Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 33, 15 August 1891 — Page 4
| This text was transcribed by: | Pono Sternbergh |
| This work is dedicated to: | Na Kumu Hula Patrick Makuakane |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Nupepa Kuokoa
ME
Ko Hawaii Paeaina i Huiia
No ka Makahiki $2 00
No Eono Mahina 1 00
Kuike ka Rula.
O na Olelo Hoolaha a pau e hoounaia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka @, a ina aole, aohe hookomo ia. O ka uku he $1.30 no hookahi puka ana o ka Olelo Hoolaha hookahi iniha ke @k@a, a he 80 keneta no na puka ana pakahi mahope aku.
HOOPUKAIA E KA
HAWAIIAN GAZETTE CO.
H. M. WHITNEY, Luna Nui,
J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono
POAONO, AUGATE 15, 1891.
I O'U MAU MAKAMAKA HAWAII.
Ua haawi oluolu mai ia'u ka Lunahooponopono o ke KUOKOA i wahi kaawale o ka nupepa no'u e pahola aku ai i kekahi mau huaolelo pokole i ka poe a'u e manao nei aole e halawai hou me lakou ma keia ao. Ke kakau nei au i keia, no ka mea mawaena au o oukou kahi i hanau a malama ia ai a nui. I ko'u wa ai-waiu, iloko au o na lima o na wahine Hawaii kahi i hii ia ai, a i ka 21 o ko'u mau makahiki, alaila puka aku la au iwaho mai waena aku o oukou, hoi hou mai nei a hookipa ia iloko o ko oukou mau home mai Hawaii a Kauai. I keia hoi ana mai nei mahope o ke kaawale ana no na makahiki loihi, he kanaka elemakule, loaa iho la no ia'u kela waipahe a apo aloha ana ma na wahi a pau a'u i hele aku nei mawaena o oukou. He mea hauoli nui no'u ka ike hou ana aku i ko oukou mau maka, ka lohe ana i ka kakou olelo i poina ole ia'u a e ike hou hoi i ka aina a'u i aloha ai o ko'u aina hanau.
Ua haawi mai ke Akua ia oukou, he aina nani maikai. Aole hoi i ke anuanu loa, aole hoi i ka wela loa, a na kona mau welelau aheahe makani e peahi mau nei ia oukou me ka oluolu. Ke hoohua mai nei na hua ai a me na mea ulu a me na mea oluolu o na ano a pau. Ke ola nei oukou me ka maalahi loa mamua ae o kekahi mau hoa kanaka. E ia oukou ke noho nei me ka maluhia, ka pono, ka naauao a me ka oiaio o ke Akua; a me ko oukou pomaikai o na mahiko i hala. O oukou ka lahui punahele ma ka papalina o ka honua. Ua loaa ia oukou he haunaele, aka ua oi aku na mea maikai i loaa ia oukou pakahi mamua o ka ino.
He lehulehu na haole i hiki mai ianei a ke noho ona nei maluna o ka hapanui o na aina, aka eia no nae ia oukou o na Hawaii ka hoomalu ana i ka aina. I ka wa e mau ai ka noho oi ana o na poe koho Hawaii mamua o na poe koho e ae, alaila na ka poe koho oi ka hoomalu ana. Aohe lahui e ae e makemake ana e pakaha i ko oukou aina. Aole o America Huipuia makemake e kaili i keia pae aina ina oukou e haawi aku ana. Aole no he poe e ae e lawe i ko oukou mau mokupuni. Ua pakele oukou, aia wale no ma ka oukou mau hana ino e nalohia aku ai ko oukou kuokoa. Aohe a oukou mea e hoohalahala ai, oiai ke manao maikai mai nei no ke ao a pau ia oukou. Aka ke ike @ nei au he pilikia ko mua aku nei.
