Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 45, 7 November 1891 — Page 4

Page PDF (1.69 MB)

This text was transcribed by:  Kevin Salinas
This work is dedicated to:  Luukia Archer

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Suokoa

ME

Ko Hawaii Paeaina I Huiia

No ha Makahiki          $2.00

No Eono Mahina         1.00

Kuike ka Rula

 

HOO@@@ALA E @A

HAWAIIAN GAZETTE CO.

H.M. WHITNEY, Luna Nui,

J.U. KAWAIANUI, Luna Hoopono-pono

Poaono,           Novemaba 7, 1891

 

KULA SABATI.

            Nov, 22. O l@@a I kumakaia ia. Ioane 13@1-13.

            Apau ae ka l@@a olelo ani I kela mau mea, hele aku la ia me kana poe haumana ma kela a@ao o ke kahawai o Kederona, malaila kekal@ mala, komo aku la ia ilaila, a me kana poe haumana.

            2. Ua ike no o luda, nana ia I kumakaia, ia wahi; no ka mea, ua halawai pinepine aku o lesu malaila me kana poe haumana.

            3. A loaa la luda kekahi poe koa a me na hamuku no na kahunanui, a @@ na@l@ari@@io, hele aku la ia ilaila me na lama, a me na ipukukui a me na mea kaua.

            4. Ike no o lesu I na mea a pau e hiki n@l@ana maluna ona, a hele mai, a ninau mai la ia lak@@, Owai ka@ouk@@ inea e inui nei?

            5. I aku la lakou ia @@, O lesu no Na@@@@@ I mai la o lesu la lakou, Ow@@ no @@. O luda, nana ia I kumah@@, ku pu iha me lakou.

            6. A I kana I ana mai, Owau no ia, enui hope aku la lakou, a hina @@@ la ma ka honus.

            7. Ninau hou mai la o Iesu is lahou, Owai ka oukou mea e imi nea? I aku la lakou, O lesu no Nazereta.

            8. Olelo ma la o lesu ia lakou, Ua hai aku nu la oukou, Owau no ia. Ina hol owau ka oukou e imi mai nei, e kuu aku la lakoua nei e hele aku.

            9. I ko ai ka olelo ana I olelo mai ai, O kapoe au I haawi mai ia’u, aole kekahi o lakou I lilo aku mai @u aku nei.

            10. He pahikaua ka Simona Petero, unuhi ae la oia ia mea, a hahau iho I he kauwa a ke kahuna nui. A oki aku la I kona pepeiao a@@u. O Maleko ka inoa o ua kauwa la.

            11. Alaila I mai la o lesu iu Petero. E hoihoi I kau pahikaua I ka wahi: o ke kiaha a ko’u Makua I haawi mai ia’u, aole unei nu e inu ia mea?

            12. Alaila o ka poe koa, a mo ka lunakoa, a me na ilamuku o na ludaio, hopu aku la lakou ia Iesu, a @akii ia ia.

            13. A alakai aku la ia ia io Anasa la mamui no ka mea, oia ka makuahonewaikane o Kaiapa, o ke kahuna nui ia makahiki.

            Pauka Kula, Mareko 14:41. Ua kumakaia ia ke Keiki a ke kanaka I ka lima o ka poe hewa.

Olelo Hoakaka

            Mahope o ko lesu pule ana, ua hele aku oia me na haumana mawaho o ke kulanakauhale e hoi houj aku I Berdania. Mal ka aoao akau mai o ke kulanukauhale ua ee aku lako I ke kahawai o Kederona. Alila us pii lakoa I ka mauna Oliveta ma ka aoao hikina o ke awawa. Aole I oleloia ma keia hanawina, nole ma ka Euanello o Ioane, na hana a pau loa o kela po wellwell. Ua kakauia kona moolelo he mau makahiki 50 a ol mahope o ko lakoa mau Euanello. Mamuli o kona manao ma ka haku ana I kona Euanello, aole I hoikeia na mea a lakou I hoike mal ai. E heluhele Mat. 26:30-56; Mareko 14:26-52; Luka 22:29-53.

