Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 44, 31 October 1891 — NANEA KAMAHAO [Illegible] KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI. [ARTICLE]

NANEA KAMAHAO [Illegible] KEIKIALII ROMEALA; KA Ui Kila Mageneti O PARAMERI.

K'i .\"Mf * h'iul' >ti k'i /ī'niun; h'*> M'ihinn M't> o $tif'ir> rfin't; h' i /.<! hi o m; ,\-/ /v nf>t A'"/." h'''>n>*h>io Kkuhi

Na Ui Hookelakela O K K AO HOI.OOKOA.

17 Pnowai īlahoa o ka Hoona oei, A ') II Kif't Mnij' ii* fi n A/oha—" O P'trtthieri nu iu "

I'. like me kii*u i hoike mua aku n« i pi'hi no wau o hoike hou aku n» i Mn ka mea o ka lo»»a o ke kila iii ik< ii« tl, he loea ia I hiki 010 I na iiM'.i a pau o kela ao ke hoohnahaa. 1 i kau |nioiia au 1 ke gula nona aoio iiii la i like aku me kona kauI ina, koho iho la au ī ka waiwai a me ka hanohano aole no la 1 loaa aku, i ka naauao hoi a mo ke akain.ii, aolo no laua i kohu. Koho iho la au no na Ike akeakamaiapau, aole no la i kulike me kona kaulana, a o na mea apau a'u i kaupaona ai, ua haulo walo no ia malalo o ka'u meii i inanaolana al. Nolaila koho Iho la au o ka ln<>a n ko kila makoneH oia auanei ko'u lioa o kaunu al naueue ka honua haalulu ke ao holmikoa. Ano e Pare*ina, ua hoomao|w)po mai la no anei o«* i ka'u mau olelo?

Ae o kn loea o ko ao nka heaha hoi ka liana kaulana a ia mea he kila makeneti oiai oia he wahi apana hao wale iho no. Ae o PareMna, he mea olaio kau I olelo mui la aka aolo anei hoi ho mau nouo ko ua apana hao makeneti nei i piha me na ea ume e hiki ai ke hoakoakoa I na mea apau I kalii hookahi? Ano o Paresina ke mnopoiMi ala anel la m\ Ae e ka loea. AUila e hoomanao iho oe e Paresina o ka looa oua kila makeneti nei oia ka Hoiueala i nolio ai e lilo oia i loea kaunu nena a hiki I ka ho(>€iia o ke ao, alaila ua hewa anei o Homeala ma ka holke ana o ka loea e like me ke klla makeneti, ua oi aku ia imua o ke ?ula maeniae a mo ke (laimana alohilohi. Aole! Aole!! i hooho mai ai na ltx) olowalu oke anaina, ua pololel ka loea o ke ao n<> ka mea q ka loea o like me ke kila makeneti, ua oi aku ia imua o ke pula a me kedaimana. O keia leo hooho lokahi o ke anaina, ua huli ae ke keikialii Pare»ina a |Kine aku la—E na lii a me ka poo hanohano ina kahi hea la i pololei al ka loea o ke ao.

l*j\ |iane la uini keia ninnu a ua keikialil la e keknhi luki hanohano o ke nnaina uie keia nu\u olelo: Mu kahi o ka loea I like me ke klla niakeneti f 11 o ua loea la, aohe ona kuiuukuai e lotia ai oia ho) ka hoowalewale." s I ka wa i hikl mai al o na oleto 1 a ua kanaka l:i i ka hoowalewale, la' wa i olowalu hou nwi ai ka leo apono o ke nnaina me ka hua olelo hookahi —Pololel! a na ia leo hooho o ke analna me na haluku ana I hoo* hamau aku I na o ke kanaka e kainailio ana. A I ka wa I nieha hou iho ai o ke analnu, nlaila hoomau hou mal la ua kauaka la I ke kamailio ana me keia maa olelo. Ae e Pareslna—o ka hoowalewale oia hookahi ka moho hookelakela lua ole o ke ao nel ma ka loaa ana laia« ka lanaklla o ka haule mua loa ana ka o maluhia o KUena» keia kihapai nani a aloha I ho 4aa ia. Aole wale hol oia, aka ua puni ke «o holookoa me kona kolana, a ona

