Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 48, 28 November 1891 — Page 3

Page PDF (1.80 MB)

This text was transcribed by:  Paka Westin
This work is dedicated to:  Awaiaulu

@@@@ HIKUHI MAMAWA HOLO

 

@@@@@

@@@@@@ @@ @@ Aina o Oahu.

 

@@@@@@@@@@@@@@

 

@@@@@@@@@@

@@@@@@@@@@

@@@@@@@@@@

@@@@@@@@@@

 

No Manaua Wale no

 

@@@@@@@

 

@@@@@@@

 

@@@@@

 

@@@@@@@@

@@@@@@@

 

@I HOU HAWAII.

 

@@@@@  @@Hawaii.

 

@@@@ @@@@@@ i ka

@@   ka Aupuni a kona huna

@@@@ kolohe.

______

 

@@@@ kekai haole Gere.

ka Poakahi nei.  nona ka

@@ Har@@@@@@ he $200 no na @@ ka laikini ole.

 

aku @@@@@@ keia malama

@@ ma Lanai o Iessie

a ke keiki hanauna a

< K@@@@@ ui kanu ia no.

 

_____

 

@@ ma aha keia a ka Ilamu@@puku mai nei mai ka @@ ia mai.  Kupono ole a Hamuku ke lawe mai k @@@@ kela ano.

@@@@@@ @@@@ no Baibala

!!!!  @@ pakalu, a me na @@ @@@@  pohaole,  @@ 75 ke@@@ @@@ @@ loa no ma ke @@@@ Papa Hawaii.

_________

 

A @@ hea ia Mr. A. W. 222 k@@ ka hale paikii o H. @@@@ ma alanui Papu, a e @@@@ aku ma malalo o kana @@@@ @@ Kulia imua.

_____

 

@@@ Kinau o ka Poalua aenei e @@@ ka Lanakanawai Peke@@@ Ahi Kiekie no ka holo @@ @@@ ke k@@@ kin@@ kaa@@@@. M@@ e noho @@ ma Lahaina @@@ mu@@ e Dekemaba.

 

@@@ @@ @@ Novemaba nei, ma kakou, puna iho ia ka makla@@ @@ Palenapa Kauku, ka @@@ @ @ ka Hali@lela B.D. @@@ k@ moku a Hina.  Ma ia @@@ hookupu @@ mai na Komo @@@@@ iwakaluaa kumamakhiku @@@@@ makan@ @@ hanau.

 

Aupuni Awa pake i ka @@@@@ @@ $400 @@ ka malama @@@ @@@ @oho pu ia ka leo o@@@@ pal@@ kunukunu ana i na @@@@ @@ @@@@@  hoopapaou loa ma @@@@ @@ @ @@@  p@uma a me na @@ @@ @@@@  @@ ma kekahi mau @@ kanawai.

_____

 

@@@ hou mai nei ia Mr. H.T. @@@@ makua he owalu mau a hou o ka Anemoku o @@@@@ m@@ ka Hui Alahao mai o @@ma n@ kmukuai maikai a @@@ o na @@@@ @lua.  Ehuehu oi ka luaui pui kapili ale @@@@. Nohea @le hiki no, na ulu e ia a manoanoa na okeni.

 

@@@@ Poakkolu mei, ua hoi ma ka  @@ahi @@@@@ale nui ka moku@@@ L@po Manu Lysan mai, me @@@@@ mokupuni, iloko o na la @@ @@me ka hapa.  Ma kana @@ ana aku mai Honolulu aku @@ Novemaba 12, ua ku aku oia @@@ iloko o na la hele 4 me 2 hora.  @@@ we pu mai nei oia he 150 mau @@@ manu, a ua hoi pu mai hua i holo pu aku ai.

_______

 

      Ma ka l a7 aenei o Dekemaba e @@@ ai ka Oihana Kinai Ahi o Honolulu nei i ko lakou Luna Ki@@ Ahi Nui a mae na koku elua. @@ na paa halola e holo ana, oia o @@@@ A@@@he,   Luna nui; Has. H. @@@, Kokua mua; D.L. Lalawaia, 2222kua Alua; a e ka lua, o R. More, @@@ Nui; J.W. McDonald, Kokua @@@l Wm. Keawe, Kokua alua.  O ka halola mu no ka pua e lohe ia @@ me ae hele okoa ana.

______

 

   Ua hala aku i ke ala hoi ole mai, n@ ka Malu Ulu o lele, i ka Poa@@@ la 16 o Novemaba nei, o M Kaluakini (w), i ke e59 o kona @@@@ makahiki, a mahope o ke kaa @@@@ ihi ana no eono malama a @@@ a me ka huli nui ia ana o ka @@@ laapaau.  No ke kai hawanawana kona o@e oiwi, a na ka mare alua ana i ke lahaina kanae kna mea i noho ai a wahiho na iwi i ka aina @@@@@@.

   Ua lohe mai makou, eia ke noii ia mai nei na wahi leulehu he nui i no ai na hoolilo o ka Oihana Kinai Ahi o Honoluluu nei i keia wa i h@@@ aku nei.  Ua hoohaoi ia k@@p@@ @@@@ o @@@@   p@@u ke i hele @@, a i ole ia ua hooi@lo, ia ka palaua me ka ike ole o ka Papa Kinai Ahi.  Aia a nui ka ike alaila loaa, e ia la he hoe no ke kai uli.

_____

 

   Ua make ma Makaaho, Honolulu nie, i ka hora 1:45 o ka auina la Poakahi, Novemaba 23, o W. K. Awihi, k, @@@@@mana o ka halekuai alanui Moiwahine o H.T. Waterhouse a i noho lawelawe hoi malaila no ka manawa, he iwakalua  paha makahiki.  O Kohala, Hawaii kona one hanau, a o na la o kona ola ana ma keia ao, he 40 makahiki.  ke nnoho u nei kana whaine, ka ohana a me na hoaloha nona ma keia ao aku o ka make.