            I. Hele-mailoko mai o ke keona. “Ke@lerona” oia hoi ke awawa hohona I kapaia pela no ka nui o ka pouli malaila, “poeleelo.” Ua manao laulau oia no ke awawa I oleloia loela 3:2, me he mea la e lilo keia I wai e hookolokoloia ko keia ao. Ua hoikela malaila kahi e no@o ai o Mahometa ia wa mamuli o ke kaao o kona poe ma@@oio. Aka @@e sole kupono keia manao koho wale, no ka me@ he awawa olo@@, he ai@@ pohaku, he paliku ko Kederona. “mala,” ola hoi o “Getesema@o,” Mat. 26:36-46, “kahi I kaomi ia ai na @@@ oliva.” He mahinaal keia no kekahi haumana a Iesu, @@ ka nani ku, kahi a Iesu I noho pinepine ai no ka malumalu o ua wahi ia. Ala malai@a I keia wa he @@@ l@@@ oliva kahikoewalu, I malome pono ia malalo o ka pa pohaka. Ua manamana ko alahelo ma@@lla I o la nei. Malaila ko Iesu p@le A@a me ka hou koko no kona e@a kukoaukoau.

            @ “Koa”-Iudaio paha, ka puali kiai laakiai, a I ole paha, he mau koa Roma, ma kea no he mau makai no ka hopu ana I keia kipi. “Ipukukui”-olai he konana ka po akua I ka mahina o welo. “kahuna”-he mau Kahuna kiekie keka hi Luka 22:32. 10. “Maleko”-ua hoike mai o Luka 22:50, 50 I ko leso lapeau ana la ia.

            II. “Kiaha”-oia no ka haawina poino I hooiliia maluna ona mai ke Akua mai, Mat. 26:39. 13. “Ana@a” ola no ke kahuna nui no na makahiki I I; ua kipaku ke alii Roma ia ia: aka nae mamuli o ko Anasa meaiea au losa ka oihana kahuna I kona mau keika elima pokahi, a me hunona, o Kaiapa kekahi.

He mau Niele.

            I. “Kumakaia e luda,” pp.15. Owai ku poe a Ioda I alakai ai I ko Iesu wahi noho? Pehea ko luda ike pono ana I us wahila? Heaha ka iesu ano hana? Heahakalikoa olelo pine? Owai ka mea I hele mai ai a ku ai me lakou? Heaha ka inoa o keia wahu pana? Ua lilo o Getesanuana I kumu hoohalike no keaha? Heaha ka iesu hana mamua o ka hiki ana mai o na koa? No keaha kona eha kukonukonu? Pehea ka nui o kona walania, Luka 22:44? Ua lanakila anei o luda Isekarioda me ka hooko ana I kona ananao kumakaia? Owai ka mea kumakaia ia iesu I keia wa? Oi aku anei kekahi hewa mamua o o ko luda? Heaha ka luda hana I mea e hooiaio ai I kona Haku ima ona koa? Ua lilo anel keia muki ana I hoallona o ka hoohanohano aloha?

            II. “Kokuaia e Petero,” pp.6 11. A pau ka iesu olelo pane I ka ninau a na koa heaha ka lakou hana? Heaha ka ninau hou a ieasu? Heaha ka lakou olelo pane? No keaha la keaia inoa o Nazareta I pakuiia? Heaha ko iesu noi no ka pono o kona mau haumana? Ua hoike malu anei o iesu mamuli o keia ninau e pono I na haumana ke hoohe wale? Heaha ka olelo a iesu Ioane 7:12 I hooko ai? Pehea I hoike ai o Petero? Heaha ke kumu o kona pepehei ana la Maleko? Kona ano ae wale? He wiwoole olalo anei kona? Heaha kekahi poino e puke ai paha? Heaha na kumu a ieasu I hoike ai no ka ahewa ana ia Petero? Pehea I hooponopono ai o ieasu I keia hihia, Luka 22:51? Heaha ka hana @ ka ieasu mau haumana? Heaha kea no hana kupono ma ka hooholo ana I ke aupuni o iesu? Ep. 6:13; 2 Kor. 10:4. Pehea kea no hana a ka poe Pope.