kumukuai a pau i hnawi ia ai no kona paa pio ana, u;\ lilo waie n<> lakoa a pau i inea ole. V& lilo ka nani o EUena iaia, ua haule ke kupaa i ka honua i mua ona, ao ke:«> holookoa a me kona inau niea i piha ai r tw weluwelu liilii ia i mua o o keia mea hookahi wale iho no o ka hoowaiewale. N'olaila e Parestna ma ka hapa o ka aupuni o Pāpine, ke kukala aku nei au, ua eo oe i ka lf»ea o ke ao. O keia mau olelo oolea & ko ke alo nlii o Papine kanaka, he puupuu ikaika loa ia i hamare ia aku inaluna o ke keikialii Paresina, a oia ka ua keikialii la i kulou ihoai ilalo me na helehelena haikea o ke kauinaha me ka hikl ole iaia ke hoao ae o pale nona iho. Ku aku laoe i kau aiana ke Inpuu uei ko pewa hiu. () ka hamau a me ka ekemu ole o ua keikialii Paresina la, oia ka Homeala i hoomaikai hopf> mai ai maluna o ke anaina me keia mau olelo.

E na lii a ine ka poe hanohano, ke haawl aku nei au I ko'u mau hoomaikal ana no ka hanohano a oukou I hookau mai al inaluna o'n a olai aohe a'u hana i koe ma ko oukou aloalii nei, nolaila ke walho aku nel au I na hoopal a ahewa ana o na pio na ko oukou hanohano e hooholo. He mea maopoopo, ua ku ke ahewa ia ana maluna o laua, aka aole ia oka Homeala hana i hele mai nei. Ho hookelakela ka'u liana ma na ike akeakamai a pau, a o ka mea auanei nana e hoohaule ia llomoala o kona hoa auanei ia e kohu al. Ke «llapao I kauwiki, Kolopa unoune o Kalihiwal. Ano ena 111 a ine na poo hanohano, e lawe aku i na hoomaikai ana a Ilomeala, a e hoomanao Iho ma ko oukou aloalii nei oia a newa 100 nku ma kana huakai kaapuni i ko ao. Ia Komeala i hooki Iho ai i kana mau olelo ia wa I ku ae ai ke kaikamahine alii Emalina iluna a noi niai la i ke keikialii liomeala e lilo i i()o nana, a pnu na la o ka honua aka o ka pane a ua looa la aole au e pono ke lilo i kapena moku no Papine, oiai aia ka'u huakai i ko kiekie o Himela kalii o ka hone wai olu lawe malie.

1 ka wa o ke keikialii Homeala i hoole aku ai i ka makemake o ke kaikamahinealli Einalina, pnlulu no la la i kona mau maka me ka hainaka, a hoopuka ae la i keia mau olelo, oka mea I loko eha ka Iwihilo.—Aole au e jK)no ke ola, ke 010 o ka opua pu koknhi ma kuu noHo, a haule maule aku la oia iluna o ka papahele. Ma keia e noomanao iho al kaua e ka mea heluhelu i ke aloha pupule o keia kaikamahinealii no ke keikialii Kōnmila, a ola paha kana e olelo Iho ai, nawai hoi e ole ke nloha wela na lawelawo lima ia e ka manao, a > ka haalele ann mai oua aloha la e llke tne kela ano omokumo':uahaa ka puuwai lokuluku eha i ka iwihllo. 1 ua kaiUiimahinealli la i haule pahu aku ai I loko oka maule no ke «loha ipo, ia wa i pioloko ae ai ke anaina, a ia wa koke no hoi i hao ae ai ka mana o na kauwa a ke keikialii Homeala puahiohio he!e ana ua loea la oke ao I loko oka lowa nuu I ka lewa lani, me ka haalele hope ana iho I ko Pnpinei loko o ke piholhoi nul no ke kalkamahinealii Emallna.

Ano eka mea helahelu ma keia waht o ko kaua nanea e hookuu aku I knua I ka loea o ke ao e holo mahu- i ka ala i loko o ka lewa, a e nana ae hoi kaua no ke aloalll o Papine i me ka lakou huna. Oiai ke anaina e lulumi ana ma kahi o ke klno make o ke kaikamahlnealii e walho maule ala, ala hoi e like me ka olapa ana ae o ka nwila, pela ke keikialil Pareslna i lele mal ai mai kona waki mai e ku ana me ka mama nui, a I ka imo ana a ka maka ala ola ma ka aoao o kana kahi I kukull al. M« ka leo nul moakaka kahea ae la la me keia mau olelo. £ na kiai naue ole o Paplne, e lawe aku I ko oukou hako oo ke aupani pohihihi o Paresina a e hana iho laia no ke koena I koe o na la o ka honna.