_______

 

  Elua mau anaina pule haole i malama ia ma Honolulu ne i ka Poaha i hala: no ka hoolohe ana i ke kuahaua a ka Peresidena e wae ana i ka Poaha hope o Novemaba 4 la hoalahaloha i ke Akua.  O ka mua ma ka luakini o Sana Anaru, hora @@@@ kakahiaka, me ke pooolelo mai a Rev. A. Mackintosh mai ma Oihanakahuna 9:7.  O ka lua o na anaina ma Kaukeaono, hora 11 kakahiaka, me ka haiao mai a Rev. C.M. Hyde mai ma Ieremia 30:19.  Ua piha mae no keia mau anaina i na poe hele pule, a o ka oi aku o ka piha loa oia no o Kaukeano.

________

 

Hoalohaloha.

______

 

   I ko makou hoaloha oiaio a pauhana pu iloko o ka Haku, Mr. Wille Ellis.  Aloha nui oe a me kau wahine.

   Oiai mamuli o na ulia o ka pilikia i kau iho maluna o olua, oia hoi, ka pau ana o ko olua home i ke ahi a me ko olua mau pono kino a me na pono kino o ka olua ma kamalei, a me ka akele maahunehune ana mai o ka hua mua o ko olua mau puhaka mailoko mai o na maewakaewa a pilikia pau ahi.  Nolaila, o makou kou ma hoaloha iloko o ka Haku o ka Ahahui Piopio o Lihue nei, ke haawi aku nei makou i ko akou aloha nui la olua, ma o ko makou komite la, a ke kono pu aku nei makou e kaana pu iloko o ko olua kaumaha a luuluu no na ulia o ka poino i kau iho maluna o olua a me ko olua ohana.

   Nolailal, ,o na ulia o ka pilikia i kau iho maluna o olua, he mea nui ia, a h mea kaumaha no hoi.  A o ka oi loa aku oia no ka pakele mahunehune ana mai o kaolua kamalei hiapo i aloha nui la, ka mea hiki ole ke imi ika ola i ka wa pokolo aka, me ka hoomamawanui a me ka malama loa ana, makee ana a hooikaika ana i kahi  e maliou mai ai ka pono, alailal, loaa ke ola, aka, maluna o keia mau mea a pau ia a kokua mai ko kakou Makua lani alaila, e pau no na pilikia a pau.

   Nolailaa, ke nonoi nei ka makou mau leo pule imua Ona, e haawi mai i ka maha maluna o ka olua kamalei aloha, a e hoomama mai i na kaaumaha a pau i kaau iho maluna o oluaa, a Nana  no e haawi maii na kokua ana maluna iho ou a me kau wahine ma na mea a pau.

   O makou iho no kou mau hoa paahana pa iloko o ka Kaku Iesu Kristo, o ka Y. M. C. A. o Lihue nei, ma o ko makou komite la.

                                                                                                                ) Mr. C.K. Haae, Jr.

Na komite.                                                                                              . H.K. Kahele,

                                                                                                                ) Jos. B. Hanaike.

   Lihue, Kauai, Nov. 14, 1891.

______________

 

   I ke komite a ka Ahahui Poiopioo Lihue, Kauai, C.K. Haae, H.K. Kahele, Hos. B. Hanaike.  Aloha oukou.

   Ua loaa mai ia maua ka oukou kanaenae aloha, no maua a me ka maua kamlei aloha, ka mea i maewaewa i na poino a me ko maua ohana.

NOlaila, o maua ko oukou mau hoa aloha me ke kaumaha, ke haawi aku nei maua i ko maua hoomaikai palaena ole maluna pakahi o oukou na lala o ka A.O.I. K. o Lihue, me o ko oukou koitela, ma o ko oukou kono pu ana mai me maua iloko o keia mau la a ka ehaeha i kau iho maluna o maua.

   Nolaila, oia hookahi ka leo o ka kakou pule imua o na mana lani, e haawi mai i ka maha maluna o ka maua kamalei i aloha nui la.  A a hoopau ia na kaumaha a pau i kau iho maluna o maoua a me kakou a pua.

   Omaua iho no me ke kaumaha,

                                                 Mr. a me Mrs. ELLIS.

_____

 

HE HOOMAIKAI.

   Ke haaw aku nei maua i ko mauia mau hoomaikai palena ole maluna pakahi o na koenimana a me na lede malao iho nei, no ka lakou mau kokua aloha ana mai ia maua a me ka maua mau kaikamahine ma na mea e pono ai ke kino.  Oiai ma  ulia a kapilikia o kau iho ana maluna o maua, oia hoi ka pau ana o ko maua home aloha i ke ahi a me ka pakele mahunehune ana mai o ka maua kamalei hiapo mailoko mai o na poino a ke ahi.

   O Mr. a me Mrs. Rice, Mr. a me Mrs. H. Isenberg, Mr. a me Mrs. Fountain, S.W. Wilcox, ka Ahahui Piopio o Lihue, ao ka hui Manwaiea, C.H. Wills, E. Throne Ahiona (pake) Neilson a me kakahi poe e ae no i haawi mai i na kokua aloha ana.

   A maluna o ka makuahine o ka pono Mrs. Mary rice, ko maua aie nui ana, kona ahonui, kona noho pu ana me maua i kekahi po a hiki i ke ao ana, no ka pilikia o ka maua kaikamahine, kona kiai mau i na la a pau a hiki i keia la a me kana mau lawelawe ana no a pau.

   Omaua iho no me ka waiohia,

                                    Mr. a me Mrs. ELLIS.

   Nawiliwili, Kauai, Nov. 21, 1891.

 

HE PALAPALA ANO NUI.

______

 

Mai Tokio, Iapana mai.

 

_____

 

Na Olai Weliweli.

 

------

 

Na Make a me na Eha.

