkolu nei, ma ka haluH m' i i«c o kn |mh> anu i aie aku ai Kiki kn f2,.*>(;?.-'H ka hulnn.

1 »ln <ku i k;i omke 1 ka !*oni • iiim keka kulannkauhale, o > • ><'. Swint<»n, kaikAinahine a - u mton makun i haU e i ka « ! kf o kona mnu makni J HK'iimnao mai ko Kakau i k.i l*aim llawaii ia makuu t> • h.K>unaana mai ika hoike . i.iUwai Euaneiio nul o ka \ [).* i nialama ia 1 ka malama ] i':. 1 haU. ! i ! Hiiie nku i ka make ma Ka* - k«', Kal(*)«>ni, i ku la 1H o i h:ii<i ( o Mr. llyman W. llyk■ . ke |mk> o ka Hui Kaiepn o na t linau Hytnan o Honolulu nei r « Kalt'(*oiii. I ' ( hal* aku o Lunakanawai K , }t..'krrt<»n o ka Aha Klekie, maio ka Mikahala o ke ahlahl t hia aku nei, no ka imilama ana k' kMU kiure kaapuoi o Kauni I i i kii Ponkoiu mun o AuK 4'.f. < > ka noi o na make o Honolulu hM.noka malaioa o lulal i hala, i» <4 llanaii, 10 Pukiki, 8 Pake, IWnUoia, 3 Amt>rica a me 1 la* *!'■<. Huina tU). lle 15 o keia t u i.i. aohe kauka nana i lapaau i -'u' 1 ht» maiihini. I * kukulu la I ka Poakahi aku i ii;«U iu* Honolulu nel, he llul }\.lliū Uuaai no lakou ke kumu wal- * it he ola hol ke kanu halakMhiki a huaal e ae, ma Ewa, < u. kahl oka aloa • hoohana la * i'a koho la iia luna oka hui.

l-i.i ka Moiwahine Kanemake kr «mho nei i ka mai nana I hooī kona aoao akau, a ua papa U ka h. i*' ana aku o ka lehulehu e ik# *<• hoonlool. O Kauka Trouake kauka nana e Upaau nei, aol* oia I hopohopo no kona pa!e> ka&a. Ma ka hull hoi ana mal a ka k<ii«ahiM ame kana huakal mal Hiua oml a lele I Kahulul i ke kakahiaka Poaooo I hala, ua hookipa U aku ke AIU a me ka huakai e ka Lena nai oka Mahiko o ke KuUo* kaaaamnao Mr. Hufh Oenler mauka *> Puuoeoe. Maluna ona kaa ahl o Kalioloi ka hoohikihiki U ana, a I*eU oo ka hoihoi U aoa mai ahiki I KaholoL

Ma ka hom 6:85 o keU kakahUka Poalua, na hoio M • hofai|Mi ke ahi a ke kalohe i hooma-a «J i ka alla mahu im ka poa laimha ftu> o ka Hale Papa 0 WaiUi ma Alnahou, eia nae ua pio e i ka wai o ke Kaawai Hf»lu 4 i ki aka af. Ika la o keia maUnM e haluiu mal ai ka mokuahi of Peking M mai Ka;>a4iklko mai a hekau ma ka nuku o Mamala. Almila e hnokauiua iki ana oia no na ohuaa pau aku iluna ona, o kooa nlau ako no ia no lokohama a me Hoookaona. E malama fa ana he anaina hoomaiwo no Mn. C. LimaikaikA i rnakn aku nei ma KapaUklko I ka ia 21 o lulai, a I ke 80 o kooa m * w makahlki, maloko o ka luakioi o KawaUhao i keia Sabati ae, no ka mea oia kekahi makuahine oU ekale<tia. Mawnena o na ohua kamaaina I hoi mai ai ma ka mokuahi o ka | Poalua nei, o Madame(leCanavaiTo me ke keiki, Mrs. Caixuira, Kapena Mclntyre, F. W. MaeUiiaue, R. W. Wiiikokl, E. H. Milea, J. W. I Pre«ton, Mlw M. HolUwln a me kekahi poe e ae. Ua hoao ia e powa o J. T. Wal«rhouae makua ma ke kulanakauhale o Laelana i ka hora 3 auimi la o kekahi U e elua mau huole maiihinl, aka ua hoaoaku o Wuterhoujite e pale U laua me ka ikaika ahiki I ka paa aoa o kela muu kanaka Ika hopu ia e ka luakai.