He iiuo :m:i na k;i nnka aia kt* oua keikiaiii la e ku ana i luna o ka lewa nie ka makaukau nui. a i hakalia wale no iaia a kau aku. l"a hookahaha a hoopahaohao loa in ke ainiina e keia mau haua h<>ok»lakupua a ke keikialii Papine. Ua lioao ae ua anaina la e hopu i ke kino o ke keikialii Paresina ma )ce ano he pio a he lawehala oia na ko lakou aupuni, ak i mamua ne o ka paaana aku o ua keikialii la aia hoi ua poha koke aku la kana huipa a ia wa i hofo koke aku ai ke kua me ka inaina nui. () ke poha o ka huipa a ua keikialii la a me ka holo ana o ke kaa, aka o na lio nae na lakou e huki nei ke kaa aohe i ke ia aku, koe wale iho no ke knni o na pukalhu e like me ka hooheno. "Kihe ka ihu o ka Waikoloa, me he kuakani la no Ilaneoo." No na minu(e pokole nalo aku la ua kaa la inai ka ike ana aku a Papine.

Ua lawe pu aku ua keikialii Paresina nel i kana ulua nui me na lima kona hao o ka wiwo ole no ke aupuni pohihihi o Paresina ka pahu hopu kahi hoi o ua keikialii la i manaolana kuhihewa ai malaila e loaa ai na lapaau ku{)ono ia ana no kana ipo. Aka e ka mea heluhelu, e like me na haawina a kaua i ike mua ai no qa ui Emaliua la ma ke aupuni o Papine, pela no keia, a pola wale iho la no ia a hiki i kona hoi ana i ka opu ana oie o fa honua. Aole i loan iaia lie maha a hiki wale i kona hooluolu ana aku, aka ma ka olelo ia ana o Hiha koKahi o na olohe haku moolelo o ia au kahikoloa o Arabia, niai kela ui inal 1 loaa mai ai kela malamalama kamahao o ka welau akau, e olnlo ia nei he Aurora Aole oia e ike wale ia i na wa o ke kaumaha, aka. aia iloko o ke kau hooilo, a e like me kona make ana pela i puka mal ai kela malamalama kamahao a na ka lahui o ua mau welau la e kapa mau nei a hiki i keia la o ka malainalaina Aurora ke kuiuu a me ka mole o ka welau akau. Mamuli o ka make ana oke kaikamahinealii Emalina ua naauaua aku la me ko keikialii Paresina, a no ka hopena o ua keikialiī la ua moe iho la ia iloko o ka hoomaha hope loa o ko keia ao, a ma kona make ana ua nalo pu al;u ke kumu o na welau a elua a hlki mai i keia la. O ka moolelo kupaihanaha e pili ana i keia mau welau elua oia ka mea nana I alako aku i koka honua nei mau loea o keia mau keneturia e hele nei, e liuli a e imi kakou no na mea e pill ana i ke kumu o kela mau la, aolo loa he mea hookahi i hikl ke ku mai no na mea e pili ana ia laua, alaila ua pohihihi io maoli no laua ke puhlll ala ka naauao o ka honua. Ano e ka mea heluhelu; me keia mau hoomaikeike pokole ana no na if*o elua, alaila e hookuu aku kaua no laua me na hoomanao pokole ana ae me keia mau olelo. —O ka malamalamala Aurora I3oleala, o ka ui Hoku no ia oka welau hema a o ke kumu o na welau akau a me hema oke keikialii Paresina no ia ka pohihihi. Aole i pau.

E noho ana ka halawai o ka Aha hui Opiopio lmi Pono Karisiano o na mokupuni o Maui, ma ka Luakini Hoolepope o Kaahumanu, ma Wailuku, mokupunl o Maui, ke hiki aku ma ka hora 1 p. m. o ka Poakahi mua o Novemaba 1891. Nolaila, ua makemakeia na Lala a pau e pili ana i keia Ahahui, e akoakoa ae ma kahi, a ma ka manawa i hoikeia maluna'e me ka īnakaukau o na PeresU)etia a me na Elele o kela ame keia Ahahui Opiopio Imi Pono Kristiano a pau 1 na hoike pakahi. Ao na hoike a pau, eku no la me na Rula o ka Ahahui Opiopio Imi Pono Kmtiano Nui, ona Mokupuni o Maui i hooholo mua ia. A ua makaukau no hol e kuai ia aku na Bake Rula ma ka 25 Keneta o ke kope hookahi. Ma ke kauoha.