 

_____

 

   Malalo iho, ke waiho nei makou i na mea hou o ka aina o Iapana, i peni ia e kko makou mea kakau mau, David Keaweamahi, a e heluheluia e na  mea a pau me ka makahehi nui:

 

I kuu hoaloha,

   J.U. Kawinui Esq.--aloha oe:  No ka manawa loihi i kaa hope ae nei, akahi no au a makaikai hou aku i kou kaua o ka hana nupepa a me ka aina aloha me keia mau mea hou o Iapana nei, a oia iho keia:

NA HALE AHAOLELO.

 

   O na Hale Ahaolelo mua o Iapana nei i paa ai iloko o kela mau makahiki i kaa hope aku nei, a i kui aku ai ka lohe a puni ke ao nei ua anai ia iho e ka ahi a lilo i mea ole, mahope koke iho o ka noho ana o na hoa kaukanawai no ka manawa pokkole, ano ua paa aenei he mau hale hou i oi ae ka nui, ka nani a me ke kilakila i ko na hale mua a he mau la helu wale  no koe noho hou ka ahaolelo iloko.

 

KE OLAI.

 

   He ku i ka weliweli na lono no na hana a ke olai ma kekahi mau kulanakauhale mamao mai tokio nei aku, ma ke kakahiaka nui o ka la 28 o Okatoba i hala.  Ke olelo nei na kamaaina, o ka lua iho la ia o na olai ikaika i ike ia ma ka luku nui; o ka mua, ma Yedo {oia o Tokio nei} iloko o ka makahiki 1854.  Ua hoike ia mai ia'u, ma ia olai aole ia lawa na ilina kupapau o Tokio nei no ke kanu ana i na poe make, nolaila na pono kanu la no na poe make ma kela a me keia wahi me ka hooponopono ole, me ka hooili ana o kekahi maluna o kekahi; a o ka lua iho la keia {Okaatoba 28, 1891}.

   Maloko o kekahi o na nupepa o Tokio nei i ike iho ai au i ka heluna o na manawa a ke olai i ulupa ai i kekahi mau wahi like ole o Iapana nei, oia hoi he 30 ka nui ke hui ia me keia olai hope.  O ka mua loa i ka A.D. 684.  Mamuli o keia, he mea nani ia ka hoomaikai ana aku i ka Makua Nui no Kona hookoe ana mai ia Tokio nei iloko o keia kau o ka luku, no ka mea ina i hohola loa mai Kona lima kakaauha maluna o keia kulanakauhale e like me mamua, ina la paha o makou pu kekahi e helu ia me na heluna o na poe i poino, aka alole pela; ua hookoe mai Oia ia makou.  Ua hoopuiwa ni ia ko ke kulanakauhale nei e ka ikaika hooneee o ke olai ma ka manawa like i loaa ai ka poino i na apana e ae; a mamuli o keia hoonaue ikaika ana, ua pau nui i ka naholo iwaho o ke alanui na kane, wahine a me na kamalii.

   Maanei ke hoike nei au i ka nui o na make, na poe ia mahunehune a me na poino e ae nui, e like me na mea i hoolaha ia ma na nupepa, mai na lono mai o na apana popilikia mai ma na telegarapa.

O ka lono Telegarapa hope mai na apana mai o Aiehi a me Gifu o ka la $ o Novemaba, e hoike ana i ka nui o na poino a ke oiai i ulupa ai ma na kulanakauhale lehulehu, iloko o keia mau apana ae la maluna ma ka la i hai ia ae la, ua lawe mai au i ke ano nui penei:

   No ka apana o Gifu, na poe i make 5,183 na poe i oia mahunehune 6,527, na hale i hoohiolo ia 40,474, na hale i pau i ke ahi 4,963.

   No ka apana o Aiehi, na poe i make 2,427, na poe oia mahunehune 3,110, na hale i hookiolo ia 42,345 na hale i hoohioio hapa ia 18,106.

   Ma keia, ina e hui ia ko na apana elua, alaila e loaa no keia huina penei:  na make 7,601, na oia mahunehune 9,637, na hale i hoohiolo la 82,819, na hale i hookiolo hapa ia 18,106 na hale i pau i ke ahi 4,936.

   ma kekahi hoike no ka apana o Gifu, penei na mea i ike ia:  ua hoowa ia e ke o lai a lilo i loko nona ka loa o 600 iwilei, a o ka laula he 60 iwlwi, ke waiho nei keia loko ma ke kumu o ka mauna Kausau.  Pela no hoi, ua hoowa pu ia ke kae o kekahi muliwai me ka hooloihi ana aku, oia hoi e moe ana mai kahi aoao a kaho aoao o ka apana o Gifu ka loa he 140 ri, (350 mile.) a he aneane halalua o keia loihi he wah i e hana hou ai, a o ka lilo no ka hana hou ana me ka puu dala nui e paa ai.

   o ka huna o na kanaka o ka apana o gifu i nele i na pono kino he 157,815.  Ke malama ia nei mailoko ae o ka waihona o ka apana, penei ma nea ai a plea aku:  he 75,970 yen[dala kepani] a no na halemai a me ka hoomalu ana, he 85,000 yen.  Mawaho ae o keia kokua, ua nui na kokua e ae i hoouna ia mai i ke kahua o ka pilikia; mai na Emepera kane a me wahine mai, na poe waiwai, na haole, na Kepani a me na poe karistiano.

   O na alanui kaa ahi ae moe ana maluna o keia ma uapana ua pau i ka lilo i mea ole, aole hiki i na kaa ke holo.  Me kahana nui no hoi i paa ae ai kekahi mau alahao m@ ka nui pu o nalilo, a ke koe ne no hoi  kekahi.  Aka aia ka hana ma na lima o na poe hana.