O kekahi o lakou, oia ka noho ona rama. Ke hoilikole loa mai nei ka waiona i nawaliwali i kela me keia la, a e make mau ana na Hawaii i kela la keia la. Eia ka olelo a ka powa, "E malama i kau dala no kou ola." O ka Rama ka mea i oi aku o ke ino mamua o ka powa, no ka mea he hului papalua kana i ka oukou mau dala a me ko oukou ola. E noonoo no keia, a e koho no na kanawai e papa loa ai i ke kuai ia o ka w@ona. Ua ike iho nei au i ke ino o keia mea ma Honolulu nei, ma Wailuku a me na wahi e ae. Ke hookikina nei ke debolo i ka hoohana ana o ka rama i ulupa ia ai ka lahui Hawaii.
O kekahi kumu poino, o ka hoomanamana. Ke kauoha nei na kanaka Hawaii kuonoono i na Kahuna lapaau Hawaii i kekahi manawa, ka poe aohe o lakou akamai lapaau a na lakou na laau ino e pau aku ai i ka make, no ka mea he manaoio ko ke kanaka Hawaii he ike ko ke kanaka naaupo e hoola ia lakou. Nui na hoa'loha i hoike mai ia'u i keia mea.
E halawai ana oukou me kekahi manawa ehaeha loa. Mahope aku o keia, e emi mai ana ka loaa o na mahiko a aole hoi e hiki ke haawi i na uku hana e like me ka wa mamua. E emi ana na hana e ola ai. O ka poe naauao, e hoolilo pakiko ana a e hooi aku ana i ka hana ana, a e hoao ana i na hana i lawelawe ole ia mamua, a mahope aku o ia pilikia e puka pono hou ai lakou.
O na poe naaupo, e noho ana no lakou e like me mamua, aole e hooikaika aku ana i ka hana a nui, e hoohalahala ana a hoohaunaele. E hiki mai ana ka manawa a me ka haunaele maluna o na kanaka a me ka poe waiwai. Ua loaa ia oukou ko oukou manawa maalahi a i keia wa e loaa ana ia oukou ko oukou wa ehaeha. Mai paupauaho oukou. O ka poe hou a ikaika auanei o oukou e hana ana e like me na kanaka manaoio hana, e puka mai ana lakou i ka hopena me ka palekana.
E haalele ana au ma ka la 11 o Augate, me ka maopopo ole o ka manawa e ike hou ai ia Hawaii nei. O ko'u mau nanaina hope ia Puowaina, Lae Ahi a me na mauna o Kaala ma Waianae, e piha ana ia me ke anoninoni @ ka ehaeha, no ka mea aohe mau mauna hoaloalo e ae e like me lakou me he aikane puna @a a ke onaona.
Ke kakau nei au i keia episetole e aloha hope aku i ka aina a me ka lahui nana i apo aloha mai ia'u a me a'u mau kaikamahine iloko o na hebedoma 6 a'u i noho iho nei. He nui loa ka poe i pahola mai i ko lakou lokomaikai, a no ka loaa ole he manawa e ike pakahi ai ia lakou, nolaila ke makemake nei au e aloha aku ia lakou no ko lakou pakui a hoonuanua ana mai no ko makou oluolu.