            III. “alakola e na makai,” pp. 12, 13. Heaha ka hana a na koa ma ka hopu ana ia ieasu? Ihea ko iakou huki ana’ku ia ia? Owai o Anasa? Owai o Kalapa? Heaha ka olelo wanana I hookoia Is. 53:7? I ka po hea anei kela hana? Owai ka poe I akoakoa ae ma ko kakahiaka nui no ka hookolokolo ana ia iesu? No wai ko iesu ae ana’ku I keia hana hoomainoino? Ua hiki anel I ka ilamuku ke nakil I kekani makaainana Roma? Un pili a nel ka hohe wale ana o na haumana I ko lakou hiamoe ana I ka wa a iesu I pule ai? Hiki anei la kakou ke hoohauhili I ke aupani o iesu una ko kakou ano hana pono ole?

He mau Manao Pili.

            1. Ua lawelawo anei au I wahi hana maikai me ka manao ino?

            2. I ko’u wa pilikia ua manao anei au I na pilikia o na makamaka?

            3. Ua pale aku anei ko iesu ano Akua I kona hooinoinoia ana?

            4. Ua ae anei au I kekahi kiaha o ka eha ka ke Akua I haawi mai ai?

            5. Ma ko’u wa ola ala mahea ko’u Getesomane a me ko’u Kalevari?

Pii o J. Nawaii ka Lapa Mana ale.

            Ma Ka Leo o ka Lahui o Novemapa 3 nei, us ike iho ia ke Kiu I ko Mr. Nawahi kappa ana mai he lalau ke Kiu o Kuokoa..

            Ua hoike aku ke Kiu mailoko mai o n@ hoomanao makamaka hou loa o kau palapala ia D. Laiana o ka malama o Feberuari, 1890 i hala, e hoike ana imua o ka lahui aole oe he lala no ka Hui Kalahina. Ina i ku mai nei o J. Nawahi a hole sole la ana palapala ma na nupepa o ia malama a me ia makahiki, ina ia ua ku ke kiu I ka lalau, aka no kona hana ole pela, noiaiia ke I aku nei ke Kiu, e ku keia hoike a ke Kiu imua o ke akea a uiu ka limu. KIU.

            I ka Poaono I hala, ua ioaa aku o Ah Keao a me Ah Look e u hauhau ipupaka ana, eia nae o ka mea oloko o ka ipu e pua ai ka uwahi, he opiuma. Nolaila, ua hopa ia laua a iawe ia ao I Kuapapanui. @@a ka Poakahi nei, ua hookolokolo a hoopai ia laua he $100, ko ka inoa mua, a he $50, ko ka inoa hope.

HE MOOLKLO HOONIUA PUUWAI

NA KA

Ui Nohea Berela.

 

Ke kamehai hoopono-Ke kapena

Me ka luli ole-he Wahine @a ke

Kane hookah-Ke @u popi@ki@

@a me ka huli ana o ka p@@@@

Kai mahope o ka wahine.

 

MOKUNA I.

HOKO O NA KAIAULU O GENEVA

MAMAO.

            Maluna o ka ilikai hualala o ka moana wai l@oa @@alie o ka lokowai Lamena, e niau kololio ana ka mokuahi aloalo ohua Boniwada ma kona ala mai Uileneuwe main a Geneva, ma ke kakahiaka mol@elae o ka malama o lune il@ko o na makahiki pokele I au@i koke aku ia. E lawe ana oia malun@ o k@na oneki I kekahi heluna o na ohua eepakeke I oi aku I ka mea I kuluwa mau I ka ike mau ia, a no lakou hoi na kulana a me na hiohiona I ike mau ole ia nea kona oneki. Iwaena o keia heluna ohua, aia hoi he puulu kaikamahine a he poe lede opio hui. Ua kau mai keia poe ma kahi I kappa ia o Uawe, a e holo ana lakou no ka makaikai ana I na kalaulu o Geneva, malalo hoi o ka pulaina ana a kekahi keonimana aoo, a me ke kiai pu ana a ekolu kahu wahine no lakou na makahiki I hoea aku ma ke kulana o ka poe lede aoo. O kela puulu o na lede opio, he poe lakou mai ka ewalu a ka umikumamawalu o na makahiki, a ma ka nana ana I ko lakou mau hiohiona, ua hoike mai no ia he poe hanauna lakou mailoko mai o ka makua Beritania, a oia koko ke holo ana iloko o ko lakou aa koko. He poe haumana hoi no loko o kekahi kula hanui kahiko a kaulana hoi ma ka inoa I kapaia o “Pension de Basati” ma kahi hoi I kapaia o Uawe, kahi a lakou I ee mai ai, a I hoomalu ia e ka Makua Rev. Edewaka Basati, a oia no ka ona nui oia kula hanai. He kanaka oia o ke kulana naauao loa, a ua kauiana hoi kona inoa a puni ka aina puni ole o Europa a hoea loa aku I na kalaulu o Enelani, a oia no hoi ke keonimana I hoike mua ia aenei.

