Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 33, 15 August 1891 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI.

Ka Aani e haule ai ka Honua ; Ka Mahina Aīeli o Salaredina ; * Ka La alohi o Muli*tderū ; Xa Kulu Koko kamahao Ekolu. | Na Ui Hookelakela O KE AO HOLOOKOA. I Pnnwai IMoa o ka Honna nei, i I A O K K j Kila Mageneti o ke Aloha—" O Fa- j rameri no ia." I

O ke anu o ka po a me ka bui iniki a ka uiukani, he mea ole ia i ua moi opio ia, oiui ala ke aloha weia iloko ona kahi i hue ai me he ahi la. Aka, e ke kulu koko kamahao ekahi, a o kuu kuuwa hoolohe a hoopono hoi, ua ao kaua, ua hiki niai hoi ko'u manawa e make ai ma ka paepae oki ikk> a ke kanaka oki, a ke minamina nui nei au no ka pau pono ole o keia mooleio, aka lna paha he mea oluolu ia e ka moiwahine ka hoopakele ana mai i Ko'u ola a hiki i ke kakahiaka o ka la apopo, aiaiia e hoopau loa aku no au i ke koeim <> ka moololo. Mamuli o kela mau 01010 kaena a ke keikialii Kouieala, manao ae la ka moiwahine e pau io ana ua mooielo la i ke kakahiaka o kekahi ia ue, a oiai ua makahehi pu ola i ka nani a me ka walohia o ua moolelo nei, koe wale no aole hoi J hiki i kona hopena, nolaila kapae ae la ola i kfr»mana o kana kanawai a hoola ae la oia i ke keikialii Komeala & hiki i kekahi kakahiaka ae. Mamuii o keia pakeie ana o ua Homeala nei. kani iho la kana aka, a oia kana i puana ae ai i keia mau oleio: Aole e loihi ioa na la i koe a e hiolo no ka uohoalii o Mesina nei, a o ka mana hoi o kela kanawai a Kona poo kalaunu i kau ai e weluwelu liiiii no ia ia'u.

Ma ua Kakahlaka la ua hoopahaohao loa ta ka manao o ka haku puoku no ka lawe koke ole ia aku 0 ke pio, a i ke kani ana o ka hora 9, aia hoi hoea ana ua haku puuku nei no ke alo o ka moiwahlne, a o ka ua moiwahine la pane, ua hookaulua oia no kekahl kakahiaka aku. E like me ko Rometla mau i ka la i hala peia no l keia la, a i ka hoea aua mai o ka malu po, ala ua mau opua ia e hookapeke ana me ke ehukai. • Ua baU na hana o ka po, a ke wehe mai ia ka pawa o ke kakahlaka, aia hoi hoene ana ka leo: £ Komeala! £ Homeala kuu haku, e oiuoiu oe e hai mai i ke koeoa i koe o keU mooielo kamahao au i kaao mai ai i ko'u mua, a oiai aoie oia e hiki mai ana, nolaila ua hoouoa mai nel oia ia'a e iohe i kou ieo hope loa a hele aku oe i ka make. Ae e kuu kaowa hoopono, e lohe ana oe i ko'u ieo hope loa a o ko'u make no ia, nolaila e hoolohe mai: Me keia mau olelo a ke kelklalii Komeaia, hoomau hou mai la oia I kana moolelo ma kahi aka i koe i ka po moa e iike me keia: Ua hoomau aku ua mol opio la ma ka meheu o kana wahine a hiki 1 kooa (wahlne) komo ana aku Uoko o kekahi hale noL Aia Uoko o oa haie la e hooe ana ka ieoo na mea kani, a e haioko mnm m m«i oloko me ka piha haoolloaK I oa moi opio ia I ike ako ai i « kana wahine e hele nei, ua hoii hoi potolei ako ia ola no ko laoa haleaiii, a ma ko laoa keena

moo haole aku la waiho he moi opio i aneaoe e noha ka pauwaL Ma ka lua ae o ka po, mahope iho o ka hala ana aku o kanA wa--1 hine, kahlko iho la ua moi oplo la i iaU lho me na kahiko o ka oihana ikpa, a ukali aku la mahope o na kapuai o kana wahine. Ua hoea aku oia no ua hale la a Aana wahine e hele mau nei, a - Jloko o kona puiwa a me ka hikilele Knui, ike aku la oia l kana wahine e - k>a ia ana e kela a me keia o na kanaka opio, a e malama la ana hoi he anaioa huiahula nui maloko o ua hale la.