Ke haawi aku nei i ko'u aloha nui ia Hon. P. P. Kanoa a me kana wahine o Niumalu Kauai, no ka laua ahaaina nui i panee mai ai no makou a me ko makou mau hoa'loha, a pela hoi ia Mr. J. Kakina a me kana wahine o Hanalei Kauai, no ka laua ahaaina i haawi mai ai ia'u a me a'u mau kaikamahine, a ia Hon. J. W. Kalua a me kana wahine o Wailuku Maui, no ka apo ana mai ia makou e moe pu ma ko laua hale nani no hookahi po a me ka laua papaaina kakahiaka pu hoi i hoonuanua ia. Ia Mr. me Mrs. H. H. Rice, Hon. G. N. Wilcox, Dr. J. K. Smith a me kekahi poe e ae o Kauai, no ko lakou mau lima ohaoha o ka hookipa; ia Hon. Henry P. Baldwin, Rev. T. L. Gulick a me kakahi poe e ae o Maui, no ka lakou hoonuanua ana e nui ka oluolu o ka'u huakai makaikai i ka piko o Haleakala. Ia Mrs. Irene Kahalelaukoa Brown o Ewa me ka Lunakanawai Kiekie a me kekahi mau hoa'loha e ae i panee mai me na ahaaina luau a me Mrs. Sylvester Cullen (Kila Wahine) o Waiahole no kona panee ana mai ia makou me ke puaa kalua. Ua hoohauoli ia hoi ma ka ahaaina awakea ma ko Mrs. A. A. Haalelea hale ma Honolulu. Ua loaa hoi ia'u ka hanohano o ka paina kakahiaka pu ana me ke Alii ka Moiwahine i ke kakahiaka Poakahi a me ke kamakamailio pu ana me ia. Ke kamailio nei oia me he mea @a e like me kekahi mea e makemake ana e ao a e hana pono, a maloko o kona puuwai o kana mea nui ka pomaikai o kona lahui. Ua hana na mea a pau me ka oluolu loa no makou a ua makaukau hoi e hooi wale aku i na hookipa ana mamua ae o ka mea maa mau.
Ma Kauai, ua makaikai aku au i na kula a ike i na kamalii Hawaii na Pukiki a me na hapa pake e imi naauao pu ana a he mau hoaloha maikai lakou. A e mau ana ko lakou noho hoaloha ana i ko lakou wa e nunui ae ai.
Ma Hawaii, ua kilohi au i ka lua pele kaulana o Kilauea, a ma Hilo ua haiolelo aku au i mua o na hoahanau o ka ekalesia o Rev. S. L. Desha.
Ma Wailuku, Maui, kahi o'u i hanau ai i ka 1839, ua haiolelo aku au i mua o na kanaka iloko o ka halepule. Na kuu makuakane i kukulu i kekahi luakini malaila a ma Haiku.
Ma Oahu nei, ua haiolelo aku au i mua o na kamalii Kula Sabati o Kawaiahao malalo o ka noho Kahu Kula Sabati ana o Mr. W. R. Kakela a kilohi pu iho la maluna o ka he kupapau o kuu makuakane e moe la i ka ilina mahope aku o ka luakini. He mea maikai no i kekahi wa ka hele ana i na lua kupapau o ka poe a kakou i aloha ai. He mea ia e hoomanao hou mai ai i ka lakou mau ao a hoonaauao ana ia kakou e hooi ae i ko kakou ola maikai ana.
Ma na wahi a pau, ua ike au i ke kakaikahi loa o na Hawaii maoli e koe nei.
Ua hoohala aku makou he mau le oluolu ma Kualoa me Alapaki ka Lunakanawai Kiekie, ko'u hoakula o na la kamalii, a ma kona hale noho nani no hoi ma Honolulu.
O ko makou mau la hope, ua hoohala ia no @a ma Keoua Hale, ma ke ano he mau malihini na Col. William F. Allen a me kana wahine. Ua hoolako ia na mea a pau no ko makou oluolu a me ka maikai. Ke minamina nei makou i ka haalele iho i keia mau mokupuni a ka maikai i hooipo ai.
I kela mau la aku nei, hiki mai la ka lohe no ka hala ana i ka make ma Kapalakiko o kuu makuahine. Ua noho oia ma Hawaii nei kokoke e kanalima makahiki a p@ua no keia lahui o ka aina. I ka wa e koe ana ka ikaika iloko ona, ua hana oia i ka hana a ke Akua ma na wahi a pau e heleia ai: Ua make oia, aka ke uwiuwiki nei no kona malamalama. O na kanaka maikai i hiki ke malama oi ae ia kakou ke pau nei i ka hala. Aole nae lakou i mamao loa aku. Ua noho loihi kuu makuakane e haiolelo ma Kawaaiahao a o Rev. H. H. Paleka ke pani nei i kona wahi. Na oukou e ko Kawaiahao e malama a hanai nei i kuu hoaloha ia Paleka ma kana hana. He mea paakiki ka loaa ana ona kanaka e like me ia.