            E noho ana keia poe opio me ka lakou mau kumu, a makua kiai hoi, ma kekahi wahi kaawale main a eepakeke e ae o luna o ua moku’la, a ua lilo ko lakou Manawa I na kamailio ana mawaena o lakou iho, aka aia hoi ma kahi kaawalo iki aku mai ka puulu lede opio e ku ana kekahi lede opio nona na makahiki I aneane puha ma kahi o ka umikumamahiku, e ku ana oia me kekahi I ka palekai o ka moku, a e kaulono ana hoi kona mau onohi poniponi maluna o ka piko o ke alii o na mauna, oia hoi ka mauna Blanci a nona hoi ka piko I halii paa mau ia e ka hau aiai. E ku mai ana ua kuahiwi la me ke kukilakila, a me ke kamahao I ka maka ke nana aku, a me he la, oiaio no ke pookela o na mauna, a o ke alii hoi o na kuahiwi. E ku ana keia opio wahine me ka namunamu ana o kona mau lehelehe I kekahi mau mamala olelo mai loko mai o ha mele kaulana a keia pookeia haku melo Byron ka mea hoi nana I haku kekahi mau olelo hooni puuwai no ka nana lua ole o ua kuahiwi’ia.

            O ka nanahe o ka leo o un lede opio ia ka mea lohe ia aku, me he leo aia no kekahi aneia o ka malamalama.

            I ka hoohalike ana aku I ke kulana o kein leo, he opio me ka heluna nui iho o kona mau hoa kuia ua hiki paha ke I ae, ua iike oia me he pohaku Daimana’ia iwaena o ua pohaku iliili o ke kahawai. He pilalahi kona kino, a he nani hoi I ana hiki ole I keia maka peni ke wehewehe aku.

            O kona mau’papalina ua puapuai mai ka ula ohelohelo, a nona hoi na maka I iike me he punawai ia o ka wai aiai lana maiie, a me he hoku ia I ka po lailai o kane. He ui nona ka nani I hiki ole ke mawehe ia e ka mana o ka makakila. Oia ano ui hoi ka ka poe kaha hii akamai e moeuhane mau ai, a he onohi hoi na ko lakou noonoo e lia mau ai I kea o a me ka po. Ua hoike mai kona mau kelehelena I na kahoaka o ka puuwai kupaa loli ole, aka aia nae ke hoike mai la he hikiwawe ma ke aloha ana a he hikiwawe pu hoi I ka hoowahawaha ana aku, aka aia nae ke haiamu ia na haawina o ka puuwai hoopono a me ke kupaa I oi aku ka paakiki mamua o na hao kila paa loa.

            O keia ieole opio a kako e ike nei I na wehewehe ana, kona akaku oia no ke kaona nona keia moolelo hooni puuwai Berela, ka ui o na ui, a o ka nohea nona ka puuwai I piha mo na koni hala ole ana a ke aloha na ia opio, a nona h@i ka haawina I hooioliia ae I ahi @a@apa o ka weia pahikuhiku o ka enaena.

            E h@@manao e ka makamaka heluheiu, @ keia ui, no ka kakoa lei hiwahiwa, a hoakauna hai o kei@ moolelo kaili, a hooniua p@@wai.