   O kekeahi lono manaonao i loheia mai, oia keia:  Iloko o ke kulanakauhale o Ogaki, apana, o Gifu, u akoakoa ae keluna o  nakanaka i oi aku mamua o ka 150 maloko o kekahi heia[Kaijiyen] e like me ka maa i na Iapana, no ka hoomana ana i ko lakou akua; mamua o ka hoomaka ana o ka mea haiolelo e lawelawe i ka hana, oia ka manawa a kekahi olai nui i iliki iho ai me ka ikaika, a iloko o ka manawa pokole ua haule mai la na kua nui o loko a hanee pu iho ia ka hale holookoa a uhi iho la i na kanaka a pau oloko a pakele elua me ke kau no nae o na alina maluna o laua.  O ka wa pu no hoi ia a ke aihi i hoiapu mai ai a pau kela poe i ka make.

   O na lono tlegaapa mai Nagoya mai o ku la 4 o Novemaba, hora 8 me 10 minute P.M.,  me Gifu mai hoi o ka la 5 o Novemaba nei no, hodra 11:55 A.M., e hoike ana i ka nui o ke olai i hoohakui ai ma ka hoomaka ana a hiki i ka wa i teleparapa ia mai ai, aole i emi malalo o 6,610 manawa, uua like paha me 38 manawa a oi i ka hora, 1 a 2 p aha i ka elua minute.

   Me keia hoike, ua lawa paha ia no ka lehulehu heluhelu mea hou, me ka ike pu mai hoi o oukou i na pilikia i kau mai maluna o keia aina a makou e noho nei, aka e kala mai ia'u ina na paewa ka'u hoike, oiai me ka hana nui i lawe  ia mai ai keia.  He nui na hoike a he pohihihi ka lawe ana mai i ka mea io.  Nolaila ke hoouna aku nei au i ka'u nupepa "The Tokyo Mail" a nau ia e kuekaa iho i na mea i koe.

   Ke hohola mai nei ke anu i ua aina nei, a ke liuliu nei kela a me keia i na pono no ka wa anu, no ka mea aole i mamao aku kona manawa.

    owau a me ko'u ma hoa, oia mau no ko makou ola kino, a o ka hooomanao i ka aina a me ka ohana ka hana nui,

Me ke aloha nui,

                                                                             D. KEAWEAMAHI.

   Tokio, Iapana, Nov. 7, 1891

_______________

 

Ka Laau Ola

 

   O na huaale Sana Patarika, ua hoomakaukau maiau ia mai no lako laau maikai loa mai, a mamuli o na hooiaio kiekie ua oi lo aku ka maikai e puka mai ana mai keia mau huaale mai.  Ke kuai nei makou ma na Halekuai Laau lapaau a pau,  O BENSON, SMITH & CI., na Agena ma Honolulu.

139-2359 q

__________

 

  ua hoole loa o Makiaawa a me Holoua i ka noho ana i mau lala no ke Komie Hooko o ka Hui Liberaia(lau) a ua noho no laua ma ka Hui Kalaiaina.

________

 

   ua lohe wale maia makou e haalele ana paha kekahi laia o ke Komie o ka apana 2 a ka Hui Libaraia o Honolulu nai, no ka huikau o ke kao me ka hipa.

_____

 

   O na haiolelo la kuokoa a ka aoao Libaraia e kualehelehe mai ana i keia la ma Tamai Kuea, no ka mea pili wale no i ko koho balota, aole no ka mea pili i ka la kuokoaa.  Hookahi wale n ohaiolelo maopopo e pili ana i ka la, oia o Hon. A. Rosa.

 

Hoolaha Hou.

 

Hoolala Hooponopono Waiwai.

 

MA KA WAIWAI O LUIKA KEOLANUI, O Honolulu, i make kauoha ole, ua hookohu la ka mea nona ka inoa malao i lunahooponopono no ia waiwai, nolaila o ka poe a pau i aie i ka me ai make ma keia ke kanoha ia'ku nei lakou e hookaa koke mai ia'u ma ko'u keena ma Aliolani Hale, Honolulu, a o  ka poe a ka mea make i aie aku ai, e waiho ma lakou i ka lakou noi ma ko'u keena iloko o na mahina eono.                   HENRY SMITH.

Lunahooponopono o ka waiwai o Laika Keolanui.  Honolulu, Novemaba, 26, 1891   2865-5t

 

Hoolaha Hou.

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono.

 

OIAI UA HOOKOHU IA MAI KA MEA nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono no ka waiwai o THOMAS H. HAYSELDEN o Lahaina, Maui, i make, nolaila ke hoolahaia aku ne ka lohe i namea a pau i aie mai i ka mea i make, e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho a i ole ia harold Hayselden ma kahi hana mau o ka me amake ma Lahaian.  A o ka poe a pau ke mau koina ka lakou i ka waiwai o ka mea make, e waiho koke mai i ka lakou mau koina i hooiaio pono iailoko o eono malalama ia @ a i ole ia  e hoole loa ia aku no.

                                                                                                       HENRY DIUKENSON,

Lunahooponopono o ka waiwai o Thomas J. Hayselden i make.

   Lahaina, Nov. 7, 1891                                                                                      2@@4 @t

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

 

OIAI U HOOKOHU PONO IA MAI KA mea nona ka ioa malalo iho i Lunahooponopono no ka waiwai o Augustus L. Smith o Honolulu, Oahu i make, polaila ke hoolaha aku nei i ka poe a pua a ka me amake i aie ai, e waiho koke mai k ka lakou mau koina i hooiaio pono ia me na bila ina ke paa ia la i ka mea nona ka inoa malao iho iloko o na malama eono mai ka la aku o keia hoolaha mea ia @@@ a i ole la e hoole loa ia aku no.

                                                                                                           B.F. DILLINGHAM                                

Lunahooponopono o ka waiwai o Augustas L. Smith i make.   Honolulu, Nov 29, 1891

2@@4 q

 

KUAI KUDALA

 

O NA

 

WAIWAI LOLE, LAKO AI,

 

A pela aka,     A pela aku

__________

 

E kuai aku ana na Lunahooponopono Waiwai, o ka Waiwaai o A.W. Maioho, i make o KoKoloa, Kauai, ma ke kudala akea, mai kona halekuai aku ma Koloa.