Ua kaawale aku au i America mai ka 1860 mai, koe wale no kela wahi hoi pokole ana mai ianei i ka 1880. Na ke Akua i alakai ia kakou a pau iloko o ia manawa, a e alakai mau ana no hoi ia kakou ma ke alanui maikai. E hilinai aku ka kou maluna Ona no ke koena o ke alanui. Nana no i hoopakele i kuu ola iloko o na kaua lehulehu. He lehulehu wale ka poe i haule make iho i ka honua ma ko'u mau aoao ma ke ku ana i na poka aole nae au i ku iki hookahi. Ua hoopaa au ia'u iho e hana e like me ka hiki ia'u no ka lahui ilihune a nele o ke ao nei, a ua hoopomaikai mai Oia i ka'u hana a haawi mai i tausani mau haumana na'u e ao.
Aloha oukou a pau: ia oukou e ka poe mai ka wa mai o'u i hanau ai ahiki i ke kanaka e pii aenei, ka poe hoi i hana ino ole mai ia'u ma na mea a pau a me na hoaloha maikai a oluolu mau.
Na ke Akua e hoopakele ia Hawaii!
Na ko oukou hoaloha oiaio.
S. C. LIMAIKAIKA.
Honolulu, Aug. 10, 1891
KULA SABATI.
AUGATE 23. III.-8. O Iesu ka berena o ke ola. Ioane 6:26-40.
26 Olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Ke imi nei oukou ia'u, aole no ka hana mana a oukou i ike ai, aka, no ko oukou ai ana i na popo berena a maona ae.
27 Mai hooikaika oukou no ka ai e pau wale, aka, no ka ai e mau ana a hiki i ke ola loa, ka mea a ke Keiki a ke kanaka e haawi ai na oukou, no ka mea, oia ka ka Makua ke Akua i hooiaio mai ai.
28 No ka mea, ninau aku la lakou iaia, Heaha ka makou e hana'i i hana aku ai makou i na hana a ke Akua ?
29 Olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Eia ka hana a ke Akua, e manaoio mai oukou i ka mea ana i hoouna mai ai.
30 Alaila ninau aku la lakou iaia, Heaha ka hana mana au e hana mai ai i ike ai makou, a i manaoio ai ia oe ? Heaha kau e hana'i ?
31 Ai iho la ko makou poe kupuna i ka mane ma ka waonahele ; e like me ka mea i palapalaia, Haawi mai @a @a i ka berena mai ka lani mai e ai lakou.
32 Olelo mai la o Iesu ia lakou, Oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, aole o Mose i haawi mai na oukou i ka berena mai ka lani mai ; aka, o ko'u makua ke haawi mai nei na oukou i ka berena oiaio mai ka lani mai.
33 No ka mea; o ka ke Akua berena, oia ka mea i iho mai mai ka lani mai, a haawi i ke ola no ko ke ao nei.
34 I aku la lakou iaia, E ka Haku, e haawi mau mai oe i keia berena na makou.
35 Olelo mai la o Iesu ia lakou, Owau no ka berena e ola'i; o ka mea hele mai @o'u nei, aole loa ia e pololi; a o ka mea manaoio mai ia'u, aole loa ia e makewai.
36 A olelo aku la au ia oukou, ua ike no oukou ia'u, aole nae oukou e manaoio mai.
37 O na mea a pau a ka Makua e haawi mai ai no'u, e hele mai no lakou @o'u nei: a o ka mea e hele mai @o'u nei, aole loa wau e kipaku aku ia ia.
38 No ka mea, aole au i iho mai, mai ka lani mai e hana i ko'u makemake, aka, i ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai.