            Ua h@@au ia mai keia le@e opio Bere@a@ na makua Beretania oiaio. He haumana hoi oia u@a@a@a o ka malama aoa a ka poe Mr Ba@@@i mai kona mau ia opio wale oiai, ua hoonoh@ ia aku oia waiaio o keia kumu a me kana wahine ma@e Ba@@i mai kona mau ia opiopio loa, oiai he elua no ona makahiki I keia wa ona I waiho ia ai malalo o keia mau kumu a no ia mea, sole loa oia I ike a heamaopopo hoi he mau @@@ kua e ao kekahi ona mawah@ae @na me Mrs Basati koe wale @@ kekahi kau iloko o ka makalii o ka makahiki I aui, ua hoea mai ia kekahi k@@uimana helehele@a u@h@@ ma kahi o ke kula, a ua hoo@au@@ ia aku @@ keia ma ke an@ he h@@ hanau ko ua keonimana ala ao ko ia nei luaui makuahine, a mawaho ae oia aole loa keia opio I ike iki a lohe ia hoi I ka I ia ae e kekahi o kana mau kumuao he makuakane a I ole he makuahine kona aole @@@. Ua lohe keia o ka inoa o ua keonimana ia nona na helehelena makona a uahoa a ianei I hoomaopopo ai o Viliama Star kona inoa, a he kanaka hoi I mare ole I ka wahine mai kona mau ia opio wale mai.

            He kanaka hoi e noho ana ma. Luna o kekahi waiwai nui, a nona hoi kekahi wahi ma Enelani I ka paia Stary, he wahi hoi makaleho nui ia e ka poe I ike, no ka laula a me ka nani o ka waiho ana.

            Ua hookaa keia kaoniwana I ka uku kula a me na lilo e ae a pau o ke kamawahine opio me ka paewa ole, aka aole loa nae oia I kau le@a iki mai I keia leole opio.

            Nolaila, ua noho keia opio nani lua ole o na helehlena me ka maopopo ole ia ia he wahi pilikana iki kekahi ona ma keia ao holookoa, a o na kumu, ao wale iho la, no kana mea I ike, a ua nana aku oia ia laua me he ia o laua wale no kona mau pilikana ma keia no lokoino.

            Aka, ua loaa no nae iaia na maawe moowini o ka hoomanao ana he makuakane hanauna keia kanaka Vilama Star nona. Aka aole loa I maopopo iki iaia he luaui makuakane a I ole he luaui makuahine ia hoi kekahi ona, he ole loa.

            Mamuli o keia mea, ua lilo o Berela Star I mea pahaohao I ka noonoo o kona mau hoa kula, a aole wale hoi ia lakou, aka iaia iho no kekahi, oiai ua lehulehu kona kulou ana, a puana ae me ka ehaeha. Pehea la ka au I loaa mai ai I keia no? Ea@ he mea ehaeha keia ia kaua e ka mea heluhelu ke noonoo iho I ke kulaua o keia ui nohea, oini ua haawi main a lani iaia I na haawina o ka ui a me ka nani, ma kona oiwi kino a me kona helhelheua, a ua loaa hoi laia he naauao kiekie iloko o kona mau ia opio wale no, aka, auwe! Auhea ia ka poli aloha o ka makua. Ka leo aloha hoi o ka mama ka malumalu pumehana hoi, a ka lauai makuakane I hoolako ai no kana milimili.

            Aole, loa ia mau mea I ka kakou hiwahiwa, aka, ua nana wale aku no ia maluna o na helehelena makona o kana mau kumu ao. A hoi aku e hiamoe maluna o kona wahi moe me na mapuna olelo o ke aloha, a me ka manaolana ua nele keia mau haawina a pau I ka kakou hiwahiwa. O ka noho pu wale iho no me he la oia wale iho no ma keia ao holookoa.

            Iwaena nae o keia puulu kamalii wahine, a iloko hoi o ko iakou poai o ka noho ana imi naauao, ua lilo mau ia Bere@a ka helu ekahi ma ua ano a pau, a ua nana aku na haumana iaia ma kea no oia no ka iakou wahi alii whine, a ua aai ke aloha iloko o na puuwai a pau o kona mau hoakuia iaia, aole wale mamuli o kona ui a me kona nani, aka no kela mau haawina makamae o ka oluolu, ke aloha a me ka hoopono e haiamu mau ana iaia I na wa a pau, a ma ka Manawa e puana mai ai o kona leo, aia mau kela nanahe wai meli, a hooni puuwai me kela leo, a me ka oluolu mau I kela mau onohi nunui mohaha me he punawai mapuna’la, o ka uka waokele. Na keia mau haawina I aihue aku I ke aloha pumehana e nowelo mau iloko o ka puuwai o na opio o un home imi naauao’la.