O keia mau hana a ua moiwihine la a kana kane e ike aku nei, ua hoowela ae ia i na aa koko o ka iiii a me ka makee o ke aloha wahine, a me he iiona pololi ala, lele aku la oia iloko me ka mama nui mc ka huki pu ana ae I kana pahikaua, a me ka leo nui pane aku la: Ma ka inoa o ka moi Abenera o Arebeca nei, e make oukoa a pau. Ua hoopuiwa a ua hoohikilele loa maoli loa ia no ka moiwahine a me kana pe ipo no keia mau hana kamahao a ka moi, a ua puhee aku kekahi poe o iakou no ka hoopakele ana ia lakou iho mai ka lilo ana i moepuu na ka pahikaua a ka moi opio, ka ua mea he ao i ke kalohe a he hoio waie. Iloko o keia aiuka o na kanaka opio e hoio mahuka nei no ko lakou ola, ua pepehiia a make ioa kekahi poe a ua hoeha ia no hoi kekahi; a mai nui aku ka poino ma ka aoao o na ipo hooheno a ka moiwahine ina aoie i pio e ke kukui, a haha poele ka ia wawae manamana o Honalulu a ina paha ua one-a. Mamuli o keia mau hana makee a aloha wahlne a ua moi la, ua ho-a ia ka inaina wela iioko o ka puuwai 0 kana wahine a kaupaie loa mai la oia i kana kane ma ke ano hookaawaie berita mare, ma ke kau ana i kanawai, aole laua e kamailio kahi 1 kekahi, a o ka mea e uhaki ana i ua kanawai la e make no oia i ka pahikaua. 0 keia kanawai a ua moiwahine la i kaupale aku ai i kana kane, oia ka ua moi opio la i kuahaua ae al a puni ke aupuni o Arabeca, e oki ia no ke poo o keia a me keia kanaka e ike ia ana e papa leo ana me ka moiwahine, a o kona ohana hoi a pau e puhi oia ia lakou a pau iloko o kekahi imu ahi nui i pahiku ia kona enaena.

Aole wale hoi oia ka ua moi opio ia i hoohana ae ai me kona inana piha o ka noho moi, aka hoonaahuahua ae ia oia i na puaiikaua o ke aloalii, a me ke kauoha paa o ka mana moi kau aku la oia i kanawai paa iwaena o iakou, a o ka mea e pale ana a kus i ua kanawai la, he oiaio no e make no oia i ka pahikaua me ke kali oie. O keia kauoha a ua moi opio ia, oia ka kona mau koa i lawe al a ua hooko aku la; ua eiieii iho ia kolana o Ainaike I ua moi opio la o Arabee», a o ka mana o kona inao enemi oa iiio ia i mea oie. Emoole holo ae ta ka lono a puni ka aina o Arabeca, aia ka mana o ka mol opio ke kauoha la me ka ikaika, a o ko lakoa molwahine hoi aia oia iloko o na hana e haehae la ai ka pouwai o kona lahui. Aka e iike me ka mea i olelo la, o ka mea i haoaoia e ka wahine he hapa kooa mao la, a oa piha i ka popiiikia, peia no oa moi opio la iloko o ka ikaika a me ka mana o kana mau hoomaio ana. Aia hoi ma ia hope iho, ua halio koe mai la kona mao koa iala, a I ka wa ana I moeohane mua oie al, oa hopo pio ia iho la oia, a o ka balepaakao o ka ehaeha kooa wahl I noho ai me ka iouloo nui. Aha 2 wahl a ka Papale eoma I hooho ae al, oa hopu pio !a ka oa hopo plo la ka ua moi oplo la. Ae e kuu kaowa hooiohe—aka e ke kulo koko kamahao eloa, oa hiki hoo ole im'u ke holke ako i ka hopena o kela moi opio, olal oa hiki mai ka maoawa no ke kilokOo • make a! malalo o na kaooha a ka Ipo i ka Ipo, ke aioha i ke aloha. Ano e ka mea helohelo, mamoll o kela mao oleio a ke keikiaiii Romeaka, lohe la ako la ka leoka mol-

wahine Mesina i k.i h>x)ho ana »e me keia miu oU4o: O ka mana o ke kanawni o ka moiwnhine Me*ina, ua kap«e la ia a hiki i ka hopena o kela moolelo kamahao. A ano eke kilukilo, e hoomau aku i kau mov>lel<x O keia mau olelo a ka moiwahine i hoopuka ne ai, oia ka ke keikialii Homeala i pane mai ai me na huaolelo e lilo ai ka mana o ui moiwa* hlne la 1 mea ole: Kahaha, aole anei he olelo pa» iwaena o kaua o ka maiamalama o luahope iho o ko kaua ike ana ia kaua, oia ka hora a me ka minute e make ai ke kilokiio ? Pane ae la ka molwahlne:—He oialo e ke kilokilo, ua paa io no ka kaua olelo pela, aka aole nae i huoko i ka'u kanawai I kau ai, ua Irh> pakele aku au i kou ola. Aole » 2\iu.