39 Eia ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai, i ole e lilo aku mai o'u aku nei kekahi o na mea a pau ana i haawi mai ai ia'u, aka, e hoala mai au ia ia i ka la mahope.
40 No ka mea, eia ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai, o na mea a pau e ike mai i ke Keiki, a e manaoio hoi ia ia, e loaa ia ia ke ola mau loa; a e hoala mai au ia ia i ka la mahope.
PAUKU GULA.
E ka Haku, e haawi mau mai oe i keia berena na makou. Ioane 6:34.
OLELO HOAKAKA.
Mahope o ka hanai ana i ka poe elima tausani, ua holo moana o Iesu mai ka aoao hikina o ka lokowai a ka aoao komohana. Ia wa holo ua hoomalu oia i ka ino. Ma Kaperenauma ua halawai hou o Iesu me kekahi hapa o ka poe ana i hanai'i. Ua mahalo nui lakou iaia no keia hana mana. Ua manao lakou e poni iaia i moi no lakou. Ia wa ua kamailio hou oia me lakou e pili ana i ko lakou manao iaia iho. O keia haawina Baibala he hapa ia o kana haiolelo ia wa.
Popo, oia no ka lakou mea i makemake nui ai, aole nae ka pono. Mai hooikaika, he olelo papa keia, oiai ua manao maoli o Iesu e hoopoina ole lakou i ka mea kupono e iini mau ai, oia no ka pono. E mau ana, e like me ke ano kumau o ka uhane. Ola, no ka mea, e make ana ka uhane ke ole ko kakou hanai ana iaia me ka mea ai kupono. Hooiaio, ua hoike aku ke Akua ia Iesu ma kana oihana ka mea e ola'i na kanaka a pau. Hana mana, he hoailona kupono o kona ano Akua. Mane, oia no ka mea ai a Mose i hoolako ai i ka poe Iseraela 2,000,000, no na makahiki 40. Puk. 16. Ka Iesu hana mana oia no ka hanai pakahi ana i na tausani elima wale no. Mose, he kauwa wale no oia na Iehova. O Iesu ke Keiki a ke Akua. Berena oiaio, no ka pono o ka uhane, oiai ka mane he mea ai no ke kino wale no. Lani, kahi a ke Akua i noho ai, aole no ka lewa kahi i haule mai ai ka mane. Haawi, aole hanai wale no. Ao, o Iesu no na kanaka a pau, aole no ka Iseraelo wale no. Pololi-makewai, oia no e noho kuonoono mau ana ka uhane, oia paha e loaa ana i ka uhane ka mea e ola'i, oia no o Iesu. Makua, Mamuli o kona lokomaikai, aole ke Akua he mea oolea, punikoko a alunu. Hele, oia no ko kakou hookipa ana i keia mea hookahi e ola'i kakou. Ko kakou hoole ana ia Iesu, oia no ka hoole ana i ko ke Akua haawina e ola'i kakou. Hoala, no ka mea aole e pau pono ko Iesu hoole ana i na mea manaoio a hiki i kona hoala ana ia lakou me na kino ano like me kona, me na manao haipule ano like me kona. Haawi, Is. 53:10-12; Ioane 7:2, 9; Ep. 3:1-12. Kipaku, aole hookahi mea i iini i ke ola e poho kona manao.
HE MAU NIELE.
I. Ka Berena Kuikawa, pp. 26-31.
Aia mahea o Iesu ma keia haiolelo ana? Heaha ka Iesu kauoha i na mea imi? Heaha ka ai e pau wale? Ka ai e mau ana? Pehea ko Iesu haawi ana i ka berena e ola'i? Pehea ko ke Akua hooiaio ana ia Iesu o@a ka mea e ola'i? Heaha ka olelo pane a ka poe Iudaio? Pehea ka Iesu olelo pane i keia ninau? Heaha ka mea a lakou i ninau hou aku ai? No ke aha @a ko lakou kamailio ana i ka mane? Heaha ka iini maoli o ka poe Iudaio ma ke kii ana ia Iesu? Heaha ka iini kupono e hooikaika'i i ko kakou mau hana a pau loa? Heaha ka mane? Hal. 78:25. Pehea ka kakou pule i ka ai? Luka 11:3. Aole kupono anei ko kakou hana ana i ai? 2 Tes. 3:10-12, Rom. 12:11. Ua hoole anei o Iesu e hoonaauao i ka poe imi me na manao naaupo.