U* |>ihi lolelole ia nenei ka eli ana o ka lua wai aniani hou o ke aupuni lua Waikiki, mumuli oke kai lewa ia ann mai la, mai ka aina mai o ka Moiwahie Kanemake a iiuna o ka aina o ka Moiwahin* Liiiuokaiani, no ka nui loao ka wai 1 koi ia e ku ona aina mua. Ua loua hou mai nel 1 ka Hui Mahiko o Ewa inaluna o ke Zealandia, he mau lako pauma wai hou no kn nmhiko maluna ao. He nunui a ka launa ole mai ka pauma, no ka mea o ke kaumnha o ka apana huo hookahi aia ma ka umikumamakahi mau tona. Ua hala aku I ka make raa keia kulanakauhale, i ka hora 4:30 wanao o ka la 4 o Augate nel, o Mian Mary K. Makalmoku, i ka H makahiki a mo 9 malama o kona ola ana, a he haumana hoi oia no ke Kula llanai Knlkamahlue o Kawaiahao. Aloha no kona lawe oplo e ia anu. Ua hiki loa aku ka huakai aka makua alki Ake S. Cleghorn i Nu loka tna ke ala aku o ke kulanakuuhale e malama ia aku ai ka Hoikeike nui ika 1893 aenei. Ma ka lu 18 o lulai i haalele Iho al ola ia Nu loka, a holo aku la no ka haluwai ana me kana kaikamahine alll 1 Knelanl.

Ua hala aku I ka make raa Ka. Inupapa, Molokal, i ka U 27 o lulai I kunewa aku la, o Mra. Elizabeth ' Ka|x>li Kamakau. Ma kekahi la ae, un malama ia he analoa pule kupapiia maluna o kona kino e Rev. 8. W. Waiwaiole i kokua la e Rev. J. Pahio Haui. Aloha no ia makamaka. Ua hana ia mal nei ma Ladana e J. Whltehead me na Keiki, malalo o na lilo o ka Walhona Lahul Lepera, he klahoomanao no ka Makua Joseph Damlen de Veuster I uiake i ka mai iepeni ma Kalawao, a ua makaukau no ka hoouna mai i Hawaii nei a e kukulu ia ma Molokai. Oke kumukuai o kela kU hoomanao, he $1,000. Ua haule U e ka papaa haoa haki ka wawae hema o kekahi paahana Hawali oka Hale Hana Hou o Honoiulu i ka hora 4 ahiahi Poalua nei. Ua lawe U ae I ka Haie Kauka o Makiplne, a ua kaaoha ia e holhol i ka Halemai Moiwahlne Ua hoole kela kanaka i ka hoihol la Iloko 0 ka Halemal no ka makau paha, no keaha Uu Ela nae, ua hoihoi U no i ka Halemai. Ua kul U Iho nei ka llma akau o Umauma i okiU al mamuli o ka pepe ana I ka waapa I aoal pu U al 1 Paauhaa, Hamakaa, olal oU e holoholo lulna aoa no kekahl o na mokuahl o ka Ulna o WalU, me kaUmakui Uau i hana U e ke akamal o ke kaaaka ma ko na alaa e a kauoha U aku nel a hlki mal ma ka Poalua aku neL He llma kui kela me oa manamana lima Uau no. Ina e UweUwe ana oU! kekahi hana Ikalka, alalU wehe ka lima kui a hookomo ka makau. O keU Uma kal Uao, he mea hoooan! wale iho no U.