            Me kela Manawa a ua ui Berela ia e ku hookah ia ma ka oneki o ka moku, me ke kaulono ana a kona mau onohi maka maluna o ke alii o na kuahiwiki, aia hoi ma kahi kokoke loa iaia e ku ana ke kanaka nana hoi I hoao e o-u ae, a e ako ae hoi I kela pua mohala, a ke ala e haiamu @na, e ku ana no hoi kela kanaka ma kahi, o umi wale no kappua@ ka mamao mai ia Berela mai, a e kaulono pu ana no hoi kona mau maka maluna o ua kuahiwi hookah ia.

            He kanaka Beretania oia, o ke kulana oi ae I ko ka hapanui o luna o ua moku’la, a ma ka hoo@@opopo ana aku I kona ano me he la he kanaka kaahele makaikai oia. He kanaka paha oia I oi ole aku na makahiki mamoa o iwakalua, he helehel@a ui moha@a hui, a he k@lana kelakela a kilakila kona oiwi kino, a aohe wahi a ka o@oh@ maka e hui ai, a e ne@@@ aku ai, oiai he pali ke kua a mahina ke alo o ke ku ia a kanaka maikai. He uliuli lipolipo kooa lauoho, a pela no hoi kona mau onohi maka, he kanaka hoi e hiki ole ai ke loaa kona lua iwaena o ua koko Enelani oiaio. He kulana keonimana, a ma ka hoomaopopo ana he kauaka oia I loaa mai loko mai o kekahi koko kiekie a hanohano. E aahu ana oia he aahu huluhulu ahinahina, o kea no I ike nui ole ia maluna o ka oiwi o kekahi poe, aka ua haoa ia @@e ma kea no he aahu kaahele o ka paikini hoa loa, a I lona ole hoi I ka poe kulana haahaa. Aia hui ma kahi kokoke @ia e ku ana he kanaka @@na na makahiki I oi aku I ko ke kanaka opio a o ua kanaka @@ he kahu oia @@ ke kanaka opio.

            O ka moa e keia kanaka opio o Bele@@ Da@e Konia, a ua kamaaina hei I ke kahea ia o Dane Konia. He keiki makua ole oia, oiai ua make kona mau makua a I elua iloko o kona mau ia opio wale no, a ua aiuha hoi I kona waiwai, a ma keia Manawa, ua ahe palanaiki mai kona wahi waihona, @o ia mea ua ano akak@@ mai kona ai uha ana a ua lilo hoi I meeuhane punahele nana ka waiwai a me ka hanohano e lia mau ana, a e kuko mau ana hoi kona naau I na kahoaka o ka noho ana iloko o ka u@umahiehie o na oluolu o keia mea he gu@a. He kulana nae kona I piha me na nanaina o ka waipahe a me ka wawali nanahe I kupono I kona oiwi kuo kilakila, a ua iawa hoi me na mamala olelo e hoohiala ai ai I ko hai naau, a na ia mea I kau-o aku imua o kona alo he lehulehu wale o na hoa’loha, a ma kekahi olelo ana, ua like oia me he kila makeae@i ia e ume ana I na mea a pau I ona ia.

            O keia iho la kea no o ke kanaka opio nana I kau-o I kela ui nohea o ke kappa wai lana malie o ka lokowai kaulana o Lemana a aneane e lilo kona oia makamae I luahi na ka anela o ka po, a kaialupu hoi I kona uhane maemae ilalo o ka papaku o kela lua meki o ka make mau loa.

            E hoomanao e ka makamaka heluhelu, aole ko Diabo@o me na ehe@ loloa a me ka hulo mooawa, aka aia no iloko o na kino ui kilakila a nani kahi luakaha ai me ka maalea nui. E hele ana me na maka o ka hookamani, a e hoolilo ana iaia iho me he anela la no ka malamalama.