II. - Ka Berena mai ka lani mai, pp. 32-34.
Pehea ka Iesu olelo pane i ka poe Iudaio? Owai ka mea nana i haawi mai i ka b@rena mai ka lani maoli mai? Pehea ka lakou noi ia wa? Ua pololei anei ka Iesu olelo pane? Heaha na mea ala a Iesu i oi aku ai mamua o Mose a me ka mane? He noho pololi anei ka uhane? Pehea ko Iesu hoopau ana i keia ano pololi a me ka makewai o ka uhane?
III. - Ka Berena o ke ola mau loa, pp. 35-40.
Heaha ka Iesu olelo hoike e pili ana iaia iho? Heaha kana olelo hoopomaikai i ka poe pili iaia? Heaha kana olelo hoahewa ia lakou? Owai ka poe e pili paa ai ia Iesu? Pehea kana olelo hooikaika ia lakou? No keaha @a kona iho ana mai ka Makua mai? Heaha ka makemake a ke Akua e pili ana i ka poe hewa? Owai ka berena e ola ai? Owai ka poe pololi a makewai? Heaha na kumu e hooiaio ai i ka manaoio o ka poe pili paa ia Iesu? Heaha ke ola mau loa? Ke imi nei anei oe i keia?
MANAO PILI.
1. E hiki ana anei i ko keia ao ke hoopau i ka pololi o ka uhane.
2. Heaha na mea ai kupono no ka uhane?
3. Pehea ka oihana o ka manaoio ma ko kakou @ ana ia Iesu?
4. Heaha kekahi ano maikai o ka berena e ola'i?
5. Ua haawi anei o Iesu no ka pomaikai o na kanaka a pau loa?
NA LETA.
Aole @ makou makemake e lawe i ke koikoi o @a hala no na manao i hoopuka ia malalo o keia poo e ko makou poe mea kakau.
Na mea Hou o Kona.
I ka Luna hooponopono, Aloha oe:
Ma ka la 9 o Iulai i hala iho nei, ua olohani ae na lala o ka hui hoolimalima aina o Chas. Kaiaiki, a hoopau ia e ia ma kona ano Luna nui a Puuku hoi, no na kumu:
1 - O ka hoolimalima malu ana o C. Kaiaiki me ka Hui Kanu Kope no kona pomaikai ponoi.
2 - O kona aie i ke dala a hai me ka ike ole o na lala o kona hui.
3 - O kona hoike ole i na loaa o luna o ka aina a me na dala auhau o na kanaka no na makahiki hookahi me ka hapa i hala ae nei.
Ma keia mau kumu, ua hoopau lakou iaia, a ua koho lakou ia J. W. Keliikoa i Luna nui, S. K. Haluapo i Kakauolelo a ia S. B. Kaomea i Puuku. Eia nae ka mea aka, i ka wa i hoouna ia ai ke dala no ka uku ana i ka hoolimalima, ua alualu aku o Chs. Kaiaiki i ke dala me ka manao e loaa iaia, me kona nana ole ae i kona pilikia mai. A eia oia i Honolulu i keia wa kahi alualu ai i ka Lunakanawai Kiekie e imi ai i pono nona.
Ke ike nei makou i na hana maikai a na luna hou, oia hoi ka hoihoi ana i na mala kope i lawe ia e C. K. ma kona manao alunu, ke oki ana i na laau ooi, ka pa ana i ka aina a me ka imi ana i na mea e noho oluolu ai na kanaka maluna o ka aina.