 

Ma Dekemaba 1 me 2.

 

MA KA HORA 10 A. M.

 

i na waiwai maikai i wae ia o na Lole, na paaa Lole Kane a me kamalii ua kamaa Buti o na lede a me na Keonimana a me na kamaa haahaa, na Lako aia, na Paka pepee, n Kaula, na Aila a me na Pena, na Lako Hao, a pela aku a pelaa aku, me hookahi kaa lio papa noho huli i mua, hookai kaa lio kaouo, hookahi ilo, hookahi pukaupoohiwi D. B., hookahi pukapoohiwi raifela Wincheser 45 70, hookai papanapana S& W., hookahi kaula wati, hookahi pohaku hookala, elua mau pahu aniani halekuai, elua paa mea kaupaonal hookahi noho paniolo

 

HOOKAHI WAA NUI.

 

   E haawi pu aku ana na Lunahooponopono ma ka hoolimalima makepono i ka HALEKUAI

 

Na Hale--Mawaho me ka Aina

 

(kokoke elua mau eka),

 

Ma Loloa, Kauai, a me hookahi pa (e lawa kupono ai no ekolu hale) ma Alauui Paipalapala ma Kawaiahae, Honolulu.

 

KALOHELANI MAIOHO, J.K. FARLEY.

 

   Ma Lunahooponopono o ka Waiwai o A.W. Maioho.  Koloa, Kauai Nov. 14, 1891.

2364-2t

 

Kuai a ka Lunahooponopono Aie

 

---O KA---

 

AINA WAIWAI NUI

 

-----MA KA----

 

poaono, Novemaba 28, 1891

 

Ma kahi noho o W. E. H. Deverill,  Hanalei, Kauai.

________

 

   O ka aina e kuai ia aku ana aia ma ka aekai o Hanalei.

 

Apana I.

 

   Eia he hale laau nui e ku nei malna o keia apana, a ua lilo i ka hoolimlima ia e W.E.H. Deverill no ka manawa he ekolu(3) mau makahiki, me ka maua e hooloihi hou aku i ekolu ma makahiki, e hooaemae ia nae ka hale ma ke ano maikai e ka ona.  Uku hooimalima, he $15.00 o ka malama ahiki i Feveruari, 1892, alaila he $20.00 o ka malama no ke koena o ka manawa.

 

Apana II.

 

   he hookahi hale e ku nei maluna o keia apana, aole nae maikai loa, a ke noho ia mei e K. kaina.

   Hookahi hale kaa Ho, a e Lawe ia o ka mea e lilo ai maloko mai o hookahi malama.

   O nalilo hana palapala, ai ai ka me koho a lilo.

 

 

 

 

LOT I.

 

A--------------------------------------------------------------------------------------------------------H

 

 

 

 

 

LOT II.

 

 

NA PAHALA O JOHN KAKINA.

APANA 1.

   Pahale ma ka ili o Walaulu, hanalei, Kauai.  E hoomaka ana ma ke kihi Hema Kom. o keia pakalo ma kaoi paha hau pili ma ke alanui.  Mailaila aku.  Ak@ @@@@@@ Kih.. pili me Luis Mose.  Hem., @@@Hi.@@@ Kih, pili me Apoe.  Hem., @@Kom., @@@Kih@@@pili me Kua@aiki, a hiki i kahi i hoemaka ai @@i @@@ 3p.

APANA 2.

   Pahale ma ka ili o Walaulu, Hanalei, Kauai.  E hoomaka an ma ke kihi Akau Hikina o ka Palale o Luis Mose, ia a kahi paha laa@.  Mailaila aku, Ak., @@ Hik., @@ Kih., pili me ke alanui.  Hem.n @@@ ili @,, 6 oo, Kih., pili me ke kahawai o Walaniu.  Mem., 8 30 Kom. 4.30. Kih, pili me Luis Mose, a hiki i kahi i hoomaka ai. @@@@ 7p.

_______

   O ka waiwai e kuhikuhi ia nei maanei e kuaai ia aku ana ma ke kudala, ke ole mamua ae i ke kuai ia.

      No na mea i koe, e ninau ia W.E. H. Daverill, Lunahooponopono A--e o ka waiwai o H. Kakina.

W.E. DEVERILL,

2082-@@@                                                                                         Lunakudala.

 

MUTUAL 76---NA TELEPONE--BELL 179

 

H.H. WILLIAMS & CO.,

 

KA POE HOOKOMO MAI, KUAI AKU A ME

 

 

HANA PAKA O NA HOONANI HALE

 

 

MAIKAI O NA ANO A PAU ME KA MAKEPONO.

 

 

ME NA                                                                                                            @@@@@@

 

Piano i Hanaia                                                                                              Na He Kupapau

 

   Me ke k@peno i                                                                                Na P@@@@ Make      

 

           keia ea                                                                                             

Aole Mu e komo.                                                                                  Makemake Lawe.

 

-----MAANEI  E  LOAA  AI-----

 

NA LAKO KANU KUPAPAU, KAA

 

A me na Pono Ia-loa i ke kino o ka mea aloha.

 

HELU 105 ALANUI PAPU  -     -    -   - HONOLULU

 

Hoolaha Hooko Moraki.

 

MAMUI I O KEKAHI MANA KUAI I @@@ ke ia ma. koo kekahi palapala @@ @@@ i hana a mawaina o Palapala @@ Ku@@ @@@@ Wahi. Yong K@w a me @@@ @@ naa ka @@ a o Wi@@ Wo Mai o ka aoao @@@ A m@@ Yong Ah In o ka aoao elua ma ka la @@ Sepamaba 1890 i kakau k@ p@ ia ma ka buke @@@ aoao @@@ a ma muli o ka @@@@@@ ana o na ku@@@ aelike i keia moraki oia hou ka hookaa oie ia ana o ke kumupaa a me ka uku panee no aila ke hoolaha ia aku ne e ka mea nona ka aoao elua o na moraki ne e hooko ana oia ia mana kuai.

