Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 42, 17 October 1891 — NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO O KE KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI.

A'a *\r>nf r hnule af kri Jfoiiua; Ka Muhina MfU o SttUirerlina; Ka ho hi n Mit?ite(Ī€M: X" Kvl<> Knt\t, Kanwhno Fko f u. Na Ui Hookelakela 0 KK .\0 TfOT,OOKnv Pemai Uahoa o ka Honna iei, —-k 0 II KOa Mayfneti o ke Aloha—o Parnmeri no ia."

Ano t< Pare«loa f ua lawa aoei na hoike ana a Komeala ma kona aoao? Ao e ka loea nui, ua loaai la oe ka haina o ka'u ninau, a o ka hope loa hol o ka'u mau hana me 00, wah) a ke keiklaili PareBlna. Alaila s> ko Komeala manawa keia e uneune ko kolopa kilapao. Ao e ka ioea o kou manawa keia wahi a ko kelklalli Partsina. Alaila e makaukau e Pareslna nou-wahi a Homeala, ua makaukau au e ka loea, i pane koke mai ai ke kelklalil Pnreslna. Na ke keikialii ParMlna ka hua olelo ua makaukau ola ( ia wa no ko kelkialli Honioala I awala koko aku ni I kann nlnan I ka pane ana aku. O wau no ka moho ol kelakela o ke ao, k<« inea nana e puunaue i ko ka honua-i loko o na kino materla lohulehu, ua ol au imua o ko ke daimana alohllohi a ma na ano apau, aohe o'u lua e loaa ai. Alailn, owai nu, a owal hol kuu Inoa? E Ilke me ka pua kakaka I lele aku al a ku pololel i ka ma-ka pipl bulu, pela no ka nlnau a ke kelklalil Homeala I oi aku at a ku pololel i kalae oke keikialli Paresina, a oia ka ua keikialli nei i hull ao al rae he pua la no ka nanlahlahl. •«lluii ae mu ma kapaia. Halm hewa 1 ka nua-moena pake. He waloihi ko ke keikialii Pareaina huli ana i ka haina o ka ninau a ko kolklalii Homeala he ole nae ka luea a mahole iho, a oia ka ua keikialli m»i i pane mai ai me kela uiau olelo o ka hoka nul, ua hala ka ninau mawaho o ka ruU, a ua kue hoi l ka hanohano o ka hana e llke ro« ka makemako o ke kumuhana.

Mamull o k«ia pnne « ke keikialii IHiretinā, ākāka ae la ko keikialii Homeala me ka pane ana aku i keia mau oielo. Helu ekahi o Homeala uaeou Pare9lna ia oe. Noialia e ke keiklalii, e haawi hou I kou niao noonooana me ke akahele, a ke loaa ole ia oe alalla, ua eo hou no la Homeala no ka lna o ka manawa. Me kela mau olelo a Romeala t hnll ae la īa maluna o ke kalkama. hlnealll Emalloa a pane aku la. O kou manawa kel* o holke mal ai I kou nani alohilohl e ka hoku o Paplne nel. E like me na olelo o ke kauoha mai ke keiklalii Rom«ila aku, pela ke kaikamahlneaili | Emalina I uwlla ae al me he ahi la j I ka maka <> ka opua, a luai mai la ola i na olelo e naue ai na puuwai o ka anaina. Aka, oia uau oielo nae, ua panai waie ia aku no la e Homeala me ka malle, a ī kela a me kela wa a ua Iloku la o ka welelau hema e haawi maHii i kana mau hana a ke oolea, e pale malie wale ia ae ana no la e Homeala e llke me ka hooheno ana. Hole Waimea I ka Ihe a ka uakanl, Hao mal na ale A ke klp«apuu v Laaa kalalhl la na ke an« O o I kanahele o Mahlkl. Ua haawi mai ua kaikamahine* ali nel I na mea a paue pahoaai ko

ke ao, aka ua loml enalie vale ia aku la no U a— Pepe Nialii i ka wai I ka btoā a ka loea. I ka ike ana o ke kalkamahineaiii Kmaiina, aohe ana mea e ae e hoohaoa hou aka ai imua o ke keikialii Romeal«, paoe mai la ola me kela Aiaa huaolelo: E ka loea o ke ao, o keia iho U ka hopena o ka'u mau hookelakeU aoa me 00, a ke ha-iwi ako nei hol au 000 ka mamiwa e haaheo a! me kou loea, a <> ke kuekaa aku hol ka'o. E iike me na oielo a ke kaikamahinealil, pela ke kelklalli Homeala i haawi aku ai l ke kunou haaheo ana me ka hoohie, alaila me na niaka oolea, haka pono aku la oia maluna oke kaikamahineaiii, a liulin ptne aku U ola: E ka Hoku o Papine—he uani kou I akena U e kou lahui, a he ai hoi i kaao U e ko ka welau hema nel, aka oU nani a me ka ul, he mta ole laua I ka malamalama alohllohl o ka Hoku kau ahiahi o Ve« nase. Ua lilo ke ao holokoa nona, a o na poepoe honua hoi elua lala, aka aole la 1 lawa nona, nole hoi ke gula a me ke elaimana. Alailae ke kaikamahinealii, owai !a ua hoku kau ahiahi la o ka malamalamn nlohilohi? Ua haawi mni la ke kaikamahikealli i na haka pono ana maluna o ke keiklalii Komeala, a no kekahi mau eekona, noino aka iho la oia ine ka pano pu ana mai mo koia mau olelo:

Aoio kau ninau o ka loea no kahi haiki, aka ala 3 ka loa a me ka laula kahi i hele al, a 1 mea nou e ike al I ka haina n kau nlnau, ano e hoolohe mai. Me kela mau olelo a ua kaikamahinealii Emalina nei, hookuu mai la oia i na kihene wai o kana makaha, a ī ka hooloho io aku no— Kakia kulnao a ke akamai, I ka lawe mikiol ia, Hele no pili pono. Aka no ka hope loa o kana nau olelo, pane aku la ke kelklalli Romeala me na huaolelo o ka hoohenehene. Wahi a ua Homeala 10, ke ole an e hoomanao kuhlhewa, aU no ka ote!o i kahakaha ia maluna o na papalina oka honua, a o ua mau huaololo la, ola no keia ma> Ulo iho nei: O ka lulu I ka makani, e ohl ana no la i ka makani, a oka mea lulu hol i ka puahiohlo, o ohi ana no oU i ka puahiohio, a pela hoi me ka men e lulu ana i ka niea io ole, e ohi aoa no oia Ika mea io ole. A peU paha auanei oe e ke kaikamaliinealll. O kau mau halna a pau l waiho mai nei, he mau haina wale no U na na puupuu hau paa o Papine nei e kanu.

Mamuli o kela mau olelo a ke kelklalli Komeala, ua hoowela ia na aa koko o ke kalkamahlnealli me km huhu, a ola kana I pane tual ai me na huaoielo I plha i kn inalna nol. E ko kanaka wnhahee, e hai ko* ke mal oe I ka mea oialo, ua loaa pono aku la oe I na poka alana a ka Hoku o Papine nel, a ke ole pela, alaila e kukala aku no au Imua o na maka o kela anaina, ua eo oe la'o. O keia kapa ana mal o ua kalka* mahloeaill nel he hoopunlpani o Homeaia, ola ka ua Homeola nel I pane koke akn al I na olelo e plli pu ai ua Hoku la o Paplne. O kau nol no ka haawl plo ana aka o lUmeala malalo o kau mau halna pololel ole, ke hoole aku nei oia. Aohe an mau haina i kulike me ka makemake o ka nlnan e llke me ka'u I hai mua aku nei no na roet e plll ana I ke kanaka luln hua walwal ole. Ano eke kaikamahl* neiilll, ke lohe a hoomaopopo mal ia aoaoel oe I ka'u mnu oIHo? Ae e ka loea—aka o ~%a*u mau olelo I hai mua aku nei, ke hoopaa hou aku nei no au maiuna ou, ma ke kapa hou ana aku ia oe no ka I lua oka manawa—ho kanaka wmhahee oe. Ma na komu hea oe I kapa mal al ia*u he hooponlpunl, wahl a Ro«MOla. '

Mā kou hai ole ana mal I kā hainā ā'u i hoike aku nel, ina pāha na pololei ā pololei oie paha. AUila he hehena oe I lohe oU nl i kā*a māu hoole. AUila aoie I poloiei ka'u maa wehewehe ana I ka haiua o kāu ninau i hāi mai nei ea? Aole e ke kaikamahineāiii, ua halā hu wale no oe mawahe o ka pelena o na rala. O keia mau olelo halahu mawaho oka rula ā ka loea i pane aku ai, oU ka ke kaikamahinealii Emalina 1 paee mai ai me ka ano hookela* kela. Ina ua liaiahu au mawaho oka rula, alaila ua halahu pu no hoi me ka ninau, ama ka'u hoonohonoho ana i ka moie ana hohonu o na mea liilii, ke hoike mni nei ko iakou j ana huahelu, aole ion he hookahi o: Ukou i—knni na puao Kukaniloko, I akn ho hookahi wale iho no oka mea a'u i hoike aku nol. Ina oia ka haina e ke kaikamahinealii, alaila ko hoole mai nei ka ninau aole o oe ke ahi e kohu ai ke kila. Alaila heaha ka haina, wahi a ke kaikamahinealii i nlnau mai al. A-ha! ua loaa inai la la oe ke alahele o ka ninau, a o ka pune ma ka aoao o ke keikialii Komeala, ola uo keia: Ala iho no ike alo kahi i waiho ai, l e punua i\ ne peepoli na ke aioha, n nona hoi kela hooheno aua— Ua lal ka noho aka iho, Hiki ana ko aloha U i o'u nel, E hea mai ana ia ia'u o pili. Aole » pueAw.