Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 38, 19 September 1891 — Aohe i Hooke ia ka Pano o na Makai o ke Aupuni. [ARTICLE]

Aohe i Hooke ia ka Pano o na Makai o ke Aupuni.

I — I KA LI'SAHOOPOSOPOSO, Aloha oe: E oluoio oc e hoike aka i ke akea i ike oui qa kini mmkainak» o kaum mal Hawail a NHhau, no ka hooko oie U o ka auioa o ke k«nawai, i ha ookoo U e kaana pono mai i oa hana o keia au. Uā ike ao ma ke knlanakauh&ie o Honoinlo i keia ▼*, be ellma hale plUwaiwai paka pio no na pake, a be amikamamaono l»ale pUiwaiwai si|a oo na kanaka Ha-

wni, ooAWMoa o eko(u uaaaei daU s 2ito of» l.ihai like ole i k* U l.ookahi soko o keia oiao haie pim tt\iiwal Kia ka mea apiki, ke hewkeike ! wale U nei kA pepa pil?walfrii | paka pio ru i waho o kn hile a tot rui I huin:! ;<!:inai. a «uie hopu iki U e I oa makai o ke aupuni, « ua piba ke eke ina eUIa a Hagal. K« loa bol, ke hoiikeike wale ia nei ma ke ala* nui nn pepa piiiwaiwai ?ifa e na kane a aie na wahine me ka ike makn aku nuoni oiakai i ka hewa ao!»e hopu iki ia. Kixt k:\ ninao, oa hoopuka ia anei kn l.iikini "i.niloko aku o ka Hale* u.u o H«» ;■ a oU ko kurau i bnak>ii :ii k « hewa maluna oka puno. ke laha nei ka pillwaiwai ma ua w.ihi a pau ♦» Hooolola nei, kohu inai ahuUu kn lele aku Lioko o oa hnle o oa kanaka Hawaii e noho rnai «wia o ka malu o ko U* k«>u m.m houie nani. Ke pillwai* \v.<i mau nei na kane a me na wa* hine i na Ua |uu i ka pak» pi<> a me ke sifa ? nui ka pjlikia o ka ohana a me ka poe hookeie waiwai pu kekahi. Xo ko kiuui oie ia o keia hewa e na kanaka o ke aupuni, ua laha ma o a maanei iloko o keia mau malama walo no ka ike U ana. Aole pehi i na llamuku uiua t he ike ole ia ka piliwaiwai, a eia ka mea hilahiia o na wahine opio, ina e pau kahi ilala i ka piliwalwai ia t iilaila, kuai hoemi aku la i na lole nahu a me na lako o ioko o ka hale kekahi, a ke pau keia miu mea i ka lilo i ka paka pio a me ke sifa, o ka heie aku la no ia e hoohaumia ! kona kino ponoi mo liai, a he hoopiiikiu inaopopo muoii keia iiana i na kauaka llawaii, ka makua a me ke keiki, ke kune hoi a me ka wahine, a eia ka niuau nui i keia wa: Aole anei keia he hafta kue maopopo i ka mana o ke kanawai o ko kakou one oiwi, a ua hooko anei na makai i k.i ha;ia i waiho ia aku ma ka poho o ko l:ikou mau lima? aole. Ina uole lakou i Jiooko i k.i hana i waiho ia ma ka poho o ko iakou inau lima, eia w.ile no ka pono, e hoopau like iu iakou a pau tuni ka oihana makai aku ine ka hakalia ole, a e potio e hoonoho hou ia i kanaka kuokoa ma ia wahi, oiai, he nui loa na kanaka Hawaii naauao o ko kakou aina i keia wa. O kaln haole lawe i na waiwni kipe, oia no kahi iiope makai nui o Honolulu nei a mo na kapena mukai h-.ipa haole k"kahi, a ma ka hoohuoi aku, ua pau na |H>e niakai o loko o ka halewai i ka lawe i na waiwai kipe a na pake piliwaiwai a me pulii opiuiua pu kekahi, a o ka lakou mau liana aoie e nalo ana, e like me ka olelo a ka huke nui: O ka mea i Viuna ia ma kuhi malu, e hoike ia no ia ma ke aKea. Ke hooki nei au maanei, no kahi wa aku. Me na keiki ulele hua kepau ko'u welina. J. N. K.AILIAIIIPIi'IUiE. Ewa, Sept. 12, 1891.