I keia mau la iho nei, ua kuai ia ke kope o luna o ka aina, a ua loaa na dala he $400.00, a ua kokoke no e $500.00. I ka wa ia C. K. aole e ike ia keia mea nani, i ka poopoo kana e huna ai. A ina pela e hana ai me ka maemae, alaila e loaa ana he puu dala nui i ka wa e pau ai o ka hoolimalima o ka aina. He hewa ia @a e C. Kaiaiki.
HE LEO UA LOHE IA.
E holo mai ana o Chas. Achi no Kona nei i ke@a mua iho, no ka waiho iho i kana palu no ka wa koho balota e hoea mai ana i ka 1892. A ia no paha ia i ka hoao ana mai, he moku nui ka hoi o Hawaii nei, he pohu lai hoi o Kona kai opua.
NUI NA HUA KOPE MA KONA NEI I KEIA MAKAHIKI.
Ma ka huli ma ka Akau o Kailua, piha pono na kumu kope i ka hua a e ohi ana ko laila mau keiki i ka hunahuna gula o keia mau la iho.
Ke kuai mai nei hoi na keiki o ka aina pu i ke kope a na kanaka i keia wa ma ke kuai waena, nui ke dala loaa i na kanaka, pela no hoi ma Kona Hema.
HANA MAU NA KULU PAKAUA.
I keia mau la ke oluolu mai nei na maka i ka nana aku i ka aina, e uliuli mai ana ke kula, ke hooikaika mai nei hoi na kanaka i ke kanu uala ana a me kanu kalo hoi ka kekahi poe.
O ka 'paeli i ka honua, oia ke kahua o na hana a pau. E ala e na kanaka o Kona, e paeli i ka honua oiai ko ke Akua aloha e lu mai nei maluna o ka aina.
Ke mao mai nei na anai ana a ka mai @va i keia wa, a ua hoi pono mai ka malia o ka aina.
Me ke aloha nui,
EDE. N. KAHAUOLONO.
Hale Hana Kopa o Honolulu.
Ua paa aenei ka Hale Hana Sopa Mahu Hou o ka poe no lakou na inoa malalo iho a ua makaukau lakou e hoolawa aku i ka poe piepiele i ua
Kopa Maikai Loa Maoli,
I hookomo ia iloko o na Pahu 100 paona, mai ke 42 a 56 auka Kopa pakahi.
Ke hooia nei makou i ka oi o la MAIKAI o ka makou KOPA mamua o na Kopa a waho mai.
Ua kuna ia mawaho o ko makou mau Pahu me ka hoailona "HONOLULU SOAP CO.," a e
Kuai ia e na Halekaui Liilii a Pau.
HUI HANA KOPA O HONOLULU
M. W. McChesney & Sons,
Na Egena.
1840 1-yr.
ALLEN & ROBINSON,
NA MEA KUAI PAPA O NA ANO A PAU. E loaa no ma ka UWAPO O PAKAKA, Honolulu, ma ke kumukuai makepono loa, no ka poomaikai o ka lehulehu e makemake ana e kukulu hale. E kipa mai a e ike kumaka.
2061-tf.
Hoolaha Kumau.
PAPA! PAPA!
AIA MA KAHI O
Lewers & Cooke
(LUI MA),
Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.
E LOAA NO NA
PAPA NOUAKI
O kela a me keia ano,
Na Pani Puka, na Puka Aniani,
na Olepelepe, na Pou, na O'a,
na Papa Hele, na Papu Ku,
me na Papa Moe he nui loa.
NA PILI HALE O NA ANO A PAU
A me na
WAI HOOHINUHINU NANI
O na ano a pau loa.
Na Balaki o na Ano he Nui Wale
Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka
Uku Haahaa Loa,
E like me ka mea e holo ana mawaena o Laua a me ka Mea Kuai.
Hele mai e Wae no Oukou iho.
2331-3m.