            Oiai keia mau opio e ku ana me ke kaulono ana o ko laua mau maka maluna o kela kuahiwi, he malihini hoi kekahi me kekahi, aia hoi, ua huli ae la ko laua mau onohi maka a ma ia wa ua halawai like ae la ko laua mau maka no ka @@kona hookah, a na ia mea I hooh@lo ae I kea nu maeele iloko @ k@ laua mau puuwai a pii ae la hoi ka ula ohelohelo ma na papalina o ka lede opio. Ku iho la ke kanaka opio me he kii kalai la I hana ia e ka noeau o ka lima o ke kanaka, no ka mea I kela Manawa I halawai ai o kona onohi maka uliuli me kela mau maka nunui mohaha I like me he punawai mapuna ‘la, ua hoohikilele ia kona puawai, a me he la ua hiki hou ole I ka pauma o kona puuwai ke nape ae, a me he mea la hoi, ua kaili ia ae ka hanu mai kona umauma ae I ka ua mea o ka hikilele I keia ui a kona maka I ike mua ole ai I kona lua ma na wahi a pau o kana kaahele ana.

            I kela wa, ua peahi aku la o Dane Konia I kona kanaka lawelawe. Hele koke mai la ka mea I peahi ia me ka palanehe, a me ke kulana haahaa ua kulou hoomaikai aku la oia imua o kona haku me ke kali ana I ka huaolelo kauoha mai kona haku opio mai.

            “E Hapalika,” I pane aku ai ke kanaka opio me ka leo hawanawana, “ke ike aku ia anei oe I kela lede opio e ku mai ia, he hoa haumana anaei oia no kela poe opio e puuluulu mai la?”

            “Ae e kuu haku,” wahi a Hapalika I pane aku ai, me ka hahai ana a kona mau maka ma kahi a kona haku opio e nana ana, “ina o kelu lede opio lauoho pala kau e kamailio nei, e ku mai la ma ka palekai me ka aahu huluhulu ano ekekei. Oiai o lakou pu no ka I kau mai ma ke awa o Vawe.”

            E hoomanawnui ka ono e na makamaka heluhelu o ka kakou naneahooniua puuwai ka Nohea Berela, a pulelo hou aku I keia pule ae me na kuhinia a ka puuwai.

            HALE HANA KOPA O HONOLULU

Ua p@a aeoei ka Hale Haua Sopa Mah@ H@@ o ka poe no lakou na inoa walalo iho a ua maka@kao lakoa e hoolawa aku I ka poe piepiele I na

Kopa Maikai Loa Maoli,

I bookomo i@ iloko o na Pa@@ 100 paona, n@@ ke 42 a 56 aok@ Kopa pakahi.

Ke hooia nei makou I ka oi o la MAIKAI o ka makou KOPA mamoa o na Kopa o wa@o mai.

 

@@ Ua kuni ia wawaho o ko makoa mau Pah@ me ka @@@@@ona “HONOLULU SOAP CO..” a e

Kuai ia e na Halekaui Liilii a Pau.

HUI HANA KOPA O HONOLULU

M. W. McChesney & Sons,

Na Egena.

3340 1-yr.

 

@oolaha @amau.

PAPA! PAPA!

ALA MA KAHIO

Lewers & Cooke

(LUI MA),

Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.

E LO@@ N@ NA

PAPA NOUAK@

O keia a me keia @@@.

Na pani P@ka, na Puka Aniani, na Olepelepe, na P@u, na O’a, na Papa Hele, na Papu Ku, me na Papa Moe he nui @@@.

NA PILI HALE O NA AKO A PAU

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

O na ano a pau @@@.

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wale

            Ke hai ia aku nei oukou e @a makamaka a pau, @a makaukau kela mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka.

 

Uku HaaHaa Loa,

E like me ka mea e h@la ana maw@@@ o L@na a me ka Mea Kuu.

Hele Mai e Wae no Oukou iho.