Eta ka hookU Uoei e ki Halt Hana Hao Uniooa o Hooolulu nei, he nuko kaa kikane oooa ke kaomaha he «0 mau pamia, a ona huiU nana e kaikmi ana, e hiki ana ke kaumaha i ka 500 mau paooa pakahi. Ke hana U nef keU kaa kikane ma Ke kaooha a Mr. Colban», a oU ana paha ke kaa kikane nai hookahl I hana U ma Hooolulu nei. Aole auaoel ua kumakaU ka lUmoka WiUoo i kona hilinai U e ka leholeho, mamuli o kona hooooa kueUna ole i lLana kakaoolelo kope $70.00 o ka malama, e hele lealoi wale ma km huakal aohe plll ikl i kahl e uku mau U nei I na Hai* 0 ka leholeho? Ke nel makou, e hiki mai ana ka wm e ninau Ual na daU lilo mau wale o keU ano. I ka bora 2 aolna U Poakolu oel, oiai e hoki ana ke kaa ahi I oa lepo mai Moanalua mai a makai ae oke KoU Kamehameha, ua moku Iho Uke kaulahao. O kekahi paahana lapana, e ooho ana iluna o ke kaa, i km moku ana o ke kauiahao, ua huli ke kaa a ua haule aku Uka lapaoa maUlo o na huiU a pii aku U maluna o kona kino a make loa iho U. £ hoomaka aoa o Mr. N. 8. Sachs 1 ke kual hoopau a hoopaklka i na waiwai iole o kooa Halekual nui ma Alanui Papu Heiu 104, ouM ka Poakahl aku, Augate 10, a oo ka manawa, he elua wale no pule. I ka oaoa iho ma oa kumukuai i kau U ma na lole he makepooo wale 00. Nolaila, eia ka wa makepono no ka poe m&kemake lole, apa iho oo haule i ka hope waa. Ua ku ae i Hilo i ka la 24 o lulai mai Ban Diego mal, kahi mokuahi kolomoku Rover } iloko o 22 mau la o ke kunewa holo ana ma ka moana aI ka pahu hopu. O kona loa, he 49 kapual a o ka laula he 10 kapuai a ua papalua U aku ka Ikalka o kona eneglnl mahu i kahi Aliee e pokaa mai nei U Ewa. Ua kapiliia keia wahl mokuahl ma Kapalakiko i ka 1878, a noUIU he 18 makahiki kona aoo I keia wa.

Ma ka halawal aka poe i kuleana I ka nupepa Ka Hawaii Holomua, ua (ohe mai makou, he 1400 ka nui o na kope oia nupepa puka pule e paila nei. I lohe ia kela mamuli o ke kahaha o kekahl poe i ka uuku loa o kela heluna 1 ka wa i hoike ia aku al imua o na lala o ka hui. Ua kanalua kekahi poe me ka nalu ana aole ia he heluna no na nupepa holomua. Oka poe 1 hookaa pau ole 1 na kuleana, ua komohla e ke kaualua. O Kainehameha me Ilawaii na moho mokomoko o ke kahua kinipopoo Makiki i keia Poaono Augate 8. Oke kulana o na puali ma ka la 1 o Augate, penei no ia: he 10 eo ana a Honolulu, he 6 a Kamehameha ahe 1 a Hawaii. He 2 haule ana o Honolulu, he 5 o Kamehameha ahelo o Hawaii. Na paani anai pau, he 12 a Honolulu, he 11 ā Kamehameha a he 11 a Hawali. Na paaani ana i koe, he 2 a Honolulu, he ekolu a Kamehameha a he 3 a Hawaii.

I ka hora 8 o ka po Poakahi nei, Augate 8, maloko o ka luaklnl Bihopa, ua awaiaulu ia ae ma ka mare e Rev. A. MaekintoBh, o Mr. O. A. Steven me Mlaa Bernlce Barnard, imua o ke anaina nui o na hoa'loha a me na makamaka o na puuwal elua I kaulua ia i hookahi pana ana. Mahope o ka mare ia ana, ua malama ia he aoaioa ike I ka paa mare ma kahi ooho o ka wahioe ma Kulakahua, kahi ooa hoohiwahiwa he nui i maiau ia me na kukui hoomalamalama a i hoaeae la e na leo o ka Puali Puhl Ohe Hawaii. Ua plholo mawaho ae o ke awa o Kaiihi ka moku klakahl heihei <( RefonD M e hookele ia ana e na Kapena Pahia a me Sama ame Albert MeOunn, mal Ewa mai e hoopilpii mai ana no Honolulu nei. Ua hookokoke loe lakoa iloko • k uaau, a i ka wa i lele paudi ai e hoohuli, ua ioaa iho la Ukoa ike kikiao a kapakahi aku la ma kekahi aoao a komo mal la ke kal t hui pu akn hoi me ka lio mua aoie i ka ia no ka pakeke ole, pihopiho Iho la ke kiakahi. Ua holo keke aku o Hliaka ahlki i kahi i pibolo al a hoeaknlahe waapa I kahi o na 01010 e laaa ana a hoopakele mal la UlakiNL Ua paa na lole i ke kioU aa plhoio aku he witi a me $$. Aole oU i poino. -Ua welawela loa ka moka kUkahi <«Heform" I poholo al mawaho ae o Kallhi! ke Bahail nei y a noUiU aa haalele loa la.