Ka Waiwai o ka Hilinai
Saseparila Ayer
AYER, Laau Saseparila kai kaulana i hilinai nuiia no ka hoomaemae koko ma na wahi a pau o ka honua, he aneane 40 makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaau. O kiea
LAAU SASAPARILA, no loko ae la o ke aa Sasaparila Honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui puia ana me kekahi mau aa laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.
HE koko inoino a nawaliwali a nei kou? Ua awili pu anei me na ano mai ikaika? A ua hui pu anei me na wai awaawa hoopehu. Na keia
LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika i ike i ke ano o ka Ayer Sasaparila ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awili puia, aka o kela wale no. No ka
HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano mai i ikeia, o ka Ayer Sasaparila wale no ka laau nana e hoomaemae me ka hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae. O ke
KOKO ino hakuhaku a nawaliwali hoi kona holopono ana ma ke kino, e hoomaemae ia ana a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana i keia Laau Sasaparila a Ayer. he maalahi a he
MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma'i, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana ma na aa. He lehulehu wale na hoola ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mai i keia laau mamua o kahi mau laau e ae.
A HILINAIIA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma'i, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wahahee wale ia malalo o na inoa he lehulehu, aka, o na hilinai a me na hoola wale no a ke ao holookoa, maluna o ka
Ayer Laau Sasaparila,
1 HOOMAKAUKAUIA 2
Kauka J. C. Ayer & Co., Lowell Mass.
HOLLISTER & CO.
Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.
2081-6@.
Hoolaha Kumau.
KAKELA ME KUKE
KA HALEKUAI NUI
O NA
WAIWAI LIKE OLE.
NA LAKO KAMANA@
E laa na Pahiolo, Koi Hole, Hamale.
Koi nui a me liilii, Kila, Wilip@
Rula, Apapa, Kui o na ano a pau@
Kalak@, Hao Hoopaa P@
Pohaku Hoana, Kopa, Lei Ilio, Kaula@
Ilio, Pahi, Upa, Pahiamiami, Kalap@
Kope-hulu, Pulupulu, Pepa K@
k@l@, Lina Hao, Ami, K@
Kaula Opu.
PALAU@
O na ano he nui wale,
Oo, Ho, Kopala, Pe, Kipikua, Ha@ K@pe@
Ho, a pela aku, Kua Bipi, Lei Bipi@
Kaulahao Bipi, Uwea Pa,
Uwea Keleawe, HAO PILI PI@
Kaa Palala, Ipu Hao, Ipu Ti, PA PAL@
Makau me Aho Lawai@
Iliwai, Papa Holoi, Kopa Ala,
Kaula Kuaina, H@kai, E@i Wawae,
Hulu Pena, Kopaholoi, a pela aku,
Pena Wali, Kini nui a me liilii o n@
ano a pau, me ka Pepa Kuhiku@
Pena keokeo, Aila Pena, Aila@
Hoomaloo, Vaniki Kaa a me@
Vaniki Moe,
Pena Hoomaloo@
A ME ANIANI HALE.
Aila Mahu, Aila Mikini, Aila Hamo Ili,@
Aila Kaa. Inika Kamaa : Pauda.
Kukaepele, Kiano Pauda, Uiki
Ipukukui o na ano he nui a lehul@
NA PAKEKE PO@
O KE
ANO HOU LOA @
Na Mea Piula!
MIKINI HUMUHUMU,@
MIKINI A WILCOX ME GIBB@
Na Mikini A Remington
He nui loa na mea hao me na @ e @ o na ano a pau, aole hiki ke ha@ aku, hewa i ka wai na maka ke ike.
LAAU LAPAAU KAULANA LOA A
DR. JAYNE
Laau Hoomaemae Koko,
Laau Hoopau Naio,
Laau Kunu, Penikila,
H@a@le, Paakai,
Laau Hoopaa Hi@
Na Laau Hamo@
A PELA AKU, A PELA AKU
KAKELA & KUKE
@