   A ke hoolaha hou ia aku nei ai maaahope aku o na pule ekolu mai keia ia aku alaila e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana ma ke keena kudala o @ Jas. F. Organ, ma Honolulu, ma ka la 8 9 Dekemaba, 1891, hora 12 o ia la.

   Aiaa ma kahi o W.R. KAKELA na olelo hoa kaka no keia mea.

   Hanaia i keia 'a 10 o Novemaba, 1891

                                YONG AH IN.  me moraki mai.

   Penei a aina i moraki ia keia mahi raiki a me na mea e pili ana a i hana ia malao o kela hoolimalima o Irene H. Brown ma ia Pat Yip ma na mea moraki, i ka kau kope ia ma ka buke 12@ aoao, @ me na lio na helehelena a ae, na hale, na paina pipi kauo na mea hana ka raiki a me na mea e ae e ulu ana na pono hale a me na mea e ae a pau loa e pili ana i na mahi raiki nei.                                                                                                23@@ 4t

 

Hoolaha Hooko Moraki a me ke Kuai.

 

I KULIKE AI ME NA HOOKO ANA O KE kahi moraki i hanaia e P @ HAIRAM KAILAU o Kohala, mokupuni o Hawaii, ia Alexander Campbell i make o Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka la 1 o Iune, A @ 1887, i hoopaaia ma ke Keena kakau Kope, buke 109, a ma na aoao 27, 28 a me 29.  Ke hooiaha ia aku nei ka lohhe e Margaret Campbell, Elizabeth Ryeroft, kana kane Ryeroft i hui a ae pu, Alexander J. Campbell, Mark P. Robinson Kahu Malama o J.I.P. Robinson, A.M. Robinson a me A @ Robinson, na keiki a Sophia Louise Robinson kaikamahine a Campbell, W. H.C. Campbell a me John T. Campbell, ke manao nei lakou e hooko aku i ka morkai no ka uhakila o na olelo oia ka haokaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

   ke hoolaha hou ia aku nei, mahope aku o ka hoopouka ia ana o keia olelo hoolaha ma na olelo Enelani a me Hawaii no na pule ekolu, e kuai ia aku no ma ke kudala akea na aina a me na waiwai i paa maloko o na morkai la kahikia ku i ke awakea o ka POAKAHI la 14 o Dekemaba, A.D. 1891, ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan ma Alanui Moiwahine ma Honolulu i olelo ia.

   O na waiwai i paa maloko o na moraki ia, ua kuhikuhi ia penei:  O kela apana aina a pau e waiho la ma Kapua, ma Kohala i oleloia, nona ka ili he 9 mau eka, 7 mau kaulahao kuea, @8 anana kuaea, a oia ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila nUi Helu 7653, a Kuleana Hoona Aina Helu @741 i hoopukaia no Kalua, a i hoolilo ia aku ia D.@ Hairama Kaailau, e kalua ma ka palapala kuai i hanaia ma ka la 18 o Mei. 1875, a hoopaa ia ma ka Keena Kakau Kope, buke 81 a ma na aoao 186-7.

                                                                      MARGARET CAMPBELL.,

                                                                      ELIZABETH RYCROFT,

                                                                      ROBERT RYCROFT,

                                                                      ALEX J. CAMPBELL,

                                                                      MARK P ROBINSON,

   Kahu Malama o J L P Robinson. M A Robinson a me A C Robinson.

                                                                     W.H.C. CAMPBELL

                                                                     JOHN T. CAMPBELL,

   Na Hooilina o Alexander Campbell i make.

   No na mea i koe, e ninau ia J M MONSARRAT.

Loio no na Hooilina o ka mea iaia ka moraki.

   Hanaia ma Honolulu, Nov. 17, 1891.                                                           2@@4 4t

 

Hoolaha Hooko Moraki.

 

MAMULI O KEKAHI MANA KUAI I HOIKE ia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o A.P.K. MALULANI, o ka aoao mua, a me W.C. Aehi, o kaaoao elua, ma ka la 3 o Aperila, 1891, i kakau kope ia ma ka buke `123, aoao 264, i hoolilo ia ia S. roth, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka hhkaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o na moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

   A ke hoolaha hou ia aku nei, aia  mahope aku o na pule ekolu mai keia la kau, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ma ka la 5 o Dekemaba 1891, hora 12 o ia la.

   Aia ma kahi o W.R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

   Hanaia i keia la 14 o Novemaba, 1891.

                                                                            S. ROTH.

                                                               Hope o ka Mea Moraki mai.

Penei na iana i moraki ia:  aia ma Waioli, Kauai.

1--1 1/4 eka, Sila Nui 1095, ia Kahookiekie.

2--3/4 eka, sila Nui 666543, ia Papa.

3-- Hapalua i maele ole ia iloko o ka waiwai o Samuel Kaaloa, Buke 40, aoao 341.

4-- Pa-hale, nona ka ili he 1 ruda, 3 peka.

5-- Aina kalo, Buke 31, aoao 282.

6-- Apana ma Kalauao, 640 eka, Sila Nui 9353, ia Palau.                             2363 4ts

 

Hoolaha Hooko Moraki a me ke Kuai.