25@@

Ka Waiwai o ka Hilinai

 

Saseparila Ayer

            AYER, Laau Saseparila kai kaulana I hilinai nuiia no ka hoomaemae koko ma na wahi a pau o ka honua, he aneane 40 makahiki I hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaau. O keia

            LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o kea a Sasaparila Honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui puia ana me kekahi mau aa laau o ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.

            HE koko momo a nawaiiwali a nei kou? Ua awili pu anei me na ano mai ikaikai? A ua hui pu anei me na wai awaawa hoopehu. Na keia

            LAAU e hoomaemae la mau mea ino a pau a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika I ike I kea no o ka Ayer Sasaparila ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana main a mai I awili puia, aka o keia wale no. No ka

            HOOMAEMAE ana I ke koko, a me ka hookahua pono ana I na mea a pau ma kekahi mau ano mai I ikeia, o ka Ayer Sasaparila wale no ka laau nana e hoomaemae me ka hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae. O ke

            KOKO in@ hakuhaku a nawaliwali hoi kona holopono ana ma ke kino, e hoomaemae ia ana a e hooikaika pu la no hoi ma o ka @@ ana I keia Laau Sasaparila a Ayer. He maalahi a he

            MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no I ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi I na ma’I, hoomomona hou ana I ke koko ino, a me ka hooikaika pu I kona holo pono ana ma na aa. He lehulehu wale na hoola ana main a wahi a pau o kea o nei I hoohana mai I keia laau mamua o kahi mau laau e ae

            A HILINAILA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma’I, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko I hoolaha wahahee wale ia malalo o na inoa he lehulehu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a kea o holookoa, maluna o ka

 

Ayer Laau Sasaparila,

I HOOMAKAUMAULA @

Kauka J. C. Ayer & Co., Lowell Mass.

HOLLISTER & CO.

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

2@31-1y.

 

@oolaha @umao

KAKELA ME KU

KA-HALEKUAI

WAIWAI LIKE OL

 

NA LAKO KAMAN

K@@@@@ @@ @ @@@ H@le@

@@ @a@@ @o@@ h@

Ku@@ A@@@@ h@@

K@@ K@@ H@

 

Poh@ku H@@@@ h@p@ @@ K@@@@

@uu P@@@ pa @@@ @@@@@ @@

Kapu hulu Kulopa@ @@@

Kala L@@@ Hau A@@ @@@@

 

PALAU

o@@@@ K@ @@@@

o@ h@ Kupala, Pe h@@@@@ Ha @@

He a pela @hu, ha@ H@p@, Lei @@

Kaulahao Kua, Uwin@

@wea heleawe, HAO PILI PILI @@

@@@ Pakala. Ipu Hao, Ipu @ @@ @@@

 

Makau me Aho Lawai

@ani Papa Holoi, K@p@ Ala,

Kaoli K@@a@ Hu’ahai. Ko@ W@wa@

Hulu Pe@@ Kopaho@@ @ p@@@hu

P@@a Wa@@. K@@@ @@@ @ @@@@@

Ano a pao me ka P@p@ h@@@

P@n@ Keokeo, A@@@ @@@@

@@@omal@@, @@@@ @@@@

Va@@hi Mo@

 

Pena Hoomaloo

A ME ANIANI HALE

Aili Malo. A@@@ M@h@@, A@@ @@@@

A@@a K@@. @@@ Ka@@@@ @@@@@

Kak@@p@@. K@a@@ @@@@@ @@@

@@@@ha@ @@@@@ he@u@@ @@@@

 

NA PAKEKE POI

NA HOU L O!

Na Mea Piula!

MIKINI HUMUHUMU.

MIKINI A WILCOX ME GIBBS,

Na Mikini a Remington.

 

            I@ He @@@loa ua we@ @@o @@ @@ uha@@ e ne o na @@@ a imo, @@@ lihi ke h@@ @@@@ ako, kewai he uminu wah@ ke @@@.

LAAU LAPAAU KAULANA LOA A

DR. JAYNE

@@@a Ho@@@@ @e Koko

Lanu H@@p@@ S@@@

@@su Ku@o, Peaihila.

Hu@@@e, Panha@,

@@@ Hoo@@@ @@@@

 

Na-Laau-Hamo.

A PELA ANU A PELA ANU

KAKELA & KUKE.

@@@@@@