 

I KULIKE AI ME NA HOOKO ANA O KEKAHI moraki i hanaia e Hoakalei a me Hao Kamaole, kana kane o Kailua, Kona Akau, Hawaii, ia Alexander Campbell i make o Honolulu, mokupouni o Oahu, ma ka la 22 o Maraki, A D 1887, a i hoopaa ia ma ke Keena Kakau Kpe, buke 105, a ma na aoao 166 a me 17.  ke hooiahaia aku nei ka loe i na mea a pau e Margaret Campbell, Elizabeth Ryeroft, kana kane Robert Ryeroft i hui a ae pu Alexander H Campbell, Mark P Robinson. kau Malama o J L P Ronson. M A Robinson a me A C Robinson, ma keiki a Sopohie Louise Robinson, kaikamahine a Campbell, W H C Campbell a me John T Campbell, na hooilina o na Alexander Campbell ia ke manao nei lakou e hooko aku i ua moraki la no ka uhakiia o na olelo, oia ka hookaa oleia o ke kumupaaa a me ka ukipanee i ka  wa e hookaa ai.

   ke hoolaha hou ia aku nei, mahope aku o ka hoopuka ia ana o keia olelo hoolaha ma na olelo Hawaii a me Enelani n oekolu mau pule, e kuaiia aku no ma ke kudala akea na aina a pau a me na waiwai i hoike a kuhikuhi ia iloko o na moraki la ma ke awakea POAKAHI la 14 o Dekemaba, A D 1891, ma ka hale kudala o Has. F. Morgan, Alanui Moiwahine, ma Honolulu.

   Eia na kuhikuhi o na waiwai i morakila:

   1-- O kela aina a pau e waiho ia ma Kealakehema ua Kona Akau la, nona ka ili he 153 mau eka, a oia no ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila nui Helu 1571 ia kaahui.

   2-- O kela apana aiana a pau e waiho la ma Kealakehe, nona ka ili he 390--PO mau ela. a oia no ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu @228, a Kuleana Hoona Aina Kelu 8608 ia Kaahui.

   3-- O ke a apana aina a pau e waiho la ma Kealakehe, nona ka ili he 2 mau eka, aoia no ka aina i kuhikuhiia ma ka Palapala Sila nui Helu 5123, a Kuleanaa Hoona Aina Helu 10950 9a Waiwaiole.

   4--  O kela apana aina a pau e waiho la ma Honokohauiki, nona ka ili he 1 eka, a oia no ka aina i kuhikuhiia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu @@@@, a Kkuleana Hoona Aina Helu 7470 ia Kamohai.                                   MARGARET CAMPBELL

                                                                        ELIZABETH RYCROFT

                                                                        ROBERT RYCROFT

                                                                       ALEX CAMBELL

                                                                    MARK P ROBINSON

   Kahu Malama o H L P Robinson, M A robinson a me A C Robinson.

                                                                   W.H.C. CAMPBELL

                                                                   JOHN T. CAMPBELL

   na Hooilina o Alexander Campbell i make.

   No na mea i koe, eninau ia J M MONSARRAT.

Loio o na Hooilina o ka mea nona ka moraki.

   Hanaia ma Honolulu, Nov. 17, 1891.                                                        2364-4t

 

ALLEN & ROBINSON,

NA MEA KUAI PAPA O NA ANO A PAU

   E loaa no ma ka UWAPO O PAKAKA, Honolulu, ma ke kumukuai makepono loa, no ka omaikai o ka lehulehu e makemake ana e ka kulu hale.  E kipa ma a e ike kumaka.

2344-tf

 

J. OPP & CO.,

Na Poe Hana ma na Lako Hale o na ano a pau!

 

Hana Moe, Na Uluna Pulu, Etc.

 

Noho no ka Hoolimalima ana, ua Lako Hale me ke kumukuai emi.

Honolulu.                                                                                                   2344-tf.

 

Hoolaha a ka Luna Hooponopono Waiwai.

 

   @@a @@@@ @@@ @@@@@ a mai ka uiea mana ka inoa maka @@@@ @@@@ @@@  F. S. Kamau Lunakanawai Ka@@@ Apana @@@ @@@ Kulahooponopono Waiwai na M222 K@kah@@@ @ i makakauaha ole @@@ Wa @@@ Hilo, Hawaii.  Nolailia ka hoike ia @@@@@@@@ @@  a pau ina he mau @@ua ka lakou i ka mea i make e hoike koke mai lakou @u @@@ na malama @@@ mai keia la a@@@ ma aole pela e @@ ew mau ia aku no.  A o ka poe a pau i a@e i ka mea i make e hoike koke mai lakou ia a n@@ ko@@ wahi noho ma Kahua, Hilo, Hawaii.  J W KEKAHIKO

   Lunahooponpono Waiwai no M@@@ Kekahiko wai make.

   Holo, hawaii, Novemaba @, 1891                                                     2@@3 @@

 

Hoolaha  N Lunahooponopono o ka Waiwai o Koomoa.

 

O MAUA O NA MEA NONA NA INOA MA lalo iho nei ua hikikuhu pono ia mai maua e ka Mea Hanohano @@@ F. Kieha@@@@, i una Kanawai Kaapuni o ka Apana Elua o koo Hawaii pae Aina ma ka la   29 o Okatoba M H 1891.

   Ke kauoha aku nei maua i na poe a pua i aie ia Koomoa k@ a me na poe a pau i aie aku ai o Koomoa ika e hele mai e hookaa i ko lakou mau aie a me ka poe iaie aku ai i Koomoa iloko o na malama eono, e ele mai ai me na bila kupono i hookihi ia imua o kekahi mea i ae ia e ke kanawai a ina aole e hooiko ia pela, e hoole mau ia aku no e maua.

   E loaa no maua ma i lupalakua, a ma Honua ula, Maui.

                                                          M. KEALOHA

                                                          @ KOOMUA

   Wailkuk, Oct @0, 1891                                                          2@@2 4ts

 

Hoolahaa Hookko Moraki.

 

MAMULI KEKAHI MANA KUAI I HOIKE ia malokko o kakahi palapala moraki i ha na ia mawaena o Waler R. @@ai o ka aoao mua, a me F.A. Schaefer, kau waiwai, o ka aoao elua, ma ka la 1 o Iulai, 1889, i kakaau kope ia ma ka buke 147, aoao 27@ a mamuli o kauhai ia ana o na kumu aelike o kela maoraki, oia hei ka hhokaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee, nolaila, ke hoelaha ia aku ne e ka mea noua ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

   A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aiana i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Has. f. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 30 0 Novemaba, 1891, hodra 12 o ia la.

   Aia ma kahi o W.R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

                               F.A. Schaefer, Kahu Waiwai,

                                                                   Me Moraki mai.

   Hanaia I keia la 3 oNovemaba 1891

   Penei na aina i moraki ia

 

   Kela apana aina pa hale maikai loa aia ma ke Alanui Makiki, Honolulu, me ka hale lio a me na mea e ae e piliana.  He mau laau maika kekahi.  He 300 kauia ma ke alanui a he 37 kapuai ka loa i hope.  He hapa hoi o ka aina o oikeia ma ka Palapala Sila nui Helu 6308 Kuleana 95, ma ka inoa o Hannah Jones

2362 4ts

 

Hoolaha Hookko Moraki.

 

MAMULI O KEKAHI MANA KUAI I HOIKE ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Helen M. Seal o ka aoao mua, a m William R. Castle o ka aoao lua , ma ka la 26 o Iulai, 1890, i kakau kope ia ma ka buke 123, aoao 432, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aeklike o kela moraki, oia hoi ka hookaa ole ia o ke kaumjupaa a me ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

   A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku alaiala, e hoolaha ia aku na aiana i hoike ia ma ia mokai n oek kudala ana ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, mak  la 30 o Novemaba, 1891, hora 12 o ia la.

   Aia ma kahi o W.R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

   Hanaia i kea la @ o Novemaba, 1891

                                                        W.R. KAKELA

                                                            Mea Moraki mai

   Penei na aian i moraki ia

 

   1-- Pa hale o Seal, alanji Makiki, @@@ kapuau ma ke alanui, 370 la[iao la ;pa/  je ja[a hoi o ka Papapala Sila nui 6306, Kuleana 9, ia Hannah Jones.

   2-- Hapalua eka a oi paha ma Seaview, e pili ana i Punahou, Oahu, i hoolilo ia ia W.R. Seal ma ka palapala kuai o B.F. Dillingham, i kpe ia ma ka buke 101, aoao 1.

   3--  Elua mau apana i Kalaina 4, Kna Hema, Hawaii, nona ka ili o 1 14 100  eka ma ka Sila Nui 7349 ia Kupo i hoolilo ia ia W.R. Seal ma ka palapala kuai i kpe ia ma ka buke 27, aoao @@@.

   4--- He hapaina i mahele ole ia ma kela mau apana i Waikapu, Maui, i hoakaka ia Sila Nui 1698, 56-100 eka ia Nakaolelua a me Sila Nui 3443, 2 2-100 eka ia Poupou i hooliloiia ma ka palapala i kopeia ma ka buke 64, aoao 179

   5-- Ma kahi o ka 20 eka ma Paeahukulu, Maui. e apapan i hoike ia ma ka palapala kuai o W. Goodale I kope ia ma ka buke I, aoao 369 a me 463.                                      362-4ts

 

Olelo Hoolaha Hoopau Hope.

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU MA keia, mai keia la aku ua hoopau loa aku au i ko H.C. Ulukou noho Hope ana nolu me na ano a pau loa e pili ana i ka malama ana, ka hooponopono ana a me ka ohi ana i na auhau o ko'u mau waiwai a pau ina malokko ne o kela aupuni.  O na poe a pau loa e paa ana he mau waiwai no'u ma ko lakou mau lima, e hoihoi ae lakou ia'u ponoi ma ko'u wahi noho ma Honuakaha, ma Honolulu, Oahu.

                                                                                                  KAPIOLANI.

                                                                                             (Ma o Jos. Nawahi la)

   Honolulu, Oct 31, 1891                                                                                    2@@2-4ts

 

Olelo Hoolaha.

 

E IKE AUANEI NA MEA A PAU LOA, owau o EKEKELA, KAAWA, KUHIA (w) o Hilo, Mokupuni o Hawaii, e noho mei ma Kalawao, Molokai, ke hookohu pono aku nei au ia Kale Huai, o Kuhua, Hilo, Hawaii, i luna nana e malama i na pono a me na pomaikai a pau p'u, oia hoi ke la apana aian e waiho lal ma Kuhua, Hilo, Hawaii, nona ka nui he ehiku eka a me ka ale a me kela apana aian e waiho ia ma Paueo, Hilo, Hawaii, nona ka nui he ehiku hapwalu @@@ eka, a uana no hoi ka nana ana i na holoholona komohewa, a ua mana ia maluna o ia mau mea a pau loa me ka keakea ole ia.    owau no me ka oiaio.

                                                    EKEKELA, KAAWA, KUHIA

   Kalawao, Molokai, Aug 14, 1891                                                                   @3@@ 3m

 

Hale Hana Kopa o Honolulu.

______________

 

   ua paa aenei ka Hale Hana Sopa Mahu Hou o ka poe no lakou na inoa malao iho a ua makaukau lakou o hoolawa aku i ka poe piepiele i na

 

Kopa Maikai Loa Maoli,

 

I hookomo ia iloko o na pahu 100 paona,

mai ke 42 a 56 auka Kopa pakahi.

 

Ke hooia nei makou i ka oi o ia MAIKAI o ka makou KOPA mamua o na Kopa o waho mai.

_______

 

      Ua kuni ia mawaho o kao makou ma Pahu me ka Hoailona "HONOLULU SOAP CO.," a e

 

Kuai ia e na Halekaui Liilii a Pau.

 

HUI HANA KOPA O HONOLULU

 

M. W. McChesney & Sons,

 

Na Elgona,

2340